Persoonlijke instellingen

Beschikbare ruimte: verschil tussen versies

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
k (Vocht)
 
(36 tussenliggende versies door 5 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
 
{{Koptekst
 
{{Koptekst
|Vorige= E03.02 - Een realistisch ontwerp
+
|Vorige= Een realistisch ontwerp
|Volgende= E03.04 - Basisvormen modelbanen
+
|Volgende= Basisvormen modelbanen
 +
|VorigeMenu= Modelbaan
 
|Auteur= Hans van de Burgt
 
|Auteur= Hans van de Burgt
 
|Auteur2= Ronald Koerts
 
|Auteur2= Ronald Koerts
|Niveau= Beginner
 
|Aantalwoorden= 00399
 
|Aantalplaatjes= 03
 
|Aantalfilmpjes= 00
 
 
}}
 
}}
 +
{{Inhoudsopgave||Klein}}
  
{{Inhoudsopgave|Links|Klein}}
 
 
=== Inleiding ===
 
=== Inleiding ===
Het is altijd woekeren met de ruimte. Een grote ruimte voor de hobby heeft niet iedereen tot zijn/haar beschikking. Meestal is het dan een compromis tussen het baanplan en de beschikbare ruimte. Het kan zelfs zo zijn dat er naar een kleinere schaal moet worden gegaan om de ideeën tot werkelijkheid te laten komen.
+
De grootte van de baan is afhankelijk van de '''beschikbare ruimte'''. Een grote ruimte voor de hobby heeft niet iedereen tot zijn/haar beschikking. Meestal is het dan een compromis tussen het baanplan en de beschikbare ruimte. Het kan zelfs zo zijn dat er naar een kleinere schaal moet worden gegaan om de ideeën tot werkelijkheid te laten komen.
  
 
=== Aparte ruimte ===
 
=== Aparte ruimte ===
Een aparte treinenkamer is natuurlijk verreweg het beste en mooiste. Waar kunt u allemaal een treinenkamer maken?
+
Een aparte treinenkamer is natuurlijk verreweg het beste en mooiste. Waar is allemaal een treinenkamer te maken?
 +
* de zolder
 +
* de kelder
 +
* een slaapkamer
 +
* een apart gebouw (schuur of garage).
  
* De zolder;
 
* De kelder;
 
* Één van de slaapkamers;
 
* Een aparte gebouwtje (bijvoorbeeld een schuur of garage).
 
 
Sommige modelbouwers maken een complete aanbouw of speciale ruimte voor hun modelbaan. Dat is natuurlijk niet voor iedereen mogelijk.
 
 
{{Afbeelding
 
{{Afbeelding
 
|Bestand= E03.03-01.jpg
 
|Bestand= E03.03-01.jpg
 
|Grootte= Normaal
 
|Grootte= Normaal
|Volgnummer= E03.03-01
+
|Volgnummer= 01
 
|Omschrijving= Waar kan een modelbaan gebouwd worden?
 
|Omschrijving= Waar kan een modelbaan gebouwd worden?
|Maker= Ronald Koerts.
+
|Maker= Ronald Koerts
 
|Type= Tekening
 
|Type= Tekening
 
}}
 
}}
  
 
=== Waar op te letten? ===
 
=== Waar op te letten? ===
Bij het kiezen van een ruimte dient u op een aantal zaken te letten. Hele praktische dingen zoals:
+
Bij het kiezen van een ruimte moet op een aantal praktische dingen zaken gelet worden, zoals:
 
+
*[[#Bereikbaarheid van de ruimte|Bereikbaarheid van de ruimte]]
*[[#Bereikbaarheid van de ruimte|Bereikbaarheid van de ruimte?]]
+
*[[#Isolatie|Is de ruimte geïsoleerd]]
*[[#Isolatie|Is de ruimte geïsoleerd?]]
+
*[[#Vocht|Is het vochtig]]
*[[#Vocht|Is het vochtig?]]
+
*[[#Belemmeringen|Plaatsen die altijd bereikbaar moeten zijn]]
*[[#Belemmeringen|Zijn er plaatsen waar ik altijd bij moet kunnen komen?]]
 
