|
|
| Regel 7: |
Regel 7: |
| | {{Inhoudsopgave||Klein}} | | {{Inhoudsopgave||Klein}} |
| | === Wat is een module? === | | === Wat is een module? === |
| − | Een module is een stukje (meestal rechthoekige) modelbaan met genormeerde korte zijden (kopschotten), zodanig dat een willekeurig aantal van die modules in willekeurige volgorde gecombineerd kunnen worden tot een groter geheel. | + | Een '''module''' is een stukje (meestal rechthoekige) modelbaan met genormeerde korte zijden (kopschotten), zodanig dat een onbeperkt aantal van die modules in willekeurige volgorde gecombineerd kunnen worden tot een groter geheel. |
| − | | |
| | | | |
| | === Waarom modules gebruiken? === | | === Waarom modules gebruiken? === |
| − | Daarvoor kunnen diverse redenen zijn:<br /> | + | Daarvoor kunnen diverse redenen zijn: |
| − | * wanneer u gaat verhuizen is de modulespoorbaan gemakkelijk mee te nemen naar het nieuwe huis. U hoeft dan niet de oude baan af te breken; | + | * bij verhuizen is de modulespoorbaan gemakkelijk mee te nemen naar het nieuwe huis. De oude baan hoeft niet te worden afgebroken |
| − | * de bereikbaarheid. U kunt er tijdens het bouwen van alle kanten bij; | + | * een module is van alle kanten goed bereikbaar |
| − | * een module is een relatief klein en dus behapbaar oppervlak om te maken. De BNLS module is bijvoorbeeld 120 bij 56 cm. Da's nog geen m<big>²</big> en dus te doen. Later uitbreiden is eenvoudig en kan heel simpel via de gestandaardiseerde korte zijden van de modulebakken; | + | * een module is een relatief klein en dus behapbaar oppervlak om te maken. Een BNLS module is bijvoorbeeld 120 bij 56 cm. Dat is nog geen 1 m<sup>2</sup>. Later uitbreiden is eenvoudig en kan heel simpel via de gestandaardiseerde korte zijden van de modulebakken |
| − | * u kunt modules bouwen omdat u het leuk vindt eens in de zoveel tijd met medemodelspoorders een stel van die dingen aan elkaar te zetten en een dag, of een dag of wat, lekker met de treintjes bezig te zijn. Zie Fremo, zie de BLNS-modulebaan. Misschien doet u dat naast het knutselen aan de modelbaan thuis, misschien ook is zo'n module onderdeel van de modelbaan thuis, of misschien hebt u thuis helemaal geen plaats voor een modelbaan (of hebt u simpelweg geen zin om een hele modelbaan te bouwen) en behoort zo'n module (of een stel modules) wel tot de mogelijkheden. | + | * modules kunnen samen met die van andere modelspoorders aan elkaargekoppeld worden tot een grote demonstratie of beusbaan. Zie Fremo en de BLNS-modulebaan. |
| | | | |
| | + | === Modules mechanisch koppelen === |
| | + | Wanneer de modules klaar zijn (nog zonder rails en scenery) kunnen deze aan elkaar gekoppeld worden. Dit kan bijvoorbeeld met bouten en vleugelmoeren. Leg de modules (op een vlakke ondergrond) op de kop, klem ze met lijmtangen (tegen verschuiven) en boor in de kopse kant op voorgeschreven plaatsen twee gaten van 7 mm. Plaats hierin een paar slotbouten M6, plaats op de bout eerst een onderlegring en draai er daarna een vleugelmoer op. Het vierkantje onder de kop van de slotbout voorkomt dat de bout meedraait. |
| | | | |
| − | === Modules mechanisch koppelen ===
| + | De gaten eerst voorboren met een boor van 4 mm. Daarna voorzichtig op de juiste maat boren. Na het boren de buitenzijde van de boorgaten vlakschuren, zodat de kopse kanten van de bakken vlak tegen elkaar komen. |
