Persoonlijke instellingen

Karton; geen brug te ver: verschil tussen versies

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
k
k
Regel 1: Regel 1:
<small><center>'''[[E11.03.01 - Werken met papier en karton]] - Vorige | Volgende - [[E11.04 - Werken met hout]]'''</center>
+
__NOTOC__
 +
<small><center>'''[[E11.03.01 - Werken met papier en karton]] - Vorige | Volgende - [[E11.04 - Werken met hout]]'''</center></small>
 
----
 
----
<small>Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Wim Hoekema ('Sneek')</small></small>
+
<small>Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Wim Hoekema ('Sneek')</small>
 
<br /><br />[[bestand:NiveauGevorderde.PNG|35px]]
 
<br /><br />[[bestand:NiveauGevorderde.PNG|35px]]
 
----
 
----
'''Laser-cut-karton'''
+
=== Laser-cut-karton ===
 
+
De trend van 'laser-cut'-karton-bouwkits zal zich ook dit jaar verder doorzetten. In tegenstelling tot kunststofgebouwen heeft een fabrikant geen dure spuitgietmallen en -machines nodig, en hoeven er niet honderden bouwkits te worden verkocht om de kosten er weer uit te krijgen. Vooral in Duitsland, hebben de modelbaanbouwers het karton herontdekt als materiaal voor fraaie gebouwen en details.<br /><br />De kwaliteit is natuurlijk honderden keren beter dan van de simpele Pola Quick-bouwsetjes van een halve eeuw geleden. Tegenwoordig maakt men gebruik van lasersnijders, die het basismateriaal (karton voor de grafische industrie) met een extreme precisie kunnen snijden. Relatief kleine oplagen zijn mogelijk en door karton te gebruiken dat al de goede basiskleur van het model heeft, bespaart het de modelbouwer schilderwerk.<br /><br />Een toonaangevende producent bij onze Oosterburen is Huppertz Modell Bau (HMB). Naast eigen producties (zoals de cokesfabriek Hansa), werkt HMB veel in opdracht van de grote merken. Zo wordt voor Lenz (goederenloods spoor 0), Roco (het nu in Neurenberg aangekondigde kolenmijncomplex Zollern Dortmund) en M&auml;rklin (de M&auml;rklinfabriek in H0) geproduceerd. Binnenkort krijgt HMB een actieve vertegenwoordiging in Nederland, die er ook voor zal zorgen dat een keur aan Nederlandse modellen zal verschijnen.<br /><br />Naast genoemde merken betrekt ook Noch lasergesneden bouwsets van HMB. Inmiddels befaamd zijn de fraaie spoorbruggen naar Duits voorbeeld, welke het afgelopen seizoen in de handel kwamen. Ze zijn verkrijgbaar o.a. bij Conrad en natuurlijk bij de goed gesorteerde modelspoorwinkel.<br /><br />In deze bijdrage zal ik de bouw van een dergelijke brug beschrijven, het is simpeler en sterker dan u denkt.
De trend van 'laser-cut'-karton-bouwkits zal zich ook dit jaar verder doorzetten. In tegenstelling tot kunststofgebouwen heeft een fabrikant geen dure spuitgietmallen en -machines nodig, en hoeven er niet honderden bouwkits te worden verkocht om de kosten er weer uit te krijgen. Vooral in Duitsland, hebben de modelbaanbouwers het karton herontdekt als materiaal voor fraaie gebouwen en details.  
 
 
 
De kwaliteit is natuurlijk honderden keren beter dan van de simpele Pola Quick-bouwsetjes van een halve eeuw geleden. Tegenwoordig maakt men gebruik van lasersnijders, die het basismateriaal (karton voor de grafische industrie) met een extreme precisie kunnen snijden. Relatief kleine oplagen zijn mogelijk en door karton te gebruiken dat al de goede basiskleur van het model heeft, bespaart het de modelbouwer schilderwerk.
 
 
 
Een toonaangevende producent bij onze Oosterburen is Huppertz Modell Bau (HMB). Naast eigen producties (zoals de cokesfabriek Hansa), werkt HMB veel in opdracht van de grote merken. Zo wordt voor Lenz (goederenloods spoor 0), Roco (het nu in Neurenberg aangekondigde kolenmijncomplex Zollern Dortmund) en M&auml;rklin (de M&auml;rklinfabriek in H0) geproduceerd. Binnenkort krijgt HMB een actieve vertegenwoordiging in Nederland, die er ook voor zal zorgen dat een keur aan Nederlandse modellen zal verschijnen.
 
