Persoonlijke instellingen

Bedding en ballast: verschil tussen versies

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
k
Regel 1: Regel 1:
 
{{Koptekst
 
{{Koptekst
 
|Vorige= Isoleren van Märklin C-rails
 
|Vorige= Isoleren van Märklin C-rails
|Volgende= E04.02.07 - Proto-normen
+
|Volgende= Proto-normen
 
|Auteur= Huib Maaskant
 
|Auteur= Huib Maaskant
 
|Niveau= Gevorderde
 
|Niveau= Gevorderde
Regel 273: Regel 273:
 
{{Voettekst
 
{{Voettekst
 
|Vorige= Isoleren van Märklin C-rails
 
|Vorige= Isoleren van Märklin C-rails
|Volgende= E04.02.07  - Proto-normen
+
|Volgende= Proto-normen
 
|VorigeMenu= Railsystemen
 
|VorigeMenu= Railsystemen
 
}}
 
}}

Versie van 9 apr 2013 om 09:31

Hoofdpagina  Categorie-index  Index
Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Huib Maaskant


Rails met bedding vanaf de fabriek

De bekende merken Fleischmann, Roco, Märklin/Trix brengen railtypen op de markt die al voorzien zijn van een bedding. Het voordeel ervan is, dat u vrij snel een modelspoorbaan kunt leggen. De bedding geeft daarbij min of meer de illusie van ballast.

Bekijk (en vergelijk) de verschillende varianten:

FL6101.png
Afbeelding: 01
Fleischmann Profi Rails
Bron: Modelleisenbahn GmbH


Roco-line.png
Afbeelding: 02
Roco-line met bedding
Bron: Modelleisenbahn GmbH


M c-rails.jpg
Afbeelding: 03
Märklin C-rails/Trix C-rails
Foto gemaakt door: Chris van Diesen


Duidelijk is te zien dat de Fleischmann-rails (zie: foto 01) aanzienlijk smaller is dan de varianten van Roco (zie: foto 02) en Märklin/Trix. De laatste twee hebben ook een aanzienlijk hogere bedding dan de rails van Fleischmann. De variant van Märklin/Trix (zie: foto 03) wordt als C-rails verkocht, zowel voor Tweerail- als voor Drierailgebruik. In dat laatste geval zijn de rails van puntcontacten voorzien.


Rails zonder bedding

Veel modelspoorhobbyïsten kiezen voor het zelf ballasten van hun rails.
De reden is simpel; men bereikt daar doorgaans veel mooiere resultaten mee.

We volgen daarbij de volgende stappen:


1.Rails aanbrengen

Baanontwerp overbrengen op de modelspoorbaan

Info onderbouw 1 4.JPG Info onderbouw 1 4a.JPG
Afbeelding: 04 Afbeelding: 05
Planning sporenplan Sporenplan op de tafel leggen
Foto gemaakt door: Huib Maaskant Foto gemaakt door: Huib Maaskant

In het ontwerp van een modelbaan komen vaak vloeiende bogen en ingewikkelde wisselstraten voor. Dat is gemakkelijk te doen bij het ontwerpen met de computer, maar u legt het niet even 'uit de losse pols' neer op een houten plaat. De lastigste delen van het ontwerp kunt u uitprinten op ware grootte (zie: foto 04). De afdrukken worden op het hout geplakt met spuitlijm (zie: foto 05). Wanneer u het netjes doet, klopt de tekening bijna tot op de millimeter. Daarna hoeft u alleen nog maar de lijntjes te volgen met een decoupeerzaag.

Info-onderbouw-1-6.jpg Info onderbouw 1 6a.JPG
Afbeelding: 06 Afbeelding: 07
Isolatieplaten Isolatieplaten op maat snijden en op de tafel aanbrengen
Foto gemaakt door: Huib Maaskant Foto gemaakt door: Huib Maaskant

De gedeelten van de rails die later een ballastbed krijgen, worden op smalle stroken vloerïsolatie (zie: foto E04.02.06-06) gelegd. Het blauwe spul haalt u in grote pakken bij de Gamma en is ongeveer drie mm dik. Met een scherp mesje versnijdt u de platen tot repen van twee cm breed (zie: foto 07). De smalle stroken kunt u gemakkelijk in een boog buigen. U legt de stroken langs de middellijn van de rails. Eerst legt u de ene helft en wanneer de lijm droog is de andere helft. U kunt ook de kurkstroken van Faller gebruiken, maar dit blauwe materiaal is veel goedkoper en makkelijker.

