Persoonlijke instellingen

Overige masten en portalen: verschil tussen versies

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
k
k
Regel 26: Regel 26:
 
In de vorige rubriek werd uitvoerig stil gestaan bij de Gotische bogen, ook wel drie-scharnierportalen genoemd. Na de oorlog werd voornamelijk in Noord-Brabant een nieuw type ontwikkeld, het gewapende betonportaal. Op de trajecten Breda - Dordrecht - Boxtel (1950) en Eindhoven - Helmond - Venlo (1956) zijn deze portalen nog steeds in gebruik.
 
In de vorige rubriek werd uitvoerig stil gestaan bij de Gotische bogen, ook wel drie-scharnierportalen genoemd. Na de oorlog werd voornamelijk in Noord-Brabant een nieuw type ontwikkeld, het gewapende betonportaal. Op de trajecten Breda - Dordrecht - Boxtel (1950) en Eindhoven - Helmond - Venlo (1956) zijn deze portalen nog steeds in gebruik.
  
De palen werden gemaakt van zogenaamd slingerbeton. Soortgelijke palen werden voorheen ook gebruikt voor de bovenleiding van diverse interlokale tramlijnen. Omdat deze palen in Arkel werden vervaardigd, worden ze ook wel "Arkelpalen" genoemd. De betonportalen kenmerken zich door een licht gebogen bovenbalk met trekstang. De palen vertoonden de neiging tot scheuren, maar hadden wel het grote voordeel dat ze geen schilderwerk vroegen.  
+
De palen werden gemaakt van zogenaamd slingerbeton. Soortgelijke palen werden voorheen ook gebruikt voor de bovenleiding van diverse interlokale tramlijnen. Omdat deze palen in Arkel werden vervaardigd, worden ze ook wel "Arkelpalen" genoemd. De betonportalen kenmerken zich door een licht gebogen bovenbalk met trekstang. De palen vertoonden de neiging tot scheuren, maar hadden wel het grote voordeel dat ze geen schilderwerk vereisten.  
 
<br />
 
<br />
 
<br />
 
<br />
Regel 51: Regel 51:
 
Hiervoor hebt u per portaal twee van deze masten nodig. Van beide masten moet het moderne uitleggerpakket verwijderd worden. Vervolgens verbindt u de masten onderling met een messing kokerprofiel van 0,25 x 0,25 mm.
 
Hiervoor hebt u per portaal twee van deze masten nodig. Van beide masten moet het moderne uitleggerpakket verwijderd worden. Vervolgens verbindt u de masten onderling met een messing kokerprofiel van 0,25 x 0,25 mm.
 
   
 
   
U mist dan wel de fraaie zigzag constructie van het grote voorbeeld. (Zie hiervoor rubriek ...
+
U mist dan wel de fraaie zigzagconstructie van het grote voorbeeld. (Zie hiervoor rubriek ...
 
Om het beeld compleet te maken, geeft u masten en bovenligger een betonkleurtje.
 
Om het beeld compleet te maken, geeft u masten en bovenligger een betonkleurtje.
 
<br />
 
<br />

Versie van 27 feb 2010 om 13:36

E09.03.03 - Gotische bogen - Vorige | Volgende - E09.03.05 - De HSL-Zuid

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Hans van de Burgt



>>>> In bewerking door Fred. 27-2. 12:11 uur. <<<<



Drie-scharnierportaal uit 1934 - 1935.

Bij de elektrificatie van de lijn Schiedam naar Hoek van Holland werd in de jaren 1934-1935 een bijzonder fraai ogende constructie toegepast, het zogenaamde drie-scharnierportaal. Het werd ontwikkeld in verband met de slappe ondergrond. De funderingen werden onderling gekoppeld met een zogenaamde koppelstaaf. Helaas zijn deze portalen in jaren '80 gesloopt en vervangen door DIN-portalen.

HO-Schiedam.png
E09.03.03-01
Tekening: Hans van de Burgt


Brabantse betonportalen.

In de vorige rubriek werd uitvoerig stil gestaan bij de Gotische bogen, ook wel drie-scharnierportalen genoemd. Na de oorlog werd voornamelijk in Noord-Brabant een nieuw type ontwikkeld, het gewapende betonportaal. Op de trajecten Breda - Dordrecht - Boxtel (1950) en Eindhoven - Helmond - Venlo (1956) zijn deze portalen nog steeds in gebruik.

