|
|
| Regel 4: |
Regel 4: |
| | |VorigeMenu= Overwegen | | |VorigeMenu= Overwegen |
| | |Auteur= Ronald Koerts | | |Auteur= Ronald Koerts |
| | + | |Bewerking= Fred Eikelboom |
| | }} | | }} |
| | {{Inhoudsopgave||Klein}} | | {{Inhoudsopgave||Klein}} |
| Regel 40: |
Regel 41: |
| | Een onbewaakte overweg wordt alleen maar gemarkeerd door een aantal hekken en een tweetal palen met Andreaskruisen. Bij 'enkelspoor' is er maar één Andreaskruis aan de paal gemonteerd, en bij twee- en meer sporen zijn twee Andreaskruisen aan de paal gemonteerd, welke gedeeltelijk in elkaar gevlochten zijn c.q. elkaar gedeeltelijk overlappen. | | Een onbewaakte overweg wordt alleen maar gemarkeerd door een aantal hekken en een tweetal palen met Andreaskruisen. Bij 'enkelspoor' is er maar één Andreaskruis aan de paal gemonteerd, en bij twee- en meer sporen zijn twee Andreaskruisen aan de paal gemonteerd, welke gedeeltelijk in elkaar gevlochten zijn c.q. elkaar gedeeltelijk overlappen. |
| | | | |
| − | Tegenwoordig komen er geen onbeveiligde overwegen meer bij. De meesten worden 'gedoogd' en worden, indien mogelijk, opgeheven en gesloten. Als er toch veel gebruik van een onbeveiligde overweg wordt gemaakt, dan is ombouw naar een AHOB aan de orde. | + | Tegenwoordig komen er geen onbeveiligde overwegen meer bij. De meesten worden 'gedoogd' en worden, indien mogelijk, opgeheven en gesloten. Als er toch veel gebruik van een onbeveiligde overweg wordt gemaakt, dan is ombouw naar een AHOB of mini-AHOB aan de orde. |
| | | | |
| | | | |
| Regel 46: |
Regel 47: |
| | Deze komt u in diverse vormen tegen. Van typen met alléén lichten (lampen) of LED's tot geheel gesloten door middel van bomen en hekken.<br /> | | Deze komt u in diverse vormen tegen. Van typen met alléén lichten (lampen) of LED's tot geheel gesloten door middel van bomen en hekken.<br /> |
| | U kunt ze verdelen in een tweetal categorieën: 'Niet afgesloten' en 'Afgesloten'. | | U kunt ze verdelen in een tweetal categorieën: 'Niet afgesloten' en 'Afgesloten'. |
| − | ==== Categorie: Niet afgesloten overweg ====
| + | === Categorie: Niet afgesloten overweg === |
| | Deze categorie kent een aantal soorten installaties: | | Deze categorie kent een aantal soorten installaties: |
| | :{| | | :{| |
| Regel 63: |
Regel 64: |
| | | | |
| | | | |
| − | === Automatische KnipperLamp Installatie (AKLI) === | + | ==== Automatische KnipperLamp Installatie (AKLI) ==== |
| | {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| | |Bestand= AKLI Overweg.gif | | |Bestand= AKLI Overweg.gif |
| Regel 89: |
Regel 90: |
| | | | |
| | | | |
| − | === Automatische Knipperlicht Installatie (AKI) === | + | ==== Automatische Knipperlicht Installatie (AKI) ==== |
| | | | |
| | <i>Evoluering tot Automatische Knipperlicht Installatie(AKI)</i> | | <i>Evoluering tot Automatische Knipperlicht Installatie(AKI)</i> |
| Regel 135: |
Regel 136: |
| | | | |
| | | | |
| − | === Waarschuwingsinstallatie Landelijke Overwegen (WILO) === | + | ==== Waarschuwingsinstallatie Landelijke Overwegen (WILO) ==== |
| | {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| | |Bestand= WILO Overweg.gif | | |Bestand= WILO Overweg.gif |
| Regel 147: |
Regel 148: |
| | | | |
| | | | |
| − | === Waarschuwings Installatie Dienst Overpad (WIDO) === | + | ==== Waarschuwings Installatie Dienst Overpad (WIDO) ==== |
| | | | |
