|
|
Regel 9: |
Regel 9: |
| |Auteursrecht= Nee | | |Auteursrecht= Nee |
| }} | | }} |
− | {{Inhoudsopgave|Links|Klein}} | + | {{Inhoudsopgave|Rechts|Klein}} |
| ===Inleiding=== | | ===Inleiding=== |
− | Het bouwen van een spiraal kan op verschillende manieren gedaan worden. In dit artikel laat Gerard Wassink zien hoe u een klimspiraal volgens [[E04.05.01 - Klimspiraal systeem Rainer Lussi|de methode van Rainer Lüssi]] bouwt. Met de methode van Rainer Lüssi maakt u met rechte stukken plaatmateriaal, die worden verlijmd tot een zeshoek, een mooie klimspiraal. | + | Het bouwen van een spiraal kan op verschillende manieren gedaan worden. In dit artikel laat Gerard Wassink zien hoe u een klimspiraal volgens de methode van Rainer Lüssi bouwt. Met de methode van Rainer Lüssi maakt u met rechte stukken plaatmateriaal, die worden verlijmd tot een zeshoek, een mooie klimspiraal. |
| | | |
| De spiraal in dit artikel is zeer groot, met een buitenspoor-diameter van 2000 mm. Door de grote diameter krijgt u een zeer klein hellingspercentage, waardoor u ook met lange treinen kunt rijden. Door de grootte van de spiraal is deze niet bij iedereen thuis op deze wijze te bouwen. Deze bouwmethode is echter ook goed te gebruiken voor de kleinere diameters. | | De spiraal in dit artikel is zeer groot, met een buitenspoor-diameter van 2000 mm. Door de grote diameter krijgt u een zeer klein hellingspercentage, waardoor u ook met lange treinen kunt rijden. Door de grootte van de spiraal is deze niet bij iedereen thuis op deze wijze te bouwen. Deze bouwmethode is echter ook goed te gebruiken voor de kleinere diameters. |
Regel 36: |
Regel 36: |
| |- | | |- |
| | | | | |
− | * Multiplex / triplexplaten | + | * Multiplex/triplexplaten |
| |- | | |- |
| | | | | |
Regel 79: |
Regel 79: |
| | | |
| ==== De instelbare poten ==== | | ==== De instelbare poten ==== |
− | Er is voor gekozen om balken van 44 × 44 mm voor de poten te gebruiken. Ze zijn 80 cm hoog. Van de poten zijn stukjes van 10 cm afgezaagd. In die stukjes van 10 cm komen de slagmoeren. Het eerste idee was om bouten M8 met de kop in de langere einden te lijmen. Maar na een tip op [http://forum.beneluxspoor.net het Beneluxspoor-Forum] zijn beide einden van slagmoeren voorzien. Veel gemakkelijker... | + | Er is voor gekozen om balken van 44 × 44 mm voor de poten te gebruiken. Ze zijn 80 cm hoog. Van de poten zijn stukjes van 10 cm afgezaagd. In die stukjes van 10 cm komen de slagmoeren. Het eerste idee was om bouten M8 met de kop in de langere einden te lijmen. Maar na een tip op het ''Beneluxspoor-Forum'' (zie: Meer informatie') zijn beide einden van slagmoeren voorzien. Veel gemakkelijker... |
| | | |
| Door deze constructie van de poten kan het frame netjes horizontaal afgesteld worden. | | Door deze constructie van de poten kan het frame netjes horizontaal afgesteld worden. |
Regel 108: |
Regel 108: |
| |Omschrijving2= Poten gereed met slagmoeren en draadeinden | | |Omschrijving2= Poten gereed met slagmoeren en draadeinden |
| }} | | }} |
| + | |
| {{Afbeelding 2 onder elkaar | | {{Afbeelding 2 onder elkaar |
| |Bestand= E04.05.04-09.JPG | | |Bestand= E04.05.04-09.JPG |
| + | |Bestand2= E04.05.04-10.JPG |
| |Grootte= Klein | | |Grootte= Klein |
| + | |Grootte2= Klein |
| |Maker= [http://www.washtown.nl Gerard Wassink] | | |Maker= [http://www.washtown.nl Gerard Wassink] |
− |
| |
