Persoonlijke instellingen

Modules

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Versie door Fred (overleg | bijdragen) op 10 sep 2016 om 16:46
Ga naar: navigatie, zoeken
Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Fred Eikelboom


Wat is een module?

Een module is een stukje (meestal rechthoekige) modelbaan met genormeerde korte zijden (kopschotten), zodanig dat een willekeurig aantal van die modules in willekeurige volgorde gecombineerd kunnen worden tot een groter geheel.


Waarom modules gebruiken?

Daarvoor kunnen diverse redenen zijn:

  • wanneer u gaat verhuizen is de modulespoorbaan gemakkelijk mee te nemen naar het nieuwe huis. U hoeft dan niet de oude baan af te breken;
  • de bereikbaarheid. U kunt er tijdens het bouwen van alle kanten bij;
  • een module is een relatief klein en dus behapbaar oppervlak om te maken. De BNLS module is bijvoorbeeld 120 bij 56 cm. Da's nog geen m² en dus te doen. Later uitbreiden is eenvoudig en kan heel simpel via de gestandaardiseerde korte zijden van de modulebakken;
  • u kunt modules bouwen omdat u het leuk vindt eens in de zoveel tijd met medemodelspoorders een stel van die dingen aan elkaar te zetten en een dag, of een dag of wat, lekker met de treintjes bezig te zijn. Zie Fremo, zie de BLNS-modulebaan. Misschien doet u dat naast het knutselen aan de modelbaan thuis, misschien ook is zo'n module onderdeel van de modelbaan thuis, of misschien hebt u thuis helemaal geen plaats voor een modelbaan (of hebt u simpelweg geen zin om een hele modelbaan te bouwen) en behoort zo'n module (of een stel modules) wel tot de mogelijkheden.


Modules mechanisch koppelen

Wanneer u de modulebakken gebouwd en gereed hebt, moeten deze gekoppeld worden. Dit kan bijvoorbeeld met bouten en vleugelmoeren. U legt de modules (op een vlakke ondergrond) op de kop, klemt ze met lijmtangen (tegen verschuiven) en boort in de kopse kant twee gaten van 7 mm. Hierin plaatst u een paar slotbouten M6, op de bout plaatst u eerst een onderlegring en draait er daarna een vleugelmoer op. Het vierkantje onder de kop van de slotbout voorkomt dat de bout meedraait.
De gaten boort u eerst voor met een boor van 4 mm. Daarna boort u ze voorzichtig op de juiste maat. Na het boren de buitenzijde van de boorgaten goed vlakschuren, zodat de kopse kanten van de bakken goed vlak tegen elkaar komen.


Rails bevestigen op de module-overgangen

Het is zaak dat de uiteinden van de rails op de overgang tussen de bakken altijd exact zijn uitgelijnd om ontsporingen te voorkomen.

Let op! Voordat u de rails vast gaat leggen, controleert u of de modulebakken strak tegen elkaar zitten (bouten natrekken).

De bevestiging van de rails bij de modulescheiding kan op meerdere manieren:

  • met messing schroeven;
  • met stukjes printplaat.


Sjabloon:Afbeelding Plaatjesserver

Bij de eerste methode draait u aan de buitenzijde van de spoorstaven een messing schroef (kopdiameter 4 à 5 mm) in het hout. Daarna soldeert u de spoorstaaf aan de schroef (zie afbeelding 01). Zorg er dan voor dat u aan de binnenzijde van de spoorstaven geen soldeertin aan de spoorstaafkoppen krijgt (zie afbeelding 01), anders loopt u kans op ontsporingen.

Bij de tweede methode maakt u gebruik van stukjes printplaat. Deze legt u met de koperzijde naar boven. Meestal blijkt dat er ruimte overblijft tussen de onderkant van de spoorstaven en de printplaat. Deze ruimte vult u op door onder de printplaat een passend stukje polystyreen of een stukje karton te doen. De bedoeling is dat de printplaat tegen de spoorstaven ligt. Daarna boort u gaten voor de bevestigingsschroeven (lengte circa 15 mm). Na het vastschroeven (bij voorkeur met bolkopschroeven, want dan kunt u indien noodzakelijk nog kleine correcties aanbrengen), soldeert u de spoorstaven aan de printplaat (zie afbeelding 02). Ook hier zorgt u er voor dat u aan de binnenzijde van de spoorstaven geen soldeertin aan de spoorstaafkoppen krijgt, anders loopt u kans op ontsporingen.
Let op! Zorg er wel voor dat u een gleuf in het koper maakt tussen de spoorstaven, anders heeft u gegarandeerd kortsluiting.

Sjabloon:Afbeelding Plaatjesserver


Rails doorzagen

U zaagt de spoorstaven (en de eventueel nog aanwezige bielsen) voorzichtig door met een Roco railzaag. Dit gaat het gemakkelijkst wanneer u een latje neemt, wat precies tussen de spoorstaven past. Het latje (dat u dus tegelijkertijd met de rails doorzaagt) werkt dan tijdens het zagen als geleider en voorkomt dat u uitschiet.
Na het doorzagen koppelt u de modules los en braamt met een vijl de uiteinden van de doorgezaagde spoorstaven af. Vijl aan de binnenzijde van de spoorstaafkoppen een schuin kantje van ongeveer twee mm x 0,3 mm.


Rails elektrisch verbinden

Wanneer de rails bevestigd is, moet er nog een elektrische verbinding tussen de sporen op de modulebakken komen. Hiervoor kunt u bijv. gebruik maken van Wieland ST16 connectoren. De bedrading voor de rijspanning kunt u, wanneer u gebruikt maakt van printplaat, heel gemakkelijk op de printplaat aansluiten (zie rode en zwarte draden in afbeelding 02).


Overige elektrische verbindingen

Voor de aansturing van eventuele wisseldecoders e.d. moet er ook een losneembare verbinding op de modulescheidingen aanwezig zijn. Hiervoor kunt u bijvoorbeeld gebruik maken van 6-polige RJ12 netwerkstekers en een RJ12 koppelstuk, waar beide stekers in komen.


Normen

De belangrijkste normen zijn die voor de korte zijden, maar ook andere zaken zullen genormeerd moeten zijn, zoals de hoogte van de poten, bedrading etc. Verder kunnen afspraken gemaakt worden omtrent landschap (kleuren, jaargetijde), nationaliteit, periode etc. Een belangrijke eigenschap van een module is het gegeven dat een module willekeurig aan elke andere module (als ze tenminste naar dezelfde normen gebouwd zijn) te koppelen is, wat mogelijk gemaakt wordt door de identieke kopse zijden. Natuurlijk kunt u een thema met een grotere lengte (bijvoorbeeld een station) over meerdere modules bouwen, maar dan spreekt u van een 'inbreng': tussen de genormeerde kopse zijden bevindt zich een aantal 'modules' (we noemen dat dan liever 'segmenten', die samen één geheel vormen. Delen van dat geheel zijn dan niet (of eigenlijk niet) zonder de andere delen inzetbaar.


Met adviezen/info van BNLS-forumgebruiker '44' en Edsko Hekman.


Meer informatie

Encyclopedie:
Beneluxspoor.net:
informatie over de bouw van modules.
informatie over het doorzagen van de rails op modules.
Externe website:
Normen.




Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende
Contact met de redactie: Contact met de redactie 

Laatste wijziging: 10 sep 2016 14:46 (UTC)