|
|
(63 tussenliggende versies door 5 gebruikers niet weergegeven) |
Regel 1: |
Regel 1: |
− | <small><center>'''[[E11.03.02 - Lasercut karton]] - Vorige | Volgende - [[E11.04 - Werken met hout]]'''</center>
| + | {{Koptekst |
− | ----
| + | |Vorige= Werken met papier en karton |
− | <small>Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Wim Hoekema ('Sneek')</small></small>
| + | |Volgende= Perspectief |
− | ---- | + | |VorigeMenu= Papier en karton |
− | '''Laser-cut-karton''' | + | |Auteur= Wim Hoekema |
| + | }} |
| + | === Laser cut-karton === |
| + | De trend van ''laser cut''-karton-bouwkits zal zich steeds verder doorzetten. In tegenstelling tot kunststof gebouwen heeft een fabrikant voor ''laser cut'' geen dure spuitgietmallen en -machines nodig en hoeven er niet honderden bouwkits te worden verkocht om de kosten van mallen er weer uit te krijgen. Vooral in Duitsland hebben de modelbaanbouwers het karton herontdekt als materiaal voor gebouwen en details. |
| | | |
| + | De kwaliteit is beter dan van de simpele Pola Quick-bouwsetjes van een halve eeuw geleden. Tegenwoordig maakt men gebruik van lasersnijders die het basismateriaal (karton voor de grafische industrie) met een extreme precisie kunnen snijden. Relatief kleine oplagen zijn mogelijk en door karton te gebruiken dat al de goede basiskleur van het model heeft, bespaart het de modelbouwer schilderwerk. |
| | | |
− | De trend van 'laser-cut' karton bouwkits zal zich ook dit jaar verder doorzetten. In tegenstelling tot kunststofgebouwen heeft een fabrikant geen dure spuitgietmallen en -machines nodig, en hoeven er niet honderden bouwkits te worden verkocht om de kosten er weer uit te krijgen. Vooral in Duitsland, hebben de modelbaanbouwers het karton herontdekt als materiaal voor fraaie gebouwen en details.
| + | Een toonaangevende producent was Huppertz Modell Bau (HMB). Naast eigen producties (zoals de cokesfabriek Hansa), werkte HMB veel in opdracht van de grote merken. Zo werd voor Lenz (goederenloods in schaal 0), Roco (het in Neurenberg aangekondigde kolenmijncomplex Zollern Dortmund) en Märklin (de Märklinfabriek in schaal H0) geproduceerd. |
| | | |
− | De kwaliteit is natuurlijk honderden keren beter dan met de simpele Pola Quick-bouwsetjes van een halve eeuw geleden. Tegenwoordig maakt men gebruik van lasersnijders, die het basismateriaal (karton voor de grafische industrie) met een extreme precisie kunnen snijden. Relatief kleine oplagen zijn mogelijk en door karton te gebruiken dat al de goede basiskleur van het model heeft, bespaart het de modelbouwer schilderwerk.
| + | Naast genoemde merken betrok ook Noch lasergesneden bouwsets van HMB, spoorbruggen naar Duits voorbeeld. In deze bijdrage wordt de bouw van een dergelijke brug beschreven. |
− | | |
− | Een toonaangevende producent bij onze Oosterburen is Huppertz Modell Bau (HMB). Naast eigen producties (zoals de cokesfabriek Hansa), werkt HMB veel in opdracht van de grote merken. Zo wordt voor Lenz (goederenloods spoor 0), Roco (het nu in Neurenberg aangekondigde kolenmijncomplex Zollern Dortmund) en Märklin (de Märklinfabriek in H0) geproduceerd. Binnenkort krijgt HMB een actieve vertegenwoordiging in Nederland, die er ook voor zal zorgen dat een keur aan Nederlandse modellen zal verschijnen.
