|
|
| (34 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven) |
| Regel 1: |
Regel 1: |
| | {{Koptekst | | {{Koptekst |
| − | |Vorige= E06.03 - Polders en dijken | + | |Vorige= Inleiding landschap |
| − | |Volgende= E06.05 - Tunnels | + | |Volgende= Hardschuim-en-gips methode |
| | + | |VorigeMenu= Landschapsbouw |
| | |Auteur= Dick van der Knaap | | |Auteur= Dick van der Knaap |
| − | |Niveau= Beginner | + | |Auteur2= Fred Eikelboom |
| − | |Aantalwoorden= 00000
| |
| − | |Aantalplaatjes= 28
| |
| − | |Aantalfilmpjes= 00
| |
| − | |Auteursrecht= Nee
| |
| | }} | | }} |
| − | Met medewerking van Paul Smits (smits66), naar een draadje op het BeNeLuxSpoor.net-forum (zie: 'Meer informatie').
| + | ===Bergen op de modelbaan? Vergeet het maar=== |
| − | | + | Vertaald naar hoogteverschillen op schaal is het normaliter onmogelijk om binnen normale modelspoor-proporties realistische '''heuvels en bergen''' te maken. Wel is het mogelijk om realistische hellingen en hoogteverschillen te maken, of om de illusie van berghellingen te wekken. Bij een foto is immers ook maar een deel van de werkelijkheid te zien. En een modelbaan is een ultieme poging om de werkelijkheid te vangen in een [[Woorden - 0 t/m 9#3D|3D afbeelding]]. |
| − | | |
| − | | |
| − | ===De start=== | |
| − | Begonnen wordt om de grondplaat met hardschuim te bekleden. Daarna worden daarop met houtlijm stroken hardschuim (polyfoam) geplakt. Dat schuim wordt in de Duitse bladen vaak Styrodur genoemd, en hier bij de Nederlandse bouwmarkt heet het Roofmate. Piepschuim, waar op dezelfde wijze een berg van kan worden gebouwd, is minder gemakkelijk te bewerken. Het heeft tevens als nadeel dat het veel meer hinderlijk statisch afval geeft.
| |
| − | {{Afbeelding 2 naast elkaar
| |
| − | |Bestand= BergenSmits66-02.jpg
| |
| − | |Bestand2= BergenSmits66-03.jpg
| |
| − | |Grootte= 350px
| |
| − | |Grootte2= 350px
| |
| − | |Volgnummer= 02
| |
| − | |Volgnummer2= 03|Omschrijving= Eerste begin
| |
| − | |Omschrijving2= .
| |
| − | |Maker= Paul Smits
| |
| − | |Maker2= Paul Smits
| |
| − | }}
| |
| − | | |
| − | | |
| − | De volgende stap, is het in model brengen van de bergen. Daarvoor kunt U diverse gereedschappen gebruiken, zoals ijzerzaag-blad, houtrasp, grove vijl, stanleymes en dergelijke.
| |
| − | {{Afbeelding 2 naast elkaar
| |
| − | |Bestand= BergenSmits66-04.jpg
| |
| − | |Bestand2= BergenSmits66-05.jpg
| |
| − | |Grootte= 350px
| |
| − | |Grootte2= 350px
| |
| − | |Volgnummer= 04
| |
| − | |Volgnummer2= 05
| |
| − | |Omschrijving= Eerste begin
| |
| − | |Omschrijving2= .
| |
| − | |Maker= Paul Smits
| |
| − | |Maker2= Paul Smits
| |
| − | }}
| |
| − | | |
| − |
| |
| − | Wanneer de berg in model is, wordt deze geschuurd met schuurpapier (korrel 100).
| |
| − | {{Afbeelding
| |
| − | |Bestand= BergenSmits66-06.jpg
| |
| − | |Grootte= 350px
| |
| − | |Volgnummer= 06
| |
| − | |Omschrijving= .
| |
| − | |Maker= Paul Smits
| |
| − | }}
| |
| − | | |
| − | ===Gips aanbrengen===
| |
| − | U kunt nu twee dingen doen:
| |
| − | #gips rechtstreeks op het hardschuim smeren, of
| |
| − | #eerst horrengaas over het hardschuim spannen. De berg kan dan nog wat in model worden gebracht.
| |
| − | | |
| − | | |
| − | Er wordt een dikke gipsbrij gebruikt. In plaats daarvan kan ook een flexibel vulmiddel worden gebruikt.
