Persoonlijke instellingen

Overwegen grootspoor: verschil tussen versies

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
k
k
(47 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
 
{{Koptekst
 
{{Koptekst
|Vorige= E08.02 - Overwegen
+
|Vorige= Overwegen
|Volgende= E08.02.02 - Overwegen in model
+
|Volgende= Overwegen in model
 +
|VorigeMenu= Overwegen
 
|Auteur= Ronald Koerts
 
|Auteur= Ronald Koerts
|Niveau= Beginner
+
|Bewerking= Fred Eikelboom
|Aantalwoorden= 00000
+
|Update= Fred Eikelboom
|Aantalplaatjes= 12
 
|Aantalfilmpjes= 00
 
 
}}
 
}}
{{Inhoudsopgave|Rechts|Klein}}
+
{{Inhoudsopgave||Klein}}
 
===Inleiding ===
 
===Inleiding ===
Wanneer u het spoor wilt kruisen, kunt u dat gelijkvloers en ongelijkvloers doen. 'Ongelijkvloers' is het passeren van het spoor over een viaduct of door een tunnel. 'Gelijkvloers' is het passeren op gelijk niveau met het spoor, d.m.v. een spoorwegovergang of overweg.  
+
Wanneer u het spoor wilt kruisen, kunt u dat gelijkvloers en ongelijkvloers doen. 'Ongelijkvloers' is het passeren van het spoor door een viaduct (brug) of tunnel te gebruiken. 'Gelijkvloers' is het passeren op gelijk niveau met het spoor via een spoorwegovergang of overweg.  
 
 
  
 
=== Vormen ===
 
=== Vormen ===
Een overweg kan 'onbeveiligd' of 'beveiligd' zijn, ook worden wel de termen 'onbewaakt' en 'bewaakt' gebruikt. Het hangt er van af of er mechanische maatregelen zijn genomen om bij de overweg aan te geven dat het veilig is om de spoorweg te kruisen.<br />
+
Een overweg kan 'onbeveiligd' of 'beveiligd' zijn, ook worden wel de termen 'onbewaakt' en 'bewaakt' gebruikt. Het hangt er van af of er maatregelen zijn genomen om bij de overweg aan te geven dat het veilig is om de spoorweg te kruisen.<br />
 
Bij een onbeveiligde/onbewaakte overweg moet de weggebruiker zelf controleren of er een trein aankomt. Een beveiligde overweg kan met lichten, bomen of hekken beveiligd zijn, het is meestal een combinatie van deze onderdelen.
 
Bij een onbeveiligde/onbewaakte overweg moet de weggebruiker zelf controleren of er een trein aankomt. Een beveiligde overweg kan met lichten, bomen of hekken beveiligd zijn, het is meestal een combinatie van deze onderdelen.
 
{{Afbeelding 2 naast elkaar
 
{{Afbeelding 2 naast elkaar
 
|Bestand= Hekkensluiters_01.jpg
 
|Bestand= Hekkensluiters_01.jpg
 
|Grootte= Zeer klein
 
|Grootte= Zeer klein
|Volgnummer= E08.02.01-01
+
|Volgnummer= 01
 
|Omschrijving= Overwegwachter
 
|Omschrijving= Overwegwachter
|Bron= Boek: Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij, uit 1889. &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;
+
|Bron= Boek: Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij, uit 1889.  
 
|Bestand2= Hekkensluiters_02.jpg
 
|Bestand2= Hekkensluiters_02.jpg
 
|Grootte2= Zeer klein
 
|Grootte2= Zeer klein
|Volgnummer2= E08.02.01-02
+
|Volgnummer2= 02
 
|Omschrijving2= Overwegwachters
 
|Omschrijving2= Overwegwachters
 
|Bron2= Boek: Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij, uit 1889.
 
|Bron2= Boek: Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij, uit 1889.
 +
|Tussenruimte= 8px
 
}}
 
}}
 
  
 
=== Onbeveiligde overwegen ===
 
=== Onbeveiligde overwegen ===
De eerste overwegen in Nederland waren allemaal beveiligde overwegen. Dit was voorgeschreven in de eerste Spoorwegwet van Nederland. De wet schreef voor, dat de hoofdspoorwegen gesloten moesten zijn. Dus werden alle overwegen/overgangen uitgevoerd met hekken en bomen, die door overwegwachters werden bediend, zie afbeeldingen E08.02.01-01 en E08.02.01-02. Door een wetswijziging in 1922 werd het mogelijk om in de hoofdspoorwegen ook onbewaakte overwegen te hebben.  
+
De eerste overwegen in Nederland waren allemaal beveiligde overwegen. Dit was voorgeschreven in de eerste Spoorwegwet van Nederland. De wet schreef voor, dat de hoofdspoorwegen gesloten moesten zijn. Dus werden alle overwegen/overgangen uitgevoerd met hekken en bomen, die door overwegwachters werden bediend, zie afbeeldingen 01 en 02. Door een wetswijziging in 1922, werd het mogelijk om in de hoofdspoorwegen ook onbewaakte overwegen te hebben.  
 