  
 
==== Bereikbaarheid van de ruimte ====
 
==== Bereikbaarheid van de ruimte ====
Één van de belangrijkste zaken. Hoe moet u bij uw modelbaanruimte komen? Kruip door, sluip door? Dat is meestal niet echt handig. Als u nog jong van lijf en leden bent is dat niet erg, maar wordt u een dagje ouder, dan is een gemakkelijk bereikbare ruimte wel gemakkelijk. Eventueel zolders en kelders met normale vaste trappen.
+
Bereikbaarheid is één van de belangrijkste zaken. Hoe moet men bij de modelbaan komen? Kruip door, sluip door? Dat is meestal niet echt handig. Eventueel zolders en kelders met normale vaste trappen.
  
 
==== Isolatie ====
 
==== Isolatie ====
Een ruimte hoeft niet geïsoleerd te zijn, maar het is wel beter voor uw dure treinspullen. Dus bij de keuze van een schuur eerst kijken of de schuur nog verder geïsoleerd moet worden. Een halfsteens muur is meestal niet voldoende om de kou en vocht buiten te houden. Dan moet er minimaal een verwarming in de ruimte komen om de vorst buiten te houden.
+
Een ruimte hoeft niet geïsoleerd te zijn maar het is wel beter voor de treinspullen. Dus bij de keuze van een schuur eerst kijken of de schuur nog verder geïsoleerd moet worden. Een halfsteens muur is meestal niet voldoende om de kou en vocht buiten te houden. Dan moet er minimaal een verwarming in de ruimte komen om de vorst buiten te houden.
  
Heeft u een oude zolder, dan is dat mooi, maar ongeïsoleerd kan het zomers bloedheet worden en 's winters, net als in de schuur, erg koud. Dus eerst de zolder isoleren en eventueel voorzien van verwarming voordat u gaat bouwen aan de modelbaan.
+
Is er een oude zolder, dan is dat mooi, maar ongeïsoleerd kan het dan in de zomer erg heet worden en 's winters, net als in de schuur, erg koud. Dus eerst de zolder isoleren en eventueel voorzien van verwarming vóór het bouwen aan de modelbaan.
  
 
==== Vocht ====
 
==== Vocht ====
Dat is funest voor een modelbaan. Vooral het houtwerk en de rails hebben er onder te lijden. Hout gaat uitzetten en de rails gaan roesten. Ook uw dure modellen kunnen roestig worden. Een kelder is meestal al vochtiger dan een zolder of een slaapkamer. Mocht de keuze vallen op een schuur of kelder, dan moeten er maatregelen genomen worden om het vocht te reguleren. Dat wil zeggen door er verwarming aan te leggen, vochtvreters te plaatsen, enzovoort.
+
Vocht is funest voor een modelbaan. Vooral het houtwerk en de rails hebben er onder te lijden. Hout gaat uitzetten en de rails gaan roesten. Ook modellen kunnen roestig worden. Een kelder is meestal al vochtiger dan een zolder of een slaapkamer. Mocht de keuze vallen op een schuur of kelder, dan moeten er maatregelen genomen worden om het vocht te reguleren. Dat wil zeggen door er verwarming of airconditioning aan te leggen, vochtvreters te plaatsen en isolatie aan te brengen.
  
 
==== Belemmeringen ====
 
==== Belemmeringen ====
Belemmeringen zijn objecten die het voor u lastig maken om plaatsen, waar u altijd bij moet kunnen komen, goed te kunnen bereiken. In geval van nood of voor gewoon onderhoud. Waar moet u dan aan denken? Bijvoorbeeld de CV-ketel. Deze moet ook onderhoud hebben en daarom is het wel gemakkelijk om daar goed bij te kunnen. Daarnaast moet u misschien nog bij een raam, deur of wastafel kunnen komen.
+
Belemmeringen zijn objecten die het lastig maken om plaatsen goed te kunnen bereiken. In geval van nood of voor gewoon onderhoud. Waar aan te denken? Bijvoorbeeld de CV-ketel. Deze moet ook onderhoud hebben en daarom is het wel gemakkelijk om daar goed bij te kunnen. Daarnaast moet misschien nog een raam, deur of wastafel bereikbaar blijven.
  
=== Indeling van de kamer ===
+
=== De indeling van de kamer ===
Bij de indeling van de modelkamer moet u rekening houden met een aantal zaken:
+
Bij de indeling van de modelbaankamer rekening worden gehouden met een aantal zaken:
 +
*[[#Deuren|Deuren in de ruimte.]]
 +
*[[#Ramen|Ramen in de ruimte.]]
 +
*[[#Hoogte|Hoogte van de ruimte.]]
 +
*[[#Vluchtwegen|Vluchtwegen in de ruimte.]]
 +
*[[#Andere belemmeringen|Andere belemmeringen.]]
 +
*[[#Loopruimte|Loopruimte.]]
 +
*[[#Vorm van de modelbaan|Vorm van de modelbaan.]]
 +
*[[#Diepte van de modelbaan|Diepte van de modelbaan.]]
  
