Persoonlijke instellingen

Woorden - R: verschil tussen versies

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
k (Nieuwe pagina aangemaakt met '{{Koptekst |Vorige= Woorden - Q |Volgende= Woorden - S |VorigeMenu= Verklarende woordenlijst |Auteur= |Update= Fred Eikelboom }}{{Woorden-Introtekst |2eKolomPositie= 8…')
 
k (link toeg.)
 
(49 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
 
{{Koptekst
 
{{Koptekst
 
|Vorige= Woorden - Q
 
|Vorige= Woorden - Q
−
|Volgende= Woorden - S
+
|Volgende= Woorden - S <!--Waarschuwing. Alle teksten waar [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] achter staat, mogen absoluut NIET gewijzigd worden! Dat zijn citaten uit een boek.-->
 
|VorigeMenu= Verklarende woordenlijst
 
|VorigeMenu= Verklarende woordenlijst
 
|Auteur=
 
|Auteur=
 
|Update= Fred Eikelboom
 
|Update= Fred Eikelboom
−
}}{{Woorden-Introtekst
 
−
|2eKolomPositie= 80%
 
−
}}{{Trefwoord <!--Waarschuwing. Alle teksten waar [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] achter staat, mogen absoluut NIET gewijzigd worden! Dat zijn citaten uit een boek.-->
 
−
|Trefwoord= RET
 
−
|Omschrijving= Afkorting van ''Resistor Equipped Transistor''. Dit is een type transistor waar &eacute;&eacute;n of twee weerstanden ingebouwd zijn (af fabriek). Voordeel is dat er op de print minder componenten nodig zijn. Is er in TO92 of SMD -behuizing. Ook zijn er uitvoeringen waarbij twee transistoren inclusief weerstanden in &eacute;&eacute;n behuizing zitten.
 