| − | Wanneer u de modulebakken gebouwd en gereed hebt, moeten deze gekoppeld worden. Dit kan bijvoorbeeld met bouten en vleugelmoeren. U legt de modules (op een vlakke ondergrond) op de kop, klemt ze met lijmtangen (tegen verschuiven) en boort in de kopse kant twee gaten van 7 mm. Hierin plaatst u een paar slotbouten M6, op de bout plaatst u eerst een onderlegring en draait er daarna een vleugelmoer op. Het vierkantje onder de kop van de slotbout voorkomt dat de bout meedraait.<br />
| |
| − | De gaten boort u eerst voor met een boor van 4 mm. Daarna boort u ze voorzichtig op de juiste maat. Na het boren de buitenzijde van de boorgaten goed vlakschuren, zodat de kopse kanten van de bakken goed vlak tegen elkaar komen. | |
| | | | |
| | | | |
| Regel 26: |
Regel 25: |
| | Het is zaak dat de uiteinden van de rails op de overgang tussen de bakken altijd exact zijn uitgelijnd om ontsporingen te voorkomen. | | Het is zaak dat de uiteinden van de rails op de overgang tussen de bakken altijd exact zijn uitgelijnd om ontsporingen te voorkomen. |
| | | | |
| − | Let op! Voordat u de rails vast gaat leggen, controleert u of de modulebakken strak tegen elkaar zitten (bouten natrekken). | + | Let op! Vóór het leggen van de rails controleren of de modulebakken strak tegen elkaar zitten (bouten natrekken). |
| | | | |
| | De bevestiging van de rails bij de modulescheiding kan op meerdere manieren: | | De bevestiging van de rails bij de modulescheiding kan op meerdere manieren: |
| | * met messing schroeven; | | * met messing schroeven; |
| | * met stukjes printplaat. | | * met stukjes printplaat. |
| − |
| |
| | | | |
| | {{Afbeelding Plaatjesserver | | {{Afbeelding Plaatjesserver |
| Regel 40: |
Regel 38: |
| | }} | | }} |
| | | | |
| − | Bij de eerste methode draait u aan de buitenzijde van de spoorstaven een messing schroef (kopdiameter 4 à 5 mm) in het hout. Daarna soldeert u de spoorstaaf aan de schroef (zie afbeelding 01). Zorg er dan voor dat u aan de binnenzijde van de spoorstaven geen soldeertin aan de spoorstaafkoppen krijgt (zie afbeelding 01), anders loopt u kans op ontsporingen. | + | Bij de eerste methode komt aan de buitenzijde van de spoorstaven een messing schroef (kopdiameter 4 á 5 mm) in het hout. Soldeer daarna de spoorstaaf aan de schroef (zie afbeelding 01). Zorg er dan voor dat aan de binnenzijde van de spoorstaven geen soldeertin aan de spoorstaafkoppen komt (zie afbeelding 01), anders bestaat er kans op ontsporingen. |
| | | | |
| − | Bij de tweede methode maakt u gebruik van stukjes printplaat. Deze legt u met de koperzijde naar boven. Meestal blijkt dat er ruimte overblijft tussen de onderkant van de spoorstaven en de printplaat. Deze ruimte vult u op door onder de printplaat een passend stukje polystyreen of een stukje karton te doen. De bedoeling is dat de printplaat tegen de spoorstaven ligt. Daarna boort u gaten voor de bevestigingsschroeven (lengte circa 15 mm). Na het vastschroeven (bij voorkeur met bolkopschroeven, want dan kunt u indien noodzakelijk nog kleine correcties aanbrengen), soldeert u de spoorstaven aan de printplaat (zie afbeelding 02). Ook hier zorgt u er voor dat u aan de binnenzijde van de spoorstaven geen soldeertin aan de spoorstaafkoppen krijgt, anders loopt u kans op ontsporingen.<br />
| + | De tweede methode maakt gebruik van stukjes printplaat. Deze liggen met de koperzijde naar boven. Vaak blijkt dan dat er ruimte overblijft tussen de onderkant van de spoorstaven en de printplaat omdat de bielzen en de printplaat niet even dik zijn. Deze ruimte wordt opgevuld door onder de printplaat een passend stukje polystyreen karton te schuiven. De bedoeling is dat de printplaat tegen de spoorstaven ligt. Daarna gaten boren voor de bevestigingsschroeven (lengte circa 15 mm). Na het vastschroeven (bij voorkeur met bolkopschroeven, want dan zijn kleine correcties nog mogelijk. Soldeert dan de spoorstaven aan de printplaat (zie afbeelding 02). Ook hier niet solderen aan de binnenzijde van de spoorstaven |
