Persoonlijke instellingen

Borden en overige speciale seininrichtingen

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteurs: Fred Eikelboom en Redactie


Seinborden

We kunnen bij de borden langs de baan een aantal typen onderscheiden:

Voor het bepalen van welke baanvaksnelheid op een bepaald traject geldt, is de volgende lijst een goede vuistregel:

  • sein (eventueel met lichtbak);
  • baanvaksnelheidsbord (vast snelheidsbord);
  • tijdelijke snelheidsborden.

Vaste snelheidsborden

Snelheidsbord sein313.jpg Snelheidsbord sein314.jpg Snelheidsbord sein316.jpg
Afbeelding: 01 Afbeelding: 02 Afbeelding: 03
Snelheidsverminderingbord Snelheidsbord Baanvaksnelheidsbord
Bron: Werner Hermsen Bron: Werner Hermsen Bron: Werner Hermsen

01. Snelheid verminderen tot de door het getal aangegeven snelheid.
02. Rijden toegestaan met de door het getal aangegeven snelheid.
03. Toegestaan om snelheid te verhogen naar de door het getal aangegeven snelheid. Staat geen getal vermeld, dan is de toegestane snelheid 125 km/h.


Aanvullende seinen (lichtbak) bij lichtseinen

Lichtbak-met-getal sein9009.gif Lichtbak-met-getal sein012.gif Lichtbak-met-knippergetal sein9013.gif
Afbeelding: 04 Afbeelding: 05 Afbeelding: 06
Groen knipper met cijfer Geel met cijfer Geel met knipperend cijfer
Bron: Werner Hermsen Bron: Werner Hermsen Bron: Werner Hermsen

04. Voorbijrijden toegestaan met de snelheid door het cijfer aangegeven.
05. Snelheid begrenzen tot de snelheid aangegeven door het getal. Een snelheidsverlaging moet uiterlijk bij het eerstvolgende lichtsein zijn uitgevoerd.
06. Snelheid begrenzen tot de snelheid aangegeven door het getal. Als het eerstvolgende lichtsein een verdere remming oplegt, mag een ingezette remming niet worden onderbroken.

Lichtbak-diagonaal sein033.gif Lichtbak-horizontaal sein034.gif
Afbeelding: 07 Afbeelding: 08
Een rij lampen diagonaal Een rij lampen horizontaal
Bron: Werner Hermsen Bron: Werner Hermsen

07. Het eerstvolgende lichtsein toont een beter seinbeeld dan "geel knipper".
08. Het eerstvolgende lichtsein toont "rood" of "geel knipper".


ATB seinen

Atb nadering sein043.gif Atb inschakelen sein043.gif Atb code sein043.gif
Afbeelding: 09 Afbeelding: 10 Afbeelding: 11
Nadering ATB ATB inschakelen ATB code
Bron: Werner Hermsen Bron: Werner Hermsen Bron: Werner Hermsen

09. Let op! Er volgt een inschakelbord ATB.
10. Begin inschakelsectie ATB.
- bij het passeren de attentieknop indrukken tot de meldlamp "BD" dooft
- het getoonde cabinesein geldt niet als snelheidstoestemming.
11. Einde van de inschakelsectie. Het cabinesein geldt, na het passeren van dit bord, als de snelheidstoestemming met inachtneming van de codewisseltijd (2 à 6 seconden).

Atb codewisseling sein043.gif Atb uitschakelen sein043.gif
Afbeelding: 12 Afbeelding: 13
ATB code-wisseling ATB uitschakelen
Bron: Werner Hermsen Bron: Werner Hermsen

12. Op korte afstand volgt een lichtsein, dat een snelheidsbeperking oplegt. De daarbij behorende ATB-code-wisseling gebeurt ter hoogte van dit codewisselsein.
13. Einde ATB-gebied.


Seinen met stopopdracht

Afsluitborden

Bij het einde van het spoor wordt een afsluitbord geplaatst (zie tekening 14). Dit betekent hetzelfde als een rood sein. Het betreft hier dus een sein met stopopdracht.