| | {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| Regel 157: |
Regel 158: |
| | }} | | }} |
| | | | |
| − | Deze installatie komt alleen voor op stations en emplacementen. De installatie bestaat uit twee witte lampen, die continue branden. Bij het instellen van een rijweg (dus een veilig sein) die over de overweg leidt, zullen de lampen gaan knipperen. De overweg mag alleen door spoorwegpersoneel worden gebruikt. | + | Deze installatie komt alleen voor op stations en emplacementen. De installatie bestaat uit twee witte lampen, die continue branden. Bij het instellen van een rijweg (dus een veilig sein) die over de overweg leidt, zullen de lampen gaan knipperen. Het dienstoverpad mag alleen door spoorwegpersoneel worden gebruikt. |
| | | | |
| | | | |
| − | ==== Categorie: Afgesloten overweg ==== | + | ==== Waarschuwingsinstallatie UitzichtBelemmerende Objecten (WUBO) ==== |
| | + | {{Afbeelding 2 naast elkaar |
| | + | |Bestand= Wubo-WHermsen01.gif |
| | + | |Bestand2= Wubo-WHermsen02.gif |
| | + | |Grootte= 110px |
| | + | |Grootte2= 110px |
| | + | |Volgnummer= 10 |
| | + | |Volgnummer2= 11 |
| | + | |Omschrijving= WUBO Dienstoverpad (er nadert geen trein) |
| | + | |Omschrijving2= WUBO Dienstoverpad (er nadert een trein) |
| | + | |Maker= Werner Hermsen |
| | + | |Maker2= Werner Hermsen |
| | + | |Tussenruimte=12px |
| | + | |Type= Tekening |
| | + | |Type2= Tekening |
| | + | }} |
| | + | |
| | + | |
| | + | De ''WUBO''-installatie komt alleen voor op stations en emplacementen. De installatie bestaat uit twee witte lampen, die continue branden. Bij het instellen van een rijweg (dus een veilig sein) die over de overweg leidt, zullen de lampen om-en-om gaan knipperen. Het dienstoverpad mag alleen door spoorwegpersoneel worden gebruikt. |
| | + | |
| | + | |
| | + | === Categorie: Afgesloten overweg === |
| | Onder deze categorie vallen alle installaties die de overweg beveiligen met afsluitbare bomen en/of hekken. | | Onder deze categorie vallen alle installaties die de overweg beveiligen met afsluitbare bomen en/of hekken. |
| | ::{| | | ::{| |
| Regel 177: |
Regel 199: |
| | | | |
| | | | |
| − | === Elektrisch Bediende Overweg (EBO)=== | + | ==== Elektrisch Bediende Overweg (EBO) ==== |
| | {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| | |Bestand= Elektrisch Bediende Overweg.jpg | | |Bestand= Elektrisch Bediende Overweg.jpg |
| | |Grootte= Klein | | |Grootte= Klein |
| − | |Volgnummer= 10 | + | |Volgnummer= 12 |
| | |Omschrijving= Elektrisch Bediende Overweg | | |Omschrijving= Elektrisch Bediende Overweg |
| | |Bron= [http://www.marcrpieters.nl Marc Pieters] | | |Bron= [http://www.marcrpieters.nl Marc Pieters] |
| Regel 189: |
Regel 211: |
| | | | |
| | | | |
| − | === Automatische Halve OverwegBomen (AHOB) === | + | ==== Automatische Halve OverwegBomen (AHOB) ==== |
| | Dit is de meest voorkomende overweg-installatie in Nederland. Bij gesloten toestand komen de bomen tot halverwege de weg. Zodoende kunnen voertuigen die gedurende het dicht gaan van de bomen op de overweg rijden, niet ingesloten raken. De ''AHOB'' (zie: 'Meer informatie') bestaat in zeer veel varianten. Naast bomen voor de wegen, zijn er tegenwoordig ook veel installaties die bomen voor de voetgangers hebben. | | Dit is de meest voorkomende overweg-installatie in Nederland. Bij gesloten toestand komen de bomen tot halverwege de weg. Zodoende kunnen voertuigen die gedurende het dicht gaan van de bomen op de overweg rijden, niet ingesloten raken. De ''AHOB'' (zie: 'Meer informatie') bestaat in zeer veel varianten. Naast bomen voor de wegen, zijn er tegenwoordig ook veel installaties die bomen voor de voetgangers hebben. |