{{Afbeelding
 
{{Afbeelding
 
|Bestand= E08.02-01.JPG
 
|Bestand= E08.02-01.JPG
 
|Grootte= Klein
 
|Grootte= Klein
|Volgnummer= E08.02.01-03
+
|Volgnummer= 03
 
|Omschrijving= Onbewaakte overweg in de omgeving van Varsseveld
 
|Omschrijving= Onbewaakte overweg in de omgeving van Varsseveld
 
|Maker= Ronald Koerts
 
|Maker= Ronald Koerts
 
}}
 
}}
  
Een onbewaakte overweg wordt alleen maar gemarkeerd door een aantal hekken en een tweetal palen met Andreaskruisen. Bij 'enkelspoor' is er maar &eacute;&eacute;n Andreaskruis aan de paal gemonteerd, en bij twee- en meer sporen zijn twee Andreaskruisen aan de paal gemonteerd, welke gedeeltelijk in elkaar gevlochten zijn c.q. elkaar gedeeltelijk overlappen.
+
Een onbewaakte overweg wordt alleen maar gemarkeerd door een aantal hekken en een tweetal palen met Andreaskruisen. Bij 'enkelspoor' is er maar &eacute;&eacute;n Andreaskruis aan de paal gemonteerd, en bij twee- en meer sporen zijn twee Andreaskruisen aan de paal gemonteerd, die gedeeltelijk in elkaar gevlochten zijn c.q. elkaar gedeeltelijk overlappen.
 
 
Tegenwoordig komen er geen onbeveiligde overwegen meer bij. De meesten worden 'gedoogd' en worden, indien mogelijk, opgeheven en gesloten. Als er toch veel gebruik van een onbeveiligde overweg wordt gemaakt, dan is ombouw naar een AHOB aan de orde.
 
  
 +
Tegenwoordig komen er geen onbeveiligde overwegen meer bij. De meesten worden 'gedoogd' en worden, indien mogelijk, opgeheven en gesloten. Als er toch veel gebruik van een onbeveiligde overweg wordt gemaakt, dan is ombouw naar een AHOB of mini-AHOB aan de orde.
  
 
=== Beveiligde overwegen ===
 
=== Beveiligde overwegen ===
Deze komt u in diverse vormen tegen. Van typen met all&eacute;&eacute;n lichten (lampen) of LED's tot compleet gesloten door middel van bomen en hekken.<br />
+
Deze komt u in diverse vormen tegen. Van typen met all&eacute;&eacute;n lichten (lampen) of led's tot geheel gesloten door middel van bomen en hekken.<br />
 
U kunt ze verdelen in een tweetal categorie&euml;n: 'Niet afgesloten' en 'Afgesloten'.
 
U kunt ze verdelen in een tweetal categorie&euml;n: 'Niet afgesloten' en 'Afgesloten'.
==== Categorie: Niet afgesloten ====
+
=== Categorie: Niet afgesloten overweg ===
 
Deze categorie kent een aantal soorten installaties:
 
Deze categorie kent een aantal soorten installaties:
 
:{|
 
:{|
 
|
 
|
* [[#Automatische KnipperLampInstallatie (AKLI)|De AKLI / De AKI: Automatische Knipperlicht Installatie]]
+
* [[#Automatische KnipperLamp Installatie (AKLI)|De AKLI: Automatische KnipperLamp Installatie]].
 
|-
 
|-
 
|
 
|
* [[#Waarschuwingsinstallatie Landelijke Overwegen (WILO)|De WILO: Waarschuwingsinstallatie Landelijke Overwegen]]
+
* [[#Automatische Knipperlicht Installatie (AKI)|De AKI: Automatische Knipperlicht Installatie]].
 
|-
 
|-
 
|
 
|
* [[#Waarschuwings Installatie DienstOverpad (WIDO)|De WIDO: Waarschuwings Installatie DienstOverpad]]  
+
* [[#Waarschuwingsinstallatie Landelijke Overwegen (WILO)|De WILO: Waarschuwingsinstallatie Landelijke Overwegen]].
 +
|-
 +
|
 +
* [[#Waarschuwings Installatie DienstOverpad (WIDO)|De WIDO: Waarschuwings Installatie DienstOverpad]].
 +
|-
 +
|
 +
* [[#Waarschuwingsinstallatie UitzichtBelemmerende Objecten (WUBO)|De WUBO: Waarschuwingsinstallatie UitzichtBelemmerende Objecten]].
 
|}
 
|}
  
 
+
==== Automatische KnipperLamp Installatie (AKLI) ====
===== Automatische KnipperLamp Installatie (AKLI) =====
 
 
{{Afbeelding
 
{{Afbeelding
 
|Bestand= AKLI Overweg.gif
 
|Bestand= AKLI Overweg.gif
 
|Grootte= Zeer klein
 
|Grootte= Zeer klein
|Volgnummer= E08.02.01-04
+
|Volgnummer= 04
 
|Omschrijving= AKLI Overweg
 
|Omschrijving= AKLI Overweg
|Bron= [http://www.marcrpieters.nl/ Marc Pieters]
+
|Bron= [http://www.marcrpieters.nl Marc Pieters]
 
}}
 
}}
  
Regel 76: Regel 78:
 
|
 
|
 
*'Veilig' :
 
*'Veilig' :
| een witte lamp die knippert, de overweg kan zonder gevaar worden gepasseerd.
+
| een witte lamp die 45 keer per minuut knippert, de overweg kan zonder gevaar worden gepasseerd.
 
|-
 
|-
 
|
 
|
 
*'Onveilig' :
 
*'Onveilig' :
| een rode lamp die knippert, afwijkend van wit, met geluidsondersteuning van bellen: er komt een trein aan.
+
| een rode lamp die 90 keer per minuut knippert, afwijkend van wit, met geluidsondersteuning van bellen: er komt een trein aan.
 
|-
 
|-
 
|
 
|
 
*'Storing' :
 
*'Storing' :
| een oranje lamp die continue brandde.  
+
| een oranje lamp die continu brandde.  
 
|}
 
|}
  
===== Automatische Knipperlicht Installatie (AKI) =====
+
==== Automatische Knipperlicht Installatie (AKI) ====
 
+
<i>Evoluering tot Automatische Knipperlicht Installatie(AKI)</i>
<u>Evoluering tot Automatische Knipperlicht Installatie(AKI)</u>
 