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
'''Woord of afkorting:''' &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; Zoeken op deze pagina: CTRL + F.
−
|Trefwoord= RH
+
{{Woord
−
|Omschrijving= [[Woorden - R#RelaisHuis|Relaishuis]]. Gebouwd naast de spoorbaan. Hierin bevinden zich de relais voor de beveiliging.
+
|Term= R.
 +
|Uitleg= Elektrische weerstand of "resistantie" is de elektrische eigenschap van materialen om de doorgang van elektrische stroom te belemmeren. In formules wordt voor de weerstand de letter '''R''' gebruikt, afgeleid van het latijnse "resistere". [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Elektrische_weerstand_(eigenschap) Meer over R (weerstand)].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= RAL.
 +
|Uitleg= Afkorting van '''ReichsAusschuss für Lieferbedingungen'''. Het is een Europees kleur matching systeem dat kleuren definieert voor verf, coatings en plastics. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/RAL_(kleursysteem) Meer over RAL-kleuren]. [https://www.ralkleuren.com Nog meer over RAL-kleuren].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= RC(N).
 +
|Uitleg= Afkorting van '''Rail Community'''. Het is een vereniging van fabrikanten die digitale apparatuur maken. Deze vereniging geeft ook normen uit, beginnende met "RCN-". [https://www.railcommunity.org/ Meer over RCN].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= RET.
 +
|Uitleg= Afkorting van '''Resistor Equipped Transistor'''. Dit is een type [[Woorden - T#Transistor|transistor]] waar één of twee weerstanden ingebouwd zijn (af fabriek). Voordeel is dat er op de print minder [[Woorden - C#Component|component]]en nodig zijn. Is er in TO92 of SMD-behuizing. Ook zijn er uitvoeringen waarbij twee transistoren inclusief weerstanden in één behuizing zitten.
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= RH.
 +
|Uitleg= Afkorting van [[Woorden - R#Relaishuis|'''Relaishuis''']]. Gebouwd naast de spoorbaan. Hierin bevinden zich de relais voor de beveiliging.
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= RJ.
 +
|Uitleg= Afkorting van '''Registered Jack''', geregistreerde insteekplug. Voorbeelden: RJ12 en RJ45-connectoren. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Registered_jack Meer over RJ].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= RK.
 +
|Uitleg= Afkorting van '''RelaisKast'''.
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= RMS.
 +
|Uitleg= De Engelse afkorting voor '''Root-Mean-Square''' ofwel de wortel uit het gemiddelde kwadraat. Ook aangeduid als het effectieve vermogen. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Kwadratisch_gemiddelde Meer over RMS].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= RNE.
 +
|Uitleg= Afkorting van '''RailNetEurope'''. Dit is een Europees samenwerkingsverband van beheerders van rail-[[Woorden - I#Infra|infra]]structuur. [https://rne.eu/ Meer over RNE].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= ROD.
 +
|Uitleg= Afkorting van '''Regionale Ontkoppeling Dienstregeling'''.
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= RoHS.
 +
|Uitleg= De '''RoHS-richtlijn''' (van het Engelse '''R'''estriction '''o'''f '''H'''azardous '''S'''ubstances - beperking van gevaarlijke stoffen), is een EU-richtlijn met als doel het gebruik van bepaalde gevaarlijke stoffen in [[Woorden - E#Elektrische energie|elektrische]] en [[Woorden - E#Elektronica|elektronische]] apparatuur te beperken. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/RoHS Meer over RoHS].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= RSC.
 +
|Uitleg= Afkorting van '''Rail Service Center'''. Regionaal knooppunt voor het gecombineerde vervoer van containers, wissellaadbakken en opleggers. Op het RSC vindt overslag plaats van de [[Woorden - L#Lading|ladingseenheden]] van het ene naar het andere transportmiddel. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= RS232.
 +
|Uitleg= '''RS''' staat voor "Radio Standard" of "Recommended Standard". Het is een norm voor de seriële aansluiting tussen computers en randapparatuur of tussen computers onderling. Deze norm werd in 1969 gepubliceerd door de "Electronic Industries Association". [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/RS-232 Meer over RS232]].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Rtg.
 +
|Uitleg= Afkorting van '''rijtuig'''.
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Raccordement
 +
|Uitleg= Een '''raccordement''' is een spoorweg, die niet bestemd is voor openbaar vervoer van personen of goederen en die aansluit op de openbare spoorweg. Op een raccordement bedraagt de snelheid doorgaans ten hoogste 30 km/uur. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Raccordement Meer over raccordement]
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Rail
 +
|Uitleg= (Engels); '''Rail''' is de Engelse term of uitdrukking voor "spoorstaaf". Het Engelse meervoud is "rails", in het Nederlands: "spoorstaven". (zie: artikel [[Railsystemen]]) [https://nl.wikipedia.org/wiki/Rail_(spoorwegen) Meer over rail].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Railstaven
 +
|Uitleg= "'''Railstaven'''" is een samentrekking van het Engelse "Rail" (wat op zich al "spoorstaaf" betekent) en het Nederlandse "staven". Er wordt in feite "spoorstaafstaven" gezegd. "Railstaven" is dus een [https://en.wikipedia.org/wiki/Denglisch Denglisch] verbastering c.q. kruisbestuiving en helemaal fout! Zie ook: [[Woorden - M#Motoraandrijving|Motoraandrijving]].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Rail 21
 +
|Uitleg= Een door NS in 1988 gepubliceerd toekomstplan met als belangrijkste elementen de verdubbeling van de vervoersomvang en het leveren van een product dat voldoet aan de wensen van de klant. Het plan is echter nooit tot uitvoering gekomen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://www.ovnet.nl/?spoorbegrip=rail21 Meer over '''Rail 21''']
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= "Rail-Pocket"
 +
|Uitleg= Een '''rail-pocket''' was een handige mini-computer voor gebruik door de [[Woorden - C#Conducteur|conducteur]]. Diende voor o.a. het reisinformatie geven aan passagiers en het maken van rapporten. Is vervangen door de "smart phone". [https://www.spoorwegmuseum.nl/ontdek/de-collectie/techniek/railpocket/ Meer over rail-pocket].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Raildemper
 +
|Uitleg= Een '''raildemper''' is een middel om het geluid van treinpassages te beperken. De dempers worden aan de spoorstaven geklemd of gelijmd, waardoor deze minder hard trillen als er een trein overheen rijdt. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Raildemper Meer over Raildemper].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Railhopper
 +
|Uitleg= '''Railhopper''' is een benaming voor treinstellen (van het type SM'90), die bedoeld waren om de stoptreindiensten over te nemen van Plan V en Plan T. Door mankementen is dit momenteel (medio 2010) afgeblazen. Deze treinstellen komen alléén voor in de regio Zwolle.
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Railion
 +
|Uitleg= "DB Schenker Rail" is een Europese goederenvervoerder per spoor, met de hoofdvestiging in Duitsland. Het bedrijf werd op 1 januari 1999 opgericht onder de naam "DB Cargo". Na een eerste fusie in 2000 werd de naam '''Railion''' ingevoerd en in 2009 werd de naam veranderd in "DB Schenker Rail". Het bedrijf vervoert zeer veel verschillende producten per spoor. Naast bloktreinen voor klanten die zeer veel vervoer in één keer aanbieden, richt "DB Schenker Rail" zich ook op wagenladingvervoer, "Unit Cargo" genoemd. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Railion Meer over DB Schenker Rail].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Raillas
 +
|Uitleg= 1. Een '''raillas''' is de plaats waar twee spoorstaven met elkaar verbonden zijn. Heeft als hoofddoel ervoor te zorgen dat beide (achter elkaar liggende) spoorstaven in elkaars verlengde- én op gelijke hoogte blijven. Maakt het tevens mogelijk dat de spoorstaven bij uitzetten of krimpen enigszins in lengte-richting kunnen bewegen. Daarvoor is tussen beide spoorstaven(aan de kopse kant) een stukje vrije ruimte aanwezig.<br />2.Bij het modelspoor vervult de raillas tevens de functie van doorverbinding voor de (digitale of analoge) spanning op de rails. Zie: artikel [[Raillassen en overgangsrails]].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Rails
 +
|Uitleg= Engelse term of uitdrukking voor twee "spoorstaven" die d.m.v. meerdere "bielzen" ([https://nl.wikipedia.org/wiki/Dwarsligger_(spoor) dwarsliggers]) met elkaar verbonden zijn. Tevens worden de spoorstaven door die bielzen op een vaste voorgeschreven afstand gehouden. Zie: artikel [[Railsystemen]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Rail_(spoorwegen) Meer over rails].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Railsstuk
 +
|Uitleg= 1. (Modelspoor); in de modelspoorwereld maken we veelvuldig gebruik van railsstukken (andere benaming voor stukken rails). Deze railsstukken komen in rechte- of gebogen vorm voor.<br />2. Ook bij het Grootspoor (bijv. Prorail) wordt gebruikt gemaakt van geprefabriceerde railsstukken.
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Railzaag
 +
|Uitleg= (Modelspoor); Wordt gebruikt bij het maken van onderbrekingen in een spoorstaaf (bijv. voor detectie-secties). Bijv. de '''railzaag''' van Roco. Hiermee kunnen smalle zaagsneden (&plusmn;0,4 mm) gemaakt worden. [https://www.roco.cc/produkteshop/uebersicht/detail/cat/952/pr/allzweck-bastelsaumlge.html Meer over de Railzaag].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Rammelen
 +
|Uitleg= '''Rammelen''': het geluid wat de loc maakt bij speling in de lagers van het drijfwerk; ook: "slaan". [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Randaarde
 +
|Uitleg= (Elektrotechniek); '''Randaarde''' zorgt ervoor dat, wanneer er een defect aan een apparaat (bijv. een wasmachine) ontstaat, dit apparaat zelf niet onder spanning komt te staan. De randaarde-aansluiting geleidt de spanning/[[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] naar het aardpunt in huis (gewoonlijk een metalen pin in de kruipruimte) en via die weg de grond in. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Randaarde stekker
 +
|Uitleg= (Elektrotechniek); randaarde is een norm voor het aardcontact (zie hierboven) in een stopcontact voor netvoeding. Het contact bestaat uit twee metalen delen aan weerszijden van de contactdoos en de '''randaarde stekker''' (de contactstop). [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
 +
Zie ook: [https://nl.wikipedia.org/wiki/Landenoverzicht_stekkertypen,_netspanningen_en_-frequenties landenoverzicht][https://nl.wikipedia.org/wiki/Randaarde Meer over randaarde stekker].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Rangeerheuvel
 +
|Uitleg= 1. Heuvel die aan de ene kant langzaam oploopt en  aan de andere kant steiler afloopt, dienend om goederentreinen uit te rangeren tot telkens één- of meer wagens voor verschillende richtingen; zie ook: [[Woorden - H#Heuvelen|Heuvelen]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]<br />2. Een verhoging in het spoor, waarvan goederenwagens door de zwaartekracht naar beneden rollen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] https://nl.wikipedia.org/wiki/Heuvelen Meer over rangeerheuvel].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Rangeerseinen
 +
|Uitleg= Verlichting die alleen tijdens het rangeren gevoerd wordt. [[Locomotief en treinstelverlichting|Meer over rangeerseinen]]. Het rangeersein bestaat uit één witte lamp aan weerszijden van het railvoertuig. Wélke lampen aan weerszijden gebruikt worden, is een keuze van de machinist. [[Front en sluitseinen|Meer over front- en sluitseinen]].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Rangeerterrein
 +
|Uitleg= [[Woorden - E#Emplacement|Emplacement]] speciaal ingericht voor het rangeren. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Rangeerverlichting
 +
|Uitleg= zie: [[Woorden - R#Rangeerseinen|Rangeerseinen]]
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Rangeren
 +
|Uitleg= Het samenstellen van een trein door het in de juiste volgorde (aan-)koppelen van wagens of rijtuigen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Rechtsleidend wissel
 +
|Uitleg= Een wissel waarbij de afgebogen [[Woorden - W#Wisseltong|wisseltong]] naar rechts leidt. Het andere spoor gaat hierbij rechtdoor en kan in principe met volle (=toegestane) snelheid genomen worden. In afbuigende stand, geldt er in principe altijd een lagere snelheid. Zie: artikel [[Basisvormen]].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Reed-contact
 +
|Uitleg= Elektro/[[Woorden - E#Elektronica|elektronica]]; Een "reed-contact" of "reedschakelaar" is een elektrisch schakelcontact in een glazen buisje dat is gevuld met een edelgas (dit ter voorkoming van inbranden van de contacten), dat bediend wordt door een magnetisch veld, afkomstig van een permanente magneet of van een spoel waardoor een [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] loopt. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]][http://www.vpeb.nl/index.php/ondersteuning/achtergronden/plaatsen-van-reed-schakelaars/ Meer info over reedschakelaar].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Referentiesnelheid
 +
|Uitleg= (Grootspoor); De '''Referentiesnelheid''' is de [[Woorden - B#Baanvaksnelheid|Baanvaksnelheid]]. De maximaal toegestane snelheid op een traject. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= RJ
+
|Term= Regeltrafo
−
|Omschrijving= ''Registered Jack'', geregistreerde insteekplug. Voorbeelden: RJ12 en RJ45-connectoren.
+
|Uitleg= (Elektrotechniek); een '''regeltrafo''' (ook [[Woorden - V#Variac|"variac"]] of variabele [https://nl.wikipedia.org/wiki/Autotransformator "autotransformator"] genoemd), is een transformator voor netspanning (bijv. 230 V<big>~</big> waarvan de spanning continue geregeld kan worden (terwijl hij in bedrijf is). [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Variac Meer over de regeltrafo].  
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= RK
+
|Term= Regulateur
−
|Omschrijving= Afkorting van RelaisKast.
+
|Uitleg= Inrichting waarmee de machinist de [[Woorden - S#Stoom|stoom]]toevoer naar de cilinders regelt; ook: moderateur; zie ook: [[Woorden - S#Schuif|"schuif"]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= RMS
+
|Term= Regulateurhandel
−
|Omschrijving= De Engelse afkorting voor ''Root-Mean-Square'' ofwel de wortel uit het gemiddelde kwadraat. Ook aangeduid als het effectieve vermogen
+
|Uitleg= Bedieningsinrichting waarmee de regulateur geopend en gesloten kan worden; ook: [[#"Regulateursleutel|regulateursleutel"]], [[Woorden - L#Lat|"lat"]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= RNE
+
|Term= Regulateursleutel
−
|Omschrijving= ''RailNetEurope'' is een Europees samenwerkingsverband van beheerders van rail-infrastructuur. [http://www.railneteurope.com Meer over RNE]
+
|Uitleg= [[#Regulateurhandel|Regulateurhandel]]: "sleutel" wordt hier gebruikt in de betekenis: "werktuig waarmee een stift of staaf wordt omgedraaid, of waarvan een draaiende stift of staaf deel uitmaakt"; de regulateurhandel is inderdaad verbonden aan een draaibare as door de ketel heen, naar de regulateur. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= ROD
+
|Term= Reinigingsperron
−
|Omschrijving= Regionale Ontkoppeling Dienstregeling.
+
|Uitleg= (Grootspoor); speciaal [[Woorden - P#Perron|perron]] voor het reinigen van (reizigers-)[[Woorden - M#Materieel|materieel]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= RSC
+
|Term= Reisinformatie
−
|Omschrijving= ''Rail Service Center''. Regionaal knooppunt voor het gecombineerde vervoer van containers, wissellaadbakken en opleggers. Op het RSC vindt overslag plaats van de ladingseenheden van het ene naar het andere transportmiddel. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
+
|Uitleg= Alle informatie aan reizigers met betrekking tot de treindienst. vertrektijden, vertrekpunten, vertragingen, aankomsttijden, stopplaatsen, eindbestemming etc. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= RS232
+
|Term= Reistijd
−
|Omschrijving= RS staat voor ''Radio Standard'' of ''Recommended Standard''. Het is een norm voor de seri&euml;le aansluiting tussen computers en randapparatuur of tussen computers onderling. Deze norm werd in 1969 gepubliceerd door de ''Electronic Industries Association''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
+
|Uitleg= Wordt bepaald door de rijtijd van een trein (kale rijtijd) + de tijd dat de trein stilstaat + overstaptijd + rijtijdmarge (= percentage op de kale rijtijd, afhankelijk van het type trein). De reistijd wordt weergegeven in hele minuten. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] Zie ook: [[Woorden - R#Rijtijd|Rijtijd]].
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rtg
+
|Term= Reizigersinformatie
−
|Omschrijving= Rijtuig.
+
|Uitleg= Alle informatie op- en rond de spoorweg[[Woorden - I#Infra|infra]]stuctuur ten behoeve van de reiziger. Naast reisinformatie (bijvoorbeeld zoals aangeboden via vertrekstaten, [[Woorden - C#CTA-borden|CTA-borden]]) betreft dit o.a. informatie over de locatie van verkooppunten, toiletten, taxi’s, bussen, bagagedepots, accomodaties(s), enz. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Raccordement
+
|Term= Reizigersoverpad
−
|Omschrijving= Een raccordement is een spoorweg, die niet bestemd is voor openbaar vervoer van personen of goederen en die aansluit op de openbare spoorweg. Op een raccordement bedraagt de snelheid doorgaans ten hoogste 30 km/uur. [http://nl.wikipedia.org/wiki/Raccordement Meer over raccordement] [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
+
|Uitleg= Overpad, (alleen) bestemd voor reizigers. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] Zie:artikel  [[Overwegen Grootspoor]].