| |
− | | |
− | Naast genoemde merken betrekt ook Noch lasergesneden bouwsets van HMB. Inmiddels befaamd zijn de fraaie spoorbruggen naar Duits voorbeeld, welke het afgelopen seizoen in de handel kwamen. Ze zijn verkrijgbaar o.a. bij Conrad en natuurlijk bij de goed gesorteerde modelbaanwinkel. | |
− | | |
− | In deze bijdrage zal ik de bouw van een dergelijke brug beschrijven, het is simpeler en sterker dan u denkt. | |
− | | |
− | '''Benodigd gereedschap:'''
| |
| | | |
| + | === Benodigd gereedschap: === |
| * kleine schaar | | * kleine schaar |
| * set hobbymesjes | | * set hobbymesjes |
| * houtlijm | | * houtlijm |
| * spateltje | | * spateltje |
− | * bakje of dekseltje waar een kwakje houtlijm op kan | + | * bakje of dekseltje waar een kwakje houtlijm in kan (bijv. het dekseltje van een fotorolletje) |
| * snijmat op stevige ondergrond. | | * snijmat op stevige ondergrond. |
| | | |
− | Zo komt het in huis: een lichtgewicht verpakking met daarop een lekkermakende foto van het eindresultaat: | + | {{Afbeelding |
− | | + | |Bestand= DSC_0267.jpg |
− | [[bestand:DSC_0267.jpg|500px]]
| + | |Grootte= Zeer groot |
− | <br />
| + | |Volgnummer= 01 |
− | <i><small><small>E11.03.03-01<br />
| + | |Omschrijving= Zo komt het in huis: een lichtgewicht verpakking, met daarop een lekkermakende foto van het eindresultaat |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| + | |Maker= Wim Hoekema |
− | | + | }} |
− | Bij het openen van de verpakking zien we een aantal kartondelen, looppaden uit gelaserd hout en 2 landhoofden uit hardschuim. De inhoud wordt gecompleteerd door een duidelijke handleiding.
| |
− | | |
− | [[bestand:DSC_0270.jpg|500px]]
| |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-02<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
| | | |
− | We bestuderen de handleiding, sorteren het spul en zijn klaar voor de start. De bouw neemt ongeveer 2,5 uur in beslag.
| + | De verpakking bevat een aantal kartondelen, looppaden uit gelaserd hout en twee landhoofden uit hardschuim. De inhoud wordt gecompleteerd door een duidelijke handleiding. |
− | Als eerste worden de dwarsverbanden opgezet. Spaarzaam gebruik van houtlijm is mogelijk door een spateltje te gebruiken. Het eerste verband staat, voor het verticaal uitrichten is een blokje handig.
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0270.jpg |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 02 |
| + | |Omschrijving= De inhoud van de verpakking |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| | | |
− | [[bestand:DSC_0271_1.jpg|500px]]
| + | Bestudeer de handleiding en controleer de onderdelen voor de start. De bouw neemt ongeveer 2,5 uur in beslag. |
− | <br />
| + | Als eerste worden de dwarsverbanden opgezet. Spaarzaam gebruik van houtlijm is mogelijk door een spateltje te gebruiken. Het eerste verband staat; voor het verticaal uitrichten is een blokje handig. |
− | <i><small><small>E11.03.03-03<br />
| + | {{Afbeelding |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| + | |Bestand= DSC_0271_1.jpg |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 03 |
| + | |Omschrijving= De onderdelen gesorteerd |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| | | |
− | De dwarsverbanden zitten met minieme bevestigingsstukjes in het raamwerk. Voorzichtig lossnijden (liefst langs een liniaal) en vastlijmen op de daartoe bestemde plaats. Een uitsteeksel valt in een gleuf van het andere onderdeel en de passing is prima. | + | De dwarsverbanden zitten met minieme bevestigingsstukjes in het raamwerk. Voorzichtig lossnijden (liefst langs een lineaal) en vastlijmen op de daartoe bestemde plaats. Een uitsteeksel valt in een gleuf van het andere onderdeel. |
| | | |
− | [[bestand:DSC_0274.jpg|500px]] | + | {| class="wikitable" |
− | <br />
| + | | valign='center'| [[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small> '''LET OP'''</small>||valign='top'|Zeer belangrijk: draag beschermende handschoenen bij het snijden(!) |
− | <i><small><small>E11.03.03-04<br />
| + | |} |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
| | | |
− | In een fotodekseltje(dekseltje van een fotorolletje) o.i.d. wordt wat houtlijm gespoten. Met de spatel (een oude pincet) wordt hier steeds een beetje uitgehaald om op de verbindingen te strijken.