| |
| − | {{Afbeelding 3 naast elkaar
| |
| − | |Bestand= BergenSmits66-07.jpg
| |
| − | |Bestand2= BergenSmits66-08.jpg
| |
| − | |Bestand3= BergenSmits66-09.jpg
| |
| − | |Grootte= 315px
| |
| − | |Grootte2= 315px
| |
| − | |Grootte3= 315px
| |
| − | |Volgnummer= 07
| |
| − | |Volgnummer2= 08
| |
| − | |Volgnummer3= 09
| |
| − | |Omschrijving= Eerste begin
| |
| − | |Omschrijving2= .
| |
| − | |Omschrijving3= .
| |
| − | |Maker= Paul Smits
| |
| − | |Maker2= Paul Smits
| |
| − | |Maker3= Paul Smits
| |
| − | }}
| |
| − | | |
| − | | |
| − | Vervolgens wordt de aangemaakte gips of het vulmiddel er overheen gegoten. Laat het gewoon de berg aflopen. Maak het vulmiddel of gips zodanig aan, dat het net vloeibaar is.
| |
| − | {{Afbeelding 2 naast elkaar
| |
| − | |Bestand= BergenSmits66-10.jpg
| |
| − | |Bestand2= BergenSmits66-11.jpg
| |
| − | |Grootte= 350px
| |
| − | |Grootte2= 350px
| |
| − | |Volgnummer= 10
| |
| − | |Volgnummer2= 11
| |
| − | |Omschrijving= Eerste begin
| |
| − | |Omschrijving2= .
| |
| − | |Maker= Paul Smits
| |
| − | |Maker2= Paul Smits
| |
| − | }}
| |
| − | | |
| − |
| |
| − | En dit is het eindresultaat. De berg moet nog worden afgewerkt (schilderen, bestrooien, struikgewas aanbrengen). | |
| − | {{Afbeelding 2 naast elkaar
| |
| − | |Bestand= BergenSmits66-12.jpg
| |
| − | |Bestand2= BergenSmits66-13.jpg
| |
| − | |Grootte= 350px
| |
| − | |Grootte2= 350px
| |
| − | |Volgnummer= 12
| |
| − | |Volgnummer2= 13
| |
| − | |Omschrijving= Eerste begin
| |
| − | |Omschrijving2= .
| |
| − | |Maker= Paul Smits
| |
| − | |Maker2= Paul Smits
| |
| − | }}
| |
| − | | |
| − | | |
| − | De berg op de foto's is nog niet droog, aan het oppervlak wordt niets gedaan. Na opdrogen is het mat en ruw, het is dan verder goed af te werken. Eerst schilderen in een basiskleur (bruin+grijs+zwart), dan bestrooien, boompjes en struiken plaatsen enzovoort.<br />
| |
| − | Als alternatief kan ook een wateroplosbare acrylverf of gewoon waterverf aan het gips of het vulmiddel worden toegevoegd. Dat heeft twee bedoelingen:
| |
| − | #een afgebroken stukje of beschadiging valt later niet zo op door het felle wit
| |
| − | #doordat de uithardende laag in meerdere, kleinere porties, wordt opgebracht, zal er een zekere kleurschakering ontstaan
| |
| − | | |
| − | | |
| | {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| − | |Bestand= BergenSmits66-14.jpg | + | |Bestand= Schaalverhouding-01.png |
| − | |Grootte= 350px | + | |Grootte= 550px |
| − | |Volgnummer= 14 | + | |Volgnummer= 01 |
| − | |Omschrijving= . | + | |Omschrijving= Schaalhoogten<br />Tekening gemaakt in schaal 1:160 (N) |
| − | |Maker= Paul Smits | + | |Maker= Fred Eikelboom |
| | }} | | }} |
| | + | Op een modelspoorbaan naar Nederlands voorbeeld op de juiste schaalhoogte blijken de dijken of heuvels in Utrecht of Drenthe ineens "bergachtige" afmetingen te hebben. En dat zijn nog niet eens de heuvels in Limburg, die al zo hoog zijn dat ze op schaal niet na te bouwen zijn op een modelspoorbaan. |
| | | | |
| | + | De Vaalserberg, eigenlijk nog maar een heuvel, is 323 meter hoog. In schaal N zou dat betekenen dat er een berg van 323/160 = 2 m hoog moet komen, terwijl diezelfde berg in schaal H0 323/87 = 3,7 m hoog moet zijn (ten opzichte van zeeniveau = 0 m NAP). De klim naar de top, vanaf ca 200 m+NAP, levert een hoogteverschil van 123 meter op (dat is in schaal H0 1,4 meter), maar dat is dan wel over een horizontale afstand van 2600 meter, wat in schaal H0 neerkomt op 29,89 meter. |
| | | | |
| − | Deze bergen (heuvels) stellen het gebergte voor zoals in het Zwarte Woud, niet het rotsgebergte, zoals dat in het Zwitsers hooggebergte voorkomt.