 
{{Afbeelding 3 naast elkaar
 
{{Afbeelding 3 naast elkaar
 
|Bestand= AKI_Overweg_geen_trein.gif
 
|Bestand= AKI_Overweg_geen_trein.gif
Regel 97: Regel 98:
 
|Grootte2= Klein
 
|Grootte2= Klein
 
|Grootte3= Klein
 
|Grootte3= Klein
|Volgnummer= E08.02.01-05
+
|Volgnummer= 05
|Volgnummer2= E08.02.01-06
+
|Volgnummer2= 06
|Volgnummer3= E08.02.01-07
+
|Volgnummer3= 07
 
|Omschrijving= Er nadert geen trein
 
|Omschrijving= Er nadert geen trein
 
|Omschrijving2= Er nadert een trein
 
|Omschrijving2= Er nadert een trein
 
|Omschrijving3= Overweg met moderne AKI in Spoorlijn Apeldoorn - Zutphen, nabij buurtschap 'De Kar'
 
|Omschrijving3= Overweg met moderne AKI in Spoorlijn Apeldoorn - Zutphen, nabij buurtschap 'De Kar'
|Bron= [http://www.marcrpieters.nl/ Marc Pieters]
+
|Bron= [http://www.marcrpieters.nl Marc Pieters]
|Bron2= [http://www.marcrpieters.nl/ Marc Pieters]
+
|Bron2= [http://www.marcrpieters.nl Marc Pieters]
 
|Maker3= Ronald Koerts
 
|Maker3= Ronald Koerts
 
}}
 
}}
  
De 'knipperlampinstallaties' zijn ge&euml;volueerd tot de huidige Automatische Knipperlicht Installatie (AKI) met twee rode knipperlichten en bellen als waarschuwing dat er een trein aankomt. De AKI heeft de volgende beelden:
+
De 'knipperlampinstallaties' (AKLI's) zijn ge&euml;volueerd tot de huidige Automatische Knipperlicht Installatie (AKI) met twee rode knipperlichten en bellen als waarschuwing dat er een trein aankomt. De AKI heeft de volgende beelden:
  
 
{|
 
{|
 
|
 
|
 
*'Veilig' :
 
*'Veilig' :
|&eacute;&eacute;n wit knipperend licht, ten teken dat de overweg kan worden gepasseerd
+
|&eacute;&eacute;n wit knipperend licht, ten teken dat de overweg kan worden gepasseerd.
 
|-
 
|-
 
|
 
|
 
*'Onveilig' :
 
*'Onveilig' :
|twee afzonderlijk knipperende rode lampen met bellen, ten teken dat er een trein aankomt
+
|twee afzonderlijk knipperende rode lampen met bellen, ten teken dat er een trein aankomt.
 
|}
 
|}
  
 
De drie de lampen zijn aan beide zijden van de AKI aangebracht. Daardoor ziet u aan beide zijden van de overweg de lampen oplichten.
 
De drie de lampen zijn aan beide zijden van de AKI aangebracht. Daardoor ziet u aan beide zijden van de overweg de lampen oplichten.
 +
 +
Het knipperen van de lampen werd bij de eerste uitvoeringen geregeld d.m.v. een kwikschakelaar. Dit was U-vormig buisje, waarin zich kwik bevond. Aan het ene uiteinde van de buis bevond zich gas dat verwarmd werd, en waardoor het kwik aan het schommelen werd gebracht, aan het andere uiteinde maakte het kwik door de schommelingen contact en daarna daalde het kwik weer, waardoor het contact onderbroken werd. Deze kwikknipperinstallaties hebben tot 2006/2007
 +
dienst gedaan. De nieuwere uitvoeringen werden voorzien van relais voor de besturing.
  
 
<u>Verschijningsvormen</u>
 
<u>Verschijningsvormen</u>
Regel 130: Regel 134:
 
Tegenwoordig zijn er geen openbare overwegen meer die zijn voorzien een AKI. Deze zijn allemaal omgebouwd naar een overweg met bomen, een mini-AHOB of een normale AHOB. De laatste AKI is in 2006 omgebouwd.
 
Tegenwoordig zijn er geen openbare overwegen meer die zijn voorzien een AKI. Deze zijn allemaal omgebouwd naar een overweg met bomen, een mini-AHOB of een normale AHOB. De laatste AKI is in 2006 omgebouwd.
  
===== Waarschuwingsinstallatie Landelijke Overwegen (WILO) =====
+
==== Waarschuwingsinstallatie Landelijke Overwegen (WILO) ====
 
 
 
{{Afbeelding
 
{{Afbeelding
 
|Bestand= WILO Overweg.gif
 
|Bestand= WILO Overweg.gif
 
|Grootte= Zeer klein
 
|Grootte= Zeer klein
|Volgnummer= E08.02.01-08
+
|Volgnummer= 08
 
|Omschrijving= WILO Overweg
 
|Omschrijving= WILO Overweg
|Bron= [http://www.marcrpieters.nl/ Marc Pieters]
+
|Bron= [http://www.marcrpieters.nl Marc Pieters]
 
}}
 
}}
  
Deze installatie is alleen in gebruik bij particuliere overwegen. Dit zijn overwegen die toegang verschaffen tot boerderijen of landerijen die aan het spoor liggen. De installatie bestaat uit twee lampen. Een witte lamp die knippert, ten teken dat het veilig is, en een rode lamp die knippert, ten teken dat het onveilig is.
+
Deze installatie is alleen in gebruik bij particuliere overwegen. Dit zijn overwegen die toegang verschaffen tot boerderijen of landerijen die aan het spoor liggen. De installatie bestaat uit twee lampen. Een witte lamp die knippert, ten teken dat het veilig is, en een rode lamp die knippert, ten teken dat het onveilig is. De installatie staat aan weerszijden van de overweg.
 +
 