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0274.jpg |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 04 |
| + | |Omschrijving= Losmaken van de onderdelen |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| | | |
− | [[bestand:DSC_0279_1.jpg|500px]]
| + | In een fotodekseltje (het dekseltje van een fotorolletje) o.i.d. wordt wat houtlijm gespoten. Met de spatel (bijv. een oude pincet) wordt hier steeds een beetje uitgehaald om op de verbindingen te strijken. |
− | <br />
| + | {{Afbeelding |
− | <i><small><small>E11.03.03-05<br />
| + | |Bestand= DSC_0279_1.jpg |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| + | |Grootte= Zeer groot |
− | | + | |Volgnummer= 05 |
− | [[bestand:DSC_0281.jpg|500px]]
| + | |Omschrijving= Lijm doseren in het dekseltje |
− | <br />
| + | |Maker= Wim Hoekema |
− | <i><small><small>E11.03.03-06<br />
| + | }} |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0281.jpg |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 06 |
| + | |Omschrijving= Aanbrengen van de lijm |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| | | |
| Zo worden alle dwarsverbanden op hun plek gelijmd. | | Zo worden alle dwarsverbanden op hun plek gelijmd. |
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0282_2.jpg |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 07 |
| + | |Omschrijving= Dwarsverbanden lijmen |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| | | |
− | [[bestand:DSC_0282_2.jpg|500px]]
| |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-07<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
| | | |
− | De lijm wordt spaarzaam op de te verbinden delen en de koppelstukjes opgebracht. Je kunt ook UHU Hart of andere lijm gebruiken, maar houtlijm heeft als voordeel dat het goed in het karton trekt en dat het kleurloos opdroogt. | + | De lijm wordt spaarzaam op de te verbinden delen en de koppelstukjes opgebracht. UHU Hart of andere lijm is ook te gebruiken, maar houtlijm heeft als voordeel dat het goed in het karton trekt en dat het kleurloos opdroogt. |
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0284.jpg |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 08 |
| + | |Omschrijving= Het volgende dwarsverband, gereed voor plaatsing |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| | | |
− | [[bestand:DSC_0284.jpg|500px]]
| |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-08<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
| | | |
− | Geweldig strak heeft de laser de delen uitgesneden. Ik heb het voorrecht gehad eens bij de productie te kijken en het is werkelijk fascinerend hoe een dergelijk miniem lasertje door het karton heen brandt.
| + | De laser snijdt de delen strak uit. |
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0287.jpg |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 09 |
| + | |Omschrijving= Een dwarsverband |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0288.jpg |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 10 |
| + | |Omschrijving= De onderzijde van het 'wegdek' is nu aan de beurt om te worden geplaatst |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0289.jpg |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 11 |
| + | |Omschrijving= Het werkstuk wordt omgekeerd en het 'wegdek' wordt geplaatst en stevig aangedrukt |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| | | |
− | [[bestand:DSC_0287.jpg|500px]]
| |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-09<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
| | | |
− | De onderzijde van het 'wegdek' is nu aan de beurt om te worden geplaatst: | + | Wanneer deze ruwbouwfase klaar is, even controleren hoe een dergelijke brug tussen de landhoofden past. De vaalgroene kleur van het vakwerk imiteert de kleur van bruggen, waarop groene zinkverf is aangebracht. |
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0291.jpg |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 12 |
| + | |Omschrijving= Voor proef de brug op een landhoof geplaatst |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0293.jpg| |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 13 |
| + | |Omschrijving= Vervolgens het vakwerk voor de beide zijkanten uit het raamwerk halen |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0294.jpg| |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 14 |
| + | |Omschrijving= Ook hier weer stevig aandrukken en goed in de handleiding kijken of de klinknagelrijen aan de binnen- of buitenzijde moeten komen |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0295.jpg| |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 15 |
| + | |Omschrijving= De verbindingsgroeven krijgen vanaf de bovenkant nog een extra kwakje houtlijm. |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0296.jpg| |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 16 |
| + | |Omschrijving= Omwille van de stevigheid worden de randen nog even afgekit met houtlijm; rechtstreeks uit het flesje deze keer |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| | | |
− | [[bestand:DSC_0288.jpg|500px]]
| + | De buitenzijde van het aangebrachte vakwerk wordt nu van houtlijm voorzien, omdat daar een deel tegenaan komt met de klinknagels aan de buitenzijde. Let op dat er geen lijm op de dwarsbalken komt. |
− | <br />
| + | {{Afbeelding |
− | <i><small><small>E11.03.03-10<br />
| + | |Bestand= DSC_0297.jpg| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| + | |Grootte= Zeer groot |
− | | + | |Volgnummer= 17 |
− | Het werkstuk wordt omgekeerd en het ‘wegdek’ wordt geplaatst en stevig aangedrukt.
| + | |Omschrijving= Buitenzijde van het vakwerk wordt van houtlijm voorzien |
− | | + | |Maker= Wim Hoekema |
− | [[bestand:DSC_0289.jpg|500px]]
| + | }} |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-11<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
− | | |
− | Als deze ruwbouwfase klaar is, even kijken hoe een dergelijke brug staat tussen de landhoofden. De vaalgroene kleur van het vakwerk imiteert de kleur van bruggen, waarop groene zinkverf is aangebracht, prima.