 
 
Naast genoemde merken betrekt ook Noch lasergesneden bouwsets van HMB. Inmiddels befaamd zijn de fraaie spoorbruggen naar Duits voorbeeld, welke het afgelopen seizoen in de handel kwamen. Ze zijn verkrijgbaar o.a. bij Conrad en natuurlijk bij de goed gesorteerde modelspoorwinkel.
 
 
 
In deze bijdrage zal ik de bouw van een dergelijke brug beschrijven, het is simpeler en sterker dan u denkt.
 
 
 
'''Benodigd gereedschap:'''
 
  
 +
=== Benodigd gereedschap: ===
 
* kleine schaar
 
* kleine schaar
 
* set hobbymesjes
 
* set hobbymesjes
Regel 25: Regel 16:
 
* snijmat op stevige ondergrond.
 
* snijmat op stevige ondergrond.
  
Zo komt het in huis: een lichtgewicht verpakking met daarop een lekkermakende foto van het eindresultaat:
+
Zo komt het in huis: een lichtgewicht verpakking met daarop een lekkermakende foto van het eindresultaat:<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0267.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0267.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 32: Regel 22:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
Bij het openen van de verpakking zien we een aantal karton-delen, looppaden uit gelaserd hout en twee landhoofden uit hardschuim. De inhoud wordt gecompleteerd door een duidelijke handleiding.
+
Bij het openen van de verpakking zien we een aantal karton-delen, looppaden uit gelaserd hout en twee landhoofden uit hardschuim. De inhoud wordt gecompleteerd door een duidelijke handleiding.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0270.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0270.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 40: Regel 29:
 
<br /><br />
 
<br /><br />
 
We bestuderen de handleiding, sorteren het spul en zijn klaar voor de start. De bouw neemt ongeveer 2,5 uur in beslag.
 