 +
==== Waarschuwings Installatie Dienst Overpad (WIDO) ====
 +
{{Afbeelding 3 naast elkaar
 +
|Bestand= WIDO Overweg.jpg
 +
|Bestand2= Overpad-NicoSpilt01.jpg
 +
|Bestand3= Overpad-NicoSpilt02.gif
 +
|Grootte= 310px
 +
|Grootte2= 350px
 +
|Grootte3= 350px
 +
|Volgnummer= 09
 +
|Volgnummer2= 10
 +
|Volgnummer3= 11
 +
|Omschrijving= WIDO Dienstoverpad
 +
|Omschrijving2= WIDO (er nadert g&eacute;&eacute;n trein)
 +
|Omschrijving3= WIDO (er nadert een trein!)
 +
|Bron= [http://www.marcrpieters.nl Marc Pieters]
 +
|Bron2= [http://www.nicospilt.com Nico Spilt]
 +
|Bron3= [http://www.nicospilt.com Nico Spilt]
 +
}}
  
===== Waarschuwings Installatie DienstOverpad (WIDO) =====
+
Deze installatie komt alleen voor op stations en emplacementen. De installatie bestaat uit twee witte lampen, die continu branden. Bij het instellen van een rijweg (dus de machinist heeft een veilig sein) die over de overweg leidt, zullen de lampen om-en-om gaan knipperen. Het dienstoverpad mag alleen door spoorwegpersoneel worden gebruikt.
  
{{Afbeelding
+
==== Waarschuwingsinstallatie UitzichtBelemmerende Objecten (WUBO) ====
|Bestand= WIDO Overweg.jpg
+
{{Afbeelding 2 naast elkaar
|Grootte= Klein
+
|Bestand= Wubo-WHermsen01.gif
|Volgnummer= E08.02.01-09
+
|Bestand2= Wubo-WHermsen02.gif
|Omschrijving= WIDO Dienst-overpad
+
|Grootte= 110px
|Bron= [http://www.marcrpieters.nl/ Marc Pieters]
+
|Grootte2= 110px
 +
|Volgnummer= 12
 +
|Volgnummer2= 13
 +
|Omschrijving= WUBO Dienstoverpad (er nadert geen trein)
 +
|Omschrijving2= WUBO Dienstoverpad (er nadert een trein)
 +
|Maker= Werner Hermsen
 +
|Maker2= Werner Hermsen 
 +
|Tussenruimte=12px
 +
|Type= Tekening
 +
|Type2= Tekening
 
}}
 
}}
  
Deze installatie komt alleen voor op stations en emplacementen. De installatie bestaat uit twee witte lampen, die continue branden. Bij het instellen van een rijweg (dus een veilig sein) die over de overweg leidt, zullen de lampen gaan knipperen. De overweg mag alleen door spoorwegpersoneel worden gebruikt.
+
De ''WUBO''-installatie komt alleen voor op stations en emplacementen. De installatie bestaat uit twee witte lampen, die continu branden. Bij het instellen van een rijweg (dus de machinist heeft een veilig sein) die over de overweg leidt, zullen de lampen om-en-om gaan knipperen. Het dienstoverpad mag alleen door spoorwegpersoneel worden gebruikt.
  
==== Categorie: Afgesloten ====
+
=== Categorie: Afgesloten overweg ===
 
Onder deze categorie vallen alle installaties die de overweg beveiligen met afsluitbare bomen en/of hekken.
 
Onder deze categorie vallen alle installaties die de overweg beveiligen met afsluitbare bomen en/of hekken.
 
::{|
 
::{|
 
|
 
|
* [[#Elektrisch Bediende Overweg (EBO)|Elektrisch Bediende Overweg (EBO)]]
+
* [[#Elektrisch Bediende Overweg (EBO)|Elektrisch Bediende Overweg (EBO)]].
 +
|-
 +
|
 +
* [[#Automatische Halve OverwegBomen (AHOB)|Automatische Halve OverwegBomen (AHOB)]].
 
|-
 
|-
 
|
 
|
* [[#Automatische Halve OverwegBomen (AHOB)|Automatische Halve OverwegBomen (AHOB)]]
+
* [[#Mini-AHOB|Mini-AHOB]].
 
|-
 
|-
 
|
 
|
* [[#Mini-AHOB|Mini-AHOB]]  
+
* [[#Automatische Dubbele OverwegBomen (ADOB)|Automatische Dubbele OverwegBomen (ADOB)]].
 
|-
 
|-
 
|
 
|
* [[#MeBeLa|MeBeLa]]  
+
* [[#MeBeLa|MeBeLa]].
 
|}
 
|}
  
 +
==== Elektrisch Bediende Overweg (EBO) ====
 
{{Afbeelding
 
{{Afbeelding
 
|Bestand= Elektrisch Bediende Overweg.jpg
 
|Bestand= Elektrisch Bediende Overweg.jpg
 
|Grootte= Klein
 
|Grootte= Klein
|Volgnummer= E08.02.01-10
+
|Volgnummer= 14
 
|Omschrijving= Elektrisch Bediende Overweg
 
|Omschrijving= Elektrisch Bediende Overweg
|Bron= [http://www.marcrpieters.nl/ Marc Pieters]
+
|Bron= [http://www.marcrpieters.nl Marc Pieters]
 
}}
 
}}
  
===== Elektrisch Bediende Overweg (EBO)=====
 
 
Dit zijn overwegen die vanuit een seinhuis of door de treindienstleider bediend worden. Deze vorm komt meestal alleen voor op plaatsen waar een automatische installatie niet, of bijna niet, toe te passen is. E&eacute;n van de plaatsen waar deze vorm van overweg nog voorkomt is Zutphen. De EBO sluit meestal de gehele weg af.
 