*[[#Deuren|Deuren in de ruimte]]
 
*[[#Ramen|Ramen in de ruimte]]
 
*[[#Hoogte|Hoogte van de ruimte]]
 
*[[#Andere belemmeringen|Andere belemmeringen]]
 
*[[#Loopruimte|Loopruimte]]
 
*[[#Vorm modelbaan|Vorm modelbaan]]
 
*[[#Diepte modelbaan|Diepte modelbaan]]
 
 
==== Deuren ====
 
==== Deuren ====
U moet altijd een ruimte in kunnen komen. Sommige ruimtes, zoals een zolder of een kelder, hoeven geen deur te hebben, maar dan moet u wel rekening houden met een plaats waar u even kunt staan als u binnen komt. In oudere woningen en gebouwen zijn deuren meestal ongeveer 80 cm breed. In de huidige nieuwbouw woningen zijn de deuren al bijna 100 cm breed (1,00 meter). Het is daarom verstandig om, wanneer de deur naar binnen draait - dus de ruimte in - een minimale ruimte van 100 bij 100 cm vrij te houden, zodat de deur open kan.
+
Sommige ruimtes, zoals een zolder of een kelder, hoeven geen deur te hebben, maar wel rekening houden met een plaats om even te staan bij binnenkomen. In oudere woningen en gebouwen zijn deuren meestal ongeveer 80 cm breed. In de huidige nieuwbouw woningen zijn de deuren al bijna 100 cm breed. Het is daarom verstandig om, wanneer de deur naar binnen draait - dus de ruimte in - een minimale ruimte van 100 bij 100 cm vrij te houden, zodat de deur open kan.
  
 
==== Ramen ====
 
==== Ramen ====
Een modelbaan voor het raam bouwen kan goed. Alleen moet u zich afvragen of het raam eventueel open moet kunnen en of het raam eventueel ook gewassen moet kunnen worden. Of de luxaflex of gordijnen open/dicht moeten kunnen. Als dat het geval is, dan is een gangpad van 50 cm breed wel een minimum of de modelbaan moet verrijdbaar zijn.
+
Een modelbaan voor het raam bouwen is mogelijk, maar het raam moet eventueel wel open kunnen, of gewassen, of de luxaflex of gordijnen moeten open/dicht kunnen. Als dat het geval is, dan is een gangpad van 50 cm breed wel een minimum, of de modelbaan moet verrijdbaar zijn.
  
 
==== Hoogte ====
 
==== Hoogte ====
Een mooie zolder, maar alleen onder het schuine dak. Alleen de voor- en achtermuur zijn recht. In de bouwwereld wordt alles vanaf 1,20 m hoogte gezien als bruikbare oppervlakte. Dus alles wat minder hoog is dan 1,20 m is opbergruimte of loze ruimte. Deze stelregel kunt u ook toepassen bij de modelbaan. Een modelbaan met een totale beschikbare hoogte van 1,20 meter of minder is niet aan te bevelen.
+
Een mooie zolder, maar dat schuine dak... Alleen de voor- en achtermuur zijn recht. In de bouwwereld wordt alles vanaf 1,20 m hoogte gezien als bruikbare oppervlakte. Dus alles wat minder hoog is dan 1,20 m is opbergruimte of loze ruimte. Deze stelregel kunt is ook toe te passen bij de modelbaan. Een modelbaan met een totale hoogte van 1,20 meter of minder is niet aan te bevelen.
 +
 
 +
==== Vluchtwegen ====
 +
Zorg altijd voor een goede bereikbaarheid van deuren/ramen zodat er in geval van nood een vluchtweg is.
  
 
==== Andere belemmeringen ====
 
==== Andere belemmeringen ====
Dat kunnen bijvoorbeeld wastafels, radiatoren, schoorstenen of inbouwkasten, enzovoort zijn. U moet van te voren bepalen of u ergens nog bij moet kunnen komen. Moet u dat? Dan een pad vrijhouden of een constructie maken zodat u er bij kunt komen.
+
Dat kunnen bijvoorbeeld wastafels, radiatoren, schoorstenen of inbouwkasten, enzovoort zijn. Bepaal van te voren of die zaken bereikbaar moeten zijn. Zo ja, dan een pad vrijhouden of een constructie maken zodat er toegang blijft.
  