| + | Voor een berg van 1500 meter hoogte t.o.v. zeeniveau, is op een modelbaan dan in schaal N al meer dan 9 meter hoogte nodig (zie: tekening 01) en in schaal H0 ruim 17 meter. Ofwel; complete bergen uitbeelden op schaal is onmogelijk. |
| − | {{Afbeelding
| |
| − | |Bestand= BergenSmits66-15.jpg
| |
| − | |Grootte= 350px
| |
| − | |Volgnummer= 15
| |
| − | |Omschrijving= Foto genomen uit de Schwarzwaldexpress
| |
| − | |Maker= Tis Spat
| |
| − | }}
| |
| | | | |
| | + | Wel kunnen er gedeelten van bergen worden uitgebeeld, zoals een stuk bergwand. Bekijk dan het tafereel door de ogen van een fotograaf en zet vervolgens daar een vergrootglas op. Let daarbij vooral op bijzonderheden. Het bouwen van een realistische modelspoorbaan is dus altijd een interpretatie van een klein stukje werkelijkheid. |
| | | | |
| − | Tip: maak er ook een achtergrondwand bij, dat geeft nog wat dieptewerking.
| + | Nog een tip voor een bergwand; zet daar kleine boompjes op, dat wekt dan de illusie dat deze bergwand ver bij de toeschouwer vandaan is. |
| − | | |
| − | Het gips of vulmiddel laat u doorlopen, zodat het ook als ondergrond voor eventuele bebouwing naast het spoor wordt gebruikt. De bebouwing van de baan gaat daardoor perfect over in het landschap. Dat gebeurt met opzet, zodat de contouren van de huisjes later terug te vinden zijn. Daardoor kan er een mooie overgang tussen de huisjes en het landschap worden gemaakt.
| |
| − | | |
| − | Het is inderdaad een snelle manier van bergen bouwen, zij het dat de bergen niet hoog kunnen zijn. Daarvoor zult u een andere techniek moeten toepassen; ook dat kan met hardschuim.
| |
| − | | |
| − | | |
| − | De foto's van het schilderwerk:
| |
| − | {{Afbeelding 3 naast elkaar
| |
| − | |Bestand= BergenSmits66-16.jpg
| |
| − | |Bestand2= BergenSmits66-17.jpg
| |
| − | |Bestand3= BergenSmits66-18.jpg
| |
| − | |Grootte= 315px
| |
| − | |Grootte2= 315px
| |
| − | |Grootte3= 315px
| |
| − | |Volgnummer= 16
| |
| − | |Volgnummer2= 17
| |
| − | |Volgnummer3= 18
| |
| − | |Omschrijving= Eerste begin
| |
| − | |Omschrijving2= .
| |
| − | |Omschrijving3= .
| |
| − | |Maker= Paul Smits
| |
| − | |Maker2= Paul Smits
| |
| − | |Maker3= Paul Smits
| |
| − | }}
| |
| − | | |
| − | | |
| − | Dit ziet er te gladjes uit.
| |
| − | Probeer eens wat structuur in de rotsen te brengen met b.v. een palletmes, als het gips al een beetje is uitgehard.
| |
| − | | |
| − | Opvallend in de foto's is, dat het gips veel te nat is. Dan krijgt u een tè gladde structuur; met een beetje minder water wordt het gips of vulmiddel wat dikker. Dat ziet er gelijk al beter uit, doordat de structuur wat meer hoekig wordt. Bijmengen van een schep gedroogde aarde, in de verhouding 1:4, levert al direct een grijze gipslaag op.
| |
| − | Moeten het echter geen rotsen voorstellen, maar meer heuvels die door de regen en wind geërodeerd zijn (in de natuur ook glad), dan is een gladde structuur juist weer wél gewenst..
| |
| − | | |
| − | Wanneer de rots droog is, na een paar dagen, kan deze worden ingewassen met zeer verdunde waterverf, totdat de rots de gewenste kleur heeft.<br />
| |
| − | De laatste wassing gebeurt met verdunde Oost-Indische inkt voor de accenten. Een handige volgorde is eerst de rots (ondergrond), dan de aarde (gedroogde grond uit het plantsoen op houtpoeder van de schuurmachine, ''geen zaagsel'', tenslotte de beplanting (gras/onkruid).<br />
| |
| − | Dat houtpoeder kunt u donkerder maken met staalwol+azijn. Dus geen verf!