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rail
+
|Term= Reko-locomotief
−
|Omschrijving= Engelse  term of uitdrukking voor spoorstaaf. Het Engelse meervoud is ''rails'', in het Nederlands: spoorstaven. Railstaven is een samentrekking van rail (wat op zich al spoorstaaf betekent) en staven. Er wordt in feite spoorstaafstaven gezegd. Railstaven is dus helemaal fout! (zie: artikel [[Railsystemen]])
+
|Uitleg= Reko staat voor '''Rekonstruktion'''. Na WO2 en de splitsing van de DRG in DB (West-Duitsland) en DR (Oost-Duitsland) waren er vooral bij die laatste onvoldoende middelen voor de wederopbouw. Op basis van (ver)oud(erd) [[Woorden - M#Materieel|materieel]] werd een vernieuwings-, oftewel reconstructieprogramma gestart. Zo werden oude stoomlocs vernieuwd door o.a. nieuwe ketels aan te brengen.
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rail 21
+
|Term= Relais
−
|Omschrijving= Een door NS in 1988 gepubliceerd toekomstplan met als belangrijkste elementen de verdubbeling van de vervoersomvang en het leveren van een product dat voldoet aan de wensen van de klant. Het plan is echter nooit tot uitvoering gekomen. [http://www.ovnet.nl/?h=begrip&m=begrip&b=rail21 Meer over Rail 21] [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
+
|Uitleg= Een '''relais''' is een '''door een elektromagneet bediende schakelaar''' die een willekeurig aantal schakelcontacten kan openen of sluiten. Ze zijn er in zeer veel verschillende uitvoeringsvormen, zowel wat betreft aantal en functie van de contacten, de functie van het relais zelf, de bevestiging van de aansluitingen, de [[Woorden - S#Spoelspanning|spoelspanning]] en de afmetingen ervan. Een relais kan worden toegepast om met behulp van een relatief klein elektrisch vermogen in de spoel van de elektromagneet een hoge spanning of een grote [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] te kunnen schakelen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Relais Meer over relais].
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= ''Rail-Pocket''
+
|Term= Relaishuis
−
|Omschrijving= Handig mini-computertje voor gebruik door de [[Woorden - C#Conducteur|conducteur]]. Dient voor o.a. het reisinformatie geven aan passagiers en het maken van rapporten.  
+
|Uitleg= (In spoorjargon [[#RH.|RH]]). Gebouw (steen/beton) op een [[Woorden - E#Emplacement|emplacement]], '''waarin de relaisbeveiliging''' van dat emplacement is ondergebracht. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Raildemper
+
|Term= Rem
−
|Omschrijving= Een raildemper is een middel om het geluid van treinpassages te beperken. De dempers worden aan de spoorstaven geklemd of gelijmd, waardoor deze minder hard trillen als er een trein overheen rijdt. [http://www.infrasite.nl/definitions/definitions.php?ID_content=764 Meer over Raildemper].
+
|Uitleg= 1. Inrichting tot remmen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]<br />2. Afkorting van [[#Remise|remise]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Railhopper
+
|Term= Remblok
−
|Omschrijving= Treinstellen (van het type SM '90), die bedoeld waren om de stoptreindiensten over te nemen van Plan V en Plan T. Door mankementen is dit momenteel (medio 2010) afgeblazen. Deze treinstellen komen all&eacute;&eacute;n voor in de regio Zwolle.
+
|Uitleg= Blok dat bij het remmen tegen een wiel aangedrukt wordt en zodoende de beweging belemmert. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Railion
+
|Term= Remise
−
|Omschrijving= ''DB Schenker Rail'' is een Europese goederenvervoerder per spoor, met de hoofdvestiging in Duitsland. Het bedrijf werd op 1 januari 1999 opgericht onder de naam ''DB Cargo''. Na een eerste fusie in 2000 werd de naam Railion ingevoerd en in 2009 werd de naam veranderd in ''DB Schenker Rail''. Het bedrijf vervoert zeer veel verschillende producten per spoor. Naast bloktreinen voor klanten die zeer veel vervoer in &eacute;&eacute;n keer aanbieden, richt ''DB Schenker Rail'' zich ook op wagenladingvervoer, ''Unit Cargo'' genoemd. [http://nl.wikipedia.org/wiki/Railion Meer over DB Schenker Rail] [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
+
|Uitleg= Zie: [[Woorden - L#Lokloods|lokloods]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Raillas
+
|Term= Remgenerator 
−
|Omschrijving= Plaats waar twee spoorstaven met elkaar verbonden zijn. Heeft als hoofddoel ervoor te zorgen dat beide(achter elkaar liggende) spoorstaven in elkaars verlengde- &eacute;n op gelijke hoogte blijven. Maakt het tevens mogelijk dat de spoorstaven bij uitzetten of krimpen enigszins in lengte-richting kunnen bewegen. Daarvoor is tussen beide spoorstaven(aan de kopse kant) een stukje vrije ruimte aanwezig. Bij het modelspoor vervult de raillas tevens de functie van doorverbinding voor de (digitale of analoge) spanning op de rails. Zie: artikel [[Raillassen en overgangsrails]].
+
|Uitleg= Een '''remgenerator''' (in het Duits: "bremsmodul", in het Engels: "brake module"), ontvangt alle informatie van de [[Centrales|centrale]] of [[Boosters|booster]] die via de rails naar de locdecoder wordt verzonden. Hij verandert deze informatie zo, dat hij één locomotiefdecoder opdracht geeft om het snelheidsniveau op stilstand (nul) te zetten, zodat de loc/treinstel natuurgetrouw afremt. De andere componenten van de ditale locopdrachten blijven ongewijzigd behouden. Bij stoppen voor het sein blijven de front en achter verlichting branden.<br />
 +
Pas op! Er bestaan remgeneratoren die alleen een algemeen stopsignaal naar ''alle'' locs versturen en dan staat alles stil! [https://www.bogobit.de/ Meer over remgenerator].
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rails
+
|Term= Remkraan
−
|Omschrijving= Engelse term of uitdrukking voor twee spoorstaven die d.m.v. meerdere bielsen (dwarsliggers) met elkaar verbonden zijn. Tevens worden de spoorstaven door die bielsen op een vaste voorgeschreven afstand gehouden. Zie: artikel [[Railsystemen]].
+
|Uitleg= (Grootspoor); kraan waarmee de luchtdrukrem van een trein bediend wordt (luchtkraan. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Railsstuk
+
|Term= Remmer
−
|Omschrijving= In de modelspoorwereld maken we veelvuldig gebruik van railsstukken (andere benaming voor stukken rails). Deze railsstukken komen in rechte- of gebogen vorm voor. Ook bij het Grootspoor (bijv. Prorail) wordt gebruikt gemaakt van geprefabriceerde railsstukken.
+
|Uitleg= (Grootspoor); "rangeerder", ook: '''bedienaar van de handrem''' op treinen die vroeger geen doorgaande automatische luchtdrukrem bezaten. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Remmer_(spoorwegen) Meer over remmer].
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Railzaag
+
|Term= Remmershuis
−
|Omschrijving= (Modelspoor). Wordt gebruikt bij het maken van onderbrekingen in een spoorstaaf (bijv. voor detectie-secties). Bijv. de railzaag van Roco. Hiermee kunnen smalle zaagsneden (&plusmn;0,4 mm) gemaakt worden. [http://www.roco.cc/produkteshop/uebersicht/detail/cat/952/pr/allzweck-bastelsaumlge.html Meer over de Railzaag].
+
|Uitleg= (Grootspoor); hokje op goederenwagen, waarin de man zit die de handremmen bedient; zie: "geleider". [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Remmer_(spoorwegen) Meer over remmer].
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Randaarde
+
|Term= Remschoen
−
|Omschrijving= (Elektrotechniek). Randaarde zorgt ervoor dat, wanneer er een defect aan een apparaat (bijv. een wasmachine) ontstaat, dit apparaat zelf niet onder spanning komt te staan. De randaarde-aansluiting geleidt de spanning/stroom naar het aardpunt in huis (gewoonlijk een metalen pin in de kruipruimte) en via die weg de grond in. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
+
|Uitleg= Schoenvormig stuk metaal, dat op de rails gelegd wordt voor een aanrijdende wagen, met de bedoeling deze te remmen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rangeerheuvel
+
|Term= Resin
−
|Omschrijving= Een verhoging in het spoor, waarvan goederenwagens door de zwaartekracht naar beneden rollen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
+
|Uitleg= (Chemie); '''resin''' is een kunsthars. Het is een synthetische stof die dezelfde kenmerken heeft als een natuurlijke "hars": het is gietbaar, zacht maar goed hechtend. Kunstharsen zijn vaak thermoplastisch, licht vervormbaar en meestal goed isolerend. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] In de modelbouw bestaat "resin" uit gemalen steen wat doorgaans wordt gemengd met vloeibare "kunsthars". Door deze vermenging krijgen we een gietbaar mengsel. Ideaal voor het gieten in een mal om er bijv. gebouwen of tunnelingangen van te maken. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunsthars Meer over kunsthars].
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rangeerseinen
+
|Term="Resolver"
−
|Omschrijving= Verlichting die alleen tijdens het rangeren gevoerd wordt. [[Locomotief en treinstelverlichting|Meer over rangeerseinen]]. Het rangeersein bestaat uit &eacute;&eacute;n witte lamp aan weerszijden van het railvoertuig. W&eacute;lke lammen gebruikt worden is een keuze van de machinist. [[Front en sluitseinen|Meer over front- en sluitseinen]].
+
|Uitleg= (Eng); Onderdeel van een industriële servomotor. Ook '''hoekopnemer''' genoemd. Dient voor het bepalen van de draaihoek van de rotor. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] (Zie ook: artikel [[Wat is een servomotor]] en [[Woorden - E#Encoder|Encoder]].
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rangeerterrein
+
|Term="Resort"
−
|Omschrijving= [[Woorden - E#Emplacement|Emplacement]] speciaal ingericht voor het rangeren. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
+
|Uitleg= (België ressort); (schroef)veer tussen aspot en onderstel van loc of wagen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rangeerverlichting
+
|Term= Restauratierijtuig
−
|Omschrijving= zie: [[Woorden - R#Rangeerseinen|Rangeerseinen]]
+
|Uitleg= (Grootspoor); een '''rijtuig voorzien van een keuken''' en zitplaatsen aan tafels. In dit rijtuig worden dranken en maaltijden geserveerd. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Restauratierijtuig Meer over restauratierijtuig].
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rangeren
+
|Term= Restaureren
−
|Omschrijving= Het samenstellen van een trein door het in de juiste volgorde (aan-)koppelen van wagens of rijtuigen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
+
|Uitleg= (Grootspoor); Het vuur ontdoen van slakken, een nieuw vuur aanleggen, waternemen, machinistenhuis schoonmaken, de bewegende delen smeren zowel de betekenis: "in de vroegere toestand herstellen", nl. rijklaar maken zoals de loc was voor de rit, als "lichamelijk herstellen", "voeden", komen hier naar voren; de lok "krijgt te eten en te drinken". [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]  
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rechtsleidend wissel
+
|Term= Restzetting
−
|Omschrijving= Een wissel waarbij de afgebogen [[Woorden - W#Wisseltong|wisseltong]] naar rechts leidt. Het andere spoor gaat hierbij rechtdoor en kan in principe met volle (=toegestane) snelheid genomen worden. In afbuigende stand, geldt er in principe altijd een lagere snelheid. Zie: artikel [[Basisvormen]].
+
|Uitleg= '''Zetting''' die verwacht mag worden gedurende een bepaalde periode vanaf een vastgesteld moment. Bijv. max. 10 cm gedurende 10 jaar na oplevering werk. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Referentiesnelheid
+
|Term= Retourstroom
−
|Omschrijving= ([[Woorden - B#Baanvaksnelheid|Baanvaksnelheid]]) De maximaal toegestane snelheid op een traject. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
+
|Uitleg= De '''stroom''' die van het [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]]vragende tractievoertuig '''terug gaat''' naar het voedende station. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Reinigingsperron
+
|Term= Reverse engineering 
−
|Omschrijving= Speciaal perron voor het reinigen van (reizigers-)materieel. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
+
|Uitleg= (Engels); '''reverse engineering''' is het onderzoeken van een product (meestal een product van een concurrent, een wapen dat van een tegenstander is gestolen, een stuk [[Woorden - S#Software|software]] of een communicatieprotocol) om daaruit af te leiden wat de eisen zijn waaraan het product probeert te voldoen, of om de precieze interne werking ervan te achterhalen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Reverse_engineering Meer over reverse engineering].
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Reisinformatie
+
|Term= "Reverse voltage"
−
|Omschrijving= Alle informatie aan reizigers met betrekking tot de treindienst. vertrektijden, vertrekpunten, vertragingen, aankomsttijden, stopplaatsen, eindbestemming etc. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
+
|Uitleg= (Elektronica); de '''spanning in tegengestelde richting''' (=anders van polariteit dan de spanning in [[Woorden - D#Doorlaatrichting|doorlaatrichting]]) over een [[Woorden - C#Component|component]], zoals bijv. een [[Elektronica basis#De diode|diode]] of een [[Wat is een led|led]]. Is die spanning (ook blokkeerspanning genoemd) in tegengestelde richting hoger dan de maximum opgegeven waarde in de [[Woorden - D#Datascheet|datasheet]], dan raakt de component onherstelbaar defect. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Reistijd
+
|Term= Richtingbedrijf
−
|Omschrijving= Wordt bepaald door de rijtijd van een trein (kale rijtijd) + de tijd dat de trein stilstaat + overstaptijd + rijtijdmarge (= percentage op de kale rijtijd, afhankelijk van het type trein). De reistijd wordt weergegeven in hele minuten. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] Zie ook: [[Woorden - R#Rijtijd|Rijtijd]].
+
|Uitleg= (Grootspoor); groepering van '''rijrichtingen''' op een viersporig baanvak. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://www.ovnet.nl/?spoorbegrip=richtingbedrijf Meer over Richtingbedrijf] Zie ook: [[Woorden - L#Lijnbedrijf|Lijnbedrijf]].
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Reizigersinformatie
+
|Term= Rijden op zicht
−
|Omschrijving= Alle informatie op- en rond de spoorweginfrastuctuur ten behoeve van de reiziger. Naast reisinformatie (bijvoorbeeld zoals aangeboden via vertrekstaten, [[Woorden - C#CTA-borden|CTA-borden]]) betreft dit o.a. informatie over de locatie van verkooppunten, toiletten, taxi’s, bussen, bagagedepots, accomodaties(s), enz. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
+
|Uitleg= (Grootspoor); lastgeving, '''tegenwoordig heet dat "aanwijzing"''': de machinist moet tijdig kunnen stoppen voor elk gevaar. Overwegen etc. mogen maximaal met 10 km/u worden genaderd. Deze lastgeving wordt vaak opgelegd bij ongelukken en storingen, maar kan ook door het sein "knipperend geel" worden opgelegd voor rangeerbewegingen.  
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Reizigersoverpad
+
|Term= Rijdraad
−
|Omschrijving= Overpad, (alleen) bestemd voor reizigers. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] Zie:artikel [[Overwegen Grootspoor]].
+
|Uitleg= (NS-jargon bij het Grootspoor); De '''onderste twee''' - vlak naast elkaar (dus horizontaal) - '''liggende draden''' van de bovenleiding. Zie: artikel [[Bovenleiding algemeen]].
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Reko-locomotief
+
|Term= Rijdraadhoogte
−
|Omschrijving= Reko staat voor ''Rekonstruktion''. Na WO2 en de splitsing van de DRG in DB (West-Duitsland) en DR (Oost-Duitsland) waren er vooral bij die laatste onvoldoende middelen voor de wederopbouw. Op basis van (ver)oud(erd) materieel werd een vernieuwings-, oftewel reconstructieprogramma gestart. Zo werden oude stoomlocs vernieuwd door o.a. nieuwe ketels aan te brengen.
+
|Uitleg= (Grootspoor); '''rijdraadhoogte''' is de afstand tussen "Bovenkant Spoor" (BS) en onderkant rijdraad, waarbij de as waarover deze wordt gemeten, mee kantelt met de [[Woorden - V#Verkanting|Verkanting]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Relaishuis
+
|Term= Rijnboog
−
|Omschrijving= (In spoorjargon RH) Gebouw (steen/beton) op een emplacement, waarin de relaisbeveiliging van dat emplacement is ondergebracht. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
+
|Uitleg= (Rhijnboog); bijnaam voor de locomotieven van de serie NS 1600, die oorspronkelijk voor de Nederlandsche Rhijnspoorwegmaatschappij gebouwd waren en voorzien waren van een [[Woorden - B#Bogie|bogie]], een [[Woorden - B#Boog|boog]]; ook: [[Woorden - E#Erwtenbus|"erwtenbus"]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Remmer
+
|Term= Rijregelaar
−
|Omschrijving= Rangeerder, ook: bedienaar van de handrem op treinen die vroeger geen doorgaande automatische luchtdrukrem bezaten. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
+
|Uitleg= (Modelspoor digitaal); 1. '''Regelaar''' (draaiknop) op een digitale centrale, om de snelheid van een modeltrein te regelen. Zie artikel [[Centrales]].<br />2. (Modelspoor analoog); Elektronica in een omkasting, met een ingebouwde of losse trafo/voeding, t.b.v. '''het regelen van de snelheid''' van een modeltrein. De kast kan extra functionaliteit bevatten zoals een aparte wisselspanningsaansluitig voor verlichting. Zie artikel [[Overige rijregelaars]].
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= ''Resolver''
+
|Term= Rijspiegel
−
|Omschrijving= (Eng); Onderdeel van een industri&euml;le servomotor. Ook hoekopnemer genoemd. Dient voor het bepalen van de draaihoek van de rotor. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
+
|Uitleg= (Grootspoorjargon); Wanneer het spoor regelmatig bereden wordt, zal de bovenkant van de spoorstaaf glad worden door de passerende wielen. Hierdoor wordt de spoorstaafkop zo glad als een '''spiegel'''.  
−
(zie ook: artikel [[Wat is een servomotor]] en [[Woorden - E#Encoder|Encoder]].
 