| | | | |
| Regel 197: |
Regel 219: |
| | |Grootte= Klein | | |Grootte= Klein |
| | |Grootte2= Klein | | |Grootte2= Klein |
| − | |Volgnummer= 11 | + | |Volgnummer= 13 |
| − | |Volgnummer2= 12 | + | |Volgnummer2= 14 |
| | |Omschrijving= Een Mini-AHOB, Lange Juffer, nabij Dieren | | |Omschrijving= Een Mini-AHOB, Lange Juffer, nabij Dieren |
| | |Omschrijving2= Standaard AHOB overweg in de omgeving van Varsseveld | | |Omschrijving2= Standaard AHOB overweg in de omgeving van Varsseveld |
| Regel 206: |
Regel 228: |
| | | | |
| | | | |
| − | === Mini-AHOB === | + | ==== Mini-AHOB ==== |
| | De laatste jaren zijn er veel AHOB's bijgekomen. Dit komt door het ombouwprogramma van AKI naar AHOB. Doordat veel AKI's in de buitengebieden staan, en meestal niet aan de breedste wegen, is voor het ombouwprogramma een aparte AHOB ontwikkeld: de ''Mini-AHOB'' (zie: 'Meer informatie'). Deze heeft korte overwegbomen en deze staan in geopende toestand onder een kleine hoek om de zichtbaarheid te vergroten. | | De laatste jaren zijn er veel AHOB's bijgekomen. Dit komt door het ombouwprogramma van AKI naar AHOB. Doordat veel AKI's in de buitengebieden staan, en meestal niet aan de breedste wegen, is voor het ombouwprogramma een aparte AHOB ontwikkeld: de ''Mini-AHOB'' (zie: 'Meer informatie'). Deze heeft korte overwegbomen en deze staan in geopende toestand onder een kleine hoek om de zichtbaarheid te vergroten. |
| | | | |
| | | | |
| − | === MeBeLa === | + | ==== MeBeLa ==== |
| | Mechanisch Bedienbaar Landhek. Speciaal ontworpen voor particuliere spoorwegovergangen. Zie ook: de Trefwoordenlijst (bij 'Meer informatie'). | | Mechanisch Bedienbaar Landhek. Speciaal ontworpen voor particuliere spoorwegovergangen. Zie ook: de Trefwoordenlijst (bij 'Meer informatie'). |
| | | | |
| Regel 286: |
Regel 308: |
| | [[Categorie: Spoorwegbouw|O]] | | [[Categorie: Spoorwegbouw|O]] |
| | [[Categorie: Ronald Koerts|O]] | | [[Categorie: Ronald Koerts|O]] |
| | + | [[Categorie: Fred Eikelboom|O]] |
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Ronald Koerts - Bewerkt door Fred Eikelboom
Inleiding
Wanneer u het spoor wilt kruisen, kunt u dat gelijkvloers en ongelijkvloers doen. 'Ongelijkvloers' is het passeren van het spoor over een viaduct of door een tunnel. 'Gelijkvloers' is het passeren op gelijk niveau met het spoor, d.m.v. een spoorwegovergang of overweg.
Vormen
Een overweg kan 'onbeveiligd' of 'beveiligd' zijn, ook worden wel de termen 'onbewaakt' en 'bewaakt' gebruikt. Het hangt er van af of er mechanische maatregelen zijn genomen om bij de overweg aan te geven dat het veilig is om de spoorweg te kruisen.
Bij een onbeveiligde/onbewaakte overweg moet de weggebruiker zelf controleren of er een trein aankomt. Een beveiligde overweg kan met lichten, bomen of hekken beveiligd zijn, het is meestal een combinatie van deze onderdelen.
|
|
|
| Afbeelding: 01
|
|
Afbeelding: 02
|
| Overwegwachter
|
|
Overwegwachters
|
| Bron: Boek: Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij, uit 1889.
|
|
Bron: Boek: Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij, uit 1889.