Dit zijn overwegen die vanuit een seinhuis of door de treindienstleider bediend worden. Deze vorm komt meestal alleen voor op plaatsen waar een automatische installatie niet, of bijna niet, toe te passen is. E&eacute;n van de plaatsen waar deze vorm van overweg nog voorkomt is Zutphen. De EBO sluit meestal de gehele weg af.
 +
 +
==== Automatische Halve OverwegBomen (AHOB) ====
 +
Dit is de meest voorkomende overweg-installatie in Nederland. Bij gesloten toestand komen de bomen tot halverwege de weg. Zodoende kunnen voertuigen die gedurende het dicht gaan van de bomen op de overweg rijden, niet ingesloten raken. De ''AHOB'' (zie: [[Overwegen Grootspoor#Meer informatie|'Meer informatie']]) bestaat in zeer veel varianten. Naast bomen voor de wegen, zijn er tegenwoordig ook veel installaties die bomen voor de voetgangers hebben.
 +
 
{{Afbeelding 2 naast elkaar
 
{{Afbeelding 2 naast elkaar
 
|Bestand= E08.02-03.JPG
 
|Bestand= E08.02-03.JPG
Regel 185: Regel 223:
 
|Grootte= Klein
 
|Grootte= Klein
 
|Grootte2= Klein
 
|Grootte2= Klein
|Volgnummer= E08.02.01-11
+
|Volgnummer= 15
|Volgnummer2= E08.02.01-12
+
|Volgnummer2= 16
 
|Omschrijving= Een Mini-AHOB, Lange Juffer, nabij Dieren
 
|Omschrijving= Een Mini-AHOB, Lange Juffer, nabij Dieren
 
|Omschrijving2= Standaard AHOB overweg in de omgeving van Varsseveld
 
|Omschrijving2= Standaard AHOB overweg in de omgeving van Varsseveld
Regel 192: Regel 230:
 
|Maker2= Ronald Koerts
 
|Maker2= Ronald Koerts
 
}}
 
}}
 +
==== Mini-AHOB ====
 +
De laatste jaren zijn er veel AHOB's bijgekomen. Dit komt door het ombouwprogramma van AKI naar AHOB. Doordat veel AKI's in de buitengebieden staan, en meestal niet aan de breedste wegen, is voor het ombouwprogramma een aparte AHOB ontwikkeld: de ''Mini-AHOB'' (zie: [[Overwegen Grootspoor#Meer informatie|'Meer informatie']]). Deze heeft korte overwegbomen en deze staan in geopende toestand onder een kleine hoek om de zichtbaarheid te vergroten.
  
===== Automatische Halve OverwegBomen (AHOB) =====
+
==== Automatische Dubbele OverwegBomen (ADOB) ====
Dit is de meest voorkomende overweg-installatie in Nederland. Bij gesloten toestand komen de bomen tot halverwege de weg. Zodoende kunnen voertuigen die gedurende het dicht gaan van de bomen op de overweg rijden, niet ingesloten raken. De [http://nl.wikipedia.org/wiki/Automatische_halve_overwegbomen AHOB] bestaat in zeer veel varianten. Naast bomen voor de wegen, zijn er tegenwoordig ook veel installaties die bomen voor de voetgangers hebben.
+
Om te voorkomen dat automobilisten tussen de halve bomen van een AHOB door kunnen slalommen, is de ADOB ontwikkeld.
 
+
{{Afbeelding
===== Mini-AHOB =====
+
|Bestand= ADOB-overweg-Bilthoven.jpg
De laatste jaren zijn er veel AHOB's bijgekomen. Dit komt door het ombouwprogramma van AKI naar AHOB. Doordat veel AKI's in de buitengebieden staan, en meestal niet aan de breedste wegen, is voor het ombouwprogramma een aparte AHOB ontwikkeld: de [http://nl.wikipedia.org/wiki/Mini-AHOB Mini-AHOB]. Deze heeft korte overwegbomen en deze staan in geopende toestand onder een kleine hoek om de zichtbaarheid te vergroten.
+
|Grootte= Klein
 +
|Volgnummer= 17
 +
|Omschrijving= ADOB-overweg, Bilthoven
 +
||Bron= [http://nl.wikipedia.org nl.wikipedia.org] [[Bestand:CCimage.jpg|15px|link=http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/nl]]
 +
}}
  
===== MeBeLa =====
+
Bij gesloten toestand sluiten de bomen de hele weg af. Om botsingen tussen trein en wegvoertuigen te vermijden is de overweg uitgerust met een radarsysteem en detectielussen in het wegdek. Als &eacute;&eacute;n van deze systemen ingesloten verkeer waarneemt, gaat de betreffende uitrijboom later dicht, zodat het voertuig nog van de overweg af kan. Behalve de rode lampen hingen er ook oranje lampen (tussen de rode), die 37 seconden voor de passage van de trein enkele seconden brandden, waarna de rode lampen om-en-om gingen knipperen.
Mechanisch Bedienbaar Landhek. Speciaal ontworpen voor particuliere spoorwegovergangen. Zie ook: [http://encyclopedie.beneluxspoor.eu/index.php/Trefwoorden_-_M#Mebela Trefwoordenlijst].
 
  
 +
==== MeBeLa ====
 +
Mechanisch Bedienbaar Landhek. Speciaal ontworpen voor particuliere spoorwegovergangen. Zie ook: de Verklarende woordenlijst bij [[Overwegen Grootspoor#Meer informatie|'Meer informatie']].
  