 
==== Loopruimte ====
 
==== Loopruimte ====
Zorgt voor een goede loopruimte van minimaal 50 cm bij objecten waar u nog bij moet komen.
+
Zorg voor een goede loopruimte van minimaal 50 cm breedte, bij objecten waar men nog bij moet kunnen komen.
 
 
 
{{Afbeelding 2 naast elkaar
 
{{Afbeelding 2 naast elkaar
 
|Bestand= E03.03-05.jpg
 
|Bestand= E03.03-05.jpg
 
|Grootte= Normaal
 
|Grootte= Normaal
|Volgnummer= E03.03-02
+
|Volgnummer= 02
 
|Omschrijving= Breedtes gangpaden
 
|Omschrijving= Breedtes gangpaden
|Maker= Ronald Koerts.
+
|Maker= Ronald Koerts
 
|Type= Tekening
 
|Type= Tekening
 
|Bestand2= E03.03-04.jpg
 
|Bestand2= E03.03-04.jpg
 +
|Volgnummer2= 03
 
|Grootte2= Normaal
 
|Grootte2= Normaal
|Volgnummer2= E03.03-03
+
|Omschrijving2= Diverse maatvoeringen
|Omschrijving2= diverse maatvoeringen
+
|Maker2= Ronald Koerts
|Maker2= Ronald Koerts.
 
 
|Type2= Tekening
 
|Type2= Tekening
 +
|Tussenruimte= 6px
 
}}
 
}}
==== Vorm modelbaan ====
 
Een modelbaan kan vele vormen hebben. Een aantal meest gebruikte vormen zijn:
 
  
* De rechthoek
+
==== Vorm van de modelbaan ====
* De L-vorm
+
Een ondergrond van de modelbaan kan vele vormen hebben. Een aantal veel gebruikte vormen zijn:
* De U-vorm
+
* De rechthoek.
* Het vierkant (toegang in het midden of door tijdelijke constructie)
+
* De L-vorm.
* De M-vorm  
+
* De U-vorm.
 +
* Het vierkant (toegang in het midden of door tijdelijke constructie).
 +
* De M-vorm.
 +
 
{{Afbeelding 3 naast elkaar
 
{{Afbeelding 3 naast elkaar
 
|Bestand= Tafela9sl.gif
 
|Bestand= Tafela9sl.gif
 
|Grootte= 250px
 
|Grootte= 250px
|Volgnummer= E03.01-04
+
|Volgnummer= 04
 
|Omschrijving= Figuur 1
 
|Omschrijving= Figuur 1
 
|Maker= Hans van de Burgt
 
|Maker= Hans van de Burgt
 
|Type= Tekening
 
|Type= Tekening
 
|Bestand2= Tafelb5wr.gif
 
|Bestand2= Tafelb5wr.gif
|Grootte2= 250px
+
|Volgnummer2= 05
|Volgnummer2= E03.01-05
 
 
|Omschrijving2= Figuur 2
 
|Omschrijving2= Figuur 2
 
|Maker2= Hans van de Burgt
 
|Maker2= Hans van de Burgt
 
|Type2= Tekening
 
|Type2= Tekening
 +
|Auteursrecht2= Nee
 
|Bestand3= Tafelc0jf.gif
 
|Bestand3= Tafelc0jf.gif
|Grootte3= 250px
+
|Volgnummer3= 06
|Volgnummer3= E03.01-06
 
 
|Omschrijving3= Figuur 3
 
|Omschrijving3= Figuur 3
 
|Maker3= Hans van de Burgt
 
|Maker3= Hans van de Burgt
 
|Type3=Tekening
 
|Type3=Tekening
 
}}
 
}}
Afhankelijk van de ruimte in een (lege) slaapkamer, kelder of op een ruime zolder, kunt u daarbij kiezen voor een baan op een gesloten vlak (figuur 1) of een baan langs de wanden van de kamer (figuur 2 en figuur 3).
 