Afsluitbord-01.png Hangend-afsluitbord-01.png Afsluitbord op stootjuk-01.png
Afbeelding: 14 Afbeelding: 15 Afbeelding: 16
Afsluitbord Afsluitbord aan perronoverkapping Afsluitbord op stootjuk
Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom

Op perrons, waar geen ruimte is voor het plaatsen van een afsluitbord aan het einde van het spoor, wordt een kleiner hangend afsluitbord toegepast (zie: tekening 15). Het bestaat uit een kastje, waarin verlichting is aangebracht. Dit hangende afsluitbord wordt meestal aan de perronoverkapping bevestigd.
Ook bij bruggen komt dit kleine verlichte afsluitbord voor. Hier betekent het "Stopopdracht. Stoppen voor de brug".
Op stootjukken wordt vaak een klein afsluitbord geplaatst (zie: tekening 16). Het kan om een reflectererend bord gaan, en anders wordt er 'snachts een rode lamp naast of onder het afsluitbord ontstoken. Ook hier hebben het bord en de lamp de betekenis "Stopopdracht".


Seinen speciaal voor elektrische tractie

Stra neer aankondiging sein078.gif Stra neer sein078.gif Stra neer wasstraat sein080.gif Inschakelbord sein077.gif
Afbeelding: 17 Afbeelding: 18 Afbeelding: 19 Afbeelding: 20
Aankondiging
pantografen "neer"
Pantografen "neer" Pantografen "neer",
bij wasstraat
Tractiemotoren inschakelen
Bron: Werner Hermsen Bron: Werner Hermsen Bron: Werner Hermsen Bron: Werner Hermsen

17. Binnen 300 meter moeten de pantografen zijn neergelaten.
18. Pantografen moeten neergelaten zijn.
19. Pantografen moeten neergelaten zijn. Geldt voor materieel dat gewassen moet worden in de wasinrichting.
20. Inschakelen tractiestroom toegestaan. Het cijfer geeft de treinlengte aan, waarbij ingeschakeld mag worden.

Stra op sein081.gif Uitschakelbord sein076.gif Einde waslijn sein082.gif
Afbeelding: 21 Afbeelding: 22 Afbeelding: 23
Pantografen "op" Tractie uitschakelen Einde bovenleiding
Bron: Werner Hermsen Bron: Werner Hermsen Bron: Werner Hermsen

21. Pantografen opzetten.
22. Tractiestroom uitschakelen.
23. Het bord mag niet met opgezette pantografen worden voorbijgereden.


Verkenborden

Verkenbord S-01.jpg
Afbeelding: 24
Verkenbord
Bron: Nico Spilt

24. Er volgt een station of halte op remwegafstand.


Seinen met vertrekopdracht

Vertreksein

Vertrekseinlicht sein102.gif
Afbeelding: 25
Vertrek-seinlicht
Bron: Werner Hermsen

25. Toestemming om het vertrekbevel te geven.


Locatiespecifieke borden

Aanwijzing-borden

Stop-positiebord-01.jpg Stop-positiebord-02.jpg Stop-positiebord-03.jpg
Afbeelding: 26 Afbeelding: 27 Afbeelding: 28
Aanwijzingbord
Trein met 9 rijtuigen, hier stoppen
Aanwijzingbord
Trein met 6 rijtuigen, hier stoppen (*
Aanwijzingbord
Trein met 11 rijtuigen, hier stoppen (*
Bron: Nico Spilt Bron: Nico Spilt Bron: Nico Spilt

26, 27 en 28. Aanduiding van de plaats waar de voorzijde van een trein, bestaande uit het aantal voertuigen aangegeven door het cijfer of getal, tot stilstand moet komen. Geldt voor reizigerstreinen en leeg-materieeltreinen.

(* Indien de trein halverwege het perron via een wissel binnenkomt, geldt het cijfer dat op een witte ondergrond staat. Het aantal rijtuigen is dan maximaal het aantal wat die aanwijzing aangeeft.

Attentiebord

100
Afbeelding: 29
Attentiebord
Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom

Een attentiebord geeft aan, dat er achter het bord één of meerdere seinen kunnen volgen, die buiten werking zijn (zie: tekening 29).

km borden

Km-bord-01.jpg
Afbeelding: 30
km bord aan portaal
Bron: Nico Spilt

30. De km-borden dienen ervoor dat de machinist zich kan oriënteren. De nummering begint meestal bij een groot station. Op het stuk spoorstaaf links naast het portaal staat een nul. Hier geeft het bord aan dat de trein zich bij kilometer drie bevindt.

