Persoonlijke instellingen

Het maken van een mal voor masten en portalen

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Versie door Fred (overleg | bijdragen) op 27 feb 2010 om 17:26
Ga naar: navigatie, zoeken
E09.05.01 - Zelfbouw, hoe pak je dat aan? - Vorige | Volgende - E09.05.03 - De afstand tussen masten en portalen

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Jan Willem Penris



>>>> In bewerking door Fred. 27-2. 17:25 uur. <<<<



Om de verschillende profielen aan elkaar te solderen (of te lijmen) voor een mast of portaal, kunt u het beste gebruik maken van een mal. Het geeft u bij het monteren veel houvast, en bovendien zorgt de mal ervoor dat de maatvoering voor alle masten of portalen gelijk is. Met name het monteren van een haakse hoekverbinding zal zonder mal erg moeilijk zijn. Hieronder staan de gereedschappen en materialen vermeld die nodig zijn.

Benodigheden:

  • Plaat aluminium van 200 x 400 x 3 mm. (of dikker, dat is wat handiger met bevestigen)
  • Aluminiumstaaf van 10 x 10 mm. x zolang als je nodig hebt
  • M3 boutjes
  • Een adres waar een groef in de staaf kan worden gefreesd. Als er geen bekende is die dit voor u kan doen, neem dan eens contact op met de mensen van het modelbouw-atelier. (Zie voor meer informatie: http://modelbouwatelier.nl )
  • Een ijzerzaag met een slag grovere vertanding!
  • Een zoetvijl (metaal)
  • Een basterdvijl (metaal)
  • Een boortje 2,4 mm.
  • Een draadtap M3
  • Een boormachine (of beter, kolomboormachine)
  • Schuifmaat
  • Metalen meetlat
  • Kraspen (koop een goede!!)
  • Stukje schuurlinnen 120
  • Klein winkelhaakje
  • Zwarte viltstift
  • Schroevendraaiers

Werkwijze

Ga als volgt te werk:

  • Plaat maken
  • Uitrekenen hoeveel lengte er gefreesd moet worden, welke lengte en hoe diep?
  • Lengtes laten frezen
  • Blokjes zagen, blokjes voor de mastpalen zijn ongeveer 30 mm lang, voor de andere 15 mm.
  • Blokjes op een schuurpapiertje van bramen ontdoen
  • Mal uittekenen op de plaat (let op, de Hartlijnen zijn niet de buitenzijde van de mast!)
  • Houdt bij het uittekenen rekening met uitbreiding naar drie- of viersporige masten
  • Gaatjes boren in de hartlijn van de gefreesde blokjes met 2,4 mm (verdeling afstand!)
  • Plaats van de blokjes bepalen op de plaat (gelijke hoogte)

Misschien is het handiger om bij gebruik van een gewone boormachine, de geboorde 2,4 mm gaatjes, na de plaatsbepaling, even met de boor door het blokje heen te markeren op de onderplaat.

  • Gaatjes boren op de hartlijnen van de onderplaat (3 mm)
  • Draad tappen in de blokjes (M3)
  • De gaten in de onderzijde van de onderplaat met bijvoorbeeld een boor van 8 mm iets taps uitboren
  • Blokjes monteren en gelijk passen met een 3 mm H – profiel. (Let erop dat alles haaks is).

Bouwbeschrijving Mal

De mal bestaat uit een onderplaat van aluminium en daarop blokjes van 10 x 10 x 15 mm.
aluminium met een groef erin.

Let op... de blokjes voor de verticale delen (mastpalen) zijn langer, zo’n 30 mm. Dit geeft wat meer stabiliteit bij het bouwen van de masten maar heeft wel als nadeel dat ze meer klemmen. Met een smal vijltje met daaromheen een stukje schuurpapier kunt u echter iets meer ruimte creëren. De overweging om de mal en de blokjes van aluminium te maken is simpel: het soldeer hecht namelijk niet aan de mal. De groef is 3 mm breed en 3 mm diep. (Zie onderstaande tekening en foto).

