Persoonlijke instellingen

Goederen op het station

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Versie door Fred (overleg | bijdragen) op 6 dec 2017 om 18:20
Ga naar: navigatie, zoeken
Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Ronald Koerts - Bewerkt door Fred Eikelboom


Goederen op het station

In de beginperiode van de spoorwegen was het normaal dat goederen op het station werden verwerkt. In het begin werd dit gedaan op het normale reizigersperron. Door de opkomst van het spoor werden steeds meer goederen over het spoor vervoerd. Het laden en verwerken van goederen werd steeds belangrijker, en daarom was er behoefte aan aparte sporen en plaatsen waar goederen geladen en gelost konden worden. Zo ontstonden de laad- en losplaatsen voor goederen.

E07010601 goederenloods artitec1.jpg
Afbeelding: 01
Goederenloods Artitec
Foto gemaakt door: T. Aldewereld

Typen laad- en losplaatsen

Er zijn verschillende types laad- en losplaatsen voor goederen:

  • Verhoogde goederenloods: De goederenloods bij het station, bedoeld om goederen tijdelijk op te slaan voor verder vervoer. De goederen konden zo droog (en verwarmd) worden opgeslagen. De goederenloods kon los staan of aan het gebouw vastzitten. Meestal stond de loods met één zijde aan het spoor en de andere zijde aan de weg. Daardoor konden de goederen direct vanaf de vrachtwagen in de goederenloods gezet worden en direct, op gelijk niveau met de wagen, ingeladen worden.
  • Verhoogde laad- en losplaats: Op veel plaatsen werd geen complete goederenloods gebouwd, maar werd een verhoogde losplaats gebruikt. Deze lag langs het spoor of aan de kop van een spoor. Doordat deze verhoogd was, konden de goederen direct vanaf de goederenwagen op de vrachtwagen geladen worden en andersom. In het buitenland hadden sommige losplaatsen een kleine bokkraan of kraan om de goederen over te laden.
    Vaak was er bij de verhoogde laad- en losplaats een gedeelte wat nog extra verhoogd was, zodat er bijvoorbeel met een heftruck in de goederenwagen gereden kon worden.
  • Lage laad- en losplaats c.q. losweg: In plaats van, of als aanvulling op, de verhoogde losplaats kon er ook een 'lage' losplaats aanwezig zijn. De lage losplaats bestaat eigenlijk uit sporen die in de bestrating liggen. Dat zijn meestal straatstenen, keien (kinderkopjes), betonplaten of asfalt. De wagens worden vanaf de zijkant geladen.
E07010602 goederenloods artitec2.jpg
Afbeelding: 02
Goederenloods Artitec
Foto gemaakt door: T. Aldewereld

De locatie

Losplaatsen of goederenloodsen kwamen in het hele land voor. De losplaats was meestal gelegen in de buurt van stations, langs aparte sporen, waar de wagens rustig gelost konden worden. Bij veel stations had de losplaats een locatie direct bij het stationsgebouw. Daar stond ook meestal de goederenloods. Met een kopspoor kon dan de losplaats bereikt worden. Soms zijn er meerdere rangeersporen aanwezig om de wagens op de juiste plaats langs het verhoogde gedeelte te kunnen zetten.

E07010603 goederenloods tilly.jpg
Afbeelding: 03
Goederenloods Tilly
Foto gemaakt door: G. van Beelen

Speciale laad– en losplaatsen

In Nederland waren tot in de jaren negentig nog speciale laad- en losplaatsen voor de post. Hier werden de poststukken overgeladen en gesorteerd voor distributie in de rest van het land. Naast de post heeft 'Defensie' ook nog speciale laad- en losplaatsen voor het laden van treinen met militair materieel. In het buitenland zijn er ook nog laad- en losplaatsen voor het opladen van vrachtwagens voor de zogenaamde 'huckepack-treinen'.

Goederenloods in model

Voor de modelspoorders die een modelspoorbaan naar Duits voorbeeld hebben, is het niet moeilijk om een geschikte goederenloods te vinden. Voor de Nederlandse modelspoorders is er sinds kort goed nieuws. De fabrikanten Tilly models en Artitec hebben elk een heel mooie loods op de markt gebracht. Deze loodsen hebben bij verschillende Nederlandse stations gestaan. Net als bij het stationsgebouw en het perron kan de goederenloods uit diverse materialen en technieken gebouwd worden.

