|
|
Overwegen grootspoorUit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Ronald Koerts - Bewerkt door Fred Eikelboom - Update door Fred Eikelboom
InleidingWanneer u het spoor wilt kruisen, kunt u dat gelijkvloers en ongelijkvloers doen. 'Ongelijkvloers' is het passeren van het spoor door een viaduct (brug) of tunnel te gebruiken. 'Gelijkvloers' is het passeren op gelijk niveau met het spoor via een spoorwegovergang of overweg. VormenEen overweg kan 'onbeveiligd' of 'beveiligd' zijn, ook worden wel de termen 'onbewaakt' en 'bewaakt' gebruikt. Het hangt er van af of er maatregelen zijn genomen om bij de overweg aan te geven dat het veilig is om de spoorweg te kruisen.
Onbeveiligde overwegenDe eerste overwegen in Nederland waren allemaal beveiligde overwegen. Dit was voorgeschreven in de eerste Spoorwegwet van Nederland. De wet schreef voor, dat de hoofdspoorwegen gesloten moesten zijn. Dus werden alle overwegen/overgangen uitgevoerd met hekken en bomen, die door overwegwachters werden bediend, zie afbeeldingen 01 en 02. Door een wetswijziging in 1922, werd het mogelijk om in de hoofdspoorwegen ook onbewaakte overwegen te hebben.
Tegenwoordig komen er geen onbeveiligde overwegen meer bij. De meesten worden 'gedoogd' en worden, indien mogelijk, opgeheven en gesloten. Als er toch veel gebruik van een onbeveiligde overweg wordt gemaakt, dan is ombouw naar een AHOB of mini-AHOB aan de orde. Beveiligde overwegenDeze komt u in diverse vormen tegen. Van typen met alléén lichten (lampen) of LED's tot geheel gesloten door middel van bomen en hekken. Categorie: Niet afgesloten overwegDeze categorie kent een aantal soorten installaties: Automatische KnipperLamp Installatie (AKLI)
Automatische Knipperlicht Installatie (AKI)Evoluering tot Automatische Knipperlicht Installatie(AKI)
De drie de lampen zijn aan beide zijden van de AKI aangebracht. Daardoor ziet u aan beide zijden van de overweg de lampen oplichten. Het knipperen van de lampen werd bij de eerste uitvoeringen geregeld d.m.v. een kwikschakelaar. Dit was U-vormig buisje, waarin zich kwik bevond. Aan het ene uiteinde van de buis bevond zich gas dat verwarmd werd, en waardoor het kwik aan het schommelen werd gebracht, aan het andere uiteinde maakte het kwik door de schommelingen contact en daarna daalde het kwik weer, waardoor het contact onderbroken werd. Deze kwikknipperinstallaties hebben tot 2006/2007 dienst gedaan. De nieuwere uitvoeringen werden voorzien van relais voor de besturing. Verschijningsvormen De AKI is er in een aantal verschijningsvormen. De eerste AKI's hadden per lamp een afzonderlijke anti-verblindingskap. In latere jaren zijn de afzonderlijke kappen vervangen door een groot scherm in de vorm van een driehoek met afgeronde hoeken. Ombouwprogramma Tegenwoordig zijn er geen openbare overwegen meer die zijn voorzien een AKI. Deze zijn allemaal omgebouwd naar een overweg met bomen, een mini-AHOB of een normale AHOB. De laatste AKI is in 2006 omgebouwd. Waarschuwingsinstallatie Landelijke Overwegen (WILO)
Waarschuwings Installatie Dienst Overpad (WIDO)
Waarschuwingsinstallatie UitzichtBelemmerende Objecten (WUBO)
De WUBO-installatie komt alleen voor op stations en emplacementen. De installatie bestaat uit twee witte lampen, die continu branden. Bij het instellen van een rijweg (dus de machinist heeft een veilig sein) die over de overweg leidt, zullen de lampen om-en-om gaan knipperen. Het dienstoverpad mag alleen door spoorwegpersoneel worden gebruikt. Categorie: Afgesloten overwegOnder deze categorie vallen alle installaties die de overweg beveiligen met afsluitbare bomen en/of hekken. Elektrisch Bediende Overweg (EBO)
Automatische Halve OverwegBomen (AHOB)Dit is de meest voorkomende overweg-installatie in Nederland. Bij gesloten toestand komen de bomen tot halverwege de weg. Zodoende kunnen voertuigen die gedurende het dicht gaan van de bomen op de overweg rijden, niet ingesloten raken. De AHOB (zie: 'Meer informatie') bestaat in zeer veel varianten. Naast bomen voor de wegen, zijn er tegenwoordig ook veel installaties die bomen voor de voetgangers hebben.
Mini-AHOBDe laatste jaren zijn er veel AHOB's bijgekomen. Dit komt door het ombouwprogramma van AKI naar AHOB. Doordat veel AKI's in de buitengebieden staan, en meestal niet aan de breedste wegen, is voor het ombouwprogramma een aparte AHOB ontwikkeld: de Mini-AHOB (zie: 'Meer informatie'). Deze heeft korte overwegbomen en deze staan in geopende toestand onder een kleine hoek om de zichtbaarheid te vergroten. Automatische Dubbele OverwegBomen (ADOB)Om te voorkomen dat automobilisten tussen de halve bomen van een AHOB door kunnen slalommen, is de ADOB ontwikkeld.
MeBeLaMechanisch Bedienbaar Landhek. Speciaal ontworpen voor particuliere spoorwegovergangen. Zie ook: de Verklarende woordenlijst bij 'Meer informatie'. Automatisch of bediend?Tegenwoordig worden bijna alle overwegen automatisch bediend. Bij overwegen dicht bij stations, worden speciale schakelingen (zogenaamde 'stop-door-schakeling') gebruikt om de overweg niet te lang van te voren dicht te laten gaan. Op locaties waar zeer veel sporen liggen en/of heel druk verkeer is, wordt de overweg handmatig bediend. Meer informatie
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
