Persoonlijke instellingen

Woorden - A: verschil tussen versies

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
k (Nieuwe pagina aangemaakt met '{{Koptekst |Vorige= Verklarende woordenlijst |Volgende= Woorden - B |VorigeMenu= Verklarende woordenlijst |Auteur= |Update= Fred Eikelboom }}{{Woorden-Introtekst |2eKo…')
 
k
Regel 5: Regel 5:
 
|Auteur=
 
|Auteur=
 
|Update= Fred Eikelboom
 
|Update= Fred Eikelboom
}}{{Woorden-Introtekst
+
}}{{Trefwoord
|2eKolomPositie= 80% <!--Identiek aan waarde in 3e regel van Sjabloon Trefwoord-->
+
|Trefwoord= '''Woord of afkorting'''.
}}{{Trefwoord <!--Waarschuwing. Alle teksten waar [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] achter staat, mogen absoluut NIET gewijzigd worden! Dat zijn citaten uit een boek.-->
+
|Omschrijving= '''Verklaring''' &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; Zoeken op deze pagina: CTRL + F.
 +
}}
 +
{{Trefwoord <!--Waarschuwing. Alle teksten waar [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] achter staat, mogen absoluut NIET gewijzigd worden! Dat zijn citaten uit een boek.-->
 
|Trefwoord= &agrave; vue
 
|Trefwoord= &agrave; vue
 
|Omschrijving= (Belgi&euml;, <Fr.): op zicht; ''marche &agrave; vue:'' op zicht rijden. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 
|Omschrijving= (Belgi&euml;, <Fr.): op zicht; ''marche &agrave; vue:'' op zicht rijden. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
Regel 25: Regel 27:
 
{{Trefwoord
 
{{Trefwoord
 
|Trefwoord= AC.
 
|Trefwoord= AC.
|Omschrijving= Alternating Current. Dit is de Engelse aanduiding voor wisselspanning. De spanning wisselt 50 keer per seconde van polariteit.
+
|Omschrijving= ''Alternating Current''. Dit is de Engelse aanduiding voor wisselspanning. De spanning wisselt 50 keer per seconde van polariteit.
 
}}
 
}}
 
{{Trefwoord
 
{{Trefwoord
Regel 61: Regel 63:
 
{{Trefwoord
 
{{Trefwoord
 
|Trefwoord= Anti-parallel
 
|Trefwoord= Anti-parallel
|Omschrijving= Electronica. Benaming voor het met tegengestelde polariteit aansluiten van componenten. Denk bijvoorbeeld aan twee diodes, twee elco's of twee leds.<br />Knipper-leds mogen <u>'''nooit'''</u> anti-parallel aangesloten worden, vanwege de zeer lage 'Reverse Voltage' (=de tegengestelde c.q. omgepoolde spanning), anders raken ze meteen defect!
+
|Omschrijving= Electronica. Benaming voor het met tegengestelde polariteit aansluiten van componenten. Denk bijvoorbeeld aan twee diodes, twee elco's of twee leds.<br />Knipper-leds mogen <u>'''nooit'''</u> anti-parallel aangesloten worden, vanwege de zeer lage ''Reverse Voltage'' (=de tegengestelde c.q. omgepoolde spanning), anders raken ze meteen defect!
 
}}
 
}}
 
{{Trefwoord
 
{{Trefwoord
Regel 346: Regel 348:
 
|- valign= "top"
 
|- valign= "top"
 
! scope= "row" width="80%" |
 
! scope= "row" width="80%" |
| <small><small>Laatste wijziging: 20 nov 2017 20:39 (CET)</small></small>
+
| <small><small>Laatste wijziging: 3 dec 2018 11:39 (CET)</small></small>
 
|}
 
|}
 
[[Categorie: Afkortingen|A]]
 
[[Categorie: Afkortingen|A]]

Versie van 21 jan 2018 om 17:47

Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net - Update door Fred Eikelboom


Verklaring         Zoeken op deze pagina: CTRL + F.

Woord of afkorting.

(België, <Fr.): op zicht; marche à vue: op zicht rijden. (1)

à vue

Aanduiding voor 1e klas, vgl. B, C, D; een A: een eerste-klas rijtuig of wagen. (1)

A.

Aanduiding voor het lichtsein (de frontverlichting) van een railvoertuig (bijv. een loc of treinstel). Dit lichtsein bestaat uit twee laag geplaatste lampen met daartussen een hoger geplaatste lamp. Deze drie lampen zijn dus geplaatst in de vorm van een 'A'. Zie ook het artikel Inbouwen L- en sluitseinen in Roco 2400.