| |
| − |
| |
| − | De groengeschilderde vlakken worden bestrooid met een mengsel van drie kleuren groen, bruin en wat grijs.
| |
| − | Er worden wat boompjes op vast geprikt. De rails moeten als laatste worden gelegd.<br />
| |
| − | Als proef werd er meteen een trein op gezet, om te kijken hoe dat eruit ziet.
| |
| − | {{Afbeelding 2 naast elkaar
| |
| − | |Bestand= BergenSmits66-19.jpg
| |
| − | |Bestand2= BergenSmits66-20.jpg
| |
| − | |Grootte= 350px
| |
| − | |Grootte2= 350px
| |
| − | |Volgnummer= 19
| |
| − | |Volgnummer2= 20
| |
| − | |Omschrijving= Eerste begin
| |
| − | |Omschrijving2= .
| |
| − | |Maker= Paul Smits
| |
| − | |Maker2= Paul Smits
| |
| − | }}
| |
| − | | |
| − | | |
| − | Het grove werk is nu klaar, alleen nog de puntjes op de I zetten.<br />
| |
| − | Het spoor moet nog van ballast worden voorzien, er moeten wat meer struikjes bij komen. Een observatiepost voor wild, nog wat herten op de berg, en meer van dergelijke kleine details, maken het geheel echt af.<br /.
| |
| − | Het geheel is nog niet af, maar geeft al wel een idee hoe het er uiteindelijk gaat uitzien.
| |
| − | {{Afbeelding
| |
| − | |Bestand= BergenSmits66-21.jpg
| |
| − | |Grootte= 350px
| |
| − | |Volgnummer= 21
| |
| − | |Omschrijving= .
| |
| − | |Maker= Paul Smits
| |
| − | }}
| |
| − | | |
| − | | |
| − | Hier wat foto's van enkele treinen, helaas is de belichting niet zo goed, maar het gaat om het idee.
| |
| − | {{Afbeelding 3 naast elkaar
| |
| − | |Bestand= BergenSmits66-22.jpg
| |
| − | |Bestand2= BergenSmits66-23.jpg
| |
| − | |Bestand3= BergenSmits66-24.jpg
| |
| − | |Grootte= 315px
| |
| − | |Grootte2= 315px
| |
| − | |Grootte3= 315px
| |
| − | |Volgnummer= 22
| |
| − | |Volgnummer2= 23
| |
| − | |Volgnummer3= 24
| |
| − | |Omschrijving= Eerste begin
| |
| − | |Omschrijving2= .
| |
| − | |Omschrijving3= .
| |
| − | |Maker= Paul Smits
| |
| − | |Maker2= Paul Smits
| |
| − | |Maker3= Paul Smits
| |
| − | }}
| |
| − | | |
| − | {{Afbeelding 3 naast elkaar
| |
| − | |Bestand= BergenSmits66-25.jpg
| |
| − | |Bestand2= BergenSmits66-26.jpg
| |
| − | |Bestand3= BergenSmits66-27.jpg
| |
| − | |Grootte= 315px
| |
| − | |Grootte2= 315px
| |
| − | |Grootte3= 315px
| |
| − | |Volgnummer= 25
| |
| − | |Volgnummer2= 26
| |
| − | |Volgnummer3= 27
| |
| − | |Omschrijving= Eerste begin
| |
| − | |Omschrijving2= .
| |
| − | |Omschrijving3= .
| |
| − | |Maker= Paul Smits
| |
| − | |Maker2= Paul Smits
| |
| − | |Maker3= Paul Smits
| |
| − | }}(wanneer u op de foto klikt, wordt de foto vergroot weergegeven)
| |
| − | | |
| − | | |
| − | Of toch meer zo:
| |
| − | {{Afbeelding
| |
| − | |Bestand= BergenSmits66-28.jpg
| |
| − | |Grootte= 350px
| |
| − | |Volgnummer= 28
| |
| − | |Omschrijving= .