We bestuderen de handleiding, sorteren het spul en zijn klaar voor de start. De bouw neemt ongeveer 2,5 uur in beslag.
Als eerste worden de dwarsverbanden opgezet. Spaarzaam gebruik van houtlijm is mogelijk door een spateltje te gebruiken. Het eerste verband staat; voor het verticaal uitrichten is een blokje handig.
+
Als eerste worden de dwarsverbanden opgezet. Spaarzaam gebruik van houtlijm is mogelijk door een spateltje te gebruiken. Het eerste verband staat; voor het verticaal uitrichten is een blokje handig.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0271_1.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0271_1.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 47: Regel 35:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
De dwarsverbanden zitten met minieme bevestigingsstukjes in het raamwerk. Voorzichtig lossnijden (liefst langs een liniaal) en vastlijmen op de daartoe bestemde plaats. Een uitsteeksel valt in een gleuf van het andere onderdeel en de passing is prima.
+
De dwarsverbanden zitten met minieme bevestigingsstukjes in het raamwerk. Voorzichtig lossnijden (liefst langs een liniaal) en vastlijmen op de daartoe bestemde plaats. Een uitsteeksel valt in een gleuf van het andere onderdeel en de passing is prima.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0274.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0274.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 54: Regel 41:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
In een  fotodekseltje (het dekseltje van een fotorolletje) o.i.d. wordt wat houtlijm gespoten. Met de spatel (bijv. een oude pincet) wordt hier steeds een beetje uitgehaald om op de verbindingen te strijken.
+
In een  fotodekseltje (het dekseltje van een fotorolletje) o.i.d. wordt wat houtlijm gespoten. Met de spatel (bijv. een oude pincet) wordt hier steeds een beetje uitgehaald om op de verbindingen te strijken.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0279_1.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0279_1.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 73: Regel 59:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
De lijm wordt spaarzaam op de te verbinden delen en de koppelstukjes opgebracht. Je kunt ook UHU Hart of andere lijm gebruiken, maar houtlijm heeft als voordeel dat het goed in het karton trekt en dat het kleurloos opdroogt.
+
De lijm wordt spaarzaam op de te verbinden delen en de koppelstukjes opgebracht. Je kunt ook UHU Hart of andere lijm gebruiken, maar houtlijm heeft als voordeel dat het goed in het karton trekt en dat het kleurloos opdroogt.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0284.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0284.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 80: Regel 65:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
Geweldig strak heeft de laser de delen uitgesneden. Ik heb het voorrecht gehad eens bij de productie te kijken en het is werkelijk fascinerend hoe een dergelijk miniem lasertje door het karton heen brandt.
+
Geweldig strak heeft de laser de delen uitgesneden. Ik heb het voorrecht gehad eens bij de productie te kijken en het is werkelijk fascinerend hoe een dergelijk miniem lasertje door het karton heen brandt.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0287.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0287.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 87: Regel 71:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
De onderzijde van het 'wegdek' is nu aan de beurt om te worden geplaatst:
+
De onderzijde van het 'wegdek' is nu aan de beurt om te worden geplaatst:<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0288.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0288.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 94: Regel 77:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
Het werkstuk wordt omgekeerd en het 'wegdek' wordt geplaatst en stevig aangedrukt.
+
Het werkstuk wordt omgekeerd en het 'wegdek' wordt geplaatst en stevig aangedrukt.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0289.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0289.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 101: Regel 83:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
Als deze ruwbouwfase klaar is, even kijken hoe een dergelijke brug staat tussen de landhoofden. De vaalgroene kleur van het vakwerk imiteert de kleur van bruggen, waarop groene zinkverf is aangebracht, prima.
+
Als deze ruwbouwfase klaar is, even kijken hoe een dergelijke brug staat tussen de landhoofden. De vaalgroene kleur van het vakwerk imiteert de kleur van bruggen, waarop groene zinkverf is aangebracht, prima.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0291.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0291.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 108: Regel 89:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
We gaan vervolgens het vakwerk voor de beide zijkanten uit het raamwerk halen.
+
We gaan vervolgens het vakwerk voor de beide zijkanten uit het raamwerk halen.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0293.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0293.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 115: Regel 95:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
Ook hier weer stevig aandrukken en goed in de handleiding kijken of de klinknagelrijen aan de binnen- of buitenzijde moeten komen.
+
Ook hier weer stevig aandrukken en goed in de handleiding kijken of de klinknagelrijen aan de binnen- of buitenzijde moeten komen.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0294.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0294.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 122: Regel 101:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
De verbindingsgroeven krijgen vanaf de bovenkant nog een extra kwakje houtlijm.
+
De verbindingsgroeven krijgen vanaf de bovenkant nog een extra kwakje houtlijm.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0295.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0295.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 129: Regel 107:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
Omwille van de stevigheid worden de randen nog even afgekit met houtlijm; rechtstreeks uit het flesje deze keer.
+
Omwille van de stevigheid worden de randen nog even afgekit met houtlijm; rechtstreeks uit het flesje deze keer.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0296.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0296.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 136: Regel 113:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
De buitenzijde van het aangebrachte vakwerk wordt nu van houtlijm voorzien, omdat daar een deel tegenaan komt met de klinknagels aan de buitenzijde. Let op dat de dwarsbalken niet van lijm worden voorzien.
+
De buitenzijde van het aangebrachte vakwerk wordt nu van houtlijm voorzien, omdat daar een deel tegenaan komt met de klinknagels aan de buitenzijde. Let op dat de dwarsbalken niet van lijm worden voorzien.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0297.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0297.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 143: Regel 119:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
De kanten met de klinknagels worden bevestigd. De klinknagels worden in de lasertechniek overigens gevormd door het materiaal om de klinknagels op een paar tienden van millimeters weg te laseren, waardoor de puntjes blijven staan.
+
De kanten met de klinknagels worden bevestigd. De klinknagels worden in de lasertechniek overigens gevormd door het materiaal om de klinknagels op een paar tienden van millimeters weg te laseren, waardoor de puntjes blijven staan.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0298.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0298.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 150: Regel 125:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
Het brugdek wordt geplaatst. In het midden komt straks het spoor, aan weerszijden de onderhoudslooppaden.
+
Het brugdek wordt geplaatst. In het midden komt straks het spoor, aan weerszijden de onderhoudslooppaden.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0299.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0299.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 157: Regel 131:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
Om het brugdek te bevestigen wordt ook weer spaarzaam houtlijm aan de onderzijde opgebracht.
+
Om het brugdek te bevestigen wordt ook weer spaarzaam houtlijm aan de onderzijde opgebracht.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0300_2.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0300_2.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 164: Regel 137:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
Vervolgens mag 'de hand van de meester' het spul even flink aandrukken, waardoor de hechting van de lijm optimaal is.
+
Vervolgens mag 'de hand van de meester' het spul even flink aandrukken, waardoor de hechting van de lijm optimaal is.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0302.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0302.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 171: Regel 143:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
Als volgende stap worden de looppaden geplaatst. Kleine plankjes, die gelukkig niet stuk voor stuk, maar als strip worden opgelijmd.
+
Als volgende stap worden de looppaden geplaatst. Kleine plankjes, die gelukkig niet stuk voor stuk, maar als strip worden opgelijmd.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0303.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0303.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 178: Regel 149:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
De staanders van de leuningen zijn met weinig (snij-)kracht uit hun raamwerk te lossen.
+
De staanders van de leuningen zijn met weinig (snij-)kracht uit hun raamwerk te lossen.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0304_2.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0304_2.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 185: Regel 155:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
Weinig druk uitoefenen dus. Verknal je al een staandertje, dan zijn er in totaal twee extra in het raamwerk opgenomen.
+
Weinig druk uitoefenen dus. Verknal je al een staandertje, dan zijn er in totaal twee extra in het raamwerk opgenomen.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0305_3.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0305_3.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 192: Regel 161:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
De staanders worden op de brug gelijmd, let er op dat ze recht komen te staan. Eventueel is er straks nog wel wat bij te buigen, maar het kan net zo goed meteen recht geplaatst worden.
+
De staanders worden op de brug gelijmd, let er op dat ze recht komen te staan. Eventueel is er straks nog wel wat bij te buigen, maar het kan net zo goed meteen recht geplaatst worden.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0306_2.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0306_2.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 199: Regel 167:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
De leuning wordt aan de staanders bevestigd.
+
De leuning wordt aan de staanders bevestigd.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0307.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0307.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 206: Regel 173:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
Het begint er waarachtig al wat op te lijken.
+
Het begint er waarachtig al wat op te lijken.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0308.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0308.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 214: Regel 180:
 