 
=== Automatisch of bediend? ===
 
=== Automatisch of bediend? ===
Tegenwoordig worden bijna alle overwegen automatisch bediend. Bij overwegen dicht bij stations, worden speciale schakelingen gebruikt om de overweg niet te lang van te voren dicht te laten gaan. Op locaties waar zeer veel sporen liggen en/of heel druk verkeer is, wordt de overweg handmatig bediend.
+
Tegenwoordig worden bijna alle overwegen automatisch bediend. Bij overwegen dicht bij stations, worden speciale schakelingen (zogenaamde 'stop-door-schakeling') gebruikt om de overweg niet te lang van te voren dicht te laten gaan. Op locaties waar zeer veel sporen liggen en/of heel druk verkeer is, wordt de overweg handmatig bediend.
  
 
{{Linkssectie begin
 
{{Linkssectie begin
|Box= Info
+
|Box= AlleenInfo
 +
}}
 +
{{Linkssectie tussenkop
 +
|Koptekst= Encyclopedie:
 +
}}
 +
{{Link intern
 +
|Link= Overwegen in model
 +
|Linknaam= Overwegen in model
 +
}}
 +
{{Link intern
 +
|Link= Woorden - M#Mebela
 +
|Linknaam= Verklarende woordenlijst
 +
|ExtraInfo= Mebela.
 
}}
 
}}
{{Link extern
+
{{Linkssectie scheiding}}
|Link= http://nl.wikipedia.org/wiki/Categorie:Overweg
+
{{Linkssectie tussenkop
|Omschrijving = Wikipedia, over overwegen
+
|Koptekst= Externe websites:
 
}}
 
}}
{{Link extern
+
{{Link Algemeen-Meerkeuze
|Link= http://www.marcrpieters.nl
+
|Volgnr= 193
|Omschrijving = Website Marc Ronald Pieters
+
|ExtraInfo= Marc Ronald Pieters.
 +
}}
 +
{{Link Algemeen-Meerkeuze
 +
|Volgnr= 212
 +
|ExtraInfo= Overwegen.
 
}}  
 
}}  
{{Link extern
+
{{Link NL-Wikipedia-Meerkeuze
|Link= http://www.nicospilt.com/index_overwegen.htm
+
|Volgnr= 37
|Omschrijving = Website Nico Spilt
+
|ExtraInfo= Meer over de AHOB.
 +
}}
 +
{{Link NL-Wikipedia-Meerkeuze
 +
|Volgnr= 38
 +
|ExtraInfo= Meer over de AKI-installatie.
 +
}}
 +
{{Link NL-Wikipedia-Meerkeuze
 +
|Volgnr= 39
 +
|ExtraInfo= Meer over de Mini-AHOB.
 +
}}
 +
{{Link NL-Wikipedia-Meerkeuze
 +
|Volgnr= 40
 +
|ExtraInfo= Meer over overwegen.
 
}}
 
}}
{{Link extern
+
{{Link NL-Wikipedia-Meerkeuze
|Link= http://nl.wikipedia.org/wiki/Automatische_knipperlichtinstallatie
+
|Volgnr= 41
|Omschrijving = Website Wikipedia, over de AKI-installatie
+
|ExtraInfo= Meer over de WILO-installatie.
 
}}
 
}}
{{Link extern
+
{{Linkssectie einde
|Link= http://nl.wikipedia.org/wiki/Waarschuwingsinstallatie_landelijke_overwegen
 
|Omschrijving = Website Wikipedia, over de WILO-installatie
 
 
}}
 
}}
{{Linkssectie einde}}
 
 
{{Voettekst
 
{{Voettekst
|Vorige= E08.02 - Overwegen
+
|Vorige= Overwegen
|Volgende= E08.02.02 - Overwegen in model
+
|Volgende= Overwegen in model
 +
|VorigeMenu= Overwegen
 
}}
 
}}
 
[[Categorie: Alles|O]]
 
[[Categorie: Alles|O]]
 
[[Categorie: Artikel|Overwegen Grootspoor]]
 
[[Categorie: Artikel|Overwegen Grootspoor]]
[[Categorie: Elektronica|Overwegen Grootspoor, Overweg]]
+
[[Categorie: Scenery|O]]
[[Categorie: Spoorwegbouw|Overwegen Grootspoor, Overweg]]
+
[[Categorie: Seinen|O]]
[[Categorie: Scenery|Overwegen Grootspoor, Overweg]]
+
[[Categorie: Spoorwegbouw|O]]
 +
[[Categorie: Verlichting|O]]
 
[[Categorie: Ronald Koerts|O]]
 
[[Categorie: Ronald Koerts|O]]
 +
[[Categorie: Fred Eikelboom|O]]

Versie van 1 feb 2018 om 17:01

Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Ronald Koerts - Bewerkt door Fred Eikelboom - Update door Fred Eikelboom


Inleiding

Wanneer u het spoor wilt kruisen, kunt u dat gelijkvloers en ongelijkvloers doen. 'Ongelijkvloers' is het passeren van het spoor door een viaduct (brug) of tunnel te gebruiken. 'Gelijkvloers' is het passeren op gelijk niveau met het spoor via een spoorwegovergang of overweg.

Vormen

Een overweg kan 'onbeveiligd' of 'beveiligd' zijn, ook worden wel de termen 'onbewaakt' en 'bewaakt' gebruikt. Het hangt er van af of er maatregelen zijn genomen om bij de overweg aan te geven dat het veilig is om de spoorweg te kruisen.
Bij een onbeveiligde/onbewaakte overweg moet de weggebruiker zelf controleren of er een trein aankomt. Een beveiligde overweg kan met lichten, bomen of hekken beveiligd zijn, het is meestal een combinatie van deze onderdelen.

