FAQ - Grootspoormaterieel

Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu

Vorige | Volgende

---

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net - Bewerkt door Fred Eikelboom

---

Vragen en antwoorden over Grootspoor-materieel

Maak uw keuze:

Wat betekent DD-AR?	Wat betekent Plan-A?
Wat betekent DDM?	Wat betekent Plan-B?
Welke typen DDM zijn/waren er?	Wat betekent Plan-C?
Wat is een mDDM?	Wat betekent Plan-D?
Wat betekent ICK?	Wat betekent Plan-E?
Wat betekent ICM?	Wat betekent Plan-F?
Welke typen ICM zijn/waren er?	Wat betekent Plan-G?
Wat betekent ICR?	Wat betekent Plan-K?
Welke typen ICR zijn/waren er?	Wat betekent Plan-L?
Wat betekent IRM?	Wat betekent Plan-M?
Welke typen IRM zijn/waren er?	Wat betekent Plan-N?
Wat betekent NID/DDZ?	Wat betekent Plan-P?
Wat betekent SGM?	Wat betekent Plan-Q?
Welke typen SGM zijn/waren er?	Wat betekent Plan-T?
Wat betekent SLT?	Wat betekent Plan-U?
Welke typen SLT zijn/waren er?	Wat betekent Plan-V?
Wat betekent VIRM?	Wat betekent Plan-W?
Welke typen VIRM zijn/waren er?	Wat betekent Plan-X?
Wat betekent DH?	Wat betekent Plan-Y?
Wat betekent DM'90?	Wat betekent Plan-Z?
Wat betekent SM'90?	-
Wat betekent DE?	-

---

Wat betekent DD-AR?

Afbeelding: 01

DD-AR bij Hoorn

Bron: nl.wikipedia Gemaakt door Maurits Vink

DD-AR is de afkorting van DubbelDeks AggloRegiomaterieel.
Dit is dus de benaming van de rijtuigen. Ze rijden zowel met NS1700 + stuurstand als motorwagen + stuurstand. Meer over DD-AR

Wat betekent DDM?

DDM is de afkorting van DubbelDeks Materieel.

Welke typen DDM zijn/waren er?

• DDM-1 Werd in 1985 in dienst gesteld, en was de eerste serie dubbeldekstreinen van de NS. De rijtuigen werden getrokken door een 1600/1800 of meer recent (2011/2012) een 1700. Ze waren niet voorzien van automatische koppelingen. Vanaf maart 1998 vond het aanbrengen van een baanruimer plaats. Dit vond plaats in de Hoofdwerkplaats Haarlem. De baanruimer voorkwam dat de treinstam bij een ongeval ernstig zou ontsporen.
• DDM-2 Werd vanaf 1991 in dienst gesteld en bestond uit een serie van 118 rijtuigen, verdeeld in 33 ABv rijtuigen, 52 Bv rijtuigen en 33 Bvk rijtuigen. Kreeg de naam DD-AR en kreeg automatische koppelingen, waardoor ze als treinstellen gekoppeld konden worden. Er werden speciale motorwagens met drie draaistellen aangeschaft, de mDDM's. Vanaf DDM-2 reden de stammen met een 1700 of een mDDM.
• DDM-3 Werd vanaf 1992 in dienst gesteld en bestond uit een serie van 140 rijtuigen, verdeeld in 50 Bv, 44 ABv en 46 Bvk rijtuigen en werden aansluitend aan DDM-2 geleverd. Kreeg ook de naam DD-AR en had automatische koppelingen, waardoor ze als treinstellen gekoppeld konden worden.
  Het laatste DDM-3-rijtuig werd in 1994 afgeleverd.

De DD-AR-stammen reden in de volgende stamsamenstellingen:

7300
Een stam 7300 is de kortste uitvoering. Deze stam bestaat uit een Bvk + Bv + ABv + 1700. Deze stammen kwamen vanaf 1992 op de baan, toen de eerste rijtuigen werden afgeleverd. Deze stammen zijn bij de aflevering van de mABk rijtuigen voorzien van een motorrijtuig, waarbij de 1700 werd aangepast voor de normale dienst. Om de eerste klas meer te verspreiden in de trein, werden vanaf de zomer van 1999 de posities van het ABv en Bv rijtuig omgedraaid, zodat de samenstelling Bvk + ABv + Bv + 1700 werd. Er hebben maar 2 stammen zo dienst gedaan, omdat de overige stammen reeds voorzien waren van een mABk rijtuig. In 2008 en 2009 hebben 2 stammen 7300 rond gereden en wel de 7364 en 7365. Deze waren als volgt samengesteld: Bvk + ABv + Bv + 1700.