| |
− | | |
− | [[bestand:DSC_0291.jpg|500px]]
| |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-12<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
− | | |
− | We gaan vervolgens het vakwerk voor de beide zijkanten uit het raamwerk halen.
| |
− | | |
− | [[bestand:DSC_0293.jpg|500px]]
| |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-13<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
− | | |
− | Ook hier weer stevig aandrukken en goed in de handleiding kijken of de klinknagelrijen aan de binnen- of buitenzijde moeten komen.
| |
− | | |
− | [[bestand:DSC_0294.jpg|500px]]
| |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-14<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
− | | |
− | De verbindingsgroeven krijgen vanaf de bovenkant nog een extra kwakje houtlijm.
| |
− | | |
− | [[bestand:DSC_0295.jpg|500px]]
| |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-15<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
− | | |
− | Omwille van de stevigheid worden de randen nog even afgekit met houtlijm, rechtstreeks uit het flesje deze keer.
| |
− | | |
− | [[bestand:DSC_0296.jpg|500px]]
| |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-16<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
| | | |
| + | De kanten met de klinknagels worden bevestigd. De klinknagels worden in de lasertechniek overigens gevormd door het materiaal om de klinknagels op een paar tienden van millimeters weg te laseren, waardoor de puntjes blijven staan. |
| De buitenzijde van het aangebrachte vakwerk wordt nu van houtlijm voorzien, omdat daar een deel tegenaan komt met de klinknagels aan de buitenzijde. Let op dat de dwarsbalken niet van lijm worden voorzien. | | De buitenzijde van het aangebrachte vakwerk wordt nu van houtlijm voorzien, omdat daar een deel tegenaan komt met de klinknagels aan de buitenzijde. Let op dat de dwarsbalken niet van lijm worden voorzien. |
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0298.jpg| |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 18 |
| + | |Omschrijving= De kanten met de klinknagels op hun plaats aanbrengen |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0299.jpg| |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 19 |
| + | |Omschrijving= Het brugdek wordt geplaatst. In het midden komt straks het spoor, aan weerszijden de onderhoudslooppaden |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0300_2.jpg| |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 20 |
| + | |Omschrijving= Om het brugdek te bevestigen wordt ook weer spaarzaam houtlijm aan de onderzijde opgebracht |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0302.jpg| |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 21 |
| + | |Omschrijving= Vervolgens alles even flink aandrukken, waardoor de hechting van de lijm optimaal is |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0303.jpg| |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 22 |
| + | |Omschrijving= Als volgende stap worden de looppaden geplaatst. Kleine plankjes, die gelukkig niet stuk-voor-stuk, maar als strip worden opgelijmd |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0304_2.jpg| |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 23 |
| + | |Omschrijving= De staanders van de leuningen zijn met weinig (snij-)kracht uit hun raamwerk te lossen |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0305_3.jpg| |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 24 |
| + | |Omschrijving= Weinig druk uitoefenen dus. Er in totaal twee extra staanders in het raamwerk opgenomen |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0306_2.jpg| |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 25 |
| + | |Omschrijving= De staanders worden op de brug gelijmd |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| | | |
− | [[bestand:DSC_0297.jpg|500px]]
| + | Let er op dat ze recht komen te staan. Eventueel is er later nog wel wat bij te buigen, maar het kan net zo goed meteen recht geplaatst worden. |
− | <br />
| + | {{Afbeelding |
− | <i><small><small>E11.03.03-17<br />
| + | |Bestand= DSC_0307.jpg| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| + | |Grootte= Zeer groot |
− | | + | |Volgnummer= 26 |
− | De kanten met de klinknagels worden bevestigd. De klinknagels worden in de lasertechniek overigens gevormd door het materiaal om de klinknagels op een paar tienden van millimeters weg te laseren, waardoor de puntjes blijven staan.
| + | |Omschrijving= De leuning wordt aan de staanders bevestigd |
− | | + | |Maker= Wim Hoekema |
− | [[bestand:DSC_0298.jpg|500px]]
| + | }} |
− | <br />
| + | {{Afbeelding |
− | <i><small><small>E11.03.03-18<br />
| + | |Bestand= DSC_0308.jpg| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| + | |Grootte= Zeer groot |
− | | + | |Volgnummer= 27 |
− | Het brugdek wordt geplaatst. In het midden komt straks het spoor, aan weerszijden de onderhoudslooppaden.
| + | |Omschrijving= Het begint er waarachtig al wat op te lijken |
− | | + | |Maker= Wim Hoekema |
− | [[bestand:DSC_0299.jpg|500px]]
| + | }} |
− | <br />
| + | {{Afbeelding |
− | <i><small><small>E11.03.03-19<br />
| + | |Bestand= DSC_0309_3.jpg| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| + | |Grootte= Zeer groot |
− | | + | |Volgnummer= 28 |
− | Om het brugdek te bevestigen wordt ook weer spaarzaam houtlijm aan de onderzijde opgebracht.