Laad- en losplaats in model

E07010605 goederenloods Ruud K.jpg
Afbeelding: 04
Model goederenloods
Foto gemaakt door: Ruud Kraaijeveld

In model is een laad- en losplaats goed zelf te bouwen met de bekende materialen hout, karton en/of plastic (polystyreenplaten bijvoorbeeld). De afmetingen van een laad- en losplaats staan niet vast. Voor een losplaats is meestal wel wat ruimte over op de modelbaan. De losplaats hoeft niet echt groot te zijn. Een klein kopspoortje met een verhoogde losweg waar één of twee goederenwagens langs kunnen staan, is al voldoende.

Vloerhoogte van de goederenloods

Goederenloods-bordeshoogte01.gif Goederenloods-bordeshoogte02.gif
Afbeelding: 05 Afbeelding: 06
Bordeshoogte. (BS='B'ovenkant 'S'poor) Bordeshoogte t.o.v. de bestrating
Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom

Houd bij het plaatsen van de goederenloods rekening met de hoogte van het bordes. Dit dient zich op zodanige hoogte te bevinden dat er gemakkelijk met een steekwagen, pompwagen of heftruck in- of uit de goederenwagens gereden kan worden, zie derde kolom van tabel 09 voor de hoogte. Pas eventueel de hoogte van de rails of de hoogte van de goederenloods aan door er repen karton o.i.d. onder te leggen, zodat de bovenzijde van de rails (BS) op de juiste hoogte ligt t.o.v. het bordes.

Hoogte van de bestrating

Aan de andere zijde van de goederenloods dient de bestrating zo hoog te liggen dat de laadvloer van de vrachtauto zich op ongeveer gelijke hoogte bevindt als de vloer van de goederenloods. ook weer met het oog op gemakkelijk in- en uit de vrachtauto rijden met een steekwagen, pompwagen of heftruck.

Afmetingen van het laadperron

De afmetingen van een laad- en losplaats zijn afhankelijk van de beschikbare ruimte.

Onderdeel Schaal 1:1 (ware grootte) Schaal H0 1:87 Schaal N 1:160
Lengte hoge gedeelte.
(Maximale lengte in NL)
45 meter 517 millimeter 281 millimeter
Breedte hoge gedeelte. 6 meter 70 millimeter 38 millimeter
Lengte helling hoge gedeelte. 5 Meter 57 millimeter 31 millimeter
Tabel: 07
Tabel gemaakt door: Ronald Koerts

Afstand hart rails tot perronwand, en laadperronhoogte

Laadperron-hoogte01.gif
Afbeelding: 08
Perronhoogte. ('B'ovenkant 'S'poor).)
Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom

Een laadperron is hoger dan een perron wat bedoeld is voor personenvervoer, omreden dat er gemakkelijk met een steekwagen, pompwagen of heftruck in- en uit de goederenwagen gereden moet kunnen worden.

De meeste goederenwagens hebben een laadvloerhoogte van 1220 mm. en de maximale perronhoogte volgens het PVR (profiel van vrije ruimte), zie NEM 102, is eveneens 1220 mm.
In onderstaande tabel staat de afstand BS ('B'ovenkant 'S'poor) tot bovenzijde perron aangegeven bij maat 'H' voor de diverse schalen (zie ook tekening 08).
In de laatste kolom is de minimale hartafstand van het spoor tot zijkant perron aangegeven (maat 'B'). De totale hoogte van het perron volgt dan uit de som van afstand 'H' en de hoogte van de rails, gemeten vanaf BS tot de plaat. Test, voordat u het perron vastlijmt, met alle rollend materieel of er voldoende ruimte tussen het materieel en het perron aanwezig is. Treeplanken willen nog wel eens te ver uitsteken!

Schaal W
spoorwijdte
H
perronhoogte
Afstand 'B'
Z 6,5 5,5 8,5
N 9 7,6 11,5
TT 12 9,9 15
H0 16,5 13,9 20
S 22,5 18,9 27
0 32 26,9 39
1 45 37,8 56,5
2 64 53,8 74

Hoogte van het perrron is gemeten vanaf BS (='B'ovenkant 'S'poor)

Tabel: 09
Tabel gemaakt door: Fred Eikelboom


E07010608 overzicht op een baan.jpg E07010607 model losplaats.jpg
Afbeelding: 10 Afbeelding: 11
Overzicht modelbaan Model losplaats
Foto gemaakt door: Ruud Kraaijeveld Foto gemaakt door: Ruud Kraaijeveld

Meer informatie

Encyclopedie:
Informatie over het PVR.
Externe website:
Het bouwen van een militaire laad- en losplaats.
Het bouwen van een goederenloods in Vlissingen.
Fabrikanten:



Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende
Contact met de redactie: Contact met de redactie 

Laatste wijziging: 6 dec 2017 18:20 (UTC)