|
|
| Regel 6: |
Regel 6: |
| | |Update= Fred Eikelboom | | |Update= Fred Eikelboom |
| | }} | | }} |
| − | === Wissel afwerken met vrijbalk, imitatie-wisselmotor, kabelgoot, verwarming === | + | |
| − | Het aanbrengen van details maakt het werk geheel af. De vrijbalk wordt vaak vergeten, maar is juist een detail dat iets extra's toevoegt. Bovendien heeft hij ook een nuttige functie. De vrijbalk geeft namelijk de plaats aan, tot waar rollend materiaal mag worden opgesteld zonder dat botsingen met rijdende treinen op het naastliggende spoor kunnen optreden. | + | {{Wordtaangewerkt}} |
| | + | |
| | + | <!-- |
| | + | === Wissel, kruising of kruiswissel afwerken met vrijbalk, imitatie-wisselmotor, kabelgoot, verwarming === |
| | + | Het aanbrengen van details maakt het werk geheel af. De vrijbalk (bij het grootspoor ook wel 'vrije-ruimte merk', of 'vrije-ruimte balk' genoemd) wordt vaak vergeten, maar is juist een detail dat iets extra's toevoegt. Bovendien heeft hij ook een nuttige functie. De vrijbalk geeft namelijk de plaats aan, tot waar rollend materieel mag worden opgesteld zonder dat botsingen met rijdende treinen op het naastliggende spoor kunnen optreden. |
| | {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| | |Bestand= Vrijbalk_Nico_Spilt-01.jpg | | |Bestand= Vrijbalk_Nico_Spilt-01.jpg |
| | |Grootte= Normaal | | |Grootte= Normaal |
| | |Volgnummer= 01 | | |Volgnummer= 01 |
| − | |Omschrijving= Vrijbalk bij wissel | + | |Omschrijving= Op de achtergrond een vrijbalk bij het wissel |
| | |Maker= [http://www.langsderails.nl Nico Spilt] | | |Maker= [http://www.langsderails.nl Nico Spilt] |
| | |Positie= Rechts | | |Positie= Rechts |
| Regel 18: |
Regel 22: |
| | <br clear='all'> | | <br clear='all'> |
| | | | |
| − | In feite wordt de plaats bepaald door het profiel van vrije ruimte (zie NEM 102 en 103, hieronder bij 'Meer informatie'). De afstand tussen de hartlijnen van de sporen dienen ter plaatse minstens (B1 + 2E) te bedragen, zie: tekening 03 en tabel 04. | + | In feite wordt de plaats bepaald door het profiel van vrije ruimte (zie NEM 102 en 103, hieronder bij 'Meer informatie'). De afstand tussen de hartlijnen van de sporen dient ter plaatse minstens (B1 + 2E) te bedragen, zie: afbeelding 04 en tabel 01.<br /> |
| | + | Hoe vér dat punt van de top van het puntstuk af ligt, is afhankelijk van de wisselhoek. Immers, hoe kleiner de wisselhoek is, des te verder weg ligt het. |
| | + | |
| | + | {{Afbeelding |
| | + | |Bestand= Mathematisch-punt-van-het-wissel-01.png |
| | + | |Grootte= Heel groot |
| | + | |Volgnummer= 02 |
| | + | |Omschrijving= Het mathematisch punt van het wissel |
| | + | |Maker= Fred Eikelboom |
| | + | }} |
| | + | |
| | + | Volgens de NS/Prorail-normen mogen de sporen bij een wissel of kruising, elkaar niet dichter naderen dan 4 m. Die afstand is dus mede bepalend voor de positie van de vrijbalk. Bij het grootspoor meet men vanaf het mathematisch punt (zie: 'mp' in afbeelding 02). Hoe dat in zijn werk gaat, staat te lezen in een document van NS/Prorail. |
| | + | |
| | + | Citaat uit het oranje boek 'Het-Wissel-deel-1': |
| | + | |
| | + | '' ' 'Punt 1.3'' |
| | + | |
| | + | ''De vrijbalk.'' |
| | + | |
| | + | ''Het vrije-ruimte merk, ook wel vrije-ruimte balk of vrijbalk genoemd, geeft aan tot waar het spoor bezet mag worden als twee sporen elkaar kruisen of samenlopen, zoals in een wissel gebeurt. Dit om aanrijdingen te voorkomen.''<br /> |
| | + | ''Deze vrijbalk bestaat uit een witte betonnen tegel van 25 x 100 cm.'' |
| | | | |
| − | Hoe vér dat punt van de top van het puntstuk af ligt, is niet aan te geven. Immers, hoe kleiner de wisselhoek is, des te verder weg ligt het. Meten is dus de beste methode om de plaats te bepalen. Vérder van het puntstuk vandaan, zal geen probleem opleveren, díchterbij wel.