Stopplaatsseinen

Stopplaats-sein-01.jpg Stopplaats-sein-02.jpg Stopplaats-sein-03.jpg
Afbeelding: 31 Afbeelding: 32 Afbeelding: 33
Verplaatsbaar stopsein Verplaatsbaar stopsein
Werkt op batterijen
Verplaatsbaar stopsein
Werkt op accu
Bron: Nico Spilt Bron: Nico Spilt Bron: Nico Spilt

Stopplaatsseinen geven de plaatst aan waar de voorzijde van de trein zich dient te bevinden na het stoppen.

Baken

Keperbaak-01.jpg
Afbeelding: 34
Keperbaak
Bron: Nico Spilt

Vroeger stonden langs het spoor "Keperbaken" om aan de machinist te melden dat er een sein volgde. Dit waren schuine planken die tevens in de lengterichting een beetje schuin geplaatst waren, zodat de machinist ze niet alleen kon zien, maar ook kon horen. Het geluid van de locomotief weerkaatste namelijk op de planken. Dit was een groot voordeel bij mist of duisternis.

Baken komt van het woord "Baak". De meervoudsvorm daarvan is "Baken". Een baken geeft aan, dat er achter het laatste bord een voorsein volgt (zie: tekening 35).

Baak-borden-01.png
Afbeelding: 35
Baken, die de nadering van een voorsein aankondigen
Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom

De bakenborden kunnen zelfstandig op een paal gemonteerd zijn, maar ook aan een bovenleidingportaal bevestigd zijn. Er zijn verschillende vormen van bakenborden. Een verdere uitleg gaat te ver, zie daarvoor een seinreglement. Op een modelspoorbaan zullen baken trouwens zelden worden geplaatst, doordat de afstanden in model sterk verkleind zijn.

Baken-bordjes

Baak-bordjes-01.png
Afbeelding: 36
Bakenbordjes, die de nadering van een lichtsein aankondigen
Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom

Bakenbordjes geven aan, dat er achter het laatste bord een lichtsein volgt (zie: tekening 36). De bakenbordjes kunnen zelfstandig op een paal gemonteerd zijn, maar ook aan een bovenleidingportaal bevestigd zijn.


Tijdelijke snelheidsborden

De periode 1934 tot 1954

In de periode 1934 tot 1954, plaatste men rechts van de rails, bij bijvoorbeeld werkzaamheden, tijdelijke snelheidsborden. De volgorde daarvan was L(angzaam), A(anvang) en E(inde).

NS snelheidsborden 1934-1954.png
Afbeelding: 37
Tijdelijke snelheidsborden, periode 1934 tot 1954
Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom

Op het "L"-bord was in een rechthoek de plaatselijk maximaal toegestane snelheid aangegeven.
Het "A"-bord gaf aan op welk punt de snelheidsbeperking aanving. Het "E"-bord gaf aan op welk punt de snelheidsbeperking eindigde, en de loc/trein/treinstel weer met de normale, maximaal toegestane snelheid mocht gaan rijden zodra het achterste punt het "E-bord" was gepasseerd.

De periode vanaf 1954

In de periode 1954 tot heden, plaatst men rechts van de rails, bij bijvoorbeeld werkzaamheden, tijdelijke snelheidsborden. De volgorde daarvan is "L(angzaam)", daarna een achthoekig bord met een cijfer dat de maximale toegestane snelheid aangeeft, daarna een bord "A(anvang)" en aan het eind van het traject een bord "E(inde)". Dezelfde regels als voorheen zijn geldig, alleen de vormgeving van de borden is anders.

NS Snelheidsborden vanaf1954.png NS Snelheidsborden vanaf1954 snachts.png
Afbeelding: 38 Afbeelding: 39
Tijdelijke snelheidsborden, in gebruik vanaf 1954 tot heden De zelfde tijdelijke snelheidsborden, maar dan zoals ze er 's nachts of bij mist uit zien
Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom

's Nachts brandt er achter de openingen in de borden verlichting. De lampen knipperen dan. Bij het L-bord knipperen beide lampen synchroon (zie: tekening 39).


Meer informatie

Encyclopedie:
Externe websites:
NS-seinstelsel.
Het Instituut voor Seinwezen en Telecom-ingenieurs.
Klassieke beveiliging.
Marc Ronald Pieters.
Nico Spilt.
Norm S-7 (PVR) Profiel van vrije ruimte (pdf).
NS-seinstelsel.
Gerard van de Weerd
The Signalpage.
Literatuur:
Spoorwegwet (regeling spoorverkeer).
Informatie over seinen. (bijlage 4, art. 24)



Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende
Contact met de redactie: Contact met de redactie 

Laatste wijziging: 9 sep 2023 10:36 (UTC)