|
Onbeveiligde overwegen
De eerste overwegen in Nederland waren allemaal beveiligde overwegen. Dit was voorgeschreven in de eerste Spoorwegwet van Nederland. De wet schreef voor, dat de hoofdspoorwegen gesloten moesten zijn. Dus werden alle overwegen/overgangen uitgevoerd met hekken en bomen, die door overwegwachters werden bediend, zie afbeeldingen 01 en 02. Door een wetswijziging in 1922, werd het mogelijk om in de hoofdspoorwegen ook onbewaakte overwegen te hebben.
|
| Afbeelding: 03
|
| Onbewaakte overweg in de omgeving van Varsseveld
|
| Foto gemaakt door: Ronald Koerts
|
Een onbewaakte overweg wordt alleen maar gemarkeerd door een aantal hekken en een tweetal palen met Andreaskruisen. Bij 'enkelspoor' is er maar één Andreaskruis aan de paal gemonteerd, en bij twee- en meer sporen zijn twee Andreaskruisen aan de paal gemonteerd, welke gedeeltelijk in elkaar gevlochten zijn c.q. elkaar gedeeltelijk overlappen.
Tegenwoordig komen er geen onbeveiligde overwegen meer bij. De meesten worden 'gedoogd' en worden, indien mogelijk, opgeheven en gesloten. Als er toch veel gebruik van een onbeveiligde overweg wordt gemaakt, dan is ombouw naar een AHOB of mini-AHOB aan de orde.
Beveiligde overwegen
Deze komt u in diverse vormen tegen. Van typen met alléén lichten (lampen) of LED's tot geheel gesloten door middel van bomen en hekken.
U kunt ze verdelen in een tweetal categorieën: 'Niet afgesloten' en 'Afgesloten'.
Categorie: Niet afgesloten overweg
Deze categorie kent een aantal soorten installaties:
Automatische KnipperLamp Installatie (AKLI)
Door de wetswijziging van 1922 werd het mogelijk dat onbewaakte overwegen ook bij de hoofdspoorwegen voorkomen. Daardoor nam het aantal ongelukken toe. Daarop is in 1929 besloten tot het beveiligen van diverse overwegen met zogenaamde 'knipperlamp-installaties'. Deze voorlopers van de Automatische Knipperlicht Installatie waren, voor die tijd, geavanceerde toestellen. De installatie toonde drie beelden:
|
|
een witte lamp die 45 keer per minuut knippert, de overweg kan zonder gevaar worden gepasseerd.
|
|
|
een rode lamp die 90 keer per minuut knippert, afwijkend van wit, met geluidsondersteuning van bellen: er komt een trein aan.
|
|
|
een oranje lamp die continue brandde.
|
Automatische Knipperlicht Installatie (AKI)
Evoluering tot Automatische Knipperlicht Installatie(AKI)
|
|
|
|
|
| Afbeelding: 05
|
|
Afbeelding: 06
|
|
Afbeelding: 07
|
| Er nadert geen trein
|
|
Er nadert een trein
|
|
Overweg met moderne AKI in Spoorlijn Apeldoorn - Zutphen, nabij buurtschap 'De Kar'
|
| Bron: Marc Pieters
|
|
Bron: Marc Pieters
|
|
Foto gemaakt door: Ronald Koerts
|
De 'knipperlampinstallaties' (AKLI's) zijn geëvolueerd tot de huidige Automatische Knipperlicht Installatie (AKI) met twee rode knipperlichten en bellen als waarschuwing dat er een trein aankomt. De AKI heeft de volgende beelden:
|
|
één wit knipperend licht, ten teken dat de overweg kan worden gepasseerd
|
|
|
twee afzonderlijk knipperende rode lampen met bellen, ten teken dat er een trein aankomt
|
De drie de lampen zijn aan beide zijden van de AKI aangebracht. Daardoor ziet u aan beide zijden van de overweg de lampen oplichten.
Verschijningsvormen
De AKI is er in een aantal verschijningsvormen. De eerste AKI's hadden per lamp een afzonderlijke anti-verblindingskap. In latere jaren zijn de afzonderlijke kappen vervangen door een groot scherm in de vorm van een driehoek met afgeronde hoeken.
Ombouwprogramma
Tegenwoordig zijn er geen openbare overwegen meer die zijn voorzien een AKI. Deze zijn allemaal omgebouwd naar een overweg met bomen, een mini-AHOB of een normale AHOB. De laatste AKI is in 2006 omgebouwd.