  
==== Diepte modelbaan ====
+
Afhankelijk van de ruimte - in een (lege) slaapkamer, kelder of op een ruime zolder - kan daarbij gekozen worden voor een baan op een gesloten vlak (figuur 1) of een baan langs de wanden van de kamer (figuur 2 en figuur 3).
Wanneer de modelbaan met een gesloten vlak tegen een wand geplaatst is, raden we u aan de diepte niet groter te maken dan maximaal 0,80 tot 1,00 m. Deze diepte is de afstand die we nodig hebben om alles goed te kunnen bereiken. Een normaal mens kan tussen de 65 en 80 cm ver reiken. Dit is een beetje afhankelijk van de lengte van de persoon en de hoogte van de modelbaan. Het is dus aan te raden, om de diepte zo groot te kiezen dat u er in een gemakkelijke houding nog bij kunt. Bij banen langs de wand houdt men over het algemeen een diepte aan van maximaal 0,60 m. Dieper dan 0,80 - 1,00 meter kan als u van beide zijden de modelbaan kan bereiken. Dieper dan 1,40 is niet aan te bevelen, dan moet u andere oplossingen bedenken om er bij te kunnen.
+
 
 +
==== Diepte van de modelbaan ====
 +
Wanneer de modelbaan met een gesloten vlak tegen een wand geplaatst is, moet de diepte niet groter zijn dan 0,80 tot 1,00 m. Deze diepte is de afstand die nodig is om alles goed te kunnen bereiken. Een gemiddeld mens kan tussen de 0,65 en 0,80 m ver reiken. Dit is een beetje afhankelijk van de lengte van de persoon en de hoogte van de modelbaan. Het is dus aan te raden, om de diepte niet te groot te kiezen. Bij banen langs de wand houdt men over het algemeen een diepte aan van maximaal 0,60 m. Dieper dan 0,80 - 1,00 m is mogelijk als de baan van beide zijden is te bereiken. Dieper dan 1,40 m is niet aan te bevelen, dan moeten er andere oplossingen bedacht worden.
 
{{Afbeelding 2 naast elkaar
 
{{Afbeelding 2 naast elkaar
 
|Bestand= E03.03-02.jpg
 
|Bestand= E03.03-02.jpg
 
|Grootte= Normaal
 
|Grootte= Normaal
|Volgnummer= E03.03-07
+
|Volgnummer= 07
|Omschrijving= Benodigde loopruimtes bij 1,10m hoogte
+
|Omschrijving= Benodigde loopruimtes bij 1,10 m tafelhoogte
|Maker= Ronald Koerts.
+
|Maker= Ronald Koerts
 
|Type= Tekening
 
|Type= Tekening
 
|Bestand2= E03.03-03.jpg
 
|Bestand2= E03.03-03.jpg
 
|Grootte2= Normaal
 
|Grootte2= Normaal
|Volgnummer2= E03.03-08
+
|Volgnummer2= 08
|Omschrijving2= Benodigde loopruimtes bij 1,00m hoogte
+
|Omschrijving2= Benodigde loopruimtes bij 1,00 m tafelhoogte
|Maker2= Ronald Koerts.
+
|Maker2= Ronald Koerts
 
|Type2= Tekening
 
|Type2= Tekening
 +
|Tussenruimte= 10px
 
}}
 
}}
 +
 
=== Andere oplossingen ===
 
=== Andere oplossingen ===
Voor de meer creatieve modelbouwers zijn er ook andere mogelijkheden om een locatie voor de modelbaan te vinden. Bijvoorbeeld, een takelbaan aan het plafond of een opklapbaan aan de muur. Anders kan men in modules gaan bouwen, deze kunnen soms makkelijker opgeborgen worden. Bij het rijden worden ze tijdelijk aan elkaar gekoppeld. Op het [http://forum.beneluxspoor.net/ forum van Beneluxspoor.net] is een voorbeeld te vinden van een baan in een salontafel.
+
Voor de meer creatieve modelbouwers zijn er nog andere mogelijkheden om een locatie voor de modelbaan te vinden. Bijvoorbeeld een takelbaan aan het plafond of een opklapbaan aan de muur. Anders kan men in modules gaan bouwen, deze kunnen soms makkelijker opgeborgen worden. Bij het rijden worden ze tijdelijk aan elkaar gekoppeld. Op het forum van beneluxspoor.net is een voorbeeld te vinden van een baan in een salontafel.
 