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Restauratierijtuig
+
|Term= Rijtijd
−
|Omschrijving= Een rijtuig voorzien van een keuken en zitplaatsen aan tafels. In dit rijtuig worden dranken en maaltijden geserveerd. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
+
|Uitleg= De tijd die de trein nodig heeft om vanaf plaats A naar plaats B te rijden (doorgaans van stilstand tot stilstand). De '''rijtijd''' wordt bepaald door [[Woorden - I#Infra|infra]]-, [[Woorden - M#Materieel|materieel]]-, en dienstregelingskarakteristieken (bijv. baanvaksnelheid, materieelsoort, aantal stops, enz.). De rijtijd wordt weergegeven tot in tienden van hele minuten. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Restzetting
+
|Term= Rijtrek
−
|Omschrijving= Zetting die verwacht mag worden gedurende een bepaalde periode vanaf een vastgesteld moment. Bijv. max. 10 cm gedurende 10 jaar na oplevering werk. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
+
|Uitleg= Trek op het vuur die ontstaat door de rijwind; deze trek werkt zowel van boven aan de schoorsteen als vanonder aan het rooster. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Retourstroom
+
|Term= Rijtuig
−
|Omschrijving= De stroom die van het stroomvragende tractievoertuig terug gaat naar het voedende station. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
+
|Uitleg= (Grootspoor); een '''rijtuig''' is één van de wagons van een personentrein of tram (treinwagon of tramwagon bestemd voor reizigersvervoer). [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= ''Reverse voltage''
+
|Term= Rijweg
−
|Omschrijving= (Elektronica). De spanning in tegengestelde richting (=anders van polariteit dan de spanning in doorlaatrichting) over een component, zoals bijv. een diode. Is die spanning in tegengestelde richting hoger dan de maximum opgegeven waarde in de [[Woorden - D#Datascheet|datasheet]], dan raakt de component onherstelbaar defect. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
+
|Uitleg= (Grootspoor); een '''rijweg''' is een afgebakend deel van het spoorwegnet in een zodanige toestand, dat [[Woorden - M#Materieel|materieel]] op deze rijweg onder veiligheidscondities kan worden verplaatst, nadat toestemming is verleend. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Rijweg_(spoorwegen) Meer over rijweg]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Richtingbedrijf
+
|Term= Rijwegen
−
|Omschrijving= Groepering van rijrichtingen op een viersporig baanvak. [http://www.ovnet.nl/?h=begrip&m=begrip&b=richtingbedrijf Meer over Richtingbedrijf] [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] Zie ook: [[Woorden - L#Lijnbedrijf|Lijnbedrijf]].
+
|Uitleg= Zie website [https://nl.wikipedia.org/wiki/Rijweg_(spoorwegen) Wikipedia]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rijden op zicht
+
|Term= Ringleiding 
−
|Omschrijving= Lastgeving, tegenwoordig heet dat aanwijzing: de machinist moet tijdig kunnen stoppen voor elk gevaar. Overwegen etc. mogen maximaal met 10 km/u worden genaderd. Deze lastgeving wordt vaak opgelegd bij ongelukken en storingen, maar kan ook door het sein 'knipperend geel' worden opgelegd voor rangeerbewegingen.  
+
|Uitleg= Een '''ringleiding''' ook: centrale voedingsleiding (CVL), zorgt er door de grotere draaddiameter voor, dat de voedingsspanning zonder spanningsverlies van de transformator of de [[Centrales|centrale]] bij de rails komt. Het voorkomt ook dat door slechte railverbinders (raillassen) delen van de baan zonder spanning komen. [[Centrale voedingsleiding|Meer over ringleiding]].
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rijdraad
+
|Term= Robeltrein
−
|Omschrijving= (NS-jargon bij het Grootspoor). De onderste twee - vlak naast elkaar (dus horizontaal) - liggende  draden van de bovenleiding. Zie: artikel [[Bovenleiding algemeen]].
+
|Uitleg= (Grootspoor); speciale trein voor het leggen van rails. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Robeltrein Wikipedia] [https://www.railplaza.nl/de-robeltrein/ Meer over '''Robeltrein''']
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rijdraadhoogte
+
|Term= "Rode pit"
−
|Omschrijving= Afstand tussen Bovenkant Spoor (BS) en onderkant rijdraad, waarbij de as waarover deze wordt gemeten, mee kantelt met de [[Woorden - V#Verkanting|Verkanting]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
+
|Uitleg= (Spoorjargon); Een sein dat '''rood licht''' vertoont.
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rijregelaar
+
|Term= Roestrijden
−
|Omschrijving= (Modelspoor). 1). Regelaar (draaiknop) op een digitale centrale, om de snelheid van een modeltrein te regelen. Zie artikel [[Centrales]]. 2). Elektronica in een omkasting, met een ingebouwde of losse trafo/voeding, t.b.v. het regelen van de snelheid van een modeltrein. De kast kan extra functionaliteit bevatten. Zie artikel [[Overige rijregelaars]].
+
|Uitleg= (Grootspoor); het berijden van weinig gebruikte sporen of wisselverbindingen, zoals overloopwissels, om '''roestaanslag van de rails''' te verwijderen. Van belang om ervoor te zorgen dat de rails elektrisch geleidend blijven. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(4)]] [https://www.infrasite.nl/glossary/roestrijden/ Meer over roestrijden].
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rijspiegel
+
|Term= Roestvast staal
−
|Omschrijving= (Grootspoorjargon). Wanneer het spoor regelmatig bereden wordt, zal de bovenkant van de spoorstaaf glad worden door de passerende wielen. Hierdoor wordt de spoorstaafkop zo glad als een spiegel.  
+
|Uitleg= '''Roestvast staal''', ook "rvs" of "inox" genoemd, is een verzamelnaam voor een aantal legeringen van hoofdzakelijk ijzer, chroom, nikkel en koolstof. Om van roestvast staal te kunnen spreken, is minimaal 11 tot 12% chroom en maximaal 1,2% koolstof nodig. Verder zijn in veel soorten roestvast staal ook de elementen molybdeen, titanium, mangaan, stikstof en silicium aanwezig. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Roestvast_staal Meer over roestvast staal].
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rijtijd
+
|Term= Roken
−
|Omschrijving= De tijd die de trein nodig heeft om vanaf plaats A naar plaats B te rijden (doorgaans van stilstand tot stilstand). De rijtijd wordt bepaald door infra-, materieel-, en dienstregelingskarakteristieken (bijv. baanvaksnelheid, materieelsoort, aantal stops, enz.). De rijtijd wordt weergegeven tot in tienden van hele minuten. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
+
|Uitleg= Zwart roken, walmen; "een zware pijp roken"; vgl. stinken, runnen, zware tabak roken. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]  
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rijtuig
+
|Term= Rolbareel
−
|Omschrijving= (Grootspoor). Een van de wagons van een trein of tram (treinwagon of tramwagon bestemd voor reizigersvervoer).
+
|Uitleg= (België); rijdende afsluiting (afsluithek) bij overweg. Deze metalen constructie met twee wielen werd vroeger gebruikt bij een overweg. Wanneer een trein in aankomst was sloot de overwegwachter de doorgang af voor het wegverkeer door de '''bareel voor het spoor te rollen'''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] [https://blog.seniorennet.be/michelfaillie/archief.php?ID=2372294 Meer over rolbareel].
−
[[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
 