Hekkensluiters 01.jpg Hekkensluiters 02.jpg
Afbeelding: 01 Afbeelding: 02
Overwegwachter Overwegwachters
Bron: Boek: Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij, uit 1889. Bron: Boek: Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij, uit 1889.

Onbeveiligde overwegen

De eerste overwegen in Nederland waren allemaal beveiligde overwegen. Dit was voorgeschreven in de eerste Spoorwegwet van Nederland. De wet schreef voor, dat de hoofdspoorwegen gesloten moesten zijn. Dus werden alle overwegen/overgangen uitgevoerd met hekken en bomen, die door overwegwachters werden bediend, zie afbeeldingen 01 en 02. Door een wetswijziging in 1922, werd het mogelijk om in de hoofdspoorwegen ook onbewaakte overwegen te hebben.

E08.02-01.JPG
Afbeelding: 03
Onbewaakte overweg in de omgeving van Varsseveld
Foto gemaakt door: Ronald Koerts


Een onbewaakte overweg wordt alleen maar gemarkeerd door een aantal hekken en een tweetal palen met Andreaskruisen. Bij 'enkelspoor' is er maar één Andreaskruis aan de paal gemonteerd, en bij twee- en meer sporen zijn twee Andreaskruisen aan de paal gemonteerd, die gedeeltelijk in elkaar gevlochten zijn c.q. elkaar gedeeltelijk overlappen.

Tegenwoordig komen er geen onbeveiligde overwegen meer bij. De meesten worden 'gedoogd' en worden, indien mogelijk, opgeheven en gesloten. Als er toch veel gebruik van een onbeveiligde overweg wordt gemaakt, dan is ombouw naar een AHOB of mini-AHOB aan de orde.

Beveiligde overwegen

Deze komt u in diverse vormen tegen. Van typen met alléén lichten (lampen) of led's tot geheel gesloten door middel van bomen en hekken.
U kunt ze verdelen in een tweetal categorieën: 'Niet afgesloten' en 'Afgesloten'.

Categorie: Niet afgesloten overweg

Deze categorie kent een aantal soorten installaties:

Automatische KnipperLamp Installatie (AKLI)

AKLI Overweg.gif
Afbeelding: 04
AKLI Overweg
Bron: Marc Pieters


Door de wetswijziging van 1922 werd het mogelijk dat onbewaakte overwegen ook bij de hoofdspoorwegen voorkomen. Daardoor nam het aantal ongelukken toe. Daarop is in 1929 besloten tot het beveiligen van diverse overwegen met zogenaamde 'knipperlamp-installaties'. Deze voorlopers van de Automatische Knipperlicht Installatie waren, voor die tijd, geavanceerde toestellen. De installatie toonde drie beelden:

  • 'Veilig' :
een witte lamp die 45 keer per minuut knippert, de overweg kan zonder gevaar worden gepasseerd.
  • 'Onveilig' :
een rode lamp die 90 keer per minuut knippert, afwijkend van wit, met geluidsondersteuning van bellen: er komt een trein aan.
  • 'Storing' :
een oranje lamp die continu brandde.

Automatische Knipperlicht Installatie (AKI)

Evoluering tot Automatische Knipperlicht Installatie(AKI)

AKI Overweg geen trein.gif AKI Overweg er nadert een trein.gif E08.02-04.JPG
Afbeelding: 05 Afbeelding: 06 Afbeelding: 07
Er nadert geen trein Er nadert een trein Overweg met moderne AKI in Spoorlijn Apeldoorn - Zutphen, nabij buurtschap 'De Kar'
Bron: Marc Pieters Bron: Marc Pieters Foto gemaakt door: Ronald Koerts


De 'knipperlampinstallaties' (AKLI's) zijn geëvolueerd tot de huidige Automatische Knipperlicht Installatie (AKI) met twee rode knipperlichten en bellen als waarschuwing dat er een trein aankomt. De AKI heeft de volgende beelden:

  • 'Veilig' :
één wit knipperend licht, ten teken dat de overweg kan worden gepasseerd.
  • 'Onveilig' :
twee afzonderlijk knipperende rode lampen met bellen, ten teken dat er een trein aankomt.

De drie de lampen zijn aan beide zijden van de AKI aangebracht. Daardoor ziet u aan beide zijden van de overweg de lampen oplichten.

Het knipperen van de lampen werd bij de eerste uitvoeringen geregeld d.m.v. een kwikschakelaar. Dit was U-vormig buisje, waarin zich kwik bevond. Aan het ene uiteinde van de buis bevond zich gas dat verwarmd werd, en waardoor het kwik aan het schommelen werd gebracht, aan het andere uiteinde maakte het kwik door de schommelingen contact en daarna daalde het kwik weer, waardoor het contact onderbroken werd. Deze kwikknipperinstallaties hebben tot 2006/2007 dienst gedaan. De nieuwere uitvoeringen werden voorzien van relais voor de besturing.

Verschijningsvormen

De AKI is er in een aantal verschijningsvormen. De eerste AKI's hadden per lamp een afzonderlijke anti-verblindingskap. In latere jaren zijn de afzonderlijke kappen vervangen door een groot scherm in de vorm van een driehoek met afgeronde hoeken.

Ombouwprogramma

Tegenwoordig zijn er geen openbare overwegen meer die zijn voorzien een AKI. Deze zijn allemaal omgebouwd naar een overweg met bomen, een mini-AHOB of een normale AHOB. De laatste AKI is in 2006 omgebouwd.

Waarschuwingsinstallatie Landelijke Overwegen (WILO)

WILO Overweg.gif
Afbeelding: 08
WILO Overweg
Bron: Marc Pieters


Deze installatie is alleen in gebruik bij particuliere overwegen. Dit zijn overwegen die toegang verschaffen tot boerderijen of landerijen die aan het spoor liggen. De installatie bestaat uit twee lampen. Een witte lamp die knippert, ten teken dat het veilig is, en een rode lamp die knippert, ten teken dat het onveilig is. De installatie staat aan weerszijden van de overweg.