{{Afbeelding  
 
{{Afbeelding  
 
|Bestand= E03.03-06.jpg
 
|Bestand= E03.03-06.jpg
 
|Grootte= Normaal
 
|Grootte= Normaal
|Volgnummer= E03.03-09
+
|Volgnummer= 09
 
|Omschrijving= Twee varianten voor modelbaanopslag
 
|Omschrijving= Twee varianten voor modelbaanopslag
|Maker= Ronald Koerts.
+
|Maker= Ronald Koerts
 
|Type= Tekening
 
|Type= Tekening
 
}}
 
}}
 +
 
=== Baanplan ontwerpen ===
 
=== Baanplan ontwerpen ===
U kunt het gemakkelijkst de ruimte waarin u uw modelbaan gaat bouwen uittekenen op papier of met de computer. In de plattegrond tekent u ook alle belemmeringen zoals deuren, ramen, radiatoren, enz. Dan kunt u intekenen hoe u de belemmeringen bereikbaar wil houden. Dus eventueel met gangpaden enzovoort.  
+
Het is het makkelijkst om de ruimte waarin de modelbaan komt, uit te tekenen op papier of met de computer. In de plattegrond komen ook alle belemmeringen zoals deuren, ramen, radiatoren, enz. Dan kan ingetekend worden hoe de belemmeringen bereikbaar kunnen blijven, dus eventueel met gangpaden etc.  
 
{{Afbeelding  
 
{{Afbeelding  
 
|Bestand= E03.03-07.jpg
 
|Bestand= E03.03-07.jpg
 
|Grootte= Normaal
 
|Grootte= Normaal
|Volgnummer= E03.03-09
+
|Volgnummer= 10
 
|Omschrijving= Uiteindelijke ruimte voor modelbaan
 
|Omschrijving= Uiteindelijke ruimte voor modelbaan
|Maker= Ronald Koerts.
+
|Maker= Ronald Koerts
 
|Type= Tekening
 
|Type= Tekening
 
}}
 
}}
Na het intekenen krijgt u bijvoorbeeld bovenstaande tekening / afbeelding van uw ruimte. Daardoor weet u precies hoeveel ruimte u overhoudt voor uw modelbaan en kunt u verder met het ontwerpen van uw modelbaan.  
+
 
 +
Na het intekenen krijgt ontstaat bijvoorbeeld bovenstaande tekening/afbeelding van de ruimte. Daardoor is precies bekend hoeveel oppervlak er overblijft voor de modelbaan en hiervoor kan dan een baanplan worden bedacht.  
 
   
 
   
Voor meer informatie over baanplannen, kunt u ook [[E04.09 - Voorbeelden baanplannen|artikel E04.09]] raadplegen.
+
Zie '[[Voorbeelden baanplannen]]' voor meer informatie over baanplannen.
 +
 
 +
{{Linkssectie begin
 +
|Box= AlleenInfo
 +
}}
 +
{{Linkssectie tussenkop
 +
|Koptekst= Encyclopedie:
 +
}}
 +
{{Link intern
 +
|Link= Voorbeelden baanplannen
 +
|Linknaam= Voorbeelden baanplannen
 +
}}
 +
{{Link intern
 +
|Link= Een realistisch ontwerp
 +
|Linknaam= Een realistisch ontwerp
 +
}}
 +
{{Linkssectie scheiding}}
 +
{{Linkssectie tussenkop
 +
|Koptekst= Beneluxspoor.net:
 +
}}
 +
{{Link Forum-Meerkeuze
 +
|Volgnr= 1
 +
|ExtraInfo= BNLS
 +
}}
 +
{{Linkssectie einde}}
 +
 
 
{{Voettekst
 
{{Voettekst
|Vorige= E03.02 - Een realistisch ontwerp
+
|Vorige= Een realistisch ontwerp
|Volgende= E03.04 - Basisvormen modelbanen
+
|Volgende= Basisvormen modelbanen
 +
|VorigeMenu= Modelbaan
 
}}
 
}}
 
[[Categorie: Alles|B]]
 
[[Categorie: Alles|B]]
[[Categorie: Artikel|B]]
+
[[Categorie: Artikel|Beschikbare ruimte]]
 
[[Categorie: Ontwerp modelbaan|B]]
 
[[Categorie: Ontwerp modelbaan|B]]
 +
[[Categorie: Spoorwegbouw|B]]
 
[[Categorie: Hans van de Burgt|B]]
 
[[Categorie: Hans van de Burgt|B]]
[[Categorie: Ronald Koerts]]
+
[[Categorie: Ronald Koerts|B]]

Huidige versie van 7 apr 2020 om 11:44

Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteurs: Hans van de Burgt en Ronald Koerts


Inleiding

De grootte van de baan is afhankelijk van de beschikbare ruimte. Een grote ruimte voor de hobby heeft niet iedereen tot zijn/haar beschikking. Meestal is het dan een compromis tussen het baanplan en de beschikbare ruimte. Het kan zelfs zo zijn dat er naar een kleinere schaal moet worden gegaan om de ideeën tot werkelijkheid te laten komen.