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rijweg
+
|Term= Rollend gereedschap
−
|Omschrijving= Een rijweg is een afgebakend deel van het spoorwegnet in een zodanige toestand, dat materieel op deze rijweg onder veiligheidscondities kan worden verplaatst, nadat toestemming is verleend. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
+
|Uitleg= '''Gereedschappen''' en hulpmiddelen, bestemd om door middel handkracht over het spoor te worden bewogen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rijwegen
+
|Term= Rollend materieel
−
|Omschrijving= Zie website [http://www.safe-train.nl/ RailInfra]
+
|Uitleg= (Grootspoor); '''rollend materieel''' is het totaal aan locomotieven, treinstellen, rijtuigen, wagens, onderhoudstreinen, bijzondere voertuigen, enz. dat rijdt op het spoorwegennet (ook wel afgekort tot [[Woorden - M#Materieel|materieel]]). [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]  
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Robeltrein
+
|Term= Romneyloods
−
|Omschrijving= Speciale trein voor het leggen van rails. [http://www.treinengek.nl/bouw/werktrein.robel.php Meer over Robeltrein]
+
|Uitleg= Een '''"romneyloods"''' is een type loods dat in het Verenigd Koninkrijk wordt geproduceerd. Het is een doorontwikkelde variant van de [[Woorden - N#Nissenhut|Nissenhut]] die tijdens de Eerste Wereldoorlog werd uitgevonden, maar vooral op grote schaal gebouwd werd als noodonderkomen in de Tweede Wereldoorlog. De Amerikaanse variant van deze loods is de [https://en.wikipedia.org/wiki/Quonset_hut Quonsetloods]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Romneyloods Meer over Romneyloods]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rode pit
+
|Term= Rond
−
|Omschrijving= Een sein dat rood licht vertoont.
+
|Uitleg= Ronde loods: boogvormige locomotiefloods, waarvan de sporen op een draaischijf uitkomen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Roestrijden
+
|Term= Rongen
−
|Omschrijving= Het berijden van weinig gebruikte sporen of wisselverbindingen, zoals overloopwissels, om roestaanslag van de rails te verwijderen. Van belang om ervoor te zorgen dat de rails elektrisch geleidend blijven. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(4)]]
+
|Uitleg= '''Rongen''' zijn verticale balken (of staven) aan de zijkanten van een platte open goederenwagen, vrachtwagen of oplegger. De rongen dienen als bevestiging en opsluiting van de [[Woorden - L#Lading|lading]], maar kunnen afgenomen of weggeklapt worden voor het laden en lossen. Ze worden toegepast waar platte wagons met klapbare (lage) zijschotten minder geschikt zijn voor de ladingsvorm, zoals buizen, staalplaten, balken en rondhout. Oorspronkelijk werden rongen gebruikt bij hooiwagens in de oogsttijd. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Rongen Meer over rongen].
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rolbareel
+
|Term= Rongenwagen
−
|Omschrijving= (Belgi&euml;): Rijdende afsluiting (afsluithek) bij overweg.
+
|Uitleg= (Grootspoor); platte open wagen, voorzien van opstaande staven/balken om de [[Woorden - L#Lading|lading]] te borgen. De '''rongen''' kunnen afgenomen of weggeklapt worden voor laden en lossen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]. (Zie ook: artikel [[Belading van rongenwagens]]).
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rollend gereedschap
+
|Term= Rood
−
|Omschrijving= Gereedschappen en hulpmiddelen, bestemd om door middel handkracht over het spoor te worden bewogen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]
+
|Uitleg= 1. "Aan of op de rooie houden": de wijzer van de manometer bij of op het rode gebied op de wijzerplaat houden, dat de max. stoomdruk aangeeft; daardoor: de keteldruk maximaal houden, zodat het arbeidsvermogen zo groot mogelijk is. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]<br />2. "Rooie zondag": de wettelijk verplichte vrije zondag die men had na twee voorafgaande zondagsdiensten; de derde zondag was "rood", omdat het verboden was op die dag te werken. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]<br />3. "Roodpet", "rooie pet" bijnaam voor de stationschef/perronchef, de man met de rooie pet. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]<br />4. "Rooie Sien": bijnaam van de roodgeverfde diesel-elektrische treinstellen DE 111-152. Dat deze treinstellen een vrouwennaam kregen was geen toeval: eerder kregen kleinere dieselstellen de naam "blauwe engel". [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rollend materieel
+
|Term= "Roofmate"
−
|Omschrijving= Het totaal aan locomotieven, treinstellen, rijtuigen, wagens, onderhoudstreinen, bijzondere voertuigen, enz. dat rijdt op het spoorwegennet (ook wel afgekort tot materieel). [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]  
+
|Uitleg= Zie: [[Woorden - X#XPS.|XPS]].
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Romneyloods
+
|Term= Rook
−
|Omschrijving= Een Romneyloods is een type loods dat in het Verenigd Koninkrijk wordt geproduceerd. Het is een doorontwikkelde variant van de [[Woorden - N#Nissenhut|Nissenhut]] die tijdens de Eerste Wereldoorlog werd uitgevonden, maar vooral op grote schaal gebouwd werd als noodonderkomen in de Tweede Wereldoorlog. De Amerikaanse variant van deze loods is de Quonsetloods. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [http://nl.wikipedia.org/wiki/Romneyloods Meer over Romneyloods] 
+
|Uitleg= (België); hij maakt zwarte rook: hij (de locomotief) rookt zwart uit de schoosteen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rongen
+
|Term= Rookkast
−
|Omschrijving= Rongen zijn verticale balken (of staven) aan de zijkanten van een platte open goederenwagen, vrachtwagen of oplegger. De rongen dienen als bevestiging en opsluiting van de lading, maar kunnen afgenomen of weggeklapt worden voor het laden en lossen.
+
|Uitleg= Ruimte vooraan de ketel waar de vlammen en de rook uit de verschillende [[Woorden - V#Vlampijp|pijpen]] bijeenkomen om daarna de schoorsteen in te gaan; '''rookkast''' leeghalen of leegscheppen: met het vuur meegekomen vliegas uit de rookkast scheppen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rongenwagen
+
|Term= Rookkastdeur
−
|Omschrijving= Platte open wagen, voorzien van opstaande staven/balken om de lading te borgen (zie: artikel [[Belading van rongenwagens]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]
+
|Uitleg= '''Deur''' waarmee de [[#Rookkast|'''rookkast''']] naar buiten toe afsluitbaar is. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= ''Roofmate''
+
|Term= Rooksliert
−
|Omschrijving= Zie:  [[Woorden - X#XPS.|XPS]].
+
|Uitleg= Rookpluim. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 
}}
 
