|
|
| Regel 19: |
Regel 19: |
| | | | |
| | === Waarom worden ongedetecteerde stukken (ongedetecteerde secties) gebruikt? === | | === Waarom worden ongedetecteerde stukken (ongedetecteerde secties) gebruikt? === |
| − | Een bezetmelder kost geld, of u deze nu zelf bouwt of kant-en-klaar gebouwd koopt. Er kunnen maar een beperkt aantal railstukken op een bezetmelder worden aangesloten, maximaal acht of 16 railstukken. Hoe meer railstukken u heeft, hoe meer bezetmelders u nodig heeft, dus hoe duurder uw modelbaan wordt. Diverse treinbesturingsprogramma's (computersoftware) hebben de mogelijkheid om ook goed te werken wanneer niet alle railstukken van de modeltreinbaan (denk bijvoorbeeld aan wisselstraten en niet gedetecteerde secties) op een bezetmelder aangesloten zijn. Dat bespaart kostbare aansluitingen op een bezetmelder. Maar dan moet u wel de diodeschakeling gebruiken om detectieproblemen te voorkomen. Er mag namelijk geen verschil in spanning aanwezig zijn, tussen de gedetecteerde- en de ongedetecteerd secties. Om nu te zorgen dat er geen spanningsverschil is tussen de gedetecteerde- en de ongedetecteerde secties, gebruiken we een aantal antiparallel geschakelde diodes (zie afbeelding 01). Hierover treed een spanningsverschil op van ongeveer 1,4 volt, evenveel als over de diodes in de detectieschakeling. | + | Een bezetmelder kost geld, of u deze nu zelf bouwt of kant-en-klaar gebouwd koopt. Er kunnen maar een beperkt aantal railstukken op een bezetmelder worden aangesloten, maximaal acht of 16 railstukken. Hoe meer railstukken u heeft, hoe meer bezetmelders u nodig heeft, dus hoe duurder uw modelbaan wordt. Diverse treinbesturingsprogramma's (computersoftware) hebben de mogelijkheid om ook goed te werken wanneer niet alle railstukken van de modeltreinbaan (denk bijvoorbeeld aan wisselstraten en niet gedetecteerde secties) op een bezetmelder aangesloten zijn. Dat bespaart kostbare aansluitingen op een bezetmelder. Maar dan moet u wel de diodeschakeling gebruiken om detectieproblemen te voorkomen. Er mag namelijk geen verschil in spanning aanwezig zijn, tussen de gedetecteerde- en de ongedetecteerd secties. Om nu te zorgen dat er geen spanningsverschil is tussen de gedetecteerde- en de ongedetecteerde secties, gebruiken we een aantal antiparallel geschakelde diodes (zie afbeelding 01 en 02). Hierover treed bij twee diodes een spanningsverschil op van ongeveer 0,7 volt en bij vier diodes (twee aan twee antiparallel) is dat 1,4 volt, evenveel als over de diodes in de detectieschakeling.<br /> |
| | + | ''Het aantal diodes in de diodeschakeling dient gelijk te zijn aan het aantal diodes per uitgang van de bezetmelder.'' Dit om ervoor te zorgen dat er geen spanningsverschil tussen de gedetecteerde en niet-gedetecteerde secties aanwezig is. Gebruikt u te veel of te weinig diodes, dan is er weer een spanningsverschil van 0,7 volt tussen de gedetecteerde en niet-gedetecteerde secties aanwezig en daarmee grote kans op detectieproblemen. |
| | | | |
| | | | |
| | === Het schema === | | === Het schema === |
| − | De diodeschakeling is vrij gemakkelijk na te bouwen. Het enige wat u nodig heeft, zijn een aantal diodes (1N5408 of BYV28-200), een weerstand van 4k7 (4700 Ω) 1/2 watt en een stukje experimenteerprintplaat (zie afbeelding 04). De meeste bezetmelders hebben een spanningsval (drempelspanning over de diodes in doorlaatrichting) van 1,4 Volt. Daardoor staat op een baanstuk dat niet is aangesloten op een bezetmelder, een hogere spanning ten opzichte van de aansluitende ongedetecteerde sectie. Dit spanningsverschil kun u met twee diodes (die in serie staan) vereffenen. Doordat 'digitale spanning' een soort blokspanning is, waarvan de polariteit wisselt, dient u twee maal twee diodes (antiparallel geschakeld) te gebruiken (zie: afbeelding 01). De weerstand is optioneel. Hiermee wordt de 'gevoeligheid' van de detectie