Aparte ruimte

Een aparte treinenkamer is natuurlijk verreweg het beste en mooiste. Waar is allemaal een treinenkamer te maken?

  • de zolder
  • de kelder
  • een slaapkamer
  • een apart gebouw (schuur of garage).


E03.03-01.jpg
Afbeelding: 01
Waar kan een modelbaan gebouwd worden?
Tekening gemaakt door: Ronald Koerts


Waar op te letten?

Bij het kiezen van een ruimte moet op een aantal praktische dingen zaken gelet worden, zoals:

Bereikbaarheid van de ruimte

Bereikbaarheid is één van de belangrijkste zaken. Hoe moet men bij de modelbaan komen? Kruip door, sluip door? Dat is meestal niet echt handig. Eventueel zolders en kelders met normale vaste trappen.

Isolatie

Een ruimte hoeft niet geïsoleerd te zijn maar het is wel beter voor de treinspullen. Dus bij de keuze van een schuur eerst kijken of de schuur nog verder geïsoleerd moet worden. Een halfsteens muur is meestal niet voldoende om de kou en vocht buiten te houden. Dan moet er minimaal een verwarming in de ruimte komen om de vorst buiten te houden.

Is er een oude zolder, dan is dat mooi, maar ongeïsoleerd kan het dan in de zomer erg heet worden en 's winters, net als in de schuur, erg koud. Dus eerst de zolder isoleren en eventueel voorzien van verwarming vóór het bouwen aan de modelbaan.

Vocht

Vocht is funest voor een modelbaan. Vooral het houtwerk en de rails hebben er onder te lijden. Hout gaat uitzetten en de rails gaan roesten. Ook modellen kunnen roestig worden. Een kelder is meestal al vochtiger dan een zolder of een slaapkamer. Mocht de keuze vallen op een schuur of kelder, dan moeten er maatregelen genomen worden om het vocht te reguleren. Dat wil zeggen door er verwarming of airconditioning aan te leggen, vochtvreters te plaatsen en isolatie aan te brengen.

Belemmeringen

Belemmeringen zijn objecten die het lastig maken om plaatsen goed te kunnen bereiken. In geval van nood of voor gewoon onderhoud. Waar aan te denken? Bijvoorbeeld de CV-ketel. Deze moet ook onderhoud hebben en daarom is het wel gemakkelijk om daar goed bij te kunnen. Daarnaast moet misschien nog een raam, deur of wastafel bereikbaar blijven.

De indeling van de kamer

Bij de indeling van de modelbaankamer rekening worden gehouden met een aantal zaken:

Deuren

Sommige ruimtes, zoals een zolder of een kelder, hoeven geen deur te hebben, maar wel rekening houden met een plaats om even te staan bij binnenkomen. In oudere woningen en gebouwen zijn deuren meestal ongeveer 80 cm breed. In de huidige nieuwbouw woningen zijn de deuren al bijna 100 cm breed. Het is daarom verstandig om, wanneer de deur naar binnen draait - dus de ruimte in - een minimale ruimte van 100 bij 100 cm vrij te houden, zodat de deur open kan.

Ramen

Een modelbaan voor het raam bouwen is mogelijk, maar het raam moet eventueel wel open kunnen, of gewassen, of de luxaflex of gordijnen moeten open/dicht kunnen. Als dat het geval is, dan is een gangpad van 50 cm breed wel een minimum, of de modelbaan moet verrijdbaar zijn.

Hoogte

Een mooie zolder, maar dat schuine dak... Alleen de voor- en achtermuur zijn recht. In de bouwwereld wordt alles vanaf 1,20 m hoogte gezien als bruikbare oppervlakte. Dus alles wat minder hoog is dan 1,20 m is opbergruimte of loze ruimte. Deze stelregel kunt is ook toe te passen bij de modelbaan. Een modelbaan met een totale hoogte van 1,20 meter of minder is niet aan te bevelen.

Vluchtwegen

Zorg altijd voor een goede bereikbaarheid van deuren/ramen zodat er in geval van nood een vluchtweg is.