}}
−
{{Trefwoord
+
{{Woord
−
|Trefwoord= Rughellingplaat
+
|Term= Rooster
−
|Omschrijving= Plaat die op de [[Woorden - D#Dwarsligger|dwarsligger]] gemonteerd wordt en er voor zorgt dat de spoorstaaf naar binnen gekanteld wordt.
+
|Uitleg= '''Rooster''', roosterbed: bed van staven onder in de [[Woorden - V#Vuurkis|vuurkist]], waarop het vuur gestookt wordt. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Roosterbeer
 +
|Uitleg= '''Roosterbeer''': meestal in het meervoud; "roosterberen", de staven van het rooster. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Rot
 +
|Uitleg= '''Rot'''kachel: "slechte kachel", slecht vuur; "rotstuk": slecht stuk spoor, "slecht baanvak"; "dat stuk ligt er rot bij"; "rotbak": slechte stoommaker. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Rouwbrief
 +
|Uitleg= Rangeerseinlantaren(zowel laag- als hoogeplaatst), die in een bepaalde stand een wit vlak toont met aan de randen dubbel diagonaal zwarte strepen, als van een rouwbrief. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Rotor
 +
|Uitleg= (Elektrotechniek); dit is het draaiende deel van een elektromotor. Ook "anker" genaamd. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Rotor_(elektromotor) Meer over rotor].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Rughellingplaat
 +
|Uitleg= (Grootspoor); een '''rughellingplaat''' is een plaat die op de [[Woorden - D#Dwarsligger|dwarsligger]] gemonteerd wordt met behulp van [[Woorden - K#Kraagbout|kraagbouten]] en er voor zorgt dat de spoorstaaf naar binnen gekanteld wordt. Zie ook [[Woorden - S#Spoorstaafvoet|Spoorstaafvoet]].
 +
}}
 +
{{Woord
 +
|Term= Ruiken
 +
|Uitleg= "Aan de paal ruiken"; zie [[Woorden - P#Paal|"Paal"]]; ook: "snuffelen"; de loc wordt hier als een ruikend dier voorgesteld. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]
 