Info-onderbouw-1-7.jpg Info onderbouw 1 7a.JPG
Afbeelding: 08 Afbeelding: 09
Het schilderen van de ondergrond Het schilderen van de ondergrond op een ander gedeelte van de baan
Foto gemaakt door: Huib Maaskant Foto gemaakt door: Huib Maaskant

Tenslotte wordt de ondergrond bruin geschilderd (zie: foto's 08 en 09). De lichte kleur van het hout en het felle blauw van het isolatiemateriaal schijnen later dan niet door de ballast. De bogen hebben een verkanting van maximaal één mm. In de overgangsboog loopt de verkanting langzaam op. Bij deze boog kunt u gebruik maken van de verkanting-strips van Noch. Op elkaar geplakte strookjes papier werken net zo goed. De rails kunnen nu gelegd worden.



2. Rails ballasten

Info rails ballasten 1 1.jpg
Afbeelding: 10
Het uiteindelijke resultaat
Foto gemaakt door: Huib Maaskant


Ballast is onlosmakelijk verbonden met elke spoorlijn. Het ballastbed houdt de rails op zijn plaats en zorgt tegelijk voor een goede afwatering. In de eerste decennia van de spoorwegen werden (de bielzen van) de rails in zand gelegd. Later stapte men in Nederland over op riviergrind. Tegenwoordig worden grovere gebroken stenen gebruikt. Het nabootsen van een goed ballastbed in model is niet moeilijk, maar wel even een klusje.

Info rails ballasten 1 2.jpg
Afbeelding: 11
Diverse soorten ballast
Foto gemaakt door: Huib Maaskant


Veel modelspoorbanen zijn tegenwoordig gebaseerd op het populaire Tijdperk III (zie artikel Tijdperken bij 'Meer informatie'). In die tijd gebruikte de Nederlandse Spoorwegen nog riviergrind als ballast. Riviergrind is redelijk fijn en kent talloze kleurtjes. De meeste kant-en-klare ballast is te grof en te monotoon van kleur. Daarom kunt u beter gebruik maken van de 'fine' ballast van Woodland Scenics, dat eigenlijk voor spoor N is bedoeld. Om de juiste indruk te krijgen, mengt u dan drie kleuren door elkaar:

  • beige (2 delen)
  • grijs (1 deel)
  • lichtgrijs (1 deel).


Rails-ballasten-1-3.jpg Rails-ballasten-1-3a.jpg
Afbeelding: 12 Afbeelding: 13
Het aanbrengen van de ballast voor het looppad Het instrooien van de ballast
Foto gemaakt door: Huib Maaskant Foto gemaakt door: Huib Maaskant

U begint met het aanbrengen van het looppad naast de rails (zie: foto 12). Hiervoor gebruikt u het zeer fijne 'Kalksteinsplitt' van Asoa. Het splitt wordt aangebracht en aangedrukt met een paletmes. Het lijkt zo precies op een pad van aangestampt zand. De ballast mengt u in grote potten. Daarna strooit u het uit met een klein kruidenpotje (zie: foto 13). De ballast laat zich zo goed verdelen over de rails.


Rails-ballasten-1-4.jpg Rails-ballasten-1-4a.jpg
Afbeelding: 14 Afbeelding: 15
De ballast verdelen en in model brengen met een kwast De ballast mag niet hoger dan de bovenzijde van de bielzen komen
Foto gemaakt door: Huib Maaskant Foto gemaakt door: Huib Maaskant

De ballast brengt u in model met een kwast (zie: foto 14). De bielzen moeten niet verzuipen in het grind. De ballast hoort ongeveer tot de bovenkant van de bielzen te komen (zie: foto E04.02.06-15). Het effect van het gefrunnik is duidelijk te zien. Rechts ligt de ballast al netjes, links moet het nog aangebracht worden.

