|
|
| Regel 20: |
Regel 20: |
| | }} | | }} |
| | <br clear='all'> | | <br clear='all'> |
| − | | + | In feite wordt de plaats bepaald door het profiel van vrije ruimte (zie NEM 102 en 103, hieronder bij [[Scenery op het spoor#Meer informatie|'Meer informatie']]). De afstand tussen de hartlijnen van de sporen dient ter plaatse minstens (B1 + 2E) te bedragen, zie: afbeelding 04.<br /> |
| − | In feite wordt de plaats bepaald door het profiel van vrije ruimte (zie NEM 102 en 103, hieronder bij 'Meer informatie'). De afstand tussen de hartlijnen van de sporen dient ter plaatse minstens (B1 + 2E) te bedragen, zie: afbeelding 04.<br /> | |
| | Hoe vér dat punt van de top van het puntstuk af ligt, is afhankelijk van de wisselhoek. Immers, hoe kleiner de wisselhoek is, des te verder weg ligt het. | | Hoe vér dat punt van de top van het puntstuk af ligt, is afhankelijk van de wisselhoek. Immers, hoe kleiner de wisselhoek is, des te verder weg ligt het. |
| − |
| |
| | {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| | |Bestand= Mathematisch-punt-van-het-wissel-01.png | | |Bestand= Mathematisch-punt-van-het-wissel-01.png |
| Regel 32: |
Regel 30: |
| | |Type= Tekening | | |Type= Tekening |
| | }} | | }} |
| − |
| |
| | === De NS/Prorail norm === | | === De NS/Prorail norm === |
| | Heeft u een op de Nederlandse Spoorwegen gebaseerde modelspoorbaan, dan ligt het voor de hand dat u ook de NS/Prorail norm toepast, voor de positie van de vrijbalk. Daarmee maakt u de baan helemaal af, want dan is zelfs de vrijbalkpositie geheel volgens het grote voorbeeld. | | Heeft u een op de Nederlandse Spoorwegen gebaseerde modelspoorbaan, dan ligt het voor de hand dat u ook de NS/Prorail norm toepast, voor de positie van de vrijbalk. Daarmee maakt u de baan helemaal af, want dan is zelfs de vrijbalkpositie geheel volgens het grote voorbeeld. |
| − |
| |
| | {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| | |Bestand= Vrijbalk-01.gif | | |Bestand= Vrijbalk-01.gif |
| Regel 44: |
Regel 40: |
| | |Type= Tekening | | |Type= Tekening |
| | }} | | }} |
| − |
| |
| − |
| |
| | Volgens de NS/Prorail-normen mogen de sporen bij een wissel of kruising, elkaar niet dichter naderen dan 4 m. Die afstand is dus mede bepalend voor de positie van de vrijbalk. Bij het grootspoor meet men vanaf het mathematisch punt (zie: 'mp' in afbeelding 02). Hoe dat in zijn werk gaat, staat te lezen in een document van NS/Prorail. | | Volgens de NS/Prorail-normen mogen de sporen bij een wissel of kruising, elkaar niet dichter naderen dan 4 m. Die afstand is dus mede bepalend voor de positie van de vrijbalk. Bij het grootspoor meet men vanaf het mathematisch punt (zie: 'mp' in afbeelding 02). Hoe dat in zijn werk gaat, staat te lezen in een document van NS/Prorail. |
| − |
| |
| | {|class="wikitable" style="text-align:center; font-size:90%;" | | {|class="wikitable" style="text-align:center; font-size:90%;" |
| | !style="background:#E5E4E2;" width="45"|''Schaal''<br /><br /> | | !style="background:#E5E4E2;" width="45"|''Schaal''<br /><br /> |
| Regel 64: |
Regel 57: |
| | |Maker= Fred Eikelboom | | |Maker= Fred Eikelboom |
| | }} | | }} |
| − |
| |
| | Citaat uit het oranje boek 'Het-Wissel-deel-1': | | Citaat uit het oranje boek 'Het-Wissel-deel-1': |
| | | | |
| Regel 85: |
Regel 77: |
| | | | |
| | <small>(einde citaat)</small> | | <small>(einde citaat)</small> |
| − |
| |
| − |
| |
| | === Meten is weten === | | === Meten is weten === |