}}
 
}}
 
{{Voettekst
 
{{Voettekst
 
|Vorige= Woorden - Q
 
|Vorige= Woorden - Q
 
|Volgende= Woorden - S
 
|Volgende= Woorden - S
−
|VorigeMenu= Verklarende woordenlijst}}
+
|VorigeMenu= Verklarende woordenlijst
−
{| width= "100%"
+
}} {| width= "100%"
 
|- valign= "top"
 
|- valign= "top"
−
! scope= "row" width="80%" |
+
! scope= "row" width="70%" |
−
| <small><small>Laatste wijziging: 21 dec 2017 17:34 (CET)</small></small>
+
| <small>Laatste wijziging: 12 apr 2024 11:46 (CET)</small>
 
|}
 
|}
 
[[Categorie: Afkortingen|R]]
 
[[Categorie: Afkortingen|R]]

Huidige versie van 12 apr 2024 om 11:47

Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net - Update door Fred Eikelboom

Woord of afkorting:         Zoeken op deze pagina: CTRL + F.

R.

Elektrische weerstand of "resistantie" is de elektrische eigenschap van materialen om de doorgang van elektrische stroom te belemmeren. In formules wordt voor de weerstand de letter R gebruikt, afgeleid van het latijnse "resistere". (3) Meer over R (weerstand).

RAL.

Afkorting van ReichsAusschuss für Lieferbedingungen. Het is een Europees kleur matching systeem dat kleuren definieert voor verf, coatings en plastics. (3) Meer over RAL-kleuren. Nog meer over RAL-kleuren.

RC(N).

Afkorting van Rail Community. Het is een vereniging van fabrikanten die digitale apparatuur maken. Deze vereniging geeft ook normen uit, beginnende met "RCN-". Meer over RCN.

RET.

Afkorting van Resistor Equipped Transistor. Dit is een type transistor waar één of twee weerstanden ingebouwd zijn (af fabriek). Voordeel is dat er op de print minder componenten nodig zijn. Is er in TO92 of SMD-behuizing. Ook zijn er uitvoeringen waarbij twee transistoren inclusief weerstanden in één behuizing zitten.

RH.

Afkorting van Relaishuis. Gebouwd naast de spoorbaan. Hierin bevinden zich de relais voor de beveiliging.

RJ.

Afkorting van Registered Jack, geregistreerde insteekplug. Voorbeelden: RJ12 en RJ45-connectoren. Meer over RJ.

RK.

Afkorting van RelaisKast.

RMS.

De Engelse afkorting voor Root-Mean-Square ofwel de wortel uit het gemiddelde kwadraat. Ook aangeduid als het effectieve vermogen. Meer over RMS.

RNE.

Afkorting van RailNetEurope. Dit is een Europees samenwerkingsverband van beheerders van rail-infrastructuur. Meer over RNE.

ROD.

Afkorting van Regionale Ontkoppeling Dienstregeling.

RoHS.

De RoHS-richtlijn (van het Engelse Restriction of Hazardous Substances - beperking van gevaarlijke stoffen), is een EU-richtlijn met als doel het gebruik van bepaalde gevaarlijke stoffen in elektrische en elektronische apparatuur te beperken. (3) Meer over RoHS.

RSC.

Afkorting van Rail Service Center. Regionaal knooppunt voor het gecombineerde vervoer van containers, wissellaadbakken en opleggers. Op het RSC vindt overslag plaats van de ladingseenheden van het ene naar het andere transportmiddel. (2)

RS232.

RS staat voor "Radio Standard" of "Recommended Standard". Het is een norm voor de seriële aansluiting tussen computers en randapparatuur of tussen computers onderling. Deze norm werd in 1969 gepubliceerd door de "Electronic Industries Association". (3) Meer over RS232].

Rtg.

Afkorting van rijtuig.

Raccordement

Een raccordement is een spoorweg, die niet bestemd is voor openbaar vervoer van personen of goederen en die aansluit op de openbare spoorweg. Op een raccordement bedraagt de snelheid doorgaans ten hoogste 30 km/uur. (3) Meer over raccordement

Rail

(Engels); Rail is de Engelse term of uitdrukking voor "spoorstaaf". Het Engelse meervoud is "rails", in het Nederlands: "spoorstaven". (zie: artikel Railsystemen) Meer over rail.

Railstaven

"Railstaven" is een samentrekking van het Engelse "Rail" (wat op zich al "spoorstaaf" betekent) en het Nederlandse "staven". Er wordt in feite "spoorstaafstaven" gezegd. "Railstaven" is dus een Denglisch verbastering c.q. kruisbestuiving en helemaal fout! Zie ook: Motoraandrijving.

Rail 21

Een door NS in 1988 gepubliceerd toekomstplan met als belangrijkste elementen de verdubbeling van de vervoersomvang en het leveren van een product dat voldoet aan de wensen van de klant. Het plan is echter nooit tot uitvoering gekomen. (2) Meer over Rail 21

"Rail-Pocket"

Een rail-pocket was een handige mini-computer voor gebruik door de conducteur. Diende voor o.a. het reisinformatie geven aan passagiers en het maken van rapporten. Is vervangen door de "smart phone". Meer over rail-pocket.

Raildemper

Een raildemper is een middel om het geluid van treinpassages te beperken. De dempers worden aan de spoorstaven geklemd of gelijmd, waardoor deze minder hard trillen als er een trein overheen rijdt. Meer over Raildemper.

Railhopper

Railhopper is een benaming voor treinstellen (van het type SM'90), die bedoeld waren om de stoptreindiensten over te nemen van Plan V en Plan T. Door mankementen is dit momenteel (medio 2010) afgeblazen. Deze treinstellen komen alléén voor in de regio Zwolle.

Railion

"DB Schenker Rail" is een Europese goederenvervoerder per spoor, met de hoofdvestiging in Duitsland. Het bedrijf werd op 1 januari 1999 opgericht onder de naam "DB Cargo". Na een eerste fusie in 2000 werd de naam Railion ingevoerd en in 2009 werd de naam veranderd in "DB Schenker Rail". Het bedrijf vervoert zeer veel verschillende producten per spoor. Naast bloktreinen voor klanten die zeer veel vervoer in één keer aanbieden, richt "DB Schenker Rail" zich ook op wagenladingvervoer, "Unit Cargo" genoemd. (3) Meer over DB Schenker Rail.