7400
Een stam 7400 is een standaarduitvoering, welke vanaf 1992 gelijk is gebleven qua lengte. De stam was bij aflevering als volgt samengesteld: Bvk + Bv + Bv + ABv + 1700. Ook hier zijn in de zomer de ABv en Bv rijtuigen van positie gewisseld. Dit kwam voort uit het feit dat deze stammen eventueel ook uitgebreid zouden worden met een mABk rijtuig en dientengevolge als 7900 genummerd zouden gaan worden.

7500
Een stam 7500 bestaat uit zes rijtuigen in de volgorde ABvk + Bv1 + ABv + mBk. Deze stam komt in dienst na de revisie tot DDZ. In totaal zal een stam plaats bieden aan 67 reizigers eerste klas en 269 reizigers tweede klas. Daarnaast zijn er in de stam 36 klapzittingen te vinden.

7600
Een stam 7600 bestaat uit zes rijtuigen in de volgorde ABvk + Bv1 + ABv + Bv2 + ABv + mBk. Dit zal een verlengde 7500 zijn met toevoeging van een ABv en de Bv2.

7800
Een stam 7800 is het zelfde als een 7300, maar dan uitgebreid met een mABk rijtuig. De stammen waren vanaf 1998 als volgt samengesteld: Bvk + Bv + ABv + mABk. In de zomer van 1999 werd de samenstelling gewijzigd in Bvk + ABv + Bv + mABk. Op deze manier werd de eerste klas meer verspreid in de stam. In totaal worden aan 475 reizigers een zitplaats geboden.

7900
Een stam 7900 bestaat uit een verlengde 7400 met een mABk rijtuig in de samenstelling Bvk + Bv + Bv + ABv + mABk. Zo stond het in de originele plannen. Later is de 7900 nummering gebruikt voor het verlengen van een viertal stammen, welke hun Bvk moesten afstaan aan het gebruik met ICR rijtuigen. De samenstelling was toen Bvk + ABv + Bv + Bv + ABv + Bv + 1700.

Vanaf maart 1998 vond het aanbrengen van een baanruimer plaats. Dit vond plaats in de Hoofdwerkplaats Haarlem. De baanruimer voorkwam dat de treinstam bij een ongeval ernstig zou ontsporen.

In model kunt u de lange stammen waarschijnlijk niet op uw baan kwijt. U kunt dan gerust gaan rijden met de kortst mogelijke samenstelling: 1700/mDDM + twee rijtuigen + stuurstand. Meer over DDM

Wat is een mDDM?

1. Een motorwagen (mABk), voorzien van drie draaistellen (asindeling BoBoBo) om het benodigde vermogen (2400 kiloWatt) te kunnen leveren.
2. de benaming mDDM wordt ook gebruikt voor het type DD-AR dat bestaat uit een mABk + Bv + ABv + Bvk.

• mABk is de naam van de motorwagen.
• Bv is de naam van het tweedeklas rijtuig.
• ABv is de naam van het eerste/tweedeklas rijtuig.
• Bvk is de naam van het stuurstandrijtuig.

Deze stammen zijn genummerd in de serie 7800.

Wat betekent ICK?

ICK is de afkorting van InterCity Korte termijn.
Deze rijtuigen werden door NSR van de DB overgenomen om het materieeltekort, dat rond 2000 was ontstaan, op te vangen. De rijtuigen zijn tot 2009 ingezet en mochten max. 140 km/u. Tijdens een revisie in 2013 (Zweden) zullen de rijtuigen weer geschikt worden gemaakt voor een snelheid van 200 kilometer per uur. Meer over ICK.

Wat betekent ICM?

ICM is de afkorting van InterCity Materieel. Dit treintype kreeg als bijnaam 'Koploper'. De snelheid is door de ATB begrenst op 140 km/u. Meer over ICM.