De palen werden gemaakt van zogenaamd slingerbeton. Soortgelijke palen werden voorheen ook gebruikt voor de bovenleiding van diverse interlokale tramlijnen. Omdat deze palen in Arkel werden vervaardigd, worden ze ook wel "Arkelpalen" genoemd. De betonportalen kenmerken zich door een licht gebogen bovenbalk met trekstang. De palen vertoonden de neiging tot scheuren, maar hadden wel het grote voordeel dat ze geen schilderwerk vereisten.

H0-Brabant.png
E09.03.03-02
Tekening: Hans van de Burgt



Betonportalen Oost-Nederland.

In 1951 werden de lijnen ten oosten en noorden van Amersfoort, de Lijn Arnhem-Zwolle en Nijmegen-Wijchen voorzien van portalen van voorgespannen beton. Een techniek die ook werd toegepast in de bruggenbouw. De palen bestaan uit een omgedraaide V-vorm, de bovenbalk bestaat uit een omgedraaide U-vormige ligger. Betonnen palen en balken bleken een groot nadeel te hebben. Onder invloed van weer en wind kon het beton beschadigd raken, waardoor de betonwapening bloot komt te liggen. Deze gaat dan roesten, en roest zet uit, zeker bij voorgespannen beton. Als gevolg daarvan zijn de bovenliggers soms vervangen door een normale DIN-balk.

H0-Veluwe.png
E09.03.03-03
Tekening: Hans van de Burgt


De zeer filigraan uitgevoerde masten zijn moeilijk zelf te maken, anders dan met behulp van de etstechnieken zoals besproken in ....

Als alternatief kunt u gebruik maken van de masten (cat.nr. 4120) van Viessmann. Hiervoor hebt u per portaal twee van deze masten nodig. Van beide masten moet het moderne uitleggerpakket verwijderd worden. Vervolgens verbindt u de masten onderling met een messing kokerprofiel van 0,25 x 0,25 mm.

U mist dan wel de fraaie zigzagconstructie van het grote voorbeeld. (Zie hiervoor rubriek ... Om het beeld compleet te maken, geeft u masten en bovenligger een betonkleurtje.

Kokerbalkportaal.

Op emplacementen en bij stations moeten vaak drie-, vier- of nog meer sporen overspannen worden met bovenleidinginstallaties. Voor de Tweede Wereldoorlog werden daarvoor in de regel draadjukken gebruikt. Deze draadjukken bestonden uit zeer zware palen welke aan de buitenzijde van de sporen werden geplaatst. In Utrecht werden palen gebruikt van wel 22 m. hoog die een slordige 75 m. konden overbruggen. Soms kan men deze palen nog terugvinden als lichtmasten.

Na de oorlog werden de draadjukken meer en meer vervangen door kokerbalkportalen. Deze komen in twee basis vormen voor:

met de draagkabel bovenlangs; met de draagkabel onderlangs. De laatste veel zwaarder uitgevoerde vorm is onder andere te zien op het (vernieuwde) emplacement van het Centraal station te Eindhoven.

In onderstaande schaaltekeningen staan beide typen weergegeven. De maatvoering (gebaseerd op Fleischmann Profirail) vraagt hier om een compromis. De zigzagconstructie is zo getekend dat deze 'in lijn' ligt met het midden van het spoor en de isolator van de draagkabel. Bij de railgeometrie van andere modelspoorfabrikanten, moet het zigzag patroon dus eigenlijk aangepast worden.

De kokerbalkconstructie met de draagkabel bovenlangs is vaak te zien in de groene kleurstelling. Dat is niet het geval bij de kokerbalkconstructie onderlangs. Die ziet men uitsluitend in gegalvaniseerde vorm.

Kokerbalk met de draagkabel bovenlangs

Kokerbalk-A.png
E09.03.03-04
Tekening: Hans van de Burgt


Kokerbalk met de draagkabel onderlangs

Kokerbalk-B.png
E09.03.03-05
Tekening: Hans van de Burgt



E09.03.03 - Gotische bogen - Vorige | Volgende - E09.03.05 - De HSL-Zuid