| − | Let op! Zorg er wel voor dat u een gleuf in het koper maakt tussen de spoorstaven, anders heeft u gegarandeerd kortsluiting. | + | |
| | + | Let op! Zaag of frees wel een gleufje in het koper tussen de spoorstaven, anders geeft dit kortsluiting. |
| | | | |
| | {{Afbeelding Plaatjesserver | | {{Afbeelding Plaatjesserver |
| Regel 52: |
Regel 51: |
| | }} | | }} |
| | | | |
| | + | === Rails doorzagen === |
| | + | Zaag de spoorstaven (en de eventueel nog aanwezige bielzen) voorzichtig door met b.v. een Roco railzaag. Dit gaat het gemakkelijkst met een latje dat precies tussen de spoorstaven past. Het latje (dat dus tegelijkertijd met de rails wordt doorgezaagd) werkt dan tijdens het zagen als geleider en voorkomt uitschieten. |
| | | | |
| − | === Rails doorzagen ===
| + | Na het doorzagen kunnen de modules los van elkaar en worden de uiteinden van de doorgezaagde spoorstaven ontbramd. Vijl aan de binnenzijde van de spoorstaafkoppen een schuin kantje van ongeveer 2 x 0,3 mm. |
| − | U zaagt de spoorstaven (en de eventueel nog aanwezige bielsen) voorzichtig door met een Roco railzaag. Dit gaat het gemakkelijkst wanneer u een latje neemt, wat precies tussen de spoorstaven past. Het latje (dat u dus tegelijkertijd met de rails doorzaagt) werkt dan tijdens het zagen als geleider en voorkomt dat u uitschiet.<br />
| |
| − | Na het doorzagen koppelt u de modules los en braamt met een vijl de uiteinden van de doorgezaagde spoorstaven af. Vijl aan de binnenzijde van de spoorstaafkoppen een schuin kantje van ongeveer twee mm x 0,3 mm. | |
| | | | |
| | + | === Normen === |
| | + | De belangrijkste normen zijn die voor de korte zijden, maar ook andere zaken zullen genormeerd moeten zijn, zoals de (stel)hoogte van de poten, bedrading, connectoren etc. Verder kunnen afspraken gemaakt worden omtrent landschap (kleuren, jaargetijde), nationaliteit, periode etc. Een belangrijke eigenschap van een module is het gegeven dat een module willekeurig aan elke andere module (als ze tenminste naar dezelfde normen gebouwd zijn) te koppelen is, wat mogelijk gemaakt wordt door de identieke kopse zijden en connectoren. Natuurlijk is een thema met een grotere lengte (bijvoorbeeld een station) over meerdere modules gebouwd worden, maar dan spreekt men van een 'inbreng': tussen de genormeerde kopse zijden bevindt zich een aantal 'modules' (we noemen dat dan liever 'segmenten', die samen één geheel vormen. Delen van dat geheel zijn dan niet (of eigenlijk niet) zonder de andere delen inzetbaar. |
| | | | |
| | === Rails elektrisch verbinden === | | === Rails elektrisch verbinden === |
| − | Wanneer de rails bevestigd is, moet er nog een elektrische verbinding tussen de sporen op de modulebakken komen. Hiervoor kunt u bijv. gebruik maken van Wieland ST16 connectoren. De bedrading voor de rijspanning kunt u, wanneer u gebruikt maakt van printplaat, heel gemakkelijk op de printplaat aansluiten (zie rode en zwarte draden in afbeelding 02). | + | Wanneer de rails bevestigd is, moet er nog een elektrische verbinding tussen de sporen op de modulebakken komen. Hiervoor kunnen bijvoorbeeld Wieland ST16 connectoren gebruikt worden. De bedrading voor de rijspanning kan bij gebruik van printplaat, heel gemakkelijk op de printplaat worden aangesloten (zie rode en zwarte draden in afbeelding 02). |
| − | | |
| | | | |
| | === Overige elektrische verbindingen === | | === Overige elektrische verbindingen === |