Welke typen ICM zijn/waren er?

• ICM-0 1977-1983. De stellen 4001-4007 waren een protoserie. Dit waren driewagenstellen.
• ICM-1 1983-1990. Stellen 4011-4050. Deze eerste serie had rijweerstanden voor het aansturen van de motoren. Deze treinstellen hebben vier aangedreven assen (twee motordraaistellen) en waren driewagenstellen.
• ICM-2 1983-1990. Stellen 4051-4097. Vanaf stel 4051 kreeg de ICM choppers voor het aansturen van de motoren. Dit waren driewagenstellen.
• ICM-3 1990-1994. Stellen 4201-4230. Deze treinstellen hebben zes aangedreven assen (drie motordraaistellen). Dit waren vierwagenstellen.
• ICM-4 1992/1993 in dienst gesteld. Stellen 4232-4250. Dit zijn vierwagenstellen. Stel 4231 werd in 1996 verbouwd en kreeg toen het nummer 4444. Pas bij zijn revisie kreeg het stel weer nummer 4231.

Wat betekent ICR?

ICR is de afkorting van InterCity Rijtuig.
Voor de vervanging van de oude getrokken rijtuigen van de types Plan-K en Plan-N, werd uitgekeken naar nieuwe rijtuigen. Ook de naderende vervanging van Plan-E speelde een rol bij de bestelling. Als vervanger hiervoor werd onder andere gekeken naar de middenrijtuigen van de proefserie ICM-0, Corail rijtuigen van de SNCF en DB rijtuigen type Am en Bm. De Corail rijtuigen van de SNCF waren serieuze gegadigden, maar de keus viel op de tussenrijtuigen ICM. Het ICR heeft wel de draaistellen van het type Y32 gekregen van de Corail rijtuigen, vanwege de goede loopeigenschappen. De indeling van het interieur is ook afgeleid van de Franse Corailrijtuigen. De indeling van het interieur van de ICR rijtuigen is later ook toegepast bij de seriebouw van de ICM treinstellen.

Het ICR is te verdelen in vier deelseries, met zowel binnenlandse als buitenlandse toelating. De buitenlandse toelating gold voor de landen België, Duitsland en Luxemburg. Vanaf 1980 tot aan 1988 zijn 317 rijtuigen in dienst gesteld. Vanaf 1999 zijn de rijtuigen gereviseerd, zodat zij nog tot circa 2020 mee kunnen. De draaistelcodes zijn Ra en Rc. Meer over ICR.

Welke typen ICR zijn/waren er?

• ICR-1 1980-1982. Buurlandrijtuigen.
• ICR-2 1982. Vervolgserie. Binnenlandrijtuigen.
• ICR-3 1986-1987. Vervolgserie. Beneluxrijtuigen.
• ICR-4 1988. Vervolgserie. Buurlandrijtuigen.

Wat betekent IRM?

IRM is de afkorting van InterRegio Materieel. Deze bestaan uit dubbeldeks materieel (DD-IRM). Tussen 1994 en 1996 afgeleverd. De serie bestaat uit treinstammen met drie of vier bakken. De snelheid is door de ATB begrenst op 140 km/u. Meer over IRM.

Welke typen IRM zijn/waren er?

• DD-IRM-III Dit zijn driewagenstellen: mBvk1 + ABv3 + mBvk2 (serie 8200).
• DD-IRM-IV: Dit zijn vierwagenstellen: mBvk1 + ABv4 + ABv5 + mBvk2 (serie 8400).

mBvk1 en mBvk2 zijn identiek. Hetzelfde geldt voor ABv3 en ABv4.

Wat betekent NID/DDZ?

NID is de afkorting van Nieuwe Intercity Dubbeldekker. De door de NS gebruikte interne afkorting is DDZ (= DubbelDekker Zones).
De NID bestaat uit verbouwde DD-AR rijtuigen en wordt getrokken/geduwd door een mDDM. De rijtuigen zijn verdeeld in zones. De gehele onderste verdieping is voor gewone reizigers. De gehele bovenste verdieping is ingericht voor lezende en werkende reizigers en heeft tevens gedeeltelijk stiltecompartimenten.

