Goederen op het station: verschil tussen versies

Versie van 18 apr 2010 om 13:24

E07.01.05 - Het Perron - Vorige | Volgende - E07.02 - Huizen

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Ronald Koerts

in bewerking door Fred.

Goederen op het station

In de beginperiode van de spoorwegen was het normaal dat goederen op het station werden verwerkt. In het begin werd dit gedaan op het normale reizigersperron. Door de opkomst van het spoor werden steeds meer goederen over het spoor vervoert. Het laden en verwerken van goederen werd steeds belangrijker en daarom was er behoefte aan aparte sporen en plaatsen waar goederen geladen en gelost konden worden. Zo ontstonden de laad- en losplaatsen voor goederen.

Typen

Er zijn verschillende type laad- en losplaatsen voor goederen:

Verhoogde goederenloods: De goederenloods bij het station bedoeld om goederen tijdelijk op te slaan voor verder vervoer. De goederen konden zo droog (en verwarmd) opgeslagen staan. De goederenloods kon los staan of aan het gebouw vastzitten. Meestal stond de loods met één zijde aan het spoor en de andere zijde aan de weg. Daardoor konden de goederen direct vanaf de vrachtwagen in de goederenloods gezet worden. En direct op gelijk niveau met de wagen in geladen worden.

Verhoogde laad- en losplaats: Op veel plaatsen werd geen complete goederenloods gebouwd, maar werd een verhoogde losplaats gebruikt. Deze lag langs het spoor of aan de kop van een spoor. Doordat deze verhoogd was, net zo hoog als een perron, de goederen direct vanaf de wagen op de vrachtwagen geladen worden en andersom. In het buitenland hadden sommige losplaatsen een kleine bokkraan/kraan om de goederen over te laden.

Lage laad- en losplaats c.q. losweg: Naast de verhoogde losplaats was er ook een 'lage' losplaats aanwezig of juist alleen maar een lage losplaats. De losplaats bestaat eigenlijk uit sporen die in de verharding liggen. De sporen zijn ingebed in de verharding, dit zijn meestel straatstenen, keien (kinderkopjes), betonplaten of asfalt. De wagens worden vanaf de zijkant geladen.

Locatie

Losplaatsen of goederenloodsen kwamen in het hele land voor. De meeste waren gelegen bij stations. De losplaats was meestal gelegen langs aparte sporen, daar konden de wagens rustig gelost worden. Bij veel stations had de losplaats een locatie direct bij het stationsgebouw. Daar stond ook meestal de goederenloods. Met een kopspoor kon dan de losplaats bereikt worden. Soms zijn er meerdere rangeersporen aanwezig om de wagens op de juiste plaats langs het verhoogde gedeelte te kunnen zetten.

Speciale laad– en losplaatsen

In Nederland waren tot in de jaren negentig nog speciale laad- en losplaatsen voor de post. Hier werden de poststukken overgeladen en gesorteerd voor distributie in de rest van het land. Naast de post heeft 'Defensie' ook nog speciale laad- en losplaatsen voor het laden van treinen met militair materieel. In het buitenland zijn er ook nog laad- en losplaatsen voor het opladen van vrachtwagens voor de zogenaamde 'huckepack-treinen'.

Goederenloods in model

Voor de modelspoorders die een modelspoorbaan naar Duits voorbeeld hebben is het niet moeilijk om een geschikte goederenloods te vinden. Voor de Nederlandse modelspoorders is er sinds kort goed nieuws. De fabrikanten Tilly models en Artitec hebben een heel mooie loods op de markt gebracht. Deze loodsen hebben bij verschillende Nederlandse stations gestaan. Net als bij het stationsgebouw en het perron kan de goederenloods uit diverse materialen en technieken gebouwd worden.

Laad- en losplaats in model.

In model is een laad- en losplaats goed zelf te bouwen. Met de bekende materialen hout, karton, plastic (styreenplaten bijvoorbeeld). De afmetingen van een laad- en losplaats zijn niet vast. Voor een losplaats is meestal wel wat ruimte over op de modelbaan. De losplaats hoeft niet echt groot te zijn. Een klein kopspoortje met een verhoogde losweg waar één of twee goederenwagens langs kunnen staan is al voldoende.

Afmetingen

De afmetingen van een laad- en losplaats zijn afhankelijk van de beschikbare ruimte.

Onderdeel	Schaal 1:1 (ware grootte)	Schaal H0 1:87	Schaal N 1:160
Lengte hoge gedeelte Maximale lengte in NL	45 meter	517 millimeter	281 millimeter
Breedte hoge gedeelte	6 meter	70 millimeter	38 millimeter
Hoogte losgedeelte 'hoog' Nederlandse norm vanaf BS	840 millimeter	10 millimeter	6 millimeter
Hoogte losgedeelte ‘hoog’ Europese norm vanaf BS	760 millimeter	9 millimeter	5 millimeter
Hoogte losgedeelte 'laag' vanaf BS	300 millimeter	4 millimeter	2 millimeter
Lengte helling hoge gedeelte	5 meter	57 millimeter	31 millimeter