JWP-01.jpg JWP-02.jpg
E09.05.02-01 en E09.05.02-02
Tekening en foto: Jan Willem Penris

In het getekende blokje ontbreken de bevestigingsgaten ten behoeve van M3 draadtap.
Op de foto rechts zijn deze wel opgenomen. Ieder blokje op de mal heeft twee van deze gaten met draad erin. Zij zijn verdeeld over de lengte van het blokje en zitten precies op de lengte-hartlijn.
Als u dit een beetje precies uittekent en de gaten voorboort met 2,4 mm, dan kunt u daar met een tapje M3 een prima schroefdraad in maken.

Het andere is zichtbaar bij ‘A’ op de tekening en wat minder op de foto. Dit gaatje loopt dwars door het blokje en is bedoeld als vast punt voor de uithouder. Na montage op de juiste plaats in de mal, kunt u hier dwars door de ingelegde profielen boren. Teken de hartlijnen van het te maken portaal uit op de grote aluminiumplaat en bepaal de plaats van de blokjes. Op de kruising liggen aan weerszijden van de paal blokjes, deze zijn iets korter dan het hierboven getoonde exemplaar.

JWP-03.jpg
E09.05.02-03
Foto: Jan Willem Penris

Hierboven ziet u het uiteindelijke resultaat.

De mal, met alle blokjes op de juiste plaats, is grijs gespoten tegen de weerkaatsing van het flitslicht. Rechts van de horizontale blokjes zijn extra blokjes gemonteerd; deze zijn 1,5 mm dieper uit gefreesd.
Deze heeft u nodig voor het vervaardigen van de complexe constructiemethode, zoals hierboven werd beschreven.

Zie ook onderstaande foto, waar duidelijk de ruimte tussen paal en balk te zien is.

JWP-04.jpg
E09.05.02-04
Foto: Jan Willem Penris

Voor een portaal met een dubbele bovenbalk (zie onderstaande foto) moet de groef in de blokjes dieper zijn. Houdt hierbij de rode lijn aan. De blokjes aan de binnenzijde van de bovenbalk hebben een schuine groef, voor de hoekverstijving, deze is er later gewoon met een ijzerzaag ingezaagd.

JWP-05.jpg
E09.05.02-05

Het setje van geboorde en getapte blokjes wordt dan op de plaat gemonteerd door middel van kleine M3 schroefjes met schuine kop. Vlakke kop is mogelijk, maar dan moet er onder de plaat een soort pootjes gemaakt worden, zodat deze niet op de schroefkopjes ligt.

Houdt er rekening mee dat de gaten, die geboord worden om de blokjes vast te zetten, iets groter mogen zijn (± halve mm), zodat de blokjes recht in het verlengde van de getekende lijn gemonteerd kunnen worden. Anders kunt u de masten niet haaks maken.
En ... hier komt dan het onvermijdelijke winkelhaakje om de hoek kijken! Het kost ongeveer 15 Euro.

Bovenaan de mal zijn nog twee korte blokjes te zien, deze hebben als functie dat de paal die erin gelegd wordt, op de juiste hoogte boven de bovenbalk uitsteekt. Vergeet niet op de mal af te tekenen waar de Bovenkant Spoorstaaf is. Let erop dat de paal wat langer is; Hij gaat immers ook nog een stukje de ‘grond’ in en/of hij wordt op een messing schroef gesoldeerd. In alle gevallen is het handig om te weten hoeveel mm daar extra voor gerekend dient te worden. Dus ook aftekenen!

De messing schroef kan in diverse lengtes en diameters gekozen worden. Zorg ervoor dat een maat gekozen wordt waarbij het vierkant van de paal binnen de kop van de schroef valt. Door nu, uitgaande van de bestaande groef, haaks erop twee andere groeven te slijpen, ontstaat er een soort -H- waar de voet van de mast precies in past. Even vast solderen en hij kan zo de bodem in.

Waarschuwing!

Bij het maken van de diverse onderdelen, gebruikt u gereedschap. Wees voorzichtig en neem de veiligheidseisen in acht, zeker bij het werken met slijp-, boor- of freesmachines. Het vereist goed gereedschap, kennis van zaken èn last but-not-least beveiligingsmiddelen voor persoonlijke bescherming. Gebruik deze dus!


E09.05.01 - Zelfbouw, hoe pak je dat aan? - Vorige | Volgende - E09.05.03 - De afstand tussen masten en portalen