| | Meten is dus de beste methode om de plaats te bepalen. Vérder van het puntstuk vandaan, zal geen probleem opleveren, díchterbij wel. | | Meten is dus de beste methode om de plaats te bepalen. Vérder van het puntstuk vandaan, zal geen probleem opleveren, díchterbij wel. |
| − |
| |
| | {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| | |Bestand= NEM-PVR-NS-01.gif | | |Bestand= NEM-PVR-NS-01.gif |
| Regel 98: |
Regel 87: |
| | |Type= Tekening | | |Type= Tekening |
| | }} | | }} |
| − | | + | De bij afbeelding 04 behorende gegevens kunt u vinden in NEM 102 en NEM 103 (zie: ''Modelbaannormen'' bij [[Scenery op het spoor#Meer informatie|'Meer informatie']]). |
| − | De bij afbeelding 04 behorende gegevens kunt u vinden in NEM 102 en NEM 103 (zie: ''Modelbaannormen'' bij 'Meer informatie'). | |
| − | | |
| − | | |
| | === De vrijbalk in model === | | === De vrijbalk in model === |
| | De vrijbalk zelf, kan worden gemaakt uit polystyreen staafmateriaal, vierkant, twee mm dik. Een alternatief is het gebruik van een lucifershoutje, dat op lengte wordt afgesneden met een scherp mesje. Vervolgens wordt het in de lengte in tweeën gesplitst, en de kopse kanten afgeschuind. Als een voldoende aantal is gemaakt, worden ze op een stukje plakband bevestigd, waarna ze (vuil)wit worden geschilderd. Na drogen wordt de vrijbalk van het plakband verwijderd, de onderkant met houtlijm ingesmeerd, en op zijn plaats gebracht. | | De vrijbalk zelf, kan worden gemaakt uit polystyreen staafmateriaal, vierkant, twee mm dik. Een alternatief is het gebruik van een lucifershoutje, dat op lengte wordt afgesneden met een scherp mesje. Vervolgens wordt het in de lengte in tweeën gesplitst, en de kopse kanten afgeschuind. Als een voldoende aantal is gemaakt, worden ze op een stukje plakband bevestigd, waarna ze (vuil)wit worden geschilderd. Na drogen wordt de vrijbalk van het plakband verwijderd, de onderkant met houtlijm ingesmeerd, en op zijn plaats gebracht. |
| − | <!--
| |
| − | {|class="wikitable" style="text-align:center; font-size:90%;"
| |
| − | !style="background:#E5E4E2;" width="45"|''Schaal''<br /><br />
| |
| − | !style="background:#E5E4E2;" width="80"|''Spoorwijdte<br />(mm)''
| |
| − | !style="background:#E5E4E2;" width="140"|''Afstand van de vrijbalk<br />(mm)''
| |
| − | |-
| |
| − | |style="text-align:right; background:#E8E8E8;"| Z||style="background:#E8E8E8;"| 6,5 ||style="background:#E8E8E8;"| 30
| |
| − | |-
| |
| − | | style="text-align:right; background:#E5E4E2;"| N||style="background:#E5E4E2;"| 9,0 ||style="background:#E5E4E2;"| 41
| |
| − | |-
| |
| − | |style="text-align:right; background:#E8E8E8;"|H0||style="background:#E8E8E8;"| 16,5||style="background:#E8E8E8;"| 62
| |
| − | |-
| |
| − | |style="text-align:right; background:#E5E4E2;"| 0||style="background:#E5E4E2;"| 32,0||style="background:#E5E4E2;"| 152
| |
| − | |-
| |
| − | |}
| |
| − | {{Tabelonderschrift
| |
| − | |Volgnummer= 01
| |
| − | |Maker= Dick van der Knaap
| |
| − | }}
| |
| − | -->
| |
| | | | |
| | Naar wens kan het wissel ook nog worden voorzien van een imitatie-wisselmotor, een wisselsteller of trekdraden voor de bediening op afstand. Voor de moderne tijd kunt u zelfs wisselverwarming (gasflessen of centrale verwarmings-leiding) imiteren. Dit alles natuurlijk afhankelijk van de mate waarin u wilt detailleren, en uw financiën. | | Naar wens kan het wissel ook nog worden voorzien van een imitatie-wisselmotor, een wisselsteller of trekdraden voor de bediening op afstand. Voor de moderne tijd kunt u zelfs wisselverwarming (gasflessen of centrale verwarmings-leiding) imiteren. Dit alles natuurlijk afhankelijk van de mate waarin u wilt detailleren, en uw financiën. |