<br /><br />
 
<br /><br />
 
Ai, nu blijkt raamwerk '''H''' uit de handleiding niet in de doos te zitten. Geen nood, Noch even mailen en dan is het voor het eind van de week in huis.
 
Ai, nu blijkt raamwerk '''H''' uit de handleiding niet in de doos te zitten. Geen nood, Noch even mailen en dan is het voor het eind van de week in huis.
Gelukkig zijn het de klinknagelplaten die als laatste worden opgelijmd, dat kan dus best even uitstel lijden.
+
Gelukkig zijn het de klinknagelplaten die als laatste worden opgelijmd, dat kan dus best even uitstel lijden.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0309_3.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0309_3.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 221: Regel 186:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
De klinknagelplaten die de driehoeksverbindingen vormen (onderdeel '''I''') zijn wel aanwezig en dus plakken we dan eerst die maar op de brug.
+
De klinknagelplaten die de driehoeksverbindingen vormen (onderdeel '''I''') zijn wel aanwezig en dus plakken we dan eerst die maar op de brug.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0310.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0310.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 228: Regel 192:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
Drie dotjes lijm en de verbindingsplaten zitten op hun plek.
+
Drie dotjes lijm en de verbindingsplaten zitten op hun plek.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0311.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0311.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 235: Regel 198:
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
Foto: Wim Hoekema</small></i>
 