| − | Voor de aansturing van eventuele wisseldecoders e.d. moet er ook een losneembare verbinding op de modulescheidingen aanwezig zijn. Hiervoor kunt u bijvoorbeeld gebruik maken van 6-polige RJ12 netwerkstekers en een RJ12 koppelstuk, waar beide stekers in komen. | + | Voor de aansturing van eventuele wisseldecoders e.d. moet er ook een losneembare verbinding op de modulescheidingen aanwezig zijn. Hiervoor is bijvoorbeeld gebruik te maken van 6-polige RJ12 netwerkstekers en een RJ12 koppelstuk, waar beide stekers in komen. |
| − | | |
| − | | |
| − | === Normen ===
| |
| − | De belangrijkste normen zijn die voor de korte zijden, maar ook andere zaken zullen genormeerd moeten zijn, zoals de hoogte van de poten, bedrading etc. Verder kunnen afspraken gemaakt worden omtrent landschap (kleuren, jaargetijde), nationaliteit, periode etc. Een belangrijke eigenschap van een module is het gegeven dat een module willekeurig aan elke andere module (als ze tenminste naar dezelfde normen gebouwd zijn) te koppelen is, wat mogelijk gemaakt wordt door de identieke kopse zijden. Natuurlijk kunt u een thema met een grotere lengte (bijvoorbeeld een station) over meerdere modules bouwen, maar dan spreekt u van een 'inbreng': tussen de genormeerde kopse zijden bevindt zich een aantal 'modules' (we noemen dat dan liever 'segmenten', die samen één geheel vormen. Delen van dat geheel zijn dan niet (of eigenlijk niet) zonder de andere delen inzetbaar.
| |
| | | | |
| | | | |
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Fred Eikelboom
Wat is een module?
Een module is een stukje (meestal rechthoekige) modelbaan met genormeerde korte zijden (kopschotten), zodanig dat een onbeperkt aantal van die modules in willekeurige volgorde gecombineerd kunnen worden tot een groter geheel.
Waarom modules gebruiken?
Daarvoor kunnen diverse redenen zijn:
- bij verhuizen is de modulespoorbaan gemakkelijk mee te nemen naar het nieuwe huis. De oude baan hoeft niet te worden afgebroken
- een module is van alle kanten goed bereikbaar
- een module is een relatief klein en dus behapbaar oppervlak om te maken. Een BNLS module is bijvoorbeeld 120 bij 56 cm. Dat is nog geen 1 m2. Later uitbreiden is eenvoudig en kan heel simpel via de gestandaardiseerde korte zijden van de modulebakken
- modules kunnen samen met die van andere modelspoorders aan elkaargekoppeld worden tot een grote demonstratie of beusbaan. Zie Fremo en de BLNS-modulebaan.
Modules mechanisch koppelen
Wanneer de modules klaar zijn (nog zonder rails en scenery) kunnen deze aan elkaar gekoppeld worden. Dit kan bijvoorbeeld met bouten en vleugelmoeren. Leg de modules (op een vlakke ondergrond) op de kop, klem ze met lijmtangen (tegen verschuiven) en boor in de kopse kant op voorgeschreven plaatsen twee gaten van 7 mm. Plaats hierin een paar slotbouten M6, plaats op de bout eerst een onderlegring en draai er daarna een vleugelmoer op. Het vierkantje onder de kop van de slotbout voorkomt dat de bout meedraait.
De gaten eerst voorboren met een boor van 4 mm. Daarna voorzichtig op de juiste maat boren. Na het boren de buitenzijde van de boorgaten vlakschuren, zodat de kopse kanten van de bakken vlak tegen elkaar komen.
Rails bevestigen op de module-overgangen
Het is zaak dat de uiteinden van de rails op de overgang tussen de bakken altijd exact zijn uitgelijnd om ontsporingen te voorkomen.
Let op! Vóór het leggen van de rails controleren of de modulebakken strak tegen elkaar zitten (bouten natrekken).
De bevestiging van de rails bij de modulescheiding kan op meerdere manieren:
- met messing schroeven;
- met stukjes printplaat.