Andere belemmeringen

Dat kunnen bijvoorbeeld wastafels, radiatoren, schoorstenen of inbouwkasten, enzovoort zijn. Bepaal van te voren of die zaken bereikbaar moeten zijn. Zo ja, dan een pad vrijhouden of een constructie maken zodat er toegang blijft.

Loopruimte

Zorg voor een goede loopruimte van minimaal 50 cm breedte, bij objecten waar men nog bij moet kunnen komen.

E03.03-05.jpg E03.03-04.jpg
Afbeelding: 02 Afbeelding: 03
Breedtes gangpaden Diverse maatvoeringen
Tekening gemaakt door: Ronald Koerts Tekening gemaakt door: Ronald Koerts

Vorm van de modelbaan

Een ondergrond van de modelbaan kan vele vormen hebben. Een aantal veel gebruikte vormen zijn:

  • De rechthoek.
  • De L-vorm.
  • De U-vorm.
  • Het vierkant (toegang in het midden of door tijdelijke constructie).
  • De M-vorm.


Tafela9sl.gif Tafelb5wr.gif Tafelc0jf.gif
Afbeelding: 04 Afbeelding: 05 Afbeelding: 06
Figuur 1 Figuur 2 Figuur 3
Tekening gemaakt door: Hans van de Burgt Tekening gemaakt door: Hans van de Burgt Tekening gemaakt door: Hans van de Burgt


Afhankelijk van de ruimte - in een (lege) slaapkamer, kelder of op een ruime zolder - kan daarbij gekozen worden voor een baan op een gesloten vlak (figuur 1) of een baan langs de wanden van de kamer (figuur 2 en figuur 3).

Diepte van de modelbaan

Wanneer de modelbaan met een gesloten vlak tegen een wand geplaatst is, moet de diepte niet groter zijn dan 0,80 tot 1,00 m. Deze diepte is de afstand die nodig is om alles goed te kunnen bereiken. Een gemiddeld mens kan tussen de 0,65 en 0,80 m ver reiken. Dit is een beetje afhankelijk van de lengte van de persoon en de hoogte van de modelbaan. Het is dus aan te raden, om de diepte niet te groot te kiezen. Bij banen langs de wand houdt men over het algemeen een diepte aan van maximaal 0,60 m. Dieper dan 0,80 - 1,00 m is mogelijk als de baan van beide zijden is te bereiken. Dieper dan 1,40 m is niet aan te bevelen, dan moeten er andere oplossingen bedacht worden.

E03.03-02.jpg E03.03-03.jpg
Afbeelding: 07 Afbeelding: 08
Benodigde loopruimtes bij 1,10 m tafelhoogte Benodigde loopruimtes bij 1,00 m tafelhoogte
Tekening gemaakt door: Ronald Koerts Tekening gemaakt door: Ronald Koerts

Andere oplossingen

Voor de meer creatieve modelbouwers zijn er nog andere mogelijkheden om een locatie voor de modelbaan te vinden. Bijvoorbeeld een takelbaan aan het plafond of een opklapbaan aan de muur. Anders kan men in modules gaan bouwen, deze kunnen soms makkelijker opgeborgen worden. Bij het rijden worden ze tijdelijk aan elkaar gekoppeld. Op het forum van beneluxspoor.net is een voorbeeld te vinden van een baan in een salontafel.

E03.03-06.jpg
Afbeelding: 09
Twee varianten voor modelbaanopslag
Tekening gemaakt door: Ronald Koerts


Baanplan ontwerpen

Het is het makkelijkst om de ruimte waarin de modelbaan komt, uit te tekenen op papier of met de computer. In de plattegrond komen ook alle belemmeringen zoals deuren, ramen, radiatoren, enz. Dan kan ingetekend worden hoe de belemmeringen bereikbaar kunnen blijven, dus eventueel met gangpaden etc.

E03.03-07.jpg
Afbeelding: 10
Uiteindelijke ruimte voor modelbaan
Tekening gemaakt door: Ronald Koerts


Na het intekenen krijgt ontstaat bijvoorbeeld bovenstaande tekening/afbeelding van de ruimte. Daardoor is precies bekend hoeveel oppervlak er overblijft voor de modelbaan en hiervoor kan dan een baanplan worden bedacht.

Zie 'Voorbeelden baanplannen' voor meer informatie over baanplannen.


Meer informatie

Encyclopedie:
Beneluxspoor.net:
BNLS




Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende
Contact met de redactie: Contact met de redactie