| + | |Omschrijving= Raamwerk '''H''' uit de handleiding blijkt niet in de doos te zitten |
− | | + | |Maker= Wim Hoekema |
− | [[bestand:DSC_0300_2.jpg|500px]]
| + | }} |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-20<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
− | | |
− | Vervolgens mag 'de hand van de meester' het spul even flink aandrukken, waardoor de hechting van de lijm optimaal is.
| |
− | | |
− | [[bestand:DSC_0302.jpg|500px]]
| |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-21<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
− | | |
− | Als volgende stap worden de looppaden geplaatst. Kleine plankjes, die gelukkig niet stuk voor stuk, maar als strip worden opgelijmd.
| |
− | | |
− | [[bestand:DSC_0303.jpg|500px]]
| |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-22<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
− | | |
− | De staanders van de leuningen zijn met weinig (snij-)kracht uit hun raamwerk te lossen.
| |
− | | |
− | [[bestand:DSC_0304_2.jpg|500px]]
| |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-23<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
− | | |
− | Weinig druk uitoefenen dus. Verknal je al een staandertje, dan zijn er in totaal twee extra in het raamwerk opgenomen.
| |
− | | |
− | [[bestand:DSC_0305_3.jpg|500px]]
| |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-24<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
− | | |
− | De staanders worden op de brug gelijmd, let er op dat ze recht komen te staan. Eventueel is er straks nog wel wat bij te buigen, maar het kan net zo goed meteen recht geplaatst worden.
| |
− | | |
− | [[bestand:DSC_0306_2.jpg|500px]]
| |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-25<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
− | | |
− | De leuning wordt aan de staanders bevestigd. | |
− | | |
− | [[bestand:DSC_0307.jpg|500px]]
| |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-26<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
− | | |
− | Het begint er waarachtig al wat op te lijken. | |
− | | |
− | [[bestand:DSC_0308.jpg|500px]]
| |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-27<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
− | | |
− | Ai, nu blijkt raamwerk H uit de handleiding niet in de doos te zitten. Geen nood, Noch even mailen en dan is het voor het eind van de week in huis.
| |
− | Gelukkig zijn het de klinknagelplaten die als laatste worden opgelijmd, dat kan dus best even uitstel lijden.
| |
− | | |
− | [[bestand:DSC_0309_3.jpg|500px]]
| |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-28<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
− | | |
− | De klinknagelplaten die de driehoeksverbindingen vormen (onderdeel I) zijn wel aanwezig en dus plakken we dan eerst die maar op de brug.
| |
| | | |
− | [[bestand:DSC_0310.jpg|500px]]
| + | Geen nood, Noch even mailen en het werd nageleverd. Gelukkig zijn het de klinknagelplaten die als laatste worden gelijmd. |
− | <br />
| |
− | <i><small><small>E11.03.03-29<br />
| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| |
| | | |
− | Drie dotjes lijm en de verbindingsplaten zitten op hun plek. | + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0310.jpg| |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 29 |
| + | |Omschrijving= De klinknagelplaten die de driehoeksverbindingen vormen (onderdeel '''I''') zijn wel aanwezig en dus plakken we dan eerst die maar op de brug |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| + | {{Afbeelding |
| + | |Bestand= DSC_0311.jpg| |
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 30 |
| + | |Omschrijving= Drie dotjes lijm en de verbindingsplaten zitten op hun plek |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| | | |
− | [[bestand:DSC_0311.jpg|500px]]
| + | Zo ziet het er dan uit. Helaas bevat de set geen wielgeleiders (ontsporingsgeleiders) en afdekplaten voor het brugdek. Met profielen uit polystyreen of messing en 'Riffelblech' van Brawa is hier nog wat leuks van maken. Dan is de brug gereed. Opvallend is de sterkte van de constructie: bij een zware loc is er geen enkele doorbuiging. Op de baan zal de brug in de 'Nebenbahn' worden geplaatst en een rustiek riviertje en -weggetje overspannen. Dan nog een waasje verf spuiten (stof en roest) en de brug kan doen wat 'hij' moet doen: afstand overbruggen. |
− | <br />
| + | {{Afbeelding |
− | <i><small><small>E11.03.03-30<br />
| + | |Bestand= DSC_0312.jpg| |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| + | |Grootte= Zeer groot |
| + | |Volgnummer= 31 |
| + | |Omschrijving= Het eindresultaat: een prachtige spoorbrug |
| + | |Maker= Wim Hoekema |
| + | }} |
| | | |
− | Zo ziet het er dan uit. Helaas bevat de set geen wielgeleiders(ontsporingsgeleiders) en afdekplaten voor het brugdek. Met profielen uit styreen of messing en 'Riffelblech' van Brawa kunt u hier zelf nog wat leuks van maken. Dan is de brug gereed. Opvallend is de sterkte van de constructie: bij een zware loc ziet u geen enkele doorbuiging. Op mijn toekomstige baan zal de brug in de ‘Nebenbahn’ worden geplaatst en een rustiek riviertje en weggetje overspannen. Dan nog een waasje verf spuiten (stof en roest) en de brug kan doen wat 'hij' moet doen: afstand overbruggen.
