Persoonlijke instellingen

Puntstuk van het wissel polariseren

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
Hoofdpagina  Categorie-index  Index
Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Ronald Koerts


Inleiding

Tegenwoordig brengen meer-en-meer fabrikanten slankere wissels op de markt. Deze zijn meestal voorzien van metalen puntstukken. Normaal gesproken is dit puntstuk niet aangesloten (of het is elektrisch gekoppeld met één van de spoorstaven). Doet u daar niets aan, dan kan het gebeuren dat de loc of het treinstel blijft staan (vanwege spanningsonderbreking). Dat kan voorkomen worden door het puntstuk van het wissel van spanning te voorzien. Dit moet dan wel de juiste spanning (lees: spanning met de juiste polariteit) zijn, dit noemt men 'polariseren van het puntstuk'.

E10.04.02-01.jpg
Afbeelding: E10.04.02-01
Voorbeeld van een normale wissel; bovenzijde en onderzijde
Foto gemaakt door: Ronald Koerts


Het puntstuk

De officiële benaming bij het grootspoor is 'puntstuk'. De benaming 'hartstuk' komt van een letterlijke vertaling van het Duitse 'Herzstück'. Wij zullen de benaming 'puntstuk' aanhouden.


Polariseren

Het aansluiten van het puntstuk op één willekeurige spoorstaaf is niet de juiste methode. Bij het omzetten van het wissel moet het puntstuk van de juiste spanning worden voorzien (d.w.z. spanning met de juiste polariteit). Dit kan het gemakkelijkst met wisselaandrijvingen met de mogelijkheid om het puntstuk te polariseren. Deze wisselaandrijvingen schakelen – tegelijk met het omzetten van het wissel - de (spannings-)polariteit van het puntstuk om.


Schema's

Hieronder staan een aantal schema's van de meest voorkomende wissels:

Normale wissel

Het onderstaande schema is voor het gebruik bij standaard wissels. Dit schema kan natuurlijk ook gebruikt worden bij boogwissels en Y-wissels.

E10.04.02-02.jpg E10.04.02-03.jpg
Afbeelding: E10.04.02-02 Afbeelding: E10.04.02-03
Normale wissel; stand 'rechtdoor' c.q. 'doorgaand' Normale wissel; stand 'afbuigend'
Tekening gemaakt door: Ronald Koerts Tekening gemaakt door: Ronald Koerts


Driewegwissel

Het onderstaande schema is voor het gebruik bij driewegwissels. Hierbij moet worden opgelet dat de aandrijving 1 ook het eerste puntstuk ompoolt en aandrijving 2 het tweede puntstuk ompoolt. Een driewegwissel is eigenlijk niet meer dan twee in elkaar geschoven wissels.

E10.04.02-04.jpg E10.04.02-05.jpg E10.04.02-06.jpg
Afbeelding: E10.04.02-04 Afbeelding: E10.04.02-05 Afbeelding: E10.04.02-06
Driewegwissel; stand rechtdoor Driewegwissel; stand 'afbuigend naar links' Driewegwissel; stand 'afbuigend naar rechts'
Tekening gemaakt door: Ronald Koerts Tekening gemaakt door: Ronald Koerts Tekening gemaakt door: Ronald Koerts


Engels wissel

Dit is een bijzonder geval. Er zijn twee uitvoeringen van een Engels wissel. Één met binnenliggende tongen en één met buitenliggende tongen. In principe zit er geen verschil in de rijmogelijkheden. De uitvoering met buitenliggende tongen werd in het grootbedrijf niet veel toegepast, omdat deze wissels vrij duur in aanleg en onderhoud zijn.

E10.04.02-07.jpg E10.04.02-08.jpg
Afbeelding: E10.04.02-07 Afbeelding: E10.04.02-08
Engels wissel; stand 'rechtdoor' Engels wissel; stand 'rechtdoor' (vanuit de andere rijrichting)
Tekening gemaakt door: Ronald Koerts Tekening gemaakt door: Ronald Koerts


E10.04.02-09.jpg E10.04.02-10.jpg
Afbeelding: E10.04.02-09 Afbeelding: E10.04.02-10
Engels wissel; stand 'afbuigend links' Engels wissel; stand 'afbuigend rechts'
Tekening gemaakt door: Ronald Koerts Tekening gemaakt door: Ronald Koerts


Aansluitingen

Tegenwoordig bieden veel fabrikanten wissels - voorzien van aansluitingen op het puntstuk - aan en tevens rails om het polariseren van het puntstuk gemakkelijk te maken. Bij de Rocoline-wissels zonder bedding bijvoorbeeld, kunt u eenvoudig aan de zijkant draadjes insteken en zo het puntstuk polariseren. Deze draadjes sluit u dan aan op de wisselaandrijving, die dus voorzien moet zijn van geschikte (ingebouwde) omschakelcontacten. Niet alle fabrikanten hebben wissels met deze aansluitingen en daarbij dient u zelf de aansluitingen te maken. Dit kan bijvoorbeeld door draadjes aan het puntstuk en de rails te solderen.

Voor polarisatie van het puntstuk moeten enkele elektrische verbindingen worden gemaakt, ofwel enkele draadjes moeten aan de rails worden gesoldeerd. Deze klus moet uiterlijk na het bevestigen van het wissel gebeurd zijn, vóórdat de volgende bewerking (het ballasten) wordt uitgevoerd. Ná het ballasten is solderen aan de rails zeer moeilijk geworden.

Wisseltongen

Sommige fabrikanten, zoals Tillig, leveren naast de standaardwissels, tevens wissels waarbij de wisseltongen ook gepolariseerd moeten worden. Deze moeten echt exact op tijd de juiste polariteit krijgen, anders heeft u kortsluiting in de baan zitten.

Let-op.jpg
  LET OP
Deze wissels mogen dan ook absoluut niet opengereden worden.


Openrijden

Let-op.jpg
  LET OP
Wissels waarvan het puntstuk gepolariseerd is, mogen we, zoals hierboven reeds aangegeven is, absoluut niet openrijden.


Dat geeft kortsluiting op het wissel. Het puntstuk heeft dan een andere polariteit dan de aanliggende spoorstaaf. Rijdt de loc of de trein daar overheen, dan treed kortsluiting op tussen het puntstuk en de aanliggende spoorstaaf.



Meer informatie

Encyclopedie:




Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende
Contact met de redactie: Contact met de redactie