Wat betekent SGM?

Voor het treinverkeer over korte afstanden werden vanaf 1975 in totaal 90 treinstellen afgeleverd. Deze treinstellen waren bekend onder de naam SGM (StadsGewestelijk Materieel). Meer over SGM.

Welke typen SGM zijn/waren er?

De treinstellen SGM zijn in vier subserie's afgeleverd. Deze zijn bekend als serie Y0 - Y3. De treinstellen waren als volgt onder gebracht:

• Y0: Stelnummers 2001 - 2015, vanaf Maart 1975 in dienst gesteld.
• Y1: Stelnummers 2021 - 2035, vanaf Oktober 1978 in dienst gesteld.
• Y2: Stelnummers 2036 - 2080, vanaf April 1979 in dienst gesteld.
• Y3: Stelnummers 2881 - 2895, vanaf Februari 1973 in dienst gesteld.

Wat betekent SLT?

SLT is de afkorting van Spinter Light Train.
Ter vervanging van de oudere treinstellen Plan-T, Plan-V en ook gedeeltelijk SGM werden in 2008 nieuwe stoptreintreinstelllen geleverd. De vierdelige treinstellen zijn gebouwd door Bombardier, terwijl de zesdelige treinstellen door Siemens werden gebouwd. De 2469 werd echter door Siemens gebouwd, in plaats van door Bombardier. In 2009 werden de eerste stellen in de reizigersdienst ingezet. Meer over SLT.

Welke typen SLT zijn/waren er?

Het SLT is te verdelen in drie deelseries.

• SLT-1: Stelnummers 2401-2418, vanaf februari 2009 in dienst gesteld, en 2601-2617, vanaf maart 2009 in dienst gesteld.
• SLT-2: Stelnummers 2419-2450 en 2618-2649, vanaf maart 2010 in dienst gesteld.
• SLT-3: Stelnummers 2451-2469, vanaf maart 2011 in dienst gesteld.

Wat betekent VIRM?

VIRM is de afkorting van Verlengd InterRegio Materieel. Dit treintype is ontstaan door het verlengen van DD-IRM (dubbeldeks interregio materieel). Meer over VIRM.

Welke typen VIRM zijn/waren er?

• VIRM-1 In 2000 werden de 81 bestaande IRM-stellen verlengd: de driedelige stellen (serie 8200) werden uitgebreid tot vierdelige treinstellen van serie 9400 (er werd 1200 bij het nummer geteld), de vierdelige (serie 8400) werden uitgebreid tot zesdelige treinstellen van serie 8600.
• VIRM-2 Vervolgserie. De stelnummers van VIRM-2 zijn 01 t/m 25 met steeds 87 of 95 ervoor (serie 8700 of 9500).
• VIRM-3 Vervolgserie. De stelnummers van VIRM3 zijn 8726 t/m 8746.
• VIRM-4 2008. Vervolgserie. De stelnummers van VIRM-4 zijn: 9547 t/m 9597. Samenstelling: mBvk1 + ABv3/4 + ABv6 + mBvk2.

Wat betekent Plan-A?

Afbeelding: 10

Mat'46. Amersfoort

Foto gemaakt door: Nico Spilt

Materieel '46. Bijgenaamd 'de muizenneus'.
Deze serie was een verbetering van eerdere typen stroomlijnmaterieel. Mat '46 kon met de series Mat '35, Mat '36 en Mat '40 in treinschakeling rijden. Door de Tweede Wereldoorlog was veel spoorwegmaterieel verloren gegaan. Na de bevrijding is er een grote schaarste aan materieel. Om het tekort op te lossen en vanwege de verdergaande elektrificatie werden er nieuwe elektrische treinstellen aangeschaft. In eerste instantie werden veertien vierdelige treinstellen en vier tweedelige treinstellen besteld. De tweede deelserie bevatte 51 vierwagenstellen en 25 tweewagenstellen. De derde deelserie bestond uit 50 tweedelige treinstellen. Meer over Mat'46.

Wat betekent Plan-B?

Materieel '46. Zie Plan-A.

Wat betekent Plan-C?