Sjabloon:Afbeelding Plaatjesserver
Bij de eerste methode komt aan de buitenzijde van de spoorstaven een messing schroef (kopdiameter 4 á 5 mm) in het hout. Soldeer daarna de spoorstaaf aan de schroef (zie afbeelding 01). Zorg er dan voor dat aan de binnenzijde van de spoorstaven geen soldeertin aan de spoorstaafkoppen komt (zie afbeelding 01), anders bestaat er kans op ontsporingen.
De tweede methode maakt gebruik van stukjes printplaat. Deze liggen met de koperzijde naar boven. Vaak blijkt dan dat er ruimte overblijft tussen de onderkant van de spoorstaven en de printplaat omdat de bielzen en de printplaat niet even dik zijn. Deze ruimte wordt opgevuld door onder de printplaat een passend stukje polystyreen karton te schuiven. De bedoeling is dat de printplaat tegen de spoorstaven ligt. Daarna gaten boren voor de bevestigingsschroeven (lengte circa 15 mm). Na het vastschroeven (bij voorkeur met bolkopschroeven, want dan zijn kleine correcties nog mogelijk. Soldeert dan de spoorstaven aan de printplaat (zie afbeelding 02). Ook hier niet solderen aan de binnenzijde van de spoorstaven
Let op! Zaag of frees wel een gleufje in het koper tussen de spoorstaven, anders geeft dit kortsluiting.
Sjabloon:Afbeelding Plaatjesserver
Rails doorzagen
Zaag de spoorstaven (en de eventueel nog aanwezige bielzen) voorzichtig door met b.v. een Roco railzaag. Dit gaat het gemakkelijkst met een latje dat precies tussen de spoorstaven past. Het latje (dat dus tegelijkertijd met de rails wordt doorgezaagd) werkt dan tijdens het zagen als geleider en voorkomt uitschieten.
Na het doorzagen kunnen de modules los van elkaar en worden de uiteinden van de doorgezaagde spoorstaven ontbramd. Vijl aan de binnenzijde van de spoorstaafkoppen een schuin kantje van ongeveer 2 x 0,3 mm.
Normen
De belangrijkste normen zijn die voor de korte zijden, maar ook andere zaken zullen genormeerd moeten zijn, zoals de (stel)hoogte van de poten, bedrading, connectoren etc. Verder kunnen afspraken gemaakt worden omtrent landschap (kleuren, jaargetijde), nationaliteit, periode etc. Een belangrijke eigenschap van een module is het gegeven dat een module willekeurig aan elke andere module (als ze tenminste naar dezelfde normen gebouwd zijn) te koppelen is, wat mogelijk gemaakt wordt door de identieke kopse zijden en connectoren. Natuurlijk is een thema met een grotere lengte (bijvoorbeeld een station) over meerdere modules gebouwd worden, maar dan spreekt men van een 'inbreng': tussen de genormeerde kopse zijden bevindt zich een aantal 'modules' (we noemen dat dan liever 'segmenten', die samen één geheel vormen. Delen van dat geheel zijn dan niet (of eigenlijk niet) zonder de andere delen inzetbaar.
Rails elektrisch verbinden
Wanneer de rails bevestigd is, moet er nog een elektrische verbinding tussen de sporen op de modulebakken komen. Hiervoor kunnen bijvoorbeeld Wieland ST16 connectoren gebruikt worden. De bedrading voor de rijspanning kan bij gebruik van printplaat, heel gemakkelijk op de printplaat worden aangesloten (zie rode en zwarte draden in afbeelding 02).
Overige elektrische verbindingen
Voor de aansturing van eventuele wisseldecoders e.d. moet er ook een losneembare verbinding op de modulescheidingen aanwezig zijn. Hiervoor is bijvoorbeeld gebruik te maken van 6-polige RJ12 netwerkstekers en een RJ12 koppelstuk, waar beide stekers in komen.
Met adviezen/info van BNLS-forumgebruiker '44' en Edsko Hekman.
Meer informatie
Beneluxspoor.net:
|
|
|
informatie over de bouw van modules.
|
|
|
informatie over het doorzagen van de rails op modules.
|
|
|
Laatste wijziging: 10 sep 2016 14:46 (UTC)
|
