|
|
Tillig rijregelaarUit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Peter Bladergroen - Update door Fred Eikelboom
Digitaal of analoog? Ofwel, hoe dik is het spaarvarken?Menig analoog aangestuurde modelbaan mist de eigenschappen die mogelijk zijn door toepassing van digitale aansturing. Daartoe behoren het langzaam optrekken en afremmen, evenals gecontroleerd langzaam rijden en het aanpassen van de snelheid van treinen aan de lokale situatie op uw modelspoorbaan. Wanneer u, als modelspoorder, na lange tijd weer overnieuw wilt beginnen met het bouwen van een leuke spoorbaan op zolder of in een vrijgevallen kamer, is het wel even slikken wanneer al die mooie locomotieven uit het analoge tijdperk weer tevoorschijn komen. Het besef dat men, om met de tijd mee te gaan, al die tractievoertuigen moet laten ombouwen naar digitaal bedrijf, kan nog wel eens een reden zijn om, uit financiële overwegingen, toch maar af te zien van een nieuwe start. Analoge aansturingNiets is echter minder waar, want digitale aansturing is mooi, maar veel van de, door digitale aansturing, bereikte effecten zijn ook te verwezenlijken door middel van analoge aansturing. Dit heeft het grote voordeel dat ombouw van tractievoertuigen niet nodig is of, in sommige gevallen, is slechts een kleine ingreep vereist. De verborgen verleiders voor digitaal bedrijf zijn natuurlijk de relatief goedkope startsets van diverse fabrikanten en mogelijk oogverblindende demonstraties op shows en bij de tussenhandel. Maar er hangt op termijn wel een behoorlijk prijskaartje aan. Dat is iets wat door toepassing van die verborgen verleiders nog wel eens over het hoofd wordt gezien. Het analoge spoorbedrijf is echter nog lang niet afgedankt, en werkt, voor het bereiken van natuurgetrouwe effecten, volgens het principe van pulsbreedtemodulatie (afgekort: PBM) (= in het Engels PWM, ofwel Pulse Width Modulation). Wat is pulsbreedtemodulatie?Bij pulsbreedtemodulatie wordt de rijspanning in de vorm van een blokgolf op de spoorstaven gezet. Door de lengte van de puls (pulsen) te variëren, kan het vermogen van onze modeltreinmotor geregeld worden. Dit variëren van de pulsbreedte heet modulatie. De spanning op de spoorstaven blijft hierbij (nagenoeg) constant. Het grote voordeel van deze modulatiemethode is, dat er heel wat minder vermogensverlies is dan bij een regelaar met regelbare spanning, zoals een doorsnee treintransformator (zie ook: PBM in de Verklarende woordenlijst). Ombouwen van tractievoertuigen?Wie uit de oude doos nog een stuk of twintig tractievoertuigen tevoorschijn tovert, moet wel beseffen dat het ombouwen daarvan gelijk staat aan de kosten van een heel mooie vakantie voor twee personen op Sicilië of iets dergelijks. Probeer dat thuis maar eens te verkopen. Vaak zijn oudere analoge tractievoertuigen verzamelstukken. Om daar een digitale decoder in te bouwen is een regelrechte ramp. Doet men dit inbouwen zelf, dan is het alleen maar voorbehouden aan de hobbyïst die over de beste technische kennis en navenante apparatuur beschikt. Voor alle anderen is het onbegonnen werk en zal het tot grote frustraties leiden. Gevolg: u gooit het spul in de hoek en neemt uw verlies of u gaat met een ontmanteld stukje ellende alsnog naar een professionele ombouwer en betaalt dan de hoofdprijs. Inbouwproblemen voorkomenOok zijn er uit de oude doos genoeg tractievoertuigen te vinden, waarbinnen helemaal geen ruimte is voor de inbouw van een decoder. Dan wordt het slijpen en hakken in, vaak, het gewichtslichaam (het ZAMAC-blok). Het voertuig wordt dan lichter en de loopeigenschappen zullen navenant afnemen. Jammer, zet het dan maar als model ergens op een dood spoortje voor 'onderhoud'. Deze ombouwproblemen zijn allemaal niet nodig. Wanneer er sprake is van analoge tractievoertuigen met de van oudsher bekende gelijkstroommotoren, zoals van Fleischmann, Roco en Trix, of de prachtige 'Faulhaber'-motoren, kunnen deze zonder ombouw worden aangestuurd door middel van analoge aansturing, zowel in de schalen H0, TT en N. Zelfbouw of kant-en-klaar?Indien u beschikt over de nodige elektronicakennis, zijn er daarvoor goede zelfbouwmogelijkheden, aan de hand van schema's (zie bijvoorbeeld de 'Weistra regelaar' bij 'Meer informatie'). Mocht echter die kennis geheel ontbreken, dan is er ook een 'kant-en-klaar'-systeem met vele mogelijkheden te koop: de Tillig rijregelaar. Deze bezit o.a. een afrem — stop — optrek mogelijkheid; de trein remt af bij een schakelrails, stopt maximaal 60 seconden en vertrekt dan weer met toenemende snelheid (zie de link hieronder bij 'Meer informatie'). Al die soorten analoge systemen werken met de van oudsher bekende schakelrails en/of reedcontacten tussen de rails; die worden geactiveerd door een simpel magneetje dat onder het tractievoertuig wordt geplakt. Tevens is er dan sprake van het alom bekende 'bloksysteem' op de modelbaan. Het verdient echter aanbeveling zich in eerste instantie te oriënteren op het internet. Meer informatie
|
||||||||||||||||||||||||||||