Waarschuwingsinstallatie Landelijke Overwegen (WILO)
Deze installatie is alleen in gebruik bij particuliere overwegen. Dit zijn overwegen die toegang verschaffen tot boerderijen of landerijen die aan het spoor liggen. De installatie bestaat uit twee lampen. Een witte lamp die knippert, ten teken dat het veilig is, en een rode lamp die knippert, ten teken dat het onveilig is.
Waarschuwings Installatie Dienst Overpad (WIDO)
Deze installatie komt alleen voor op stations en emplacementen. De installatie bestaat uit twee witte lampen, die continue branden. Bij het instellen van een rijweg (dus een veilig sein) die over de overweg leidt, zullen de lampen gaan knipperen. Het dienstoverpad mag alleen door spoorwegpersoneel worden gebruikt.
Waarschuwingsinstallatie UitzichtBelemmerende Objecten (WUBO)
|
|
|
| Afbeelding: 10
|
|
Afbeelding: 11
|
| WUBO Dienstoverpad (er nadert geen trein)
|
|
WUBO Dienstoverpad (er nadert een trein)
|
| Tekening gemaakt door: Werner Hermsen
|
|
Tekening gemaakt door: Werner Hermsen
|
De WUBO-installatie komt alleen voor op stations en emplacementen. De installatie bestaat uit twee witte lampen, die continue branden. Bij het instellen van een rijweg (dus een veilig sein) die over de overweg leidt, zullen de lampen om-en-om gaan knipperen. Het dienstoverpad mag alleen door spoorwegpersoneel worden gebruikt.
Categorie: Afgesloten overweg
Onder deze categorie vallen alle installaties die de overweg beveiligen met afsluitbare bomen en/of hekken.
Elektrisch Bediende Overweg (EBO)
|
| Afbeelding: 12
|
| Elektrisch Bediende Overweg
|
| Bron: Marc Pieters
|
Dit zijn overwegen die vanuit een seinhuis of door de treindienstleider bediend worden. Deze vorm komt meestal alleen voor op plaatsen waar een automatische installatie niet, of bijna niet, toe te passen is. Eén van de plaatsen waar deze vorm van overweg nog voorkomt is Zutphen. De EBO sluit meestal de gehele weg af.
Automatische Halve OverwegBomen (AHOB)
Dit is de meest voorkomende overweg-installatie in Nederland. Bij gesloten toestand komen de bomen tot halverwege de weg. Zodoende kunnen voertuigen die gedurende het dicht gaan van de bomen op de overweg rijden, niet ingesloten raken. De AHOB (zie: 'Meer informatie') bestaat in zeer veel varianten. Naast bomen voor de wegen, zijn er tegenwoordig ook veel installaties die bomen voor de voetgangers hebben.
|
|
|
| Afbeelding: 13
|
|
Afbeelding: 14
|
| Een Mini-AHOB, Lange Juffer, nabij Dieren
|
|
Standaard AHOB overweg in de omgeving van Varsseveld
|
| Foto gemaakt door: Ronald Koerts
|
|
Foto gemaakt door: Ronald Koerts
|
Mini-AHOB
De laatste jaren zijn er veel AHOB's bijgekomen. Dit komt door het ombouwprogramma van AKI naar AHOB. Doordat veel AKI's in de buitengebieden staan, en meestal niet aan de breedste wegen, is voor het ombouwprogramma een aparte AHOB ontwikkeld: de Mini-AHOB (zie: 'Meer informatie'). Deze heeft korte overwegbomen en deze staan in geopende toestand onder een kleine hoek om de zichtbaarheid te vergroten.
MeBeLa
Mechanisch Bedienbaar Landhek. Speciaal ontworpen voor particuliere spoorwegovergangen. Zie ook: de Trefwoordenlijst (bij 'Meer informatie').
Automatisch of bediend?
Tegenwoordig worden bijna alle overwegen automatisch bediend. Bij overwegen dicht bij stations, worden speciale schakelingen gebruikt om de overweg niet te lang van te voren dicht te laten gaan. Op locaties waar zeer veel sporen liggen en/of heel druk verkeer is, wordt de overweg handmatig bediend.
Meer informatie