ingesteld. Hoe lager de weerstandswaarde, hoe minder gevoelig de schakeling werkt. Het advies is dan ook, om deze er tussen te zetten. | + | De diodeschakeling is vrij gemakkelijk na te bouwen. Het enige wat u nodig heeft, zijn twee of vier diodes (1N5408 of BYV28-200), een weerstand van 4k7 (4700 Ω) 1/2 watt en een stukje experimenteerprintplaat (zie afbeelding 05 en 07). De meeste bezetmelders hebben een spanningsval (drempelspanning over de diodes in doorlaatrichting) van 1,4 volt, maar de Litfinski GBM-8 heeft een spanningsval van 0,7 volt. Daardoor staat op een baanstuk dat niet is aangesloten op een bezetmelder, een hogere spanning ten opzichte van de aansluitende ongedetecteerde sectie. Dit spanningsverschil kun u met één diode of met twee diodes (die in serie staan) vereffenen. Doordat 'digitale spanning' een soort blokspanning is, waarvan de polariteit wisselt, dient u twee diodes (antiparallel geschakeld) of twee maal twee diodes (antiparallel geschakeld) te gebruiken (zie: afbeelding 01 en 02). De weerstand is optioneel. Hiermee wordt de 'gevoeligheid' van de detectie ingesteld. Hoe lager de weerstandswaarde, hoe minder gevoelig de schakeling werkt. Het advies is dan ook, om deze er tussen te zetten. |
| − | {{Afbeelding | + | |
| | + | {{Afbeelding 2 naast elkaar |
| | |Bestand= E10.05.01-01.jpg | | |Bestand= E10.05.01-01.jpg |
| − | |Grootte= Klein | + | |Bestand2= Diodeschakeling01.jpg |
| − | |Volgnummer= 01 | + | |Grootte= Klein |
| − | |Omschrijving= Schema diodeschakeling | + | |Grootte2= Klein |
| − | |Maker= Ronald Koerts | + | |Volgnummer= 01 |
| | + | |Volgnummer2= 02 |
| | + | |Omschrijving= Schema diodeschakeling, toepasbaar bij de meeste bezetmelders |
| | + | |Omschrijving2= Schema diodeschakeling voor Litfinski GBM-8 |
| | |Type= Schema | | |Type= Schema |
| | + | |Type2= Schema |
| | + | |Maker= Ronald Koerts |
| | + | |Maker2= Ronald Koerts/Fred Eikelboom |
| | + | |Tussenruimte= 20px |
| | }} | | }} |
| | | | |
| Regel 39: |
Regel 48: |
| | |Bestand= E10.05.01-02.jpg | | |Bestand= E10.05.01-02.jpg |
| | |Grootte= Zeer groot | | |Grootte= Zeer groot |
| − | |Volgnummer= 02 | + | |Volgnummer= 03 |
| | |Omschrijving= Schema diodeschakeling, inclusief bezetmelders en rails | | |Omschrijving= Schema diodeschakeling, inclusief bezetmelders en rails |
| | |Maker= Ronald Koerts | | |Maker= Ronald Koerts |
| Regel 45: |
Regel 54: |
| | }} | | }} |
| | | | |
| − | De diodeschakeling in tekening 01 is geschikt voor meerdere ongedetecteerde secties (baanstukken) die gelijktijdig bereden worden. U moet echter wel rekening houden met het totaal van de stroomsterkte, van het aantal ongedetecteerde secties wat gelijktijdig bereden kan worden. Wanneer de stroomsterkte te hoog wordt voor één diodeschakeling, moet u meerdere diodeschakeling gebruiken, en daar de overige ongedetecteerde secties op aansluiten, enz.<br /> | + | De diodeschakeling in tekening 01 en 02 is geschikt voor meerdere ongedetecteerde secties (baanstukken) die gelijktijdig bereden worden. U moet echter wel rekening houden met het totaal van de stroomsterkte, van het aantal ongedetecteerde secties wat gelijktijdig bereden kan worden. Wanneer de stroomsterkte te hoog wordt voor één diodeschakeling, moet u meerdere diodeschakeling gebruiken, en daar de overige ongedetecteerde secties op aansluiten, enz.<br /> |
| − | De diodes moeten geschikt voor minimaal drie ampère). De 1N5408 kan max. drie ampère aan, de BYV28-200 kan 3,5 ampère aan). Nog beter is het toepassen van een kant-en-klare gelijkrichtbrug, die geschikt is voor meer ampères, bijv. het type B40C5000 (zie: afbeelding 03). Deze zijn verkrijgbaar bij de elektronicawinkel. Door het doorverbinden van de plus en de min van de bruggelijkrichter onstaat hetzelfde schema als wat u in afbeelding 01 ziet. | + | De diodes moeten geschikt voor minimaal drie ampère). De 1N5408 kan max. drie ampère aan, de BYV28-200 kan 3,5 ampère aan). Nog beter is het toepassen van een kant-en-klare gelijkrichtbrug, die geschikt is voor meer ampères, bijv. het type B40C5000 (zie: afbeelding 04 en 06). Deze zijn verkrijgbaar bij de elektronicawinkel. Door het doorverbinden van de plus en de min van de bruggelijkrichter en het op de juiste wijze aansluiten van de aan- en afvoerdraad onstaat hetzelfde schema als wat u in afbeelding 01 en 02 ziet. |