| − |
| |
| | {{Download | | {{Download |
| | |Tekst= PDF | | |Tekst= PDF |
| Regel 134: |
Regel 99: |
| | |TekstErNaast= Ja | | |TekstErNaast= Ja |
| | }}NEM PVR-mallen voor schaal H0. | | }}NEM PVR-mallen voor schaal H0. |
| | + | (in Foxit Reader moest de schaal bij het afdrukken op 73,7% ingesteld staan,<br /> |
| | + | dus even uittesten of, met uw PDF-programma, de afstand B1 werkelijk 48 mm is) |
| | + | <br clear= all"> |
| | | | |
| − | (in Foxit Reader moest de schaal bij het afdrukken op 73,7% ingesteld staan,<br />
| |
| − | dus even uittesten of, met uw PDF-programma, de afstand B1 werkelijk 48 mm is)<br clear= all">
| |
| | | | |
| | | | |
| Regel 196: |
Regel 162: |
| | |KaderBreedte= 100% | | |KaderBreedte= 100% |
| | }} | | }} |
| − |
| |
| | {{Voettekst | | {{Voettekst |
| | |Vorige= Scenery | | |Vorige= Scenery |
| | |Volgende= Scenery naast het spoor | | |Volgende= Scenery naast het spoor |
| | |VorigeMenu= Methoden, technieken en materialen | | |VorigeMenu= Methoden, technieken en materialen |
| − | }} | + | }}{| width= "100%" |
| − | | + | |- valign= "top" |
| | + | ! scope= "row" width="80%" | |
| | + | | <small><small>Laatste wijziging: 1 okt 2017 14:47 (CEST)</small></small> |
| | + | |} |
| | [[Categorie: Alles|S]] | | [[Categorie: Alles|S]] |
| | [[Categorie: Artikel|Scenery op het spoor]] | | [[Categorie: Artikel|Scenery op het spoor]] |
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Dick van der Knaap - Update door Fred Eikelboom
Het aanbrengen van details
Wissel, kruising of kruiswissel afwerken met vrijbalk, imitatie-wisselmotor, kabelgoot, verwarming.
Het aanbrengen van details maakt het werk geheel af. De vrijbalk (bij het grootspoor ook wel 'vrije-ruimte merk', of 'vrije-ruimte balk' genoemd) wordt vaak vergeten, maar is juist een detail dat iets extra's toevoegt. Bovendien heeft hij ook een nuttige functie. De vrijbalk geeft namelijk de plaats aan, tot waar rollend materieel mag worden opgesteld zonder dat botsingen met rijdende treinen op het naastliggende spoor kunnen optreden.
|
| Afbeelding: 01
|
| Op de achtergrond een vrijbalk bij het wissel
|
| Foto gemaakt door: Nico Spilt
|
In feite wordt de plaats bepaald door het profiel van vrije ruimte (zie NEM 102 en 103, hieronder bij 'Meer informatie'). De afstand tussen de hartlijnen van de sporen dient ter plaatse minstens (B1 + 2E) te bedragen, zie: afbeelding 04.
Hoe vér dat punt van de top van het puntstuk af ligt, is afhankelijk van de wisselhoek. Immers, hoe kleiner de wisselhoek is, des te verder weg ligt het.
|
| Afbeelding: 02
|
| Het mathematisch punt van het wissel
|
| Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom
|
De NS/Prorail norm
Heeft u een op de Nederlandse Spoorwegen gebaseerde modelspoorbaan, dan ligt het voor de hand dat u ook de NS/Prorail norm toepast, voor de positie van de vrijbalk. Daarmee maakt u de baan helemaal af, want dan is zelfs de vrijbalkpositie geheel volgens het grote voorbeeld.
|
| Afbeelding: 03
|
| Afmetingen vrijbalk
|
| Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom
|
Volgens de NS/Prorail-normen mogen de sporen bij een wissel of kruising, elkaar niet dichter naderen dan 4 m. Die afstand is dus mede bepalend voor de positie van de vrijbalk. Bij het grootspoor meet men vanaf het mathematisch punt (zie: 'mp' in afbeelding 02). Hoe dat in zijn werk gaat, staat te lezen in een document van NS/Prorail.