Postrijtuig (op basis van Plan-D)
Plan-C was een serie van 10 postrijtuigen van de PTT, afgeleid van de rijtuigen Plan-D van de Nederlandse Spoorwegen. De postrijtuigen zijn afgeleverd in 1952 en buiten gebruik gesteld in 1980. Meer over Plan-C.

Wat betekent Plan-D?

Rijtuig (afgeleid van de vooroorlogse 'Bolkop'). In dienst vanaf Oktober 1950. Buiten gebruik in 1978. In 1949 besloot de NS het door de oorlog ernstig uitgedunde materieelpark aan te vullen met zeventig D-trein-rijtuigen, die de typeaanduiding Plan-D kregen. De bestelling bij Werkspoor en Beijnes omvatte twintig rijtuigen met eerste en tweede klas (AB's), veertig rijtuigen met derde klas (C's) en tien rijtuigen met restauratie en bagageafdeling (RD's). Meer over Plan-D.

Wat betekent Plan-E?

Rijtuig (komt overeen met middenbak van Mat '54)
Toen de NS in de jaren '40 besloot om over te stappen op modernere tractiemiddelen dan de stoomlocomotief, moesten de bestaande houten rijtuigen ook vervangen worden. Deze rijtuigen zouden samen met de stoomlocomotief verdwijnen. Ook de eerste stalen rijtuigen waren al zo'n 30 jaar in dienst. Voor de vervanging van dit oudere materieel, werden in 1953 in totaal 196 rijtuigen Plan-E aangeschaft en deze zouden 25 jaar lang de ruggengraat vormen van de binnenlandse sneltreinen en getrokken intercity's. Er werden 46 rijtuigen tweede klas, 114 rijtuigen derde klasse, 26 rijtuigen derde klasse met restauratieafdeling en 10 postrijtuigen afgeleverd. De tweede klas- en restauratierijtuigen werden door Beijnes te Haarlem gebouwd. De derde klas- en postrijtuigen werden gebouwd door Werkspoor in Utrecht. De eerste rijtuigen kwamen in 1954 op de baan. Meer over Plan-E.

Wat betekent Plan-F?

Afbeelding: 14

Mat'46. Hilversum

Foto gemaakt door: Nico Spilt

Materieel '54 (Hondekop)
De Hondekoppen (Mat'54) kwamen in twee- en vierdelige uitvoering. Vanwege de kenmerkende neus kregen deze de bijnaam 'Hondekop'. Vanaf 1956 zijn er in totaal 73 vierwagenstellen (Plan-F, G, P) en 68 tweewagenstellen (Plan-F, G, M en Q) geleverd door Allan (321 - 365) te Rotterdam, Beijnes te Haarlem leverde Plan-G en Werkspoor te Utrecht leverde de 371 - 393 en de 761 - 786. De elektrische installatie leverde Heemaf Hengelo. Deze leveringen werden in 1962 voltooid. De tweewagenstellen werden genummerd in 321-363 en 371-393 en de vierwagenstellen kregen de nummers 711-757 en 761-768. De vierwagenstellen zijn later nog gedeeltelijk vernummerd. De Hondekoppen waren bedoeld voor de sneltreindiensten. Snelle acceleratie was minder belangrijk dan het comfort. Door een degelijke constructie leidde het tot een relatief hoog gewicht per zitplaats. Een voordeel was dat je een zeer comfortabele loop kreeg. Het zijn tot op heden de zwaarste treinstellen die dienst hebben gedaan bij de Spoorwegen. Meer over Plan-F.

Wat betekent Plan-G?

Materieel '54 (Hondekop)

Wat betekent Plan-K?

Rijtuig ('Bolkop' voor internationale dienst)
Als vervolg op de rijtuigen Plan-D bestelde de NS halverwege de jaren '50 in totaal 30 rijtuigen type Plan-K. Uiterlijk vertonen zij veel overeenkomsten. De rijtuigen zijn qua bakconstructie en draaistellen gebaseerd op de 'Bolkoprijtuigen', welke eind jaren '30 in dienst waren gesteld. De rijtuigen Plan-K waren echter wel langer. De draaistellen waren dezelfde als van Plan-D en waren van het type S. Bij de indienststelling waren de rijtuigen Berlijnsblauw geschilderd en voorzien van zandgele biezen aan de onder- en bovenzijde van de rijtuigbak. De rijtuigen waren voorzien van drie coupè's met zes zitplaatsen eerste klas, waarvan er twee voor roken waren en één voor niet-roken. Voor de tweede klas waren vijf coupè's met ieder acht zitplaatsen beschikbaar. In totaal bood een rijtuig plaats aan 18 reizigers eerste klas en 40 reizigers tweede klas. Meer over Plan-K.