| |Volgnummer=E04.05.04-10 | | |Volgnummer=E04.05.04-10 |
| + | |Volgnummer2= E04.05.04-11 |
| |Omschrijving=De berekening van de platen | | |Omschrijving=De berekening van de platen |
| + | |Omschrijving2= De gebruikte platen zijn gezaagd |
| |Type=Schermafdruk | | |Type=Schermafdruk |
− |
| |
− | |Bestand2= E04.05.04-10.JPG
| |
− | |Grootte2= Klein
| |
− | |Volgnummer2= E04.05.04-11
| |
− | |Omschrijving2= De gebruikte platen zijn gezaagd
| |
| |Positie= Rechts | | |Positie= Rechts |
− | |Type= Schermafdruk
| |
| }} | | }} |
| | | |
| | | |
| === De klimspiraal === | | === De klimspiraal === |
− | Natuurlijk is voor de berekeningen gebruik gemaakt van [[E04.05.01 - Klimspiraal systeem Rainer Lussi|de Excel-sheet van Rainer Lüssi]] zelf. In de encyclopedie staat de Nederlandse versie van de Excel-sheet. Voor de berekeningen (zie afbeelding E04.05.04-10 hiernaast) is gekozen voor: | + | Natuurlijk is voor de berekeningen gebruik gemaakt van de Excel-sheet van Rainer Lüssi zelf. De Nederlandse versie van de Excel-sheet is hier-onder te downloaden. Voor de berekeningen (zie afbeelding E04.05.04-10 hiernaast) is gekozen voor: |
| :{| | | :{| |
| | | | | |
Regel 164: |
Regel 162: |
| |Omschrijving2= De platen liggen te drogen | | |Omschrijving2= De platen liggen te drogen |
| }} | | }} |
| + | |
| {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| |Bestand= E04.05.04-13.JPG | | |Bestand= E04.05.04-13.JPG |
Regel 190: |
Regel 189: |
| |Omschrijving2= Passen startplaat van de spiraal in het frame | | |Omschrijving2= Passen startplaat van de spiraal in het frame |
| }} | | }} |
| + | |
| {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| |Bestand= E04.05.04-16.JPG | | |Bestand= E04.05.04-16.JPG |
Regel 246: |
Regel 246: |
| {{Linkssectie begin | | {{Linkssectie begin |
| |Box=AlleenInfo | | |Box=AlleenInfo |
− | }}
| |
− | {{Link extern
| |
− | |Linknaam= Website Gerard Wassink: De bouw van Washtown
| |
− | |Link= http://www.washtown.nl
| |
− | }}
| |
− | {{Link extern
| |
− | |Linknaam= Bouwdraadje Gerard Wassink op het Beneluxspoor forum
| |
− | |Link=http://forum.beneluxspoor.net/index.php/topic,20580.msg305663.html
| |
| }} | | }} |
| {{Linkssectie tussenkop | | {{Linkssectie tussenkop |
Regel 266: |
Regel 258: |
| |Linknaam= Klimspiraal systeem Rainer Lüssi | | |Linknaam= Klimspiraal systeem Rainer Lüssi |
| }} | | }} |
− | {{Linkssectie einde}} | + | {{Linkssectie tussenkop |
| + | |Koptekst= Externe website: |
| + | }} |
| + | {{Link extern |
| + | |Linknaam= Gerard Wassink |
| + | |Link= http://www.washtown.nl |
| + | |ExtraInfo= De bouw van Washtown |
| + | }} |
| + | {{Link extern |
| + | |Linknaam= Bouwdraadje van Gerard Wassink op het Beneluxspoor-forum |
| + | |Link=http://forum.beneluxspoor.net/index.php/topic,20580.msg305663.html |
| + | }} |
| + | {{Linkssectie einde}} |
| + | |
| {{Voettekst | | {{Voettekst |
| |Vorige= E04.05.03 - Fleischmann Tandradsysteem | | |Vorige= E04.05.03 - Fleischmann Tandradsysteem |
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Gerard Wassink
Inleiding
Het bouwen van een spiraal kan op verschillende manieren gedaan worden. In dit artikel laat Gerard Wassink zien hoe u een klimspiraal volgens de methode van Rainer Lüssi bouwt. Met de methode van Rainer Lüssi maakt u met rechte stukken plaatmateriaal, die worden verlijmd tot een zeshoek, een mooie klimspiraal.