| | + | U moet kijken naar de door u toegepaste bezetmelders om te zien of er twee of vier diodes per uitgang gebruikt zijn, en aan de hand daarvan een keuze maken uit de volgende mogelijkheden: |
| | + | |
| | + | |
| | + | === Diodeschakeling voor bezetmelders met vier diodes per uitgang === |
| | {{Afbeelding 2 naast elkaar | | {{Afbeelding 2 naast elkaar |
| | |Bestand= Brugceltruuk01.gif | | |Bestand= Brugceltruuk01.gif |
| Regel 52: |
Regel 65: |
| | |Grootte= 300px | | |Grootte= 300px |
| | |Grootte= 300px | | |Grootte= 300px |
| − | |Volgnummer= 03 | + | |Volgnummer= 04 |
| − | |Volgnummer2= 04 | + | |Volgnummer2= 05 |
| | |Omschrijving= Doorverbinden van de bruggelijkrichter | | |Omschrijving= Doorverbinden van de bruggelijkrichter |
| | |Omschrijving2= Diodeschakeling op stukje strokenprint | | |Omschrijving2= Diodeschakeling op stukje strokenprint |
| Regel 64: |
Regel 77: |
| | | | |
| | | | |
| − | De schakeling uit afbeelding 01 kunt u heel gemakkelijk op een stukje strokenprint opbouwen (zie afbeelding 04). Vergeet daarbij de onderbreking niet in de middelste printbaan. | + | === Diodeschakeling voor GBM-8 en vergelijkbare typen === |
| | + | {{Afbeelding 2 naast elkaar |
| | + | |Bestand= Brugceltruuk02.gif |
| | + | |Bestand2= Diodeschakeling04.gif |
| | + | |Grootte= 300px |
| | + | |Grootte= 300px |
| | + | |Volgnummer= 06 |
| | + | |Volgnummer2= 07 |
| | + | |Omschrijving= Doorverbinden van de bruggelijkrichter (voor GBM-8) |
| | + | |Omschrijving2= Diodeschakeling op stukje strokenprint (voor GBM-8) |
| | + | |Maker= Fred Eikelboom |
| | + | |Maker2= Fred Eikelboom |
| | + | |Type= Tekening |
| | + | |Type2= Tekening |
| | + | |Tussenruimte= 15px |
| | + | }} |
| | + | |
| | + | |
| | + | De schakeling uit afbeelding 01 of 02 kunt u heel gemakkelijk op een stukje strokenprint opbouwen (zie afbeelding 05 en 07). Vergeet daarbij bij toepassing van de schakeling in afbeelding 05 de onderbreking niet in de middelste printbaan. |
| | | | |
| | {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| | |Bestand= Diodeschakeling03.gif | | |Bestand= Diodeschakeling03.gif |
| | |Grootte= normaal | | |Grootte= normaal |
| − | |Volgnummer= 05 | + | |Volgnummer= 08 |
| | |Omschrijving= Aansluiten van de diodeschakeling | | |Omschrijving= Aansluiten van de diodeschakeling |
| | |Maker= Fred Eikelboom | | |Maker= Fred Eikelboom |
| | |Type= Tekening}} | | |Type= Tekening}} |
| | | | |
| − | De aansluiting van de diodeschakeling op de centrale (of versterker) en de CVL (ringleiding) naar de ongedetecteerde secties doet u zoals in tekening 05 aangegeven is. Omdat de diodeschakeling symmetrisch van opbouw is (zie afbeelding 01), maakt het niet uit hoe u deze aansluit. | + | De aansluiting van de diodeschakeling op de centrale (of versterker) en de CVL (ringleiding) naar de ongedetecteerde secties doet u zoals in tekening 05 aangegeven is. Omdat de diodeschakeling symmetrisch van opbouw is (zie afbeelding 05 en 07), maakt het niet uit hoe u deze aansluit. |
| | | | |
| | | | |
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Ronald Koerts - Bewerkt door Fred Eikelboom
Inleiding
Deze schakeling staat genoemd in veel handleidingen van bezetmelders. De diodeschakeling is een hulpschakelingen om problemen met bezetmelding op basis van stroomdetectie te voorkomen. De schakeling zorgt ervoor dat de spanning van gedetecteerde stukken en niet gedetecteerde stukken gelijk gemaakt wordt.