3. Ballast verlijmen

Lijmen

Rails-ballasten-1-5.jpg Rails-ballasten-1-5a.jpg
Afbeelding: 16 Afbeelding: 17
Ballast bevochtigen Verdunde houtlijm aanbrengen op de ballast
Foto gemaakt door: Huib Maaskant Foto gemaakt door: Huib Maaskant

De ballast wordt gelijmd met de 'verdunde houtlijm methode'. Het ballastbed wordt eerst natgespoten met water, waaraan een paar druppeltjes afwasmiddel zijn toegevoegd (zie: foto 16). Het afwasmiddel breekt de oppervlaktespanning van het water, zodat er geen druppelvorming ontstaat. De lijm is een mengsel van witte houtlijm en water, in de verhouding één op twee (1:2). Ook hier worden een paar druppeltjes afwasmiddel toegevoegd om de oppervlaktespanning te breken. De lijm wordt op de natte ballast gedruppeld met een injectiespuit, pipet of spuitflesje (zie: foto 17). Als alternatief voor de houtlijm kunt u flexibele lijm van Anita Decor gebruiken. Het rijgeluid (contactgeluid) is dan iets minder.


Rails-ballasten-1-6.jpg Rails-ballasten-1-6a.jpg
Afbeelding: 18 Afbeelding: 19
Ballast goed verzadigen met verdunde houtlijm Na het drogen van de ballast, de schroeven verwijderen
Foto gemaakt door: Huib Maaskant Foto gemaakt door: Huib Maaskant

Het ballastbed wordt helemaal verzadigd met de verdunde houtlijm (zie: foto 18). Wanneer u rustig werkt, blijft de ballast netjes op zijn plaats liggen. Het geheel moet 24 uur drogen. Het ballastbed wordt keihard. De schroeven die de rails tijdelijk op hun plaats hielden, kunnen daarna verwijderd worden (zie: foto 19). Nu begint het meest vervelende klusje. Met een scherp mesje worden alle korreltjes weggeschraapt, die op plaatsen zitten waar ze niet thuishoren.


4 Afwerking

Rails-ballasten-1-7.jpg Rails-ballasten-1-7a.jpg
Afbeelding: 20 Afbeelding: 21
De schroefgaten opvullen met ballast De zijkanten van de spoorstaven roestbruin schilderen
Foto gemaakt door: Huib Maaskant Foto gemaakt door: Huib Maaskant

Tenslotte worden de schroefgaten opgevuld met ballast (zie: foto 20). U ziet dan helemaal niet meer dat u schroeven hebt gebruikt voor het tijdelijk vastzetten van de rails. De rails worden dus ook in model door de ballast (en de lijm) op hun plaats gehouden. De zijkanten van de spoorstaven worden roestig gemaakt met een streep verf (zie: foto E04.02.06-21). Daarna wordt het ballastbed verder 'vervuild' met de airbrush (zie: foto 22).

Info rails ballasten 1 8.jpg
Afbeelding: 22
Het resultaat van het ballasten. Niet te onderscheiden van echt!
Foto gemaakt door: Huib Maaskant


Het eindresultaat. Door het airbrushen zijn de bielzen en de ballast meer één geheel geworden. Details als kabelgoten, vrijbalken en wisselmotoren maken het echt 'af'.


Toevoeging door de redactie

Om de spoorstaven een 'natuurgetrouwe look' d.w.z. een roestig en verweerd uiterlijk te geven, kunnen we gebruik maken van de Rusty Rails Painter. Dit is een kunststof fles met daaraan een roterende borstel. In de fles kunt u roestkleurige verf doen, die via een buisje naar de borstel wordt getransporteerd. Hiermee kunt u zeer snel en gemakkelijk de zijkanten van de spoorstaven in de juiste kleur schilderen.


Meer informatie

Encyclopedie:
Sjabloon:Link externSjabloon:Link externSjabloon:Link externSjabloon:Link externSjabloon:Link externSjabloon:Link extern
Externe websites:
Hulpmiddelen voor het ballasten
Voor diegenen die opzien tegen het ballasten, is er een handig hulpmiddel, zie: Bedding en ballast in Films.


Gerelateerde termen: Marklin, Maerklin, Mærklin



Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende
Contact met de redactie: Contact met de redactie