<br /><br />
 
<br /><br />
Zo ziet het er dan uit. Helaas bevat de set geen wielgeleiders(ontsporingsgeleiders) en afdekplaten voor het brugdek. Met profielen uit styreen of messing en 'Riffelblech' van Brawa kunt u hier zelf nog wat leuks van maken. Dan is de brug gereed. Opvallend is de sterkte van de constructie: bij een zware loc ziet u geen enkele doorbuiging. Op mijn toekomstige baan zal de brug in de 'Nebenbahn' worden geplaatst en een rustiek riviertje- en weggetje overspannen. Dan nog een waasje verf spuiten (stof en roest) en de brug kan doen wat 'hij' moet doen: afstand overbruggen.
+
Zo ziet het er dan uit. Helaas bevat de set geen wielgeleiders(ontsporingsgeleiders) en afdekplaten voor het brugdek. Met profielen uit styreen of messing en 'Riffelblech' van Brawa kunt u hier zelf nog wat leuks van maken. Dan is de brug gereed. Opvallend is de sterkte van de constructie: bij een zware loc ziet u geen enkele doorbuiging. Op mijn toekomstige baan zal de brug in de 'Nebenbahn' worden geplaatst en een rustiek riviertje- en weggetje overspannen. Dan nog een waasje verf spuiten (stof en roest) en de brug kan doen wat 'hij' moet doen: afstand overbruggen.<br /><br />
 
 
 
[[bestand:DSC_0312.jpg|500px]]
 
[[bestand:DSC_0312.jpg|500px]]
 
<br />
 
<br />
Regel 246: Regel 208:
 
<small>Gerelateerde termen: Marklin, Maerklin, Mærklin.</small>
 
<small>Gerelateerde termen: Marklin, Maerklin, Mærklin.</small>
 
----
 
----
<small><center>'''[[E11.03.01 - Werken met papier en karton]] - Vorige | Volgende - [[E11.04 - Werken met hout]]'''</center>
+
<small><center>'''[[E11.03.01 - Werken met papier en karton]] - Vorige | Volgende - [[E11.04 - Werken met hout]]'''</center></small>

Versie van 20 jun 2010 om 18:06

E11.03.01 - Werken met papier en karton - Vorige | Volgende - E11.04 - Werken met hout

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Wim Hoekema ('Sneek')

35px


Laser-cut-karton

De trend van 'laser-cut'-karton-bouwkits zal zich ook dit jaar verder doorzetten. In tegenstelling tot kunststofgebouwen heeft een fabrikant geen dure spuitgietmallen en -machines nodig, en hoeven er niet honderden bouwkits te worden verkocht om de kosten er weer uit te krijgen. Vooral in Duitsland, hebben de modelbaanbouwers het karton herontdekt als materiaal voor fraaie gebouwen en details.

De kwaliteit is natuurlijk honderden keren beter dan van de simpele Pola Quick-bouwsetjes van een halve eeuw geleden. Tegenwoordig maakt men gebruik van lasersnijders, die het basismateriaal (karton voor de grafische industrie) met een extreme precisie kunnen snijden. Relatief kleine oplagen zijn mogelijk en door karton te gebruiken dat al de goede basiskleur van het model heeft, bespaart het de modelbouwer schilderwerk.

Een toonaangevende producent bij onze Oosterburen is Huppertz Modell Bau (HMB). Naast eigen producties (zoals de cokesfabriek Hansa), werkt HMB veel in opdracht van de grote merken. Zo wordt voor Lenz (goederenloods spoor 0), Roco (het nu in Neurenberg aangekondigde kolenmijncomplex Zollern Dortmund) en Märklin (de Märklinfabriek in H0) geproduceerd. Binnenkort krijgt HMB een actieve vertegenwoordiging in Nederland, die er ook voor zal zorgen dat een keur aan Nederlandse modellen zal verschijnen.

Naast genoemde merken betrekt ook Noch lasergesneden bouwsets van HMB. Inmiddels befaamd zijn de fraaie spoorbruggen naar Duits voorbeeld, welke het afgelopen seizoen in de handel kwamen. Ze zijn verkrijgbaar o.a. bij Conrad en natuurlijk bij de goed gesorteerde modelspoorwinkel.

In deze bijdrage zal ik de bouw van een dergelijke brug beschrijven, het is simpeler en sterker dan u denkt.

Benodigd gereedschap:

  • kleine schaar
  • set hobbymesjes
  • houtlijm
  • spateltje
  • bakje of dekseltje waar een kwakje houtlijm op kan
  • snijmat op stevige ondergrond.