De spiraal in dit artikel is zeer groot, met een buitenspoor-diameter van 2000 mm. Door de grote diameter krijgt u een zeer klein hellingspercentage, waardoor u ook met lange treinen kunt rijden. Door de grootte van de spiraal is deze niet bij iedereen thuis op deze wijze te bouwen. Deze bouwmethode is echter ook goed te gebruiken voor de kleinere diameters.
Het artikel bestaat uit twee delen. Het eerste deel beschrijft de bouw van de draagconstructie c.q. het frame, en het tweede deel gaat over de bouw van de klimspiraal zelf.
Draagconstructie
De klimspiraal moet in de definitieve situatie vanzelfsprekend ergens op rusten. Daarvoor dient een goede draagconstructie te worden gebouwd. De draagconstructie bestaat uit een houten frame met houten poten. De poten zijn verstelbaar in hoogte.
|
Afbeelding: E04.05.04-01
|
Benodigde materialen frame
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
Benodigde materialen
Voor de draagconstructie zijn de volgende materialen gebruikt:
- Geschaafd vuren van 56 × 18 mm
|
|
|
|
|
Het frame
Het frame, bestaande uit balken, is met lijm, schroeven en halfhoutverbindingen in elkaar gezet. Het is een recht-toe-recht-aan frame. De foto's hieronder zeggen eigenlijk genoeg.
|
|
|
Afbeelding: E04.05.04-02
|
|
Afbeelding: E04.05.04-03
|
Het uitleggen van het frame
|
|
Frame met halfhoutverbindingen
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
|
|
|
Afbeelding: E04.05.04-04
|
|
Afbeelding: E04.05.04-05
|
Frame gereed, zonder poten
|
|
Frame gereed, met poten
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
De instelbare poten
Er is voor gekozen om balken van 44 × 44 mm voor de poten te gebruiken. Ze zijn 80 cm hoog. Van de poten zijn stukjes van 10 cm afgezaagd. In die stukjes van 10 cm komen de slagmoeren. Het eerste idee was om bouten M8 met de kop in de langere einden te lijmen. Maar na een tip op het Beneluxspoor-Forum (zie: Meer informatie') zijn beide einden van slagmoeren voorzien. Veel gemakkelijker...
Door deze constructie van de poten kan het frame netjes horizontaal afgesteld worden.
|
|
|
Afbeelding: E04.05.04-06
|
|
Afbeelding: E04.05.04-07
|
Draadeinden en slagmoeren
|
|
Inslaan van de slagmoeren met draadeinden
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
|
|
|
Afbeelding: E04.05.04-08
|
|
Afbeelding: E04.05.04-09
|
Poten gereed voor montage
|
|
Poten gereed met slagmoeren en draadeinden
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
|
Afbeelding E04.05.04-10
|
De berekening van de platen
|
Schermafdruk gemaakt door: Gerard Wassink
|
|
Afbeelding E04.05.04-11
|
De gebruikte platen zijn gezaagd
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
De klimspiraal
Natuurlijk is voor de berekeningen gebruik gemaakt van de Excel-sheet van Rainer Lüssi zelf. De Nederlandse versie van de Excel-sheet is hier-onder te downloaden. Voor de berekeningen (zie afbeelding E04.05.04-10 hiernaast) is gekozen voor:
- een binnenstraal van 941 mm
|
- een buitenstraal van 1000 mm
|
- een breedte van de bedding van 42 mm
|
- een veiligheidsafstand van 10 mm
|
Plaatmateriaal
Uit de berekende waarden hierboven kunnen we maten afleiden voor de te zagen stukken hout. In dit voorbeeld is gekozen voor triplex van 5,5 mm dik. Samen met de mensen bij de bouwmarkt zijn de stukken helemaal op maat gezaagd. Maak hiervoor een goed zaagplan, voordat u naar de bouwmarkt gaat. De standaardmaat van platen hout is 2440 mm bij 1220 mm. Houdt rekening met een breedte van drie mm voor de zaagsneden.