A-sein

De Algemene Transport Onderneming A.T.O., later kreeg deze onderneming de naam 'Van Gend & Loos'. Meer over A.T.O. en Van Gend & Loos. (3)

A.T.O.

Alternating Current. Dit is de Engelse aanduiding voor wisselspanning. De spanning wisselt 50 keer per seconde van polariteit.

AC.

Automatische Dubbele OverwegBomen. Meer over ADOB (2)

ADOB.

Automatische Halve OverwegBomen. (2)

AHOB.

Automatische Knipperlicht Installatie. Zie: Overwegen Grootspoor Meer over AKI (2)

AKI.

Automatische KnipperLamp Installatie. De voorloper van de AKI. Werd geplaatst vanaf 1929. Zie: Overwegen Grootspoor.

AKLI.

Amsterdamsche Kiosk Onderneming. Voormalig nevenbedrijf van Nederlandse Spoorwegen. Opgericht in 1889. Meer over AKO (3)

AKO.

Automatische Lichtinstallatie (was eerst Avio).

ALI.

Analoge Multi Meter. Universeel meetapparaat om onder andere spanningen, stromen en weerstanden te kunnen meten.

AMM.

Automatische OverpadBoominstallatie. (2)

AOB.

Electronica. Benaming voor het met tegengestelde polariteit aansluiten van componenten. Denk bijvoorbeeld aan twee diodes, twee elco's of twee leds.
Knipper-leds mogen nooit anti-parallel aangesloten worden, vanwege de zeer lage Reverse Voltage (=de tegengestelde c.q. omgepoolde spanning), anders raken ze meteen defect!

Anti-parallel

Automatische RijwegInstelling. Een deelsysteem van VPT Procesleiding Rijwegen.(3) Zie ook: VPT.

ARI.

Anti Slip Bandjes. Dit zijn platte rubber bandjes, die in een groef rondom, om de aangedreven wielen van een modelloc gemonteerd kunnen zijn. Deze bandjes voorkomen het doorslippen van de aangedreven wielen.

ASB.

Automatische TreinBeïnvloeding - Eerste Generatie. Veiligheidsysteem dat ingrijpt op het moment dat een machinist de snelheidsbeperking negeert. Meer over ATB EG. (3)

ATB-EG.

Automatische TreinBeïnvloeding - Verbeterde Versie. Aanvulling op ATB EG. Zorgt er voor dat ook bij snelheden onder de 40 km/uur gestopt wordt bij een rood sein passage (STS). Meer over ATB VV. (3)

ATB-VV.

Automatische TreinBeïnvloeding - Nieuwe Generatie. Nederlands beveiligingssysteem ter vervanging van de huidige generatie ATB (medio 2010). Meer over ATB NG. (2)

ATB-NG.

Onderdeel van de ATB-beveiliging Meer over ATB NG-Baken (2)

ATB-NG-Baken

Automatische Verkeerslichten Installatie Overwegen (is veranderd in ALI).

AVIO.

Zie ook: Atmel.

AVR.

Een aanbodmodel geeft het aanbod van treindiensten weer, in termen van snelheid, stopplaatsen, frequentie en aansluitingen. (2)

Aanbodmodel

Onderdeel van een stoomlocomotief. Tot een ring gebogen pijp, die bovenaan de exhaustor is aangebracht. Aan de bovenkant zijn gaatjes aangebracht, waar droge stoom uit de ketel doorheen geblazen kan worden. Deze stoom stijgt op en verdwijnt door de schoorsteen de buitenlucht in, waardoor een onderdruk in de rookkast ontstaat. Dat veroorzaakt een geforceerde trek. De aanjager hoeft niet gebruikt te worden tijdens het rijden met geopende regulateur, want dan zorgt de afgewerkte stoom uit de cilinders al voor de geforceerde trek. Doel van de aanjager is dus het vuur aan te jagen, waardoor het beter gaat branden. Alternatieve benamingen zijn: blazer, blaaskraan, pieper. (1)

Aanjager

Vuur aanleggen: Vuur aanleggen: het vuur in de vuurkist maken, d.w.z. het rooster met 'verse' kolen volgooien. Daarbij is het belangrijk, dat het vuur ook goed brandt. Dit is per locomotief verschillend: moet je een dikke laag kolen op het roosterbed gooien, of juist een dunne kachel maken, een bult onder de deur of achter in de hoeken van de vuurkist. Ook genoemd:het vuur opzetten. (1)

Aanleggen

Aanhaken (van de koppeling). (1)

Aanpikken

Ietwat spottende benaming voor een rangeerder, die de koppeling van een wagen vasthaakt, 'aanpikt' aan de volgende koppeling. (1)

Aanpikkerateur

Rail, met enige tussenruimte aangebracht, naast een stuk rail dat tegenover het puntstuk in een wissel ligt. Het dient om het wiel aan een as zodanig te geleiden dat het andere wiel aan diezelfde as niet op het puntstuk ontspoort, of anderszins verkeerd loopt. Andere benamingen: aanslagtong, contrarail, strijkregel. (1) Zie het artikel Basisvormen.