Zo komt het in huis: een lichtgewicht verpakking met daarop een lekkermakende foto van het eindresultaat:

DSC 0267.jpg
E11.03.03-01
Foto: Wim Hoekema


Bij het openen van de verpakking zien we een aantal karton-delen, looppaden uit gelaserd hout en twee landhoofden uit hardschuim. De inhoud wordt gecompleteerd door een duidelijke handleiding.

DSC 0270.jpg
E11.03.03-02
Foto: Wim Hoekema


We bestuderen de handleiding, sorteren het spul en zijn klaar voor de start. De bouw neemt ongeveer 2,5 uur in beslag. Als eerste worden de dwarsverbanden opgezet. Spaarzaam gebruik van houtlijm is mogelijk door een spateltje te gebruiken. Het eerste verband staat; voor het verticaal uitrichten is een blokje handig.

DSC 0271 1.jpg
E11.03.03-03
Foto: Wim Hoekema


De dwarsverbanden zitten met minieme bevestigingsstukjes in het raamwerk. Voorzichtig lossnijden (liefst langs een liniaal) en vastlijmen op de daartoe bestemde plaats. Een uitsteeksel valt in een gleuf van het andere onderdeel en de passing is prima.

DSC 0274.jpg
E11.03.03-04
Foto: Wim Hoekema


In een fotodekseltje (het dekseltje van een fotorolletje) o.i.d. wordt wat houtlijm gespoten. Met de spatel (bijv. een oude pincet) wordt hier steeds een beetje uitgehaald om op de verbindingen te strijken.

DSC 0279 1.jpg
E11.03.03-05
Foto: Wim Hoekema


DSC 0281.jpg
E11.03.03-06
Foto: Wim Hoekema


Zo worden alle dwarsverbanden op hun plek gelijmd.

DSC 0282 2.jpg
E11.03.03-07
Foto: Wim Hoekema


De lijm wordt spaarzaam op de te verbinden delen en de koppelstukjes opgebracht. Je kunt ook UHU Hart of andere lijm gebruiken, maar houtlijm heeft als voordeel dat het goed in het karton trekt en dat het kleurloos opdroogt.

DSC 0284.jpg
E11.03.03-08
Foto: Wim Hoekema


Geweldig strak heeft de laser de delen uitgesneden. Ik heb het voorrecht gehad eens bij de productie te kijken en het is werkelijk fascinerend hoe een dergelijk miniem lasertje door het karton heen brandt.

DSC 0287.jpg
E11.03.03-09
Foto: Wim Hoekema


De onderzijde van het 'wegdek' is nu aan de beurt om te worden geplaatst:

DSC 0288.jpg
E11.03.03-10
Foto: Wim Hoekema


Het werkstuk wordt omgekeerd en het 'wegdek' wordt geplaatst en stevig aangedrukt.

DSC 0289.jpg
E11.03.03-11
Foto: Wim Hoekema


Als deze ruwbouwfase klaar is, even kijken hoe een dergelijke brug staat tussen de landhoofden. De vaalgroene kleur van het vakwerk imiteert de kleur van bruggen, waarop groene zinkverf is aangebracht, prima.

DSC 0291.jpg
E11.03.03-12
Foto: Wim Hoekema


We gaan vervolgens het vakwerk voor de beide zijkanten uit het raamwerk halen.

DSC 0293.jpg
E11.03.03-13
Foto: Wim Hoekema


Ook hier weer stevig aandrukken en goed in de handleiding kijken of de klinknagelrijen aan de binnen- of buitenzijde moeten komen.

DSC 0294.jpg
E11.03.03-14
Foto: Wim Hoekema


De verbindingsgroeven krijgen vanaf de bovenkant nog een extra kwakje houtlijm.

DSC 0295.jpg
E11.03.03-15
Foto: Wim Hoekema


Omwille van de stevigheid worden de randen nog even afgekit met houtlijm; rechtstreeks uit het flesje deze keer.

DSC 0296.jpg
E11.03.03-16
Foto: Wim Hoekema


De buitenzijde van het aangebrachte vakwerk wordt nu van houtlijm voorzien, omdat daar een deel tegenaan komt met de klinknagels aan de buitenzijde. Let op dat de dwarsbalken niet van lijm worden voorzien.