| |
| − | |Maker= Paul Smits
| |
| − | }}
| |
| − | | |
| | | | |
| | + | Bij het maken van bergwanden, dijken of geaccidenteerde terreinen kan de op de volgende pagina aangegeven techniek gebruikt worden (zie "Meer informatie"). |
| | {{Linkssectie begin | | {{Linkssectie begin |
| | |Box= AlleenInfo | | |Box= AlleenInfo |
| | }} | | }} |
| | {{Linkssectie tussenkop | | {{Linkssectie tussenkop |
| − | |Koptekst= Beneluxspoor.net: | + | |Koptekst= Encyclopedie: |
| | }} | | }} |
| − | {{Link extern | + | {{Link intern |
| − | |Omschrijving= BNLS-Forum | + | |Link= Hardschuim-en-gips methode |
| − | |Link= http://forum.beneluxspoor.net/index.php/topic,39602.0.html | + | |Linknaam= Hardschuim-en-gips methode |
| − | |EzxtraInfo= Draadje/Topic op het Forum
| |
| | }} | | }} |
| | {{Linkssectie einde}} | | {{Linkssectie einde}} |
| − |
| |
| | {{Voettekst | | {{Voettekst |
| − | |Vorige= E06.03 - Polders en dijken | + | |Vorige= Inleiding landschap |
| − | |Volgende= E06.05 - Tunnels | + | |Volgende= Hardschuim-en-gips methode |
| − | }}
| + | |VorigeMenu= Landschapsbouw |
| | + | }} {| width= "100%" |
| | + | |- valign= "top" |
| | + | ! scope= "row" width="70%" | |
| | + | | <small>Laatste wijziging: 15 mei 2025 11:21 uur</small> |
| | + | |} |
| | [[Categorie: Alles|H]] | | [[Categorie: Alles|H]] |
| | + | [[Categorie: Artikel|Heuvels en bergen]] |
| | [[Categorie: Ontwerp modelbaan|H]] | | [[Categorie: Ontwerp modelbaan|H]] |
| | [[Categorie: Praktijk|H]] | | [[Categorie: Praktijk|H]] |
| | [[Categorie: Scenery|H]] | | [[Categorie: Scenery|H]] |
| | [[Categorie: Dick van der Knaap|H]] | | [[Categorie: Dick van der Knaap|H]] |
| − |
| |
| − | [[Categorie: Artikel niet gereed]]
| |
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteurs: Dick van der Knaap en Fred Eikelboom
Bergen op de modelbaan? Vergeet het maar
Vertaald naar hoogteverschillen op schaal is het normaliter onmogelijk om binnen normale modelspoor-proporties realistische heuvels en bergen te maken. Wel is het mogelijk om realistische hellingen en hoogteverschillen te maken, of om de illusie van berghellingen te wekken. Bij een foto is immers ook maar een deel van de werkelijkheid te zien. En een modelbaan is een ultieme poging om de werkelijkheid te vangen in een 3D afbeelding.
|
| Afbeelding: 01
|
Schaalhoogten
Tekening gemaakt in schaal 1:160 (N)
|
| Foto gemaakt door: Fred Eikelboom
|
Op een modelspoorbaan naar Nederlands voorbeeld op de juiste schaalhoogte blijken de dijken of heuvels in Utrecht of Drenthe ineens "bergachtige" afmetingen te hebben. En dat zijn nog niet eens de heuvels in Limburg, die al zo hoog zijn dat ze op schaal niet na te bouwen zijn op een modelspoorbaan.
De Vaalserberg, eigenlijk nog maar een heuvel, is 323 meter hoog. In schaal N zou dat betekenen dat er een berg van 323/160 = 2 m hoog moet komen, terwijl diezelfde berg in schaal H0 323/87 = 3,7 m hoog moet zijn (ten opzichte van zeeniveau = 0 m NAP). De klim naar de top, vanaf ca 200 m+NAP, levert een hoogteverschil van 123 meter op (dat is in schaal H0 1,4 meter), maar dat is dan wel over een horizontale afstand van 2600 meter, wat in schaal H0 neerkomt op 29,89 meter.
Voor een berg van 1500 meter hoogte t.o.v. zeeniveau, is op een modelbaan dan in schaal N al meer dan 9 meter hoogte nodig (zie: tekening 01) en in schaal H0 ruim 17 meter. Ofwel; complete bergen uitbeelden op schaal is onmogelijk.
Wel kunnen er gedeelten van bergen worden uitgebeeld, zoals een stuk bergwand. Bekijk dan het tafereel door de ogen van een fotograaf en zet vervolgens daar een vergrootglas op. Let daarbij vooral op bijzonderheden. Het bouwen van een realistische modelspoorbaan is dus altijd een interpretatie van een klein stukje werkelijkheid.
Nog een tip voor een bergwand; zet daar kleine boompjes op, dat wekt dan de illusie dat deze bergwand ver bij de toeschouwer vandaan is.
Bij het maken van bergwanden, dijken of geaccidenteerde terreinen kan de op de volgende pagina aangegeven techniek gebruikt worden (zie "Meer informatie").
Meer informatie
|
|
Laatste wijziging: 15 mei 2025 11:21 uur
|