Wat betekent Plan-L?

Postrijtuig (op basis van Plan-E).
In navolging van de rijtuigen Plan-D, kregen ook de rijtuigen Plan-E een postrijtuig toebedeeld. Voor Plan-E werden dit 10 rijtuigen en later nog eens 13 rijtuigen Plan-L. De rijtuigen Plan-E kregen de nummers P7921 tot en met P7930. De rijtuigen worden in 1955 gebouwd en in dienst gesteld. De rijtuigen Plan-L worden aansluitend P7931 – P7943 genummerd. Deze worden in 1958 in dienst gesteld. Meer over Plan-L.

Wat betekent Plan-M?

Materieel '54 (Hondekop).

Wat betekent Plan-N?

Afbeelding: 16

Plan-N rijtuig. Amersfoort, Maart 1973

Foto gemaakt door: Nico Spilt

Slaaprijtuig (later omgebouwd tot zitrijtuig). Voor de internationale verbindingen met Duitsland, België en Frankrijk werden 25 zit/slaaprijtuigen in dienst gesteld. De rijtuigen werden in 1958/1959 door Werkspoor te Utrecht gebouwd. Het laatste rijtuig werd in 1990 gesloopt. Meer over Plan-N.

Wat betekent Plan-P?

Materieel '54 (Hondekop).

Wat betekent Plan-Q?

Materieel '54 (Hondekop).

Wat betekent Plan-T?

In 1961 wordt een nieuw revolutionair treinstel afgeleverd, welke lijkt op het Materieel '54, maar volgens de nieuwste technieken van dat moment gebouwd is. Dit materieel zal bekend gaan worden als Materieel '64 en is verdeeld in een vierdelig treinstel (Plan-T) en een tweedelig treinstel (Plan-V). Meer over Plan-T   Meer over Plan-V.

Wat betekent Plan-U?

Afbeelding: 18

Plan-U, van HIJSM te Moerdijk, Industrielijn

Bron: nl.wikipedia Gemaakt door Maurits Vink

Mede gebaseerd op de ontwerpen van de nieuwe treinstellen Plan-T, werden in de periode 1960-1963, 42 treinstellen Plan-U gebouwd om zo de oude 'dieseldrie' en 'dieselvijf' te kunnen vervangen op drukkere verbindingen. Plan-U was dus voorzien van een dieselmotor. Meer over Plan-U.

Wat betekent Plan-V?

Treinstellen Mat'64. Zie: Plan-T).

Wat betekent Plan-W?

Afbeelding: 19

Plan-W rijtuig. Amsterdam Rietlanden, April 1970

Foto gemaakt door: Nico Spilt

In 1966 zijn 24 rijtuigen door Werkspoor afgeleverd, geïnspireerd op de 'Silberlinge'-rijtuigen van de Deutsche Bundesbahn. In 1968 volgden nog 26 exemplaren. De eerste serie rijtuigen Plan W waren speciaal bedoeld om ingezet te worden in de buurlandtreinen naar Duitsland en België. De serie bestond uit 24 rijtuigen tweede klas. De rijtuigen zijn opgebouwd volgens het zelfde principe als de treinstellen Plan-T/V. Hierdoor is een enorme gewichtsbesparing bereikt in vergelijking met de circa 10 jaar oudere rijtuigen type Plan-E. Het gewicht van een rijtuig Plan-W is circa de helft van een rijtuig Plan-E. Ook de draaistellen zijn hetzelfde als de loopdraaistellen van de treinstellen Plan-T/V. Daarnaast werd het gebruik van de linnen vouwbalg niet meer toegepast. De modernere rubberen buisbalgen deden bij deze rijtuigen hun intrede. De rijtuigen Plan-W lijken op de Duitse rijtuigen type Silberlinge. Het grote verschil tussen de beide rijtuigtypen is, dat de Nederlandse rijtuigen 11 afdelingen heeft en de Duitse rijtuigen 12. Meer over Plan-W.