Wanneer moet u de diodeschakeling gebruiken?
Deze schakeling moet u toepassen wanneer u digitaal rijdt en bezetmelders gebruikt op basis van stroomdetectie, voor de terugmelding aan de centrale en/of computer. Daarnaast zijn er 'ongedetecteerde stukken' in uw modelbaan. Bij massadetectie (zoals bij Drierail toegepast wordt) is de diodeschakeling niet nodig.
Wat zijn ongedetecteerde stukken?
Dit zijn stukken rails in de modelbaan die niet zijn aangesloten op een bezetmelder. Deze zijn dus rechtstreeks met de centrale verbonden.
Waarom worden ongedetecteerde stukken (ongedetecteerde secties) gebruikt?
Een bezetmelder kost geld, of u deze nu zelf bouwt of kant-en-klaar gebouwd koopt. Er kunnen maar een beperkt aantal railstukken op een bezetmelder worden aangesloten, maximaal acht of 16 railstukken. Hoe meer railstukken u heeft, hoe meer bezetmelders u nodig heeft, dus hoe duurder uw modelbaan wordt. Diverse treinbesturingsprogramma's (computersoftware) hebben de mogelijkheid om ook goed te werken wanneer niet alle railstukken van de modeltreinbaan (denk bijvoorbeeld aan wisselstraten en niet gedetecteerde secties) op een bezetmelder aangesloten zijn. Dat bespaart kostbare aansluitingen op een bezetmelder. Maar dan moet u wel de diodeschakeling gebruiken om detectieproblemen te voorkomen. Er mag namelijk geen verschil in spanning aanwezig zijn, tussen de gedetecteerde- en de ongedetecteerd secties. Om nu te zorgen dat er geen spanningsverschil is tussen de gedetecteerde- en de ongedetecteerde secties, gebruiken we een aantal antiparallel geschakelde diodes (zie afbeelding 01 en 02). Hierover treed bij twee diodes een spanningsverschil op van ongeveer 0,7 volt en bij vier diodes (twee aan twee antiparallel) is dat 1,4 volt, evenveel als over de diodes in de detectieschakeling.
Het aantal diodes in de diodeschakeling dient gelijk te zijn aan het aantal diodes per uitgang van de bezetmelder. Dit om ervoor te zorgen dat er geen spanningsverschil tussen de gedetecteerde en niet-gedetecteerde secties aanwezig is. Gebruikt u te veel of te weinig diodes, dan is er weer een spanningsverschil van 0,7 volt tussen de gedetecteerde en niet-gedetecteerde secties aanwezig en daarmee grote kans op detectieproblemen.
Het schema
De diodeschakeling is vrij gemakkelijk na te bouwen. Het enige wat u nodig heeft, zijn twee of vier diodes (1N5408 of BYV28-200), een weerstand van 4k7 (4700 Ω) 1/2 watt en een stukje experimenteerprintplaat (zie afbeelding 05 en 07). De meeste bezetmelders hebben een spanningsval (drempelspanning over de diodes in doorlaatrichting) van 1,4 volt, maar de Litfinski GBM-8 heeft een spanningsval van 0,7 volt. Daardoor staat op een baanstuk dat niet is aangesloten op een bezetmelder, een hogere spanning ten opzichte van de aansluitende ongedetecteerde sectie. Dit spanningsverschil kun u met één diode of met twee diodes (die in serie staan) vereffenen. Doordat 'digitale spanning' een soort blokspanning is, waarvan de polariteit wisselt, dient u twee diodes (antiparallel geschakeld) of twee maal twee diodes (antiparallel geschakeld) te gebruiken (zie: afbeelding 01 en 02). De weerstand is optioneel. Hiermee wordt de 'gevoeligheid' van de detectie ingesteld. Hoe lager de weerstandswaarde, hoe minder gevoelig de schakeling werkt. Het advies is dan ook, om deze er tussen te zetten.