Aanslagrail

Aanslagtong

Wagens aansluiten, een trein aansluiten: de wagens op één spoor, die een eindje van elkaar af staan, tegen elkaar duwen. Dit is vooral nodig bij wagens die na het heuvelen op een spoor terecht gekomen zijn en op afstand van andere wagens zijn komen te staan. Dat wordt bijvoorbeeld veroorzaakt door te vroegtijdig sloffen of door stotend tegen een andere wagen aan te komen (waardoor de verende buffers de wagen 'terugduwen'.)(1)

Aansluiten

1. aaneenpassing, onmiddellijke opeenvolging van treinen op elkaar: 'de aansluiting laat te wensen over'. 2. punt of plaats waar twee baanvakken samenkomen; zie ook: splitsing. (1)

Aansluiting

(België): De locomotief aansteken: vuur maken in de vuurkist. (1)

Aansteken

NS-jargon. Nieuwe benaming voor lastgeving. Zie: Lastgeving.

Aanwijzing

Klep waarmee verse stoom kan worden toegelaten in de lage-druk cilinder van een compoundlocomotief. De lage-druk-cilinder werkt normaal op de uitlaatstoom van de hoge-druk-cilinder. Als extra vermogen vereist is, vooral bij het aanzetten, wordt de aanzetklep geopend (de aanzetklep is dus een klep-voor-bij-het-aanzetten). (1)

Aanzetklep

Beginnen te trekken; beginnen op te trekken, weg te rijden; het aanzetten met een zware trein. (1)

Aanzetten

De tijd die benodigd is om vanuit stilstand een gespecificeerde snelheid te bereiken. (2)

Aanzettijd

Elektrotechniek; Randaarde zorgt ervoor dat, wanneer er een defect aan een apparaat (bijv. een wasmachine) ontstaat, dit apparaat zelf niet onder spanning komt te staan. De aarde-aansluiting geleidt de spanning/stroom naar het aardpunt in huis en via die weg de grond in. (3)

Aarde/Aarding

Locomotief die gebruik maakt van zijn eigen elektriciteitsvoorziening en wel accu’s.

Acculoc

Elektrotechniek. De positieve of negatieve pool van een accu. Zie ook: Polariteit.

Accu-pool

Bijnaam van de locomotieven van de serie NS 801-826, die een stoomspanning (stoomdruk) van ruim 8½ atmosfeer hadden. (1)

Achteneenhalvers

Ganghandel achterin leggen. (1)

Achterinleggen

Tussenspan, loc die achter de voorspanloc gespannen wordt. (1)

Achterspan

Engels voor 'bevestigd' of 'begrepen'.

Acknowledged

Zie: PMMA.

Acrylglas

1. (Electronica) Aanpassingseenheid (schakeling) die gebruikt kan worden als overgang tussen twee elektrische schakelingen. 2. (Elektrotechniek) Een adapter of verloopstuk (tussensteker) is een hulpmiddel waarmee een verbinding kan worden gemaakt tussen twee delen die niet zonder meer aan elkaar passen. 3. Netvoedings-adapter. Apparaat dat van de netspanning (230V~) een lagere spanning (bijvoorbeeld 12 V=) maakt. (3)

Adapter

Het nummer van de locdecoder. Dit nummer kan een kort adres zijn (0-99 in CV1), of een lang adres (0000-9999 in CV17 en CV18) Zie: Inleiding decoders.