| + | ''Nu is het zo dat twee sporen elkaar nooit dichter dan 4 m mogen naderen, zodat de vrije-ruimte profielen (PVR) elkaar niet kunnen raken. Dit houdt dan ook in dat je nooit rechtop kunt blijven staan aÌs twee treinen over de naast elkaar liggende sporen naderen. Er is n.l geen ruimte meer. Dit kan alleen op plaatsen die als looppad aangegeven zijn.'' |
| | + | |
| | + | ''Bij een wissel liqt het vrije-ruimte merk dus op dat punt waar de vrije-ruimte profielen nog niet in elkaar overvloeien. Een wagen mag met z'n buffers tot aan het vrije-ruimte merk komen. Er bestaat dan geen gevaar voor aanrijding met een trein of rangeerdeel op het nevenspoor.''<br /> |
| | + | ''Ter hoogte van de vrijbalk moeten de sporen altijd 4 m uit elkaar liggen. Helaas ligt de vrije-ruimte balk los in de ballast en kun je er ook niet altijd op vertrouwen dat hij op de juiste plaats ligt.<br /> |
| | + | ''De werkelijke plaats is het beste te bepalen vanuit het mathematisch punt.'' |
| | + | |
| | + | ''Voor een wissel f : 9 geldt bijvoorbeeld tg x = l / 9, dus wanneer de sporen 4 m uit elkaar moeten liggen, zaI de vrije-ruimte balk op 4 x 9 = 36 m van het mathematisch punt verwijderd moeten liggen.'' |
| | + | |
| | + | ''Bij andere wisselverhoudingen, zoals 1 : 12, 1 : 15 en 1 : 20, zal de afstand tussen het mathematisch punt en de vrijbalk nog groter worden.' ' '' |
| | + | |
| | + | <small>(einde citaat)</small> |
| | + | |
| | + | |
| | + | === Meten is weten === |
| | + | Meten is dus de beste methode om de plaats te bepalen. Vérder van het puntstuk vandaan, zal geen probleem opleveren, díchterbij wel. |
| | {{Afbeelding 2 naast elkaar | | {{Afbeelding 2 naast elkaar |
| | |Bestand= Vrijbalk-01.gif | | |Bestand= Vrijbalk-01.gif |
| − | |Bestand2= PVR-NEM103-01.gif | + | |Bestand2= PVR-NS-01.gif |
| − | |Grootte= Groot | + | |Grootte= Klein |
| − | |Grootte2= 350px | + | |Grootte2= 455px |
| − | |Volgnummer= 02 | + | |Volgnummer= 03 |
| − | |Volgnummer2= 03 | + | |Volgnummer2= 04 |
| | |Omschrijving= Vrijbalk | | |Omschrijving= Vrijbalk |
| − | |Omschrijving2= Profiel van vrije ruimte (PVR) NEM103 | + | |Omschrijving2= Profiel van vrije ruimte(PVR) bij het wissel, volgens NS/Prorail |
| | |Type= Tekening | | |Type= Tekening |
| | |Type2= Tekening | | |Type2= Tekening |
| Regel 37: |
Regel 75: |
| | }} | | }} |
| | | | |
| − | De bij tekening 03 behorende gegevens kunt u vinden in NEM 102 en NEM 103 (zie: ''Modelbaannormen'' bij 'Meer informatie'). | + | De bij tekening 04 behorende gegevens kunt u vinden in NEM 102 en NEM 103 (zie: ''Modelbaannormen'' bij 'Meer informatie'). |
| | | | |
| | | | |
| | + | === De vrijbalk in model === |
| | De vrijbalk zelf, kan worden gemaakt uit polystyreen staafmateriaal, vierkant, twee mm dik. Een alternatief is het gebruik van een lucifershoutje, dat op lengte wordt afgesneden met een scherp mesje. Vervolgens wordt het in de lengte in tweeën gesplitst, en de kopse kanten afgeschuind. Als een voldoende aantal is gemaakt, worden ze op een stukje plakband bevestigd, waarna ze (vuil)wit worden geschilderd. Na drogen wordt de vrijbalk van het plakband verwijderd, de onderkant met houtlijm ingesmeerd, en op zijn plaats gebracht. | | De vrijbalk zelf, kan worden gemaakt uit polystyreen staafmateriaal, vierkant, twee mm dik. Een alternatief is het gebruik van een lucifershoutje, dat op lengte wordt afgesneden met een scherp mesje. Vervolgens wordt het in de lengte in tweeën gesplitst, en de kopse kanten afgeschuind. Als een voldoende aantal is gemaakt, worden ze op een stukje plakband bevestigd, waarna ze (vuil)wit worden geschilderd. Na drogen wordt de vrijbalk van het plakband verwijderd, de onderkant met houtlijm ingesmeerd, en op zijn plaats gebracht. |