Wat betekent Plan-X?

Om personeelskosten te drukken en de ontstoming (het buiten bedrijf stellen van stoomloc's) mogelijk te maken op nevenlijnen, die door dunbevolkt gebied liepen in Noord en Oost Nederland, was de NS op zoek naar een goedkoop tractiemiddel. N.V. Allan & Co Koninklijke Nederlandsche Fabrieken van Meubelen en Spoorwegmaterieel, kwam met een revolutionair ontwerp van een diesel-elektrisch treinstel, dat toen zijn tijd ver vooruit was. Vele niet-geëlektrificeerde werden hierdoor niet meer bedreigd door sluiting. In totaal heeft de NS 30 DE-I stellen en 46 DE-II stellen besteld. De motorwagenstellen (DE1) kregen de nummers 21-50 en de tweewagenstellen (DE2) de nummers 61-106. De DE1 en DE2 werden in 1953 in dienst gesteld. In de volksmond werden deze treinen, vanwege hun blauwe uiterlijk, 'Blauwe Engel' genoemd. Meer over Plan-X.

Wat betekent Plan-Y?

Sprinter (SGM).

Wat betekent Plan-Z?

Koploper (ICM).

Opmerking: Plan-O is een nooit gebouwd AB-rijtuig, volgens een ontwerp uit 1957 van W. de Steur.
De letters H, I, J, R en S zijn nooit gebruikt.

Wat betekent DE?

DE is de afkorting van Diesel Elektrisch. Zie: Plan-X.

Wat betekent DH?

DH is de afkorting van Diesel Hydraulische motorrijtuigen en treinstellen. In 1978 besluit de overheid dat de Noordelijke nevenlijnen niet gesloten hoeven te worden. In 1979 bestelt de NS 19 motorrijtuigen (DH1) en 26 tweewagenstellen (DH2). In september 1980 worden er nog eens vijf treinstellen bijbesteld. De nieuwe treinstellen zullen de oude DE treinstellen af gaan lossen. Ze worden vanaf november 1981 ingezet in de dienstregeling en krijgen de bijnaam 'Wadloper'. Meer over DH.

Wat betekent DM'90?

Afbeelding: 22

DM'90 bij Zutphen

Bron: nl.wikipedia Gemaakt door Maurits90

DM is de afkorting van Diesel Materieel.
In het begin van de jaren '90 zocht NS naar een opvolger voor de DE2 en DE3 (Plan-U). Omdat uitbreiding van de bestaande vloot Wadlopers en modernisering van het oude dieselmaterieel geen opties waren, werd besloten om op basis van SM'90 een dieselstel te ontwikkelen. Een voorwaarde hierbij was, dat de nieuwe stellen in alle opzichten koppelbaar moesten zijn met de Wadlopers. Meer over DM'90.

Wat betekent SM'90?

SM is de afkorting van Stoptrein Materieel.
Voor de vervanging van de treinstellen type Plan-T en Plan-V, werden negen elektrische treinstellen besteld, die dienden als prototype voor een grote order nieuw stoptreinmaterieel. De bijnaam voor SM'90 werd Railhopper, bedacht door een NS'er. Meer over SM'90.

---

Meer informatie

Encyclopedie:

Artikel Modelspoor-materieel

Artikel Realistische snelheden

Artikel UIC-codering rijdend materieel

Beneluxspoor.net:
Draadje/topic op het forum	over over DDM.
Draadje/topic op het forum	over de samenstelling van DDM.
Draadje/topic op het forum	Veel informatie over treinsamenstellingen.

Externe website:
Railwiki.nl	Veel informatie over Grootspoormaterieel.
nsesoftware.nl	Informatie over NS modeltreinen.

Bronnen Beneluxspoor.net-forum. Railwiki.nl (onderdeel van Somda.nl). nicospilt.com. nl.wikipedia.org.

---

Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu

Vorige | Volgende

Contact met de redactie:

---

	Laatste wijziging: 30 dec 2017 11:36 (UTC)