| + | Hopelijk is met deze reportage aangetoond dat de kartonkits eenvoudig te bouwen en te bewerken zijn. Zoals in de inleiding gezegd, komen er in Neurenberg weer vele scenery-sets, waarbij karton het basismateriaal is. |
| | | |
− | [[bestand:DSC_0312.jpg|500px]] | + | {| class="wikitable" |
− | <br />
| + | | valign='center'| [[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small> '''LET OP'''</small>||valign='top'| Vergeet niet om ''de gebruiksaanwijzingen en waarschuwingen van de fabrikanten te lezen en ze '''ALTIJD''' op te volgen''.<br /> |
− | <i><small><small>E11.03.03-31<br />
| + | Dat voorkomt veel ongevallen, schade en droefenis. |
− | Foto: Wim Hoekema</small></small></i>
| + | |- |
| + | |} |
| | | |
− | Ik hoop met deze reportage te hebben getoond dat de kartonkits eenvoudig te bouwen en te bewerken zijn. Zoals in de inleiding gezegd, komen er ook dit jaar in Neurenberg weer vele scenerysets waarbij karton het basismateriaal is. Probeer het zelf maar eens; het is leuk!
| |
| | | |
− | Auteur:
| + | {{Linkssectie begin |
− | Wim Hoekema
| + | |Box= AlleenInfo |
− | ---- | + | }} |
− | <small><center>'''[[E11.03.02 - Lasercut karton]] - Vorige | Volgende - [[E11.04 - Werken met hout]]'''</center>
| + | {{Linkssectie tussenkop |
| + | |Koptekst= Encyclopedie: |
| + | }} |
| + | {{Link intern |
| + | | Omschrijving= Encyclopedie Artikel |
| + | | Link= De Galerie |
| + | | Linknaam= De Galerie |
| + | | ExtraInfo= De bouw van een spoorkraan |
| + | }} |
| + | {{Link intern |
| + | |Link= Lasersnijden en -graveren |
| + | |Linknaam= Lasersnijden en -graveren |
| + | }} |
| + | {{Link intern |
| + | |Link= Veilig werken |
| + | |Linknaam= Veilig werken |
| + | }} |
| + | {{Link intern |
| + | | Omschrijving= Encyclopedie Artikel |
| + | | Link= Zelfbouw rails en wissels |
| + | | Linknaam= Zelfbouw rails en wissels |
| + | }} |
| + | <!-- |
| + | {{Linkssectie scheiding}} |
| + | {{Linkssectie tussenkop |
| + | |Koptekst= Externe website: |
| + | }} |
| + | Huppertz Modell Bau blijkt niet meer te bestaan in 2016. |
| + | --> |
| + | {{Linkssectie einde}} |
| + | {{Gerelateerde termen |
| + | |Termen= Marklin, Maerklin, Mærklin}} |
| + | {{Voettekst |
| + | |Vorige= Werken met papier en karton |
| + | |Volgende= Perspectief |
| + | |VorigeMenu= Papier en karton |
| + | }} |
| + | [[Categorie: Alles|K]] |
| + | [[Categorie: Artikel|Karton; geen brug te ver]] |
| + | [[Categorie: Bouwpakketten|K]] |
| + | [[Categorie: Laser cutting|K]] |
| + | [[Categorie: Materialen|K]] |
| + | [[Categorie: Praktijk|K]] |
| + | [[Categorie: Technieken|K]] |
| + | [[Categorie: Spoorwegbouw|K]] |
| + | [[Categorie: Wim Hoekema|K]] |
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Wim Hoekema
Laser cut-karton
De trend van laser cut-karton-bouwkits zal zich steeds verder doorzetten. In tegenstelling tot kunststof gebouwen heeft een fabrikant voor laser cut geen dure spuitgietmallen en -machines nodig en hoeven er niet honderden bouwkits te worden verkocht om de kosten van mallen er weer uit te krijgen. Vooral in Duitsland hebben de modelbaanbouwers het karton herontdekt als materiaal voor gebouwen en details.