| | {|class="wikitable" style="text-align:center; font-size:90%;" | | {|class="wikitable" style="text-align:center; font-size:90%;" |
| | !style="background:#E5E4E2;" width="45"|''Schaal''<br /><br /> | | !style="background:#E5E4E2;" width="45"|''Schaal''<br /><br /> |
| | !style="background:#E5E4E2;" width="80"|''Spoorwijdte<br />(mm)'' | | !style="background:#E5E4E2;" width="80"|''Spoorwijdte<br />(mm)'' |
| − | !style="background:#E5E4E2;" width="140"|''Afstand hart-op-hart bij de vrijbalk<br />(mm)'' | + | !style="background:#E5E4E2;" width="140"|''Afstand van de vrijbalk<br />(mm)'' |
| | |- | | |- |
| | |style="text-align:right; background:#E8E8E8;"| Z||style="background:#E8E8E8;"| 6,5 ||style="background:#E8E8E8;"| 30 | | |style="text-align:right; background:#E8E8E8;"| Z||style="background:#E8E8E8;"| 6,5 ||style="background:#E8E8E8;"| 30 |
| Regel 56: |
Regel 95: |
| | |} | | |} |
| | {{Tabelonderschrift | | {{Tabelonderschrift |
| − | |Volgnummer= 04 | + | |Volgnummer= 01 |
| | |Maker= Dick van der Knaap | | |Maker= Dick van der Knaap |
| | }} | | }} |
| | | | |
| | Naar wens kan het wissel ook nog worden voorzien van een imitatie-wisselmotor, een wisselsteller of trekdraden voor de bediening op afstand. Voor de moderne tijd kunt u zelfs wisselverwarming (gasflessen of centrale verwarmings-leiding) imiteren. Dit alles natuurlijk afhankelijk van de mate waarin u wilt detailleren, en uw financiën. | | Naar wens kan het wissel ook nog worden voorzien van een imitatie-wisselmotor, een wisselsteller of trekdraden voor de bediening op afstand. Voor de moderne tijd kunt u zelfs wisselverwarming (gasflessen of centrale verwarmings-leiding) imiteren. Dit alles natuurlijk afhankelijk van de mate waarin u wilt detailleren, en uw financiën. |
| − |
| |
| − |
| |
| − | Voor meer voorbeelden, zie 'Meer informatie' hieronder.
| |
| | | | |
| | {{Linkssectie begin | | {{Linkssectie begin |
| Regel 95: |
Regel 131: |
| | |Link= http://www.irse.nl/resources/Oranje-boeken/Het-Wissel-deel-1.pdf | | |Link= http://www.irse.nl/resources/Oranje-boeken/Het-Wissel-deel-1.pdf |
| | |ExtraInfo= Het Wissel, deel 1 (pdf). | | |ExtraInfo= Het Wissel, deel 1 (pdf). |
| | + | }} |
| | + | {{Link extern |
| | + | |Omschrijving= Spoorwegcursus NS |
| | + | |Link= ftp://213.127.130.218/Spoorwegcursus_NS/les%2011-15.pdf |
| | + | |ExtraInfo= Uitleg over de wisselhoekberekening (pdf). |
| | }} | | }} |
| | {{Linkssectie einde}} | | {{Linkssectie einde}} |
| | + | |
| | + | {{Appendix |
| | + | |1= bron |
| | + | |2= |
| | + | * [http://www.irse.nl/resources/Oranje-boeken/Het-Wissel-deel-1.pdf irse.nl] Oranje boek 'Het-Wissel-deel-1' van de Nederlandse Spoorwegen. (pdf) |
| | + | * [ftp://213.127.130.218/Spoorwegcursus_NS/les%2011-15.pdf Document: Spoorwegcursus NS] (pdf). |
| | + | |LetterGrootte= 75% |
| | + | |KaderBreedte= 100% |
| | + | }} |
| | | | |
| | {{Voettekst | | {{Voettekst |