DSC 0297.jpg
E11.03.03-17
Foto: Wim Hoekema


De kanten met de klinknagels worden bevestigd. De klinknagels worden in de lasertechniek overigens gevormd door het materiaal om de klinknagels op een paar tienden van millimeters weg te laseren, waardoor de puntjes blijven staan.

DSC 0298.jpg
E11.03.03-18
Foto: Wim Hoekema


Het brugdek wordt geplaatst. In het midden komt straks het spoor, aan weerszijden de onderhoudslooppaden.

DSC 0299.jpg
E11.03.03-19
Foto: Wim Hoekema


Om het brugdek te bevestigen wordt ook weer spaarzaam houtlijm aan de onderzijde opgebracht.

DSC 0300 2.jpg
E11.03.03-20
Foto: Wim Hoekema


Vervolgens mag 'de hand van de meester' het spul even flink aandrukken, waardoor de hechting van de lijm optimaal is.

DSC 0302.jpg
E11.03.03-21
Foto: Wim Hoekema


Als volgende stap worden de looppaden geplaatst. Kleine plankjes, die gelukkig niet stuk voor stuk, maar als strip worden opgelijmd.

DSC 0303.jpg
E11.03.03-22
Foto: Wim Hoekema


De staanders van de leuningen zijn met weinig (snij-)kracht uit hun raamwerk te lossen.

DSC 0304 2.jpg
E11.03.03-23
Foto: Wim Hoekema


Weinig druk uitoefenen dus. Verknal je al een staandertje, dan zijn er in totaal twee extra in het raamwerk opgenomen.

DSC 0305 3.jpg
E11.03.03-24
Foto: Wim Hoekema


De staanders worden op de brug gelijmd, let er op dat ze recht komen te staan. Eventueel is er straks nog wel wat bij te buigen, maar het kan net zo goed meteen recht geplaatst worden.

DSC 0306 2.jpg
E11.03.03-25
Foto: Wim Hoekema


De leuning wordt aan de staanders bevestigd.

DSC 0307.jpg
E11.03.03-26
Foto: Wim Hoekema


Het begint er waarachtig al wat op te lijken.

DSC 0308.jpg
E11.03.03-27
Foto: Wim Hoekema


Ai, nu blijkt raamwerk H uit de handleiding niet in de doos te zitten. Geen nood, Noch even mailen en dan is het voor het eind van de week in huis. Gelukkig zijn het de klinknagelplaten die als laatste worden opgelijmd, dat kan dus best even uitstel lijden.

DSC 0309 3.jpg
E11.03.03-28
Foto: Wim Hoekema


De klinknagelplaten die de driehoeksverbindingen vormen (onderdeel I) zijn wel aanwezig en dus plakken we dan eerst die maar op de brug.

DSC 0310.jpg
E11.03.03-29
Foto: Wim Hoekema


Drie dotjes lijm en de verbindingsplaten zitten op hun plek.

DSC 0311.jpg
E11.03.03-30
Foto: Wim Hoekema


Zo ziet het er dan uit. Helaas bevat de set geen wielgeleiders(ontsporingsgeleiders) en afdekplaten voor het brugdek. Met profielen uit styreen of messing en 'Riffelblech' van Brawa kunt u hier zelf nog wat leuks van maken. Dan is de brug gereed. Opvallend is de sterkte van de constructie: bij een zware loc ziet u geen enkele doorbuiging. Op mijn toekomstige baan zal de brug in de 'Nebenbahn' worden geplaatst en een rustiek riviertje- en weggetje overspannen. Dan nog een waasje verf spuiten (stof en roest) en de brug kan doen wat 'hij' moet doen: afstand overbruggen.

DSC 0312.jpg
E11.03.03-31
Foto: Wim Hoekema


Ik hoop met deze reportage te hebben getoond dat de kartonkits eenvoudig te bouwen en te bewerken zijn. Zoals in de inleiding gezegd, komen er ook dit jaar in Neurenberg weer vele scenery-sets waarbij karton het basismateriaal is. Probeer het zelf maar eens; het is leuk!

Gerelateerde termen: Marklin, Maerklin, Mærklin.


E11.03.01 - Werken met papier en karton - Vorige | Volgende - E11.04 - Werken met hout