Adres

1. stoom afblazen: door de veiligheid laten ontsnappen; 2. de ketel afblazen: reinigen door er het vuile water, door het drukken of blazen van de stoom, uit te drijven; ook: een ketel(tje) water afblazen, een pijpje water afblazen: (vuil water moet uit de ketel om ketelsteen en opkoken te voorkomen) ook: afspuiten; 3. de loc afblazen of de cilinders afblazen: reinigen door er het condenswater m.b.v. de stoomdruk in de cilinder uit te drijven; ik moet even stoom afblazen: ik moet even plassen. (1)

Afblazen

Aftakkend, kromliggend. (1)

Afbuigend

Een trein afdekken; een op een baanvak niet volgens dienstregeling tot stilstand gekomen trein beveiligen tegen aankomende andere treinen door achter aan of bij de trein seinen te plaatsen: een rode vlag, een gele vlag, en knalseinen. (1)

Afdekken

De stoom die uit de uitlaatzijde van de cilinder komt. Deze stoom kan of vrij naar de buitenlucht afgegeven worden, of via de exhaustor geleid worden, en verdwijnt dan via de schoorsteen van de locomotief.

Afgewerkte stoom

Het omhoogklappen van de bakschuif, tegen de stoomdruk in, wanneer zich water in de cilinder bevindt (bij waterslag); het niet samendrukbare water ontsnapt via de aan de bakschuif ontstane opening; op deze wijze is er een soort cilinderveiligheidsklep. (1)

Afklappen

Het afkoppelen van een railvoertuig, het verbreken van een koppeling tussen twee voertuigen.

Afkoppelen

Het remmen (snelheid verminderen) van een trein. (1)

Afremmen

Instelling in de decoder, die er voor zorgt dat de loc/het treinstel langzaam (natuurgetrouw) afremt. Zie: CV4 in Basis-instellingen decoder

Afremvertraging

(Modelspoor). Bij een elektrisch aangedreven wissel wordt door het heen en weer bewegende anker een eindschakelaar bediend. Daardoor wordt de stroom door de bekrachtigingsspoel onderbroken, nadat het wissel 'omgegooid' is. Dat voorkomt het doorbranden van de bekrachtigingsspoel.

Afschakelend
wissel

Ketel afspuiten: zie: Ketel; afblazen; spuiten is hier het onder hoge druk spuitend naar buiten komen van het water. (1)

Afspuiten

Een ander spoor oprijden, via een kromliggend wissel; ook opzij gaan; tevens de benaming van het seinbeeld dat dit aftakken aankondigt. (1)

Aftakken

Zie: aftakken.

Aftakking

Een aftakkingssein dient ter beveiliging van een splitsing, dus waar het spoor zich via wissels splitst in twee of meer sporen. Toen er nog armseinen werden gebruikt, was een vertakkingsein herkenbaar aan het zwaluwstaartvormig uiteinde.

Aftakkingssein

Een gedeelte van een trein, bestaande uit elektrische of dieseltreinen, afkoppelen. Dat gebeurt door de automatische koppeling in een bepaalde 'ontkoppelstand' te zetten en één van de treindelen achteruit te laten rijden. Deze uitdrukking wordt alleen gebruikt bij treinstellen, die voorzien zijn van een automatische koppeling. Wellicht denkt men zowel aan het trapsgewijs opgebouwd zijn van de trein als aan wegtrappen. Men kan ook denken aan het 'aftrappedaal' in de cabine, waarop krachtig met de voet gedrukt moet worden om te ontkoppelen. (1)

Aftrappen

In stoomspanning dalen; de locs zakken te veel af: krijgen een te lage stoomspanning. (1)

Afzakken

Allan & Co's Koninklijke Nederlandsche Fabrieken van Meubelen en Spoorwegmaterieel NV. Fabriceerde o.a. de DE1 en DE2. Meer over Allan & Co. (. (3)

Allan & Co

Bijnaam van de locomotieven die in de tweede wereldoorlog met het Amerikaanse leger meekwamen. (1)

Amerikaan

Bij modelspoor de conventionele manier van het besturen van een modelbaan met trafo en schakelbare railsecties. Meer over Analoge baanbesturing.

Analoog

Markering bij een spoorwegovergang. Er zijn twee varianten: een enkel kruis bij een enkelspoorslijn, een dubbel kruis indien er twee of meer sporen worden gekruisd.

Andreaskruis

Zie: ASB.

Antislipbandjes

Schuimkarton. Polyurethaanschuim of polystyreenschuim in plaatvorm, voorzien van een één- of tweezijdige papieren buitenlaag (zie het artikel: Werken met papier en karton.