Bij dit voorbeeld was de lengte aan de lange zijde van de stukken 1190,5 mm, bij een breedte van 242,9 mm. Wees gerust, met de tienden (de maten achter de komma) hoeft u geen rekening te houden. De laatste maat die erg van belang is, is de overlapping (zie: foto E04.05.04-12 en E04.05.04-13). Dat is de afstand vanaf de hoek aan de lange zijde waarover een tweede stuk verschoven is voordat dit wordt verlijmd. De overlapping zorgt voor een sterke lijmverbinding tussen de delen.
Het ijzerwerk
Voor de ondersteuning van de platen / niveaus in de klimspiraal wordt gebruik gemaakt van draadeinden. Met de nodige ringen en moeren is straks de spiraal keurig af te stellen.
Verlijmen
De bouwmethode gaat uit van trapeziumvormige stukken plaatmateriaal met hoeken van 60° (graden). Door deze op de juiste manier te verlijmen, kunt u er een stevige zeshoek van maken. Hoe het verlijmen werkt, ziet u hieronder.
|
|
|
Afbeelding: E04.05.04-12
|
|
Afbeelding: E04.05.04-13
|
Platen verlijmen. Let op de overlapping!
|
|
De platen liggen te drogen
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
|
Afbeelding: E04.05.04-14
|
Uitleggen van de zeshoek
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
Spiraalopbouw
Na het maken van de platen met een overlapping kan de spiraal worden opgebouwd.
De start
Eerst wordt één van de delen haaks gezaagd. Dan wordt in de grondplaat deze haakse vorm uitgezaagd (zie foto E04.05.04-15). Op foto E04.05.04-16 ziet u hoe er onder de grondplaat twee balkjes zijn vastgeschroefd om de eerste plaat van de spiraal aan vast te maken. Op foto E04.05.04-17 ziet u hoe op deze manier een mooie vloeiende overgang wordt verkregen.
|
|
|
Afbeelding: E04.05.04-15
|
|
Afbeelding: E04.05.04-16
|
Uitzagen startplaat spiraal
|
|
Passen startplaat van de spiraal in het frame
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
|
Afbeelding: E04.05.04-17
|
Startplaat van de spiraal in het frame
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
De eerste ronde
Nadat de start is gemaakt, kunnen de volgende delen er aan vast worden gelijmd (hieronder te zien op foto E04.05.04-18). Het eerste (start-)deel ligt op deze foto in het midden van de linker zijkant van de foto. Op de tweede foto ziet u de eerste ronde nu compleet van bovenaf, op hoogte gebracht met de draadeinden.
|
|
|
Afbeelding: E04.05.04-18
|
|
Afbeelding: E04.05.04-19
|
De eerste delen van de spiraal
|
|
De eerste volledige ronde
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
De tweede ronde en op hoogte
Op foto E04.05.04-20 hieronder ziet u een overzicht, met rechtsachter de wissels voor de overgang naar het schaduwstation. Op foto E04.05.04-21 ziet u nog een keer details van de opbouw. Aan de rechterkant, onder de eerste helling door, ziet u het begin van de oostelijke wisselstraat van het schaduwstation. En op de voorgrond van beide fotos ziet u het omloopspoor op het niveau van het schaduwstation.
|
|
|
Afbeelding: E04.05.04-20
|
|
Afbeelding: E04.05.04-21
|
Niveau 2 van de spiraal
|
|
Niveau 2 van de spiraal
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
Op de volgende twee fotos ziet u een overzicht vanuit het zuidoosten. Op de linkerfoto is de helling mooi te zien, op de rechter het hoogteverschil (18 cm per 360 graden).
|
|
|
Afbeelding: E04.05.04-22
|
|
Afbeelding: E04.05.04-23
|
Overzicht van de spiraal
|
|
Hoogteverschil van de spiraal
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
|
Foto gemaakt door: Gerard Wassink
|
Meer informatie