Persoonlijke instellingen

Handleiding voor het solderen

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Rainer Lüssi - Vertaling door Fred Eikelboom


Handleiding voor het maken van een goede soldeerverbinding

In deze handleiding voor het solderen wordt aangegeven hoe onderdelen op een enkelzijdige printplaat gesoldeerd worden.

Het gaat hier alleen over zogenaamde through hole onderdelen, dat wil zeggen onderdelen met aansluitdraden die aan de onderkant van de printplaat vastgesoldeerd worden, dus geen surface mounted device (SMD) onderdelen.

Soldeer bout.png
Afbeelding: 01
Het soldeerproces
Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom


De voorbereiding

Voor het solderen moeten de aansluitdraden van het onderdeel (de component) goed schoon zijn. Zo nodig kunnen de aansluitdraden voorzichtig met een mesje of met fijnkorrelig (waterproof) schuurpapier blank gemaakt worden. Ook de koperbanen van de printplaat moeten schoon en vetvrij zijn, dit kan met b.v. 'Jif' en een schuursponsje, raak de koperkant hierna niet meer aan, om geen vingerafdrukken achter te laten.

Steek het te solderen onderdeel door de juiste gaten van de print en buig eventueel de aansluitdraden aan de koperzijde onder een hoek van ongeveer 45° om, of gebruik een printplaathouder met 'derde hand'. Hierdoor wordt voorkomen dat het onderdeel tijdens het solderen weer uit de print valt. Op een fabrieksprintplaat is aan de componentenkant met een opdruk aangegeven hoe de onderdelen geplaatst moeten worden.

Gebruik voor elektronica en printplaten uitsluitend harskernsoldeer. S39 en vergelijkbare agressieve vloeimiddelen mogen nooit bij elektronica gebruikt worden want deze zullen de printsporen (koperbanen) langzaam aantasten en dan werkt de schakeling niet meer.

De soldeermethode

De soldeerbout met lichte druk tegen de aansluitdraad van het onderdeel houden en tevens tegen de koperbaan op de printplaat. Nu meteen het (harskern)soldeer toevoegen en het onderdeel niet meer bewegen. Zodra het soldeer de soldeerstift raakt, zal het gaan vloeien (zie afbeelding 01).

Dankzij de harskern (hars = colophonium) vloeit het vloeibare tin over het koperoppervlak van de print en rondom de aansluitdraad en kruipt meteen langs de aansluitdraad van het onderdeel een stukje omhoog.

Soldeer goed.png
Afbeelding: 02
Goede soldeerlas
Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom


Snel solderen

Het solderen mag niet langer dan vier tot vijf seconden duren, maar dit hangt af van het soort onderdeel; een onderdeel met relatief veel metaal, zoals een prinkroonsteen of -connector, of een groot koperoppervlak, neemt meer warmte op en het duurt iets langer voordat het soldeer goed vloeit. Dit soort onderdelen kunnen ook met een iets hetere soldeerbout worden gesoldeerd. Bij te lang verhitten bestaat de kans dat het onderdeel en/of de print oververhit wordt, waardoor het onderdeel defect raakt of de koperbaan loslaat van de ondergrond. Knip na het solderen de overtollige draad van het onderdeel ca. 2 mm boven de soldeerverbinding af met een zijkniptang. Hierdoor ontstaat werkruimte voor het solderen van het volgende onderdeel. Een goede soldeerverbinding ziet er uit als in afbeelding 02.

Twee voorbeelden van slechte soldeerverbindingen:

Soldeer slecht1.png
Afbeelding: 03
Slechte soldeerlas
Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom
  1. Dikke druppel soldeertin met eventueel een mat oppervlak. Mogelijke oorzaken:
    • teveel soldeertin aangebracht
    • onjuiste temperatuur
    • vuile aansluitdraden
    • vette, vervuilde of licht geoxideerde koperbanen op de printplaat.
  2. Smerig, mat en onregelmatig oppervlak, een zogenaamde 'koude las'. Het is mogelijk dat het onderdeel uit de print getrokken kan worden. Mogelijke oorzaken:
    • het onderdeel is bewogen tijdens het stollen van het soldeer
    • verkeerde soldeerstift in de soldeerbout
    • te lage temperatuur of soldeerbout met te weinig vermogen


Soldeer slecht2.png
Afbeelding: 04
Nog een foute soldeerverbinding, een zogenaamde 'koude las'
Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom

Dit kan veroorzaakt worden door:

  • een vervuilde soldeerstift
  • vervuilde aansluitdraden
  • vette, vervuilde of licht geoxideerde koperbanen op de printplaat.


Restanten van hars verwijderen

Na het solderen kunnen de harsrestanten verwijderd worden met wasbenzine of thinner. Daardoor is goed zien of alle verbindingen correct zijn en er is te zien of er niet per ongeluk een kortsluiting is ontstaan tussen aansluitdraden of koperbanen. Controleer de print altijd zorgvuldig, eventueel met een loupe of vergrootglas, voordat de voedingsspanning wordt aangesloten.


Meer informatie

Encyclopedie:
Basis-informatie
Sjabloon:Link Rainer Lussi-Meerkeuze
Externe website:



Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende
Contact met de redactie: Contact met de redactie 

Laatste wijziging: 27 nov 2019 14:45 (CET)