|
|
|
| Afbeelding: 01
|
|
Afbeelding: 02
|
| Schema diodeschakeling, toepasbaar bij de meeste bezetmelders
|
|
Schema diodeschakeling voor Litfinski GBM-8
|
| Schema gemaakt door: Ronald Koerts
|
|
Schema gemaakt door: Ronald Koerts/Fred Eikelboom
|
Meerdere ongedetecteerde baanstukken op één diodeschakeling
U kunt natuurlijk voor ieder ongedetecteerd baanstuk een diodeschakeling bouwen en plaatsen, maar dat is niet meteen nodig. Met één diodeschakeling bij de centrale of de versterker c.q. booster en een extra draad bij de centrale voedingsleiding (CVL of ringleiding) kunt u alle ongedetecteerde baanstukken (secties) voeden. Dan ziet het geheel er uit als in het onderstaande schema. Houdt dan wel rekening met de totaal afgenomen stroom welke door de diodeschakeling kan gaan lopen, zoals hieronder beschreven is.
|
| Afbeelding: 03
|
| Schema diodeschakeling, inclusief bezetmelders en rails
|
| Schema gemaakt door: Ronald Koerts
|
De diodeschakeling in tekening 01 en 02 is geschikt voor meerdere ongedetecteerde secties (baanstukken) die gelijktijdig bereden worden. U moet echter wel rekening houden met het totaal van de stroomsterkte, van het aantal ongedetecteerde secties wat gelijktijdig bereden kan worden. Wanneer de stroomsterkte te hoog wordt voor één diodeschakeling, moet u meerdere diodeschakeling gebruiken, en daar de overige ongedetecteerde secties op aansluiten, enz.
De diodes moeten geschikt voor minimaal drie ampère). De 1N5408 kan max. drie ampère aan, de BYV28-200 kan 3,5 ampère aan). Nog beter is het toepassen van een kant-en-klare gelijkrichtbrug, die geschikt is voor meer ampères, bijv. het type B40C5000 (zie: afbeelding 04 en 06). Deze zijn verkrijgbaar bij de elektronicawinkel. Door het doorverbinden van de plus en de min van de bruggelijkrichter en het op de juiste wijze aansluiten van de aan- en afvoerdraad onstaat hetzelfde schema als wat u in afbeelding 01 en 02 ziet.
U moet kijken naar de door u toegepaste bezetmelders om te zien of er twee of vier diodes per uitgang gebruikt zijn, en aan de hand daarvan een keuze maken uit de volgende mogelijkheden:
Diodeschakeling voor bezetmelders met vier diodes per uitgang
|
|
|
| Afbeelding: 04
|
|
Afbeelding: 05
|
| Doorverbinden van de bruggelijkrichter
|
|
Diodeschakeling op stukje strokenprint
|
| Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom
|
|
Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom
|
Diodeschakeling voor GBM-8 en vergelijkbare typen
|
|
|
| Afbeelding: 06
|
|
Afbeelding: 07
|
| Doorverbinden van de bruggelijkrichter (voor GBM-8)
|
|
Diodeschakeling op stukje strokenprint (voor GBM-8)
|
| Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom
|
|
Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom
|
De schakeling uit afbeelding 01 of 02 kunt u heel gemakkelijk op een stukje strokenprint opbouwen (zie afbeelding 05 en 07). Vergeet daarbij bij toepassing van de schakeling in afbeelding 05 de onderbreking niet in de middelste printbaan.
|
| Afbeelding: 08
|
| Aansluiten van de diodeschakeling
|
| Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom
|
De aansluiting van de diodeschakeling op de centrale (of versterker) en de CVL (ringleiding) naar de ongedetecteerde secties doet u zoals in tekening 05 aangegeven is. Omdat de diodeschakeling symmetrisch van opbouw is (zie afbeelding 05 en 07), maakt het niet uit hoe u deze aansluit.
Meer informatie