Architectenkarton

Arduino is een opensource-microcontrollerplatform dat is opgebouwd rond de ATmega168-microcontroller van de firma Atmel en het softwareontwikkelplatform 'Processing'. Dit platform is bedoeld voor hobbyisten, en iedereen die geïnteresseerd is in het maken en ontwerpen van slimme en creatieve objecten die kunnen reageren op hun omgeving. (8)

Arduino

1. Koppelstang aan locomotiefdrijfwerk; 2. Deel van een armsein, dat kan bewegen; 3. (België) Machinist met een sterke arm: machinist die de regulateur te snel en te ver open zet, waardoor de locomotief gaat doorslaan. Ook wordt de Franse uitdrukking gebruikt: bras fort om aan te geven dat de regulateur te sterk opengezet wordt, wat met de hand gebeurt, en dus met de arm. (1)

Arm

Bijnaam van de locomotieven van de serie NS 1301-1497 en 2900, die een zichtbare koppelstang hadden, die tijdens het rijden het beeld geeft van een bewegende arm; grote groenen, natte boog. (1)

Armen en benen

1. Door beweging van één of meer armen gegeven sein; 2. de seinpaal met die mechanische arm(en); 's nacht zijn deze armen niet te zien; dan brandt er een lantaarn achter een in de arm aangebracht gekleurd glas. Meerdere van deze glazen zijn in de arm aangebracht. Komt de arm in een andere seinstand, dan komt er een andere kleur glas voor de lantaarn, zo wordt het armsein 's nachts gebruikt als lichtsein. (1)

Armsein

1. Staafvormig voorwerp waarom of waarmee iets ronddraait, in ’t bijzonder de meestal ijzeren stang waaraan de wielen van een wagen zijn bevestigd. Men spreekt bij opgave van lengte en zwaarte van de trein niet van het aantal wagens, maar van het aantal assen. Een trein van 120 assen is dan een trein van 60 twee-assige wagens. (1) - 2. Overblijfsel na verbranding van kolen, turf of hout.

As

Bak onder de vuurkist waarin slakken en as terechtkomen en verzameld worden; de asbak trekken: de asbak leeghalen. (1)

Asbak

Onder asindeling wordt verstaan de verdeling van aangedreven en niet-aangedreven assen van een railvoertuig zoals een locomotief of treinstel. Voor deze verdeling bestaan verschillende notaties; 1. UIC-notatie. 2. Whyte-notatie. 3. Zwitserse notatie. Om aan te geven hoe de aandrijving van een krachtvoertuig over de wielassen is verdeeld, wordt de UIC-notatie gebruikt. Een combinatie van in een (draaistel)frame ondergebrachte aangedreven wielassen wordt aangegeven met een hoofdletter (A voor 1 aangedreven as, B voor 2 aangedreven assen etc.). Zijn deze assen afzonderlijk aangedreven, dan wordt de hoofdletter met een 'o' aangevuld. Niet aangedreven wielassen (loopassen) worden aangegeven met een cijfer. Zijn de wielassen in een draaistel ondergebracht, dan wordt een apostrof toegevoegd. Met een + wordt aangeduid dat het krachtvoertuig uit meer dan 1 deel bestaat. Meer over Asindeling. (3)

Asindeling

De configuratie van de assen van een loc waarin aangegeven is welke assen zijn aangedreven, het aantal draaistellen en het aantal assen per draaistel. Zie ook: Asindeling.

Asopstelling

Onderdeel van de wielophanging waarin het uiteinde van een as gelagerd is, zodat de as kan draaien. De aspot is d.m.v. een veerconstructie verbonden met het railvoertuig.

Aspot

Veiligheidsklep voor stoomketels. Meer over Ashton flapveiligheid.

Asthon
flapveiligheid

Atmel Corporation. Dit is een Amerikaanse ontwerper en fabrikant van halfgeleiders, opgericht in 1984. Het bedrijf richt zich voornamelijk op 'embedded systems' die rond microcontrollers gebouwd worden. Ze produceren o.a. de 8-bit AVR en 32-bit AVR. De benaming AVR zou komen van 'Alf (Egil Bogen) and Vegard (Wollan)'s RISC processor'. Atmel AVR's kunnen ook aangetroffen worden in decoders voor modelspoor. Zie ook PIC. Meer over Microcontroller.

Atmel

Bijnaam van de Engelse oorlogslocomotieven, die zo sober mogelijk gebouwd waren in verband met de materiaalschaarste in de tweede Wereldoorlog. Austerity is een Engels woord dat 'soberheid' betekent. (1)

Austerity

Zie ook XPS.

Austrotherm

Computerprogramma voor het maken van technische tekeningen.

AutoCAD

(Eng.) Aux is de afkorting van Auxiliary, ofwel reserve- of hulpaansluiting. Zie ook: Inleiding decoders.

Aux



Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende
Contact met de redactie: Contact met de redactie 

Laatste wijziging: 3 dec 2018 11:39 (CET)