Waarschuwings Installatie Dienst Overpad (WIDO)

WIDO Overweg.jpg Overpad-NicoSpilt01.jpg Overpad-NicoSpilt02.gif
Afbeelding: 09 Afbeelding: 10 Afbeelding: 11
WIDO Dienstoverpad WIDO (er nadert géén trein) WIDO (er nadert een trein!)
Bron: Marc Pieters Bron: Nico Spilt Bron: Nico Spilt


Deze installatie komt alleen voor op stations en emplacementen. De installatie bestaat uit twee witte lampen, die continu branden. Bij het instellen van een rijweg (dus de machinist heeft een veilig sein) die over de overweg leidt, zullen de lampen om-en-om gaan knipperen. Het dienstoverpad mag alleen door spoorwegpersoneel worden gebruikt.

Waarschuwingsinstallatie UitzichtBelemmerende Objecten (WUBO)

Wubo-WHermsen01.gif Wubo-WHermsen02.gif
Afbeelding: 12 Afbeelding: 13
WUBO Dienstoverpad (er nadert geen trein) WUBO Dienstoverpad (er nadert een trein)
Tekening gemaakt door: Werner Hermsen Tekening gemaakt door: Werner Hermsen

De WUBO-installatie komt alleen voor op stations en emplacementen. De installatie bestaat uit twee witte lampen, die continu branden. Bij het instellen van een rijweg (dus de machinist heeft een veilig sein) die over de overweg leidt, zullen de lampen om-en-om gaan knipperen. Het dienstoverpad mag alleen door spoorwegpersoneel worden gebruikt.

Categorie: Afgesloten overweg

Onder deze categorie vallen alle installaties die de overweg beveiligen met afsluitbare bomen en/of hekken.

Elektrisch Bediende Overweg (EBO)

Elektrisch Bediende Overweg.jpg
Afbeelding: 14
Elektrisch Bediende Overweg
Bron: Marc Pieters


Dit zijn overwegen die vanuit een seinhuis of door de treindienstleider bediend worden. Deze vorm komt meestal alleen voor op plaatsen waar een automatische installatie niet, of bijna niet, toe te passen is. Eén van de plaatsen waar deze vorm van overweg nog voorkomt is Zutphen. De EBO sluit meestal de gehele weg af.

Automatische Halve OverwegBomen (AHOB)

Dit is de meest voorkomende overweg-installatie in Nederland. Bij gesloten toestand komen de bomen tot halverwege de weg. Zodoende kunnen voertuigen die gedurende het dicht gaan van de bomen op de overweg rijden, niet ingesloten raken. De AHOB (zie: 'Meer informatie') bestaat in zeer veel varianten. Naast bomen voor de wegen, zijn er tegenwoordig ook veel installaties die bomen voor de voetgangers hebben.


E08.02-03.JPG E08.02-02.JPG
Afbeelding: 15 Afbeelding: 16
Een Mini-AHOB, Lange Juffer, nabij Dieren Standaard AHOB overweg in de omgeving van Varsseveld
Foto gemaakt door: Ronald Koerts Foto gemaakt door: Ronald Koerts

Mini-AHOB

De laatste jaren zijn er veel AHOB's bijgekomen. Dit komt door het ombouwprogramma van AKI naar AHOB. Doordat veel AKI's in de buitengebieden staan, en meestal niet aan de breedste wegen, is voor het ombouwprogramma een aparte AHOB ontwikkeld: de Mini-AHOB (zie: 'Meer informatie'). Deze heeft korte overwegbomen en deze staan in geopende toestand onder een kleine hoek om de zichtbaarheid te vergroten.

Automatische Dubbele OverwegBomen (ADOB)

Om te voorkomen dat automobilisten tussen de halve bomen van een AHOB door kunnen slalommen, is de ADOB ontwikkeld.

ADOB-overweg-Bilthoven.jpg
Afbeelding: 17
ADOB-overweg, Bilthoven
Bron: nl.wikipedia.org CCimage.jpg


Bij gesloten toestand sluiten de bomen de hele weg af. Om botsingen tussen trein en wegvoertuigen te vermijden is de overweg uitgerust met een radarsysteem en detectielussen in het wegdek. Als één van deze systemen ingesloten verkeer waarneemt, gaat de betreffende uitrijboom later dicht, zodat het voertuig nog van de overweg af kan. Behalve de rode lampen hingen er ook oranje lampen (tussen de rode), die 37 seconden voor de passage van de trein enkele seconden brandden, waarna de rode lampen om-en-om gingen knipperen.

MeBeLa

Mechanisch Bedienbaar Landhek. Speciaal ontworpen voor particuliere spoorwegovergangen. Zie ook: de Verklarende woordenlijst bij 'Meer informatie'.

Automatisch of bediend?

Tegenwoordig worden bijna alle overwegen automatisch bediend. Bij overwegen dicht bij stations, worden speciale schakelingen (zogenaamde 'stop-door-schakeling') gebruikt om de overweg niet te lang van te voren dicht te laten gaan. Op locaties waar zeer veel sporen liggen en/of heel druk verkeer is, wordt de overweg handmatig bediend.


Meer informatie

Encyclopedie:
Mebela.
Externe websites:
Marc Ronald Pieters.
Overwegen.
Meer over de AHOB.
Meer over de AKI-installatie.
Meer over de Mini-AHOB.
Meer over overwegen.
Meer over de WILO-installatie.



Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende
Contact met de redactie: Contact met de redactie