De kwaliteit is beter dan van de simpele Pola Quick-bouwsetjes van een halve eeuw geleden. Tegenwoordig maakt men gebruik van lasersnijders die het basismateriaal (karton voor de grafische industrie) met een extreme precisie kunnen snijden. Relatief kleine oplagen zijn mogelijk en door karton te gebruiken dat al de goede basiskleur van het model heeft, bespaart het de modelbouwer schilderwerk.
Een toonaangevende producent was Huppertz Modell Bau (HMB). Naast eigen producties (zoals de cokesfabriek Hansa), werkte HMB veel in opdracht van de grote merken. Zo werd voor Lenz (goederenloods in schaal 0), Roco (het in Neurenberg aangekondigde kolenmijncomplex Zollern Dortmund) en Märklin (de Märklinfabriek in schaal H0) geproduceerd.
Naast genoemde merken betrok ook Noch lasergesneden bouwsets van HMB, spoorbruggen naar Duits voorbeeld. In deze bijdrage wordt de bouw van een dergelijke brug beschreven.
Benodigd gereedschap:
- kleine schaar
- set hobbymesjes
- houtlijm
- spateltje
- bakje of dekseltje waar een kwakje houtlijm in kan (bijv. het dekseltje van een fotorolletje)
- snijmat op stevige ondergrond.
|
Afbeelding: 01
|
Zo komt het in huis: een lichtgewicht verpakking, met daarop een lekkermakende foto van het eindresultaat
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
De verpakking bevat een aantal kartondelen, looppaden uit gelaserd hout en twee landhoofden uit hardschuim. De inhoud wordt gecompleteerd door een duidelijke handleiding.
|
Afbeelding: 02
|
De inhoud van de verpakking
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
Bestudeer de handleiding en controleer de onderdelen voor de start. De bouw neemt ongeveer 2,5 uur in beslag.
Als eerste worden de dwarsverbanden opgezet. Spaarzaam gebruik van houtlijm is mogelijk door een spateltje te gebruiken. Het eerste verband staat; voor het verticaal uitrichten is een blokje handig.
|
Afbeelding: 03
|
De onderdelen gesorteerd
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
De dwarsverbanden zitten met minieme bevestigingsstukjes in het raamwerk. Voorzichtig lossnijden (liefst langs een lineaal) en vastlijmen op de daartoe bestemde plaats. Een uitsteeksel valt in een gleuf van het andere onderdeel.
LET OP |
Zeer belangrijk: draag beschermende handschoenen bij het snijden(!)
|
|
Afbeelding: 04
|
Losmaken van de onderdelen
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
In een fotodekseltje (het dekseltje van een fotorolletje) o.i.d. wordt wat houtlijm gespoten. Met de spatel (bijv. een oude pincet) wordt hier steeds een beetje uitgehaald om op de verbindingen te strijken.
|
Afbeelding: 05
|
Lijm doseren in het dekseltje
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
|
Afbeelding: 06
|
Aanbrengen van de lijm
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
Zo worden alle dwarsverbanden op hun plek gelijmd.
|
Afbeelding: 07
|
Dwarsverbanden lijmen
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
De lijm wordt spaarzaam op de te verbinden delen en de koppelstukjes opgebracht. UHU Hart of andere lijm is ook te gebruiken, maar houtlijm heeft als voordeel dat het goed in het karton trekt en dat het kleurloos opdroogt.
|
Afbeelding: 08
|
Het volgende dwarsverband, gereed voor plaatsing
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
De laser snijdt de delen strak uit.
|
Afbeelding: 09
|
Een dwarsverband
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
|
Afbeelding: 10
|
De onderzijde van het 'wegdek' is nu aan de beurt om te worden geplaatst
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
|
Afbeelding: 11
|
Het werkstuk wordt omgekeerd en het 'wegdek' wordt geplaatst en stevig aangedrukt
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
Wanneer deze ruwbouwfase klaar is, even controleren hoe een dergelijke brug tussen de landhoofden past. De vaalgroene kleur van het vakwerk imiteert de kleur van bruggen, waarop groene zinkverf is aangebracht.
|
Afbeelding: 12
|
Voor proef de brug op een landhoof geplaatst
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
|
Afbeelding: 13
|
Vervolgens het vakwerk voor de beide zijkanten uit het raamwerk halen
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
|
Afbeelding: 14
|
Ook hier weer stevig aandrukken en goed in de handleiding kijken of de klinknagelrijen aan de binnen- of buitenzijde moeten komen
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
|
Afbeelding: 15
|
De verbindingsgroeven krijgen vanaf de bovenkant nog een extra kwakje houtlijm.