Schaal
|
Lengte
(mm)
|
Breedte
(mm)
|
| N |
6,25 |
1,56
|
| H0 |
11,49 |
2,87
|
| 0 |
31,25 |
7,81
|
|
|
| Tabel: 01 Afmetingen vrijbalk.
|
| Tabel gemaakt door: Fred Eikelboom
|
Citaat uit het oranje boek 'Het-Wissel-deel-1':
' 'Punt 1.4
De vrijbalk.
Het vrije-ruimte merk, ook wel vrije-ruimte balk of vrijbalk genoemd, geeft aan tot waar het spoor bezet mag worden als twee sporen elkaar kruisen of samenlopen, zoals in een wissel gebeurt. Dit om aanrijdingen te voorkomen.
Deze vrijbalk bestaat uit een witte betonnen tegel van 25 x 100 cm.
Nu is het zo dat twee sporen elkaar nooit dichter dan 4 m mogen naderen, zodat de vrije-ruimte profielen (PVR) elkaar niet kunnen raken. Dit houdt dan ook in dat je nooit rechtop kunt blijven staan aÌs twee treinen over de naast elkaar liggende sporen naderen. Er is namelijk geen ruimte meer. Dit kan alleen op plaatsen die als looppad aangegeven zijn.
Bij een wissel ligt het vrije-ruimte merk dus op dat punt waar de vrije-ruimte profielen nog niet in elkaar overvloeien. Een wagen mag met z'n buffers tot aan het vrije-ruimte merk komen. Er bestaat dan geen gevaar voor aanrijding met een trein of rangeerdeel op het nevenspoor.
Ter hoogte van de vrijbalk moeten de sporen altijd 4 m uit elkaar liggen. Helaas ligt de vrije-ruimte balk los in de ballast en kun je er ook niet altijd op vertrouwen dat hij op de juiste plaats ligt.
De werkelijke plaats is het beste te bepalen vanuit het mathematisch punt.
Voor een wissel 1 : 9 geldt bijvoorbeeld tg x = l / 9, dus wanneer de sporen 4 m uit elkaar moeten liggen, zaI de vrije-ruimte balk op 4 x 9 = 36 m van het mathematisch punt verwijderd moeten liggen.
Bij andere wisselverhoudingen, zoals 1 : 12, 1 : 15 en 1 : 20, zal de afstand tussen het mathematisch punt en de vrijbalk nog groter worden.' '
(einde citaat)
Meten is weten
Meten is dus de beste methode om de plaats te bepalen. Vérder van het puntstuk vandaan, zal geen probleem opleveren, díchterbij wel.
|
| Afbeelding: 04
|
| Profiel van vrije ruimte(PVR) bij het wissel, volgens NS/Prorail
|
| Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom
|
De bij afbeelding 04 behorende gegevens kunt u vinden in NEM 102 en NEM 103 (zie: Modelbaannormen bij 'Meer informatie').
De vrijbalk in model
De vrijbalk zelf, kan worden gemaakt uit polystyreen staafmateriaal, vierkant, twee mm dik. Een alternatief is het gebruik van een lucifershoutje, dat op lengte wordt afgesneden met een scherp mesje. Vervolgens wordt het in de lengte in tweeën gesplitst, en de kopse kanten afgeschuind. Als een voldoende aantal is gemaakt, worden ze op een stukje plakband bevestigd, waarna ze (vuil)wit worden geschilderd. Na drogen wordt de vrijbalk van het plakband verwijderd, de onderkant met houtlijm ingesmeerd, en op zijn plaats gebracht.
Naar wens kan het wissel ook nog worden voorzien van een imitatie-wisselmotor, een wisselsteller of trekdraden voor de bediening op afstand. Voor de moderne tijd kunt u zelfs wisselverwarming (gasflessen of centrale verwarmings-leiding) imiteren. Dit alles natuurlijk afhankelijk van de mate waarin u wilt detailleren, en uw financiën.
NEM PVR-mallen voor schaal H0.
(in Foxit Reader moest de schaal bij het afdrukken op 73,7% ingesteld staan,
dus even uittesten of, met uw PDF-programma, de afstand B1 werkelijk 48 mm is)
Meer informatie
Encyclopedie:
|
|
|
Informatie over het PVR.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Laatste wijziging: 1 okt 2017 14:47 (CEST)
|
