Meten van de motorstroom vóór het inbouwen van een decoder

Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Fred Eikelboom

Wanneer u een decoder in een loc of treinstel wilt gaan inbouwen, dient u te weten wat het stroomverbruik is.
Ofwel, vòòr u een decoder aan gaat schaffen, dient u te weten wat het stroomverbruik van de motor in de loc of het treinstel is. Het beste is het, om het stroomverbruik te meten op een test-ovaaltje voorzien van twee wissels en een inhaalspoortje, omdat juist in de bogen de motor de zwaarste belasting te verduren krijgt.

Afbeelding: 01

Aansluiten van een multimeter

Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom

Het aansluiten van de meter:

U sluit een gelijkstroom-ampéremeter of een multimeter op de rails aan, volgens afbeelding 01. De plus van de trafo komt aan de plus van de meter.

Testcondities:

Het testen van een loc

Plaats de te testen loc op de rails en koppel daar het maximale aantal wagens/rijtuigen aan, waarmee u in de praktijk gaat rijden. Blijkt dan dat de wielen van de loc gaan slippen, dan dient u het aantal wagens/rijtuigen te verminderen, en moet u straks (na het inbouwen van de decoder) een tweede loc voor de lange trein gaan plaatsen.

Het testen van een treinstel

Plaats het te testen treinstel op de rails.

Het meten van het stroomverbruik:

Draai de knop nu snel naar het maximum en noteer de hoogste waarde die de meter aangeeft. Herhaal nu de meting en zet bij stilstaande trein de regelaar plotseling helemaal open.
Stel, dat de meter 465 milliampère (0,465 ampère) als hoogste waarde aangeeft. U telt daar dan nog 20% bij op voor het nemen van een eventuele helling. Komt het totaal op 465 + 20% = 558 milliampère. Nu moet u nog een correctiefactor gebruiken, omdat bij digitaal rijden de spanning hoger is dan de spanning bij analoog gebruik. Hebben we op de digitale baan een spanning van bijv. 21 volt, dan wordt de motorstroom een factor 1,74 hoger en dat klopt geheel volgens de wet van ohm (meer spanning = meer stroom). Dus een electromotor die analoog bij 12 volt, 558 milliampère verbruikt, kan, wanneer hij op een decoder aangesloten is, heel gemakkelijk 558 X 1,74 = 971 milliampère gaan verbruiken. Bij sommige motoren wordt het zelfs nog meer. Iets om terdege rekenig mee te houden.

Kiezen van een decoder

U kiest nu (bij een voorbeeldverbruik van 837 milliampère bij 12 volt) een decoder die op de motoraansluiting minimaal 1,5 ampère kan verwerken, want na een tijdje kan de decoder, wanneer deze te krap bemeten is, en ook nog voorzien is van krimkous, aardig heet worden en zal dan spoedig de pijp aan Maarten geven.
Bovenstaande metingen worden bevestigd door een gebruiksaanwijzing van de firma Kuehn. Daarin staat: ' Een lok, die volgens de gebruiksaanwijzing bij 12 Volt een stroomopname van 0,8 A heeft, belast de decoder bij 21 Volt rijspanning met 1,4 A! '.

Dus altijd een decodertype kiezen dat de motorstroom ruim aankan.

Waar u ook nog rekening mee dient te houden, is het feit dat bij de meeste decoders aangegeven wordt dat bijvoorbeeld de motoraansluiting 0,75 ampère aan kan en de verlichtingsaansluiting 0,2 ampère, maar dat het totaal van motorstroom én verlichtingsstroom NIET boven de 0,8 ampère mag komen. Dus dan blijft er voor de motor maar 0,55 ampère over! Iets om terdege op te letten!

Om het gemakkelijker te maken, hier een tabel met diverse stroomwaardes:

Motorstroom bij 12 V= (Analoog)	Motorstroom bij 15 V Digitaal	Motorstroom bij 18 V Digitaal	Motorstroom bij 21 V Digitaal
400	497	597	696
500	621	746	870
600	746	895	1044
700	870	1044	1218
800	994	1193	1392
900	1119	1342	1566

Tabel: 01 (waardes in mA, spanning = railspanning c.q. rijspanning)

Tabel gemaakt door: Fred Eikelboom

Bij bovenstaande waardes moet u ook nog rekening houden met de totaalstroom inclusief verlichting en eventueel een rookgenerator (de rookgenerator via een relais aansturen om de decoder te ontzien, is dan de beste optie).

LET OP	Meet nooit de motorstroom door de loc met de hand op de rails te drukken en tegen te houden. U meet dan niet het stroomverbruik, maar de kortsluitstroom van de motor. Het is niet realistisch. In de praktijk (bij grootspoor en modelspoor!) zullen de wielen bij een te zware last *nooit* blokkeren, maar gaan slippen! Bovendien is dat een veel te grote belasting voor de kostbare loc-motor en de aandrijving, want daardoor is er grote kans op afbrekende tanden van de tandwielen!

Meer informatie

Encyclopedie:
Artikel Decoders
Artikel Elektronica basis

Hoofdpagina Categorie-index Index Menu

Vorige | Volgende

Contact met de redactie:

	Laatste wijziging: 24 okt 2016 20:28 (UTC)

Persoonlijke instellingen

Navigatie

Zoeken

Hulpmiddelen