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
|
Afbeelding: 16
|
Omwille van de stevigheid worden de randen nog even afgekit met houtlijm; rechtstreeks uit het flesje deze keer
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
De buitenzijde van het aangebrachte vakwerk wordt nu van houtlijm voorzien, omdat daar een deel tegenaan komt met de klinknagels aan de buitenzijde. Let op dat er geen lijm op de dwarsbalken komt.
|
Afbeelding: 17
|
Buitenzijde van het vakwerk wordt van houtlijm voorzien
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
De kanten met de klinknagels worden bevestigd. De klinknagels worden in de lasertechniek overigens gevormd door het materiaal om de klinknagels op een paar tienden van millimeters weg te laseren, waardoor de puntjes blijven staan.
De buitenzijde van het aangebrachte vakwerk wordt nu van houtlijm voorzien, omdat daar een deel tegenaan komt met de klinknagels aan de buitenzijde. Let op dat de dwarsbalken niet van lijm worden voorzien.
|
Afbeelding: 18
|
De kanten met de klinknagels op hun plaats aanbrengen
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
|
Afbeelding: 19
|
Het brugdek wordt geplaatst. In het midden komt straks het spoor, aan weerszijden de onderhoudslooppaden
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
|
Afbeelding: 20
|
Om het brugdek te bevestigen wordt ook weer spaarzaam houtlijm aan de onderzijde opgebracht
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
|
Afbeelding: 21
|
Vervolgens alles even flink aandrukken, waardoor de hechting van de lijm optimaal is
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
|
Afbeelding: 22
|
Als volgende stap worden de looppaden geplaatst. Kleine plankjes, die gelukkig niet stuk-voor-stuk, maar als strip worden opgelijmd
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
|
Afbeelding: 23
|
De staanders van de leuningen zijn met weinig (snij-)kracht uit hun raamwerk te lossen
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
|
Afbeelding: 24
|
Weinig druk uitoefenen dus. Er in totaal twee extra staanders in het raamwerk opgenomen
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
|
Afbeelding: 25
|
De staanders worden op de brug gelijmd
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
Let er op dat ze recht komen te staan. Eventueel is er later nog wel wat bij te buigen, maar het kan net zo goed meteen recht geplaatst worden.
|
Afbeelding: 26
|
De leuning wordt aan de staanders bevestigd
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
|
Afbeelding: 27
|
Het begint er waarachtig al wat op te lijken
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
|
Afbeelding: 28
|
Raamwerk H uit de handleiding blijkt niet in de doos te zitten
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
Geen nood, Noch even mailen en het werd nageleverd. Gelukkig zijn het de klinknagelplaten die als laatste worden gelijmd.
|
Afbeelding: 29
|
De klinknagelplaten die de driehoeksverbindingen vormen (onderdeel I) zijn wel aanwezig en dus plakken we dan eerst die maar op de brug
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
|
Afbeelding: 30
|
Drie dotjes lijm en de verbindingsplaten zitten op hun plek
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
Zo ziet het er dan uit. Helaas bevat de set geen wielgeleiders (ontsporingsgeleiders) en afdekplaten voor het brugdek. Met profielen uit polystyreen of messing en 'Riffelblech' van Brawa is hier nog wat leuks van maken. Dan is de brug gereed. Opvallend is de sterkte van de constructie: bij een zware loc is er geen enkele doorbuiging. Op de baan zal de brug in de 'Nebenbahn' worden geplaatst en een rustiek riviertje en -weggetje overspannen. Dan nog een waasje verf spuiten (stof en roest) en de brug kan doen wat 'hij' moet doen: afstand overbruggen.
|
Afbeelding: 31
|
Het eindresultaat: een prachtige spoorbrug
|
Foto gemaakt door: Wim Hoekema
|
Hopelijk is met deze reportage aangetoond dat de kartonkits eenvoudig te bouwen en te bewerken zijn. Zoals in de inleiding gezegd, komen er in Neurenberg weer vele scenery-sets, waarbij karton het basismateriaal is.
LET OP |
Vergeet niet om de gebruiksaanwijzingen en waarschuwingen van de fabrikanten te lezen en ze ALTIJD op te volgen.
Dat voorkomt veel ongevallen, schade en droefenis.
|
Meer informatie
Encyclopedie:
|
|
De bouw van een spoorkraan
|
|
|
|
Gerelateerde termen: Marklin, Maerklin, Mærklin