Raillas

1. Een raillas is de plaats waar twee spoorstaven met elkaar verbonden zijn. Heeft als hoofddoel ervoor te zorgen dat beide (achter elkaar liggende) spoorstaven in elkaars verlengde- én op gelijke hoogte blijven. Maakt het tevens mogelijk dat de spoorstaven bij uitzetten of krimpen enigszins in lengte-richting kunnen bewegen. Daarvoor is tussen beide spoorstaven(aan de kopse kant) een stukje vrije ruimte aanwezig.
2.Bij het modelspoor vervult de raillas tevens de functie van doorverbinding voor de (digitale of analoge) spanning op de rails. Zie: artikel Raillassen en overgangsrails.

Rails

Engelse term of uitdrukking voor twee "spoorstaven" die d.m.v. meerdere "bielzen" (dwarsliggers) met elkaar verbonden zijn. Tevens worden de spoorstaven door die bielzen op een vaste voorgeschreven afstand gehouden. Zie: artikel Railsystemen. Meer over rails.

Railsstuk

1. (Modelspoor); in de modelspoorwereld maken we veelvuldig gebruik van railsstukken (andere benaming voor stukken rails). Deze railsstukken komen in rechte- of gebogen vorm voor.
2. Ook bij het Grootspoor (bijv. Prorail) wordt gebruikt gemaakt van geprefabriceerde railsstukken.

Railzaag

(Modelspoor); Wordt gebruikt bij het maken van onderbrekingen in een spoorstaaf (bijv. voor detectie-secties). Bijv. de railzaag van Roco. Hiermee kunnen smalle zaagsneden (±0,4 mm) gemaakt worden. Meer over de Railzaag.

Rammelen

Rammelen: het geluid wat de loc maakt bij speling in de lagers van het drijfwerk; ook: "slaan". (1)

Randaarde

(Elektrotechniek); Randaarde zorgt ervoor dat, wanneer er een defect aan een apparaat (bijv. een wasmachine) ontstaat, dit apparaat zelf niet onder spanning komt te staan. De randaarde-aansluiting geleidt de spanning/stroom naar het aardpunt in huis (gewoonlijk een metalen pin in de kruipruimte) en via die weg de grond in. (3)

Randaarde stekker

(Elektrotechniek); randaarde is een norm voor het aardcontact (zie hierboven) in een stopcontact voor netvoeding. Het contact bestaat uit twee metalen delen aan weerszijden van de contactdoos en de randaarde stekker (de contactstop). (3)

Zie ook: landenoverzichtMeer over randaarde stekker.

Rangeerheuvel

1. Heuvel die aan de ene kant langzaam oploopt en aan de andere kant steiler afloopt, dienend om goederentreinen uit te rangeren tot telkens één- of meer wagens voor verschillende richtingen; zie ook: Heuvelen. (1)
2. Een verhoging in het spoor, waarvan goederenwagens door de zwaartekracht naar beneden rollen. (3) https://nl.wikipedia.org/wiki/Heuvelen Meer over rangeerheuvel].

Rangeerseinen

Verlichting die alleen tijdens het rangeren gevoerd wordt. Meer over rangeerseinen. Het rangeersein bestaat uit één witte lamp aan weerszijden van het railvoertuig. Wélke lampen aan weerszijden gebruikt worden, is een keuze van de machinist. Meer over front- en sluitseinen.

Rangeerterrein

Emplacement speciaal ingericht voor het rangeren. (3)

Rangeerverlichting

zie: Rangeerseinen

Rangeren

Het samenstellen van een trein door het in de juiste volgorde (aan-)koppelen van wagens of rijtuigen. (3)

Rechtsleidend wissel

Een wissel waarbij de afgebogen wisseltong naar rechts leidt. Het andere spoor gaat hierbij rechtdoor en kan in principe met volle (=toegestane) snelheid genomen worden. In afbuigende stand, geldt er in principe altijd een lagere snelheid. Zie: artikel Basisvormen.

Reed-contact

Elektro/elektronica; Een "reed-contact" of "reedschakelaar" is een elektrisch schakelcontact in een glazen buisje dat is gevuld met een edelgas (dit ter voorkoming van inbranden van de contacten), dat bediend wordt door een magnetisch veld, afkomstig van een permanente magneet of van een spoel waardoor een stroom loopt. (3)Meer info over reedschakelaar.

Referentiesnelheid

(Grootspoor); De Referentiesnelheid is de Baanvaksnelheid. De maximaal toegestane snelheid op een traject. (3)

Regeltrafo

(Elektrotechniek); een regeltrafo (ook "variac" of variabele "autotransformator" genoemd), is een transformator voor netspanning (bijv. 230 V~ waarvan de spanning continue geregeld kan worden (terwijl hij in bedrijf is). (3) Meer over de regeltrafo.

Regulateur

Inrichting waarmee de machinist de stoomtoevoer naar de cilinders regelt; ook: moderateur; zie ook: "schuif". (1)

Regulateurhandel

Bedieningsinrichting waarmee de regulateur geopend en gesloten kan worden; ook: regulateursleutel", "lat". (1)

Regulateursleutel

Regulateurhandel: "sleutel" wordt hier gebruikt in de betekenis: "werktuig waarmee een stift of staaf wordt omgedraaid, of waarvan een draaiende stift of staaf deel uitmaakt"; de regulateurhandel is inderdaad verbonden aan een draaibare as door de ketel heen, naar de regulateur. (1)

Reinigingsperron

(Grootspoor); speciaal perron voor het reinigen van (reizigers-)materieel. (2)

Reisinformatie

Alle informatie aan reizigers met betrekking tot de treindienst. vertrektijden, vertrekpunten, vertragingen, aankomsttijden, stopplaatsen, eindbestemming etc. (2)

Reistijd

Wordt bepaald door de rijtijd van een trein (kale rijtijd) + de tijd dat de trein stilstaat + overstaptijd + rijtijdmarge (= percentage op de kale rijtijd, afhankelijk van het type trein). De reistijd wordt weergegeven in hele minuten. (2) Zie ook: Rijtijd.

Reizigersinformatie

Alle informatie op- en rond de spoorweginfrastuctuur ten behoeve van de reiziger. Naast reisinformatie (bijvoorbeeld zoals aangeboden via vertrekstaten, CTA-borden) betreft dit o.a. informatie over de locatie van verkooppunten, toiletten, taxi’s, bussen, bagagedepots, accomodaties(s), enz. (2)

Reizigersoverpad

Overpad, (alleen) bestemd voor reizigers. (2) Zie:artikel Overwegen Grootspoor.

Reko-locomotief

Reko staat voor Rekonstruktion. Na WO2 en de splitsing van de DRG in DB (West-Duitsland) en DR (Oost-Duitsland) waren er vooral bij die laatste onvoldoende middelen voor de wederopbouw. Op basis van (ver)oud(erd) materieel werd een vernieuwings-, oftewel reconstructieprogramma gestart. Zo werden oude stoomlocs vernieuwd door o.a. nieuwe ketels aan te brengen.

Relais

Een relais is een door een elektromagneet bediende schakelaar die een willekeurig aantal schakelcontacten kan openen of sluiten. Ze zijn er in zeer veel verschillende uitvoeringsvormen, zowel wat betreft aantal en functie van de contacten, de functie van het relais zelf, de bevestiging van de aansluitingen, de spoelspanning en de afmetingen ervan. Een relais kan worden toegepast om met behulp van een relatief klein elektrisch vermogen in de spoel van de elektromagneet een hoge spanning of een grote stroom te kunnen schakelen. (3) Meer over relais.

Relaishuis

(In spoorjargon RH). Gebouw (steen/beton) op een emplacement, waarin de relaisbeveiliging van dat emplacement is ondergebracht. (2)

Rem

1. Inrichting tot remmen. (1)
2. Afkorting van remise. (1)

Remblok

Blok dat bij het remmen tegen een wiel aangedrukt wordt en zodoende de beweging belemmert. (1)

Remise

Zie: lokloods. (1)

Remgenerator

Een remgenerator (in het Duits: "bremsmodul", in het Engels: "brake module"), ontvangt alle informatie van de centrale of booster die via de rails naar de locdecoder wordt verzonden. Hij verandert deze informatie zo, dat hij één locomotiefdecoder opdracht geeft om het snelheidsniveau op stilstand (nul) te zetten, zodat de loc/treinstel natuurgetrouw afremt. De andere componenten van de ditale locopdrachten blijven ongewijzigd behouden. Bij stoppen voor het sein blijven de front en achter verlichting branden.

Pas op! Er bestaan remgeneratoren die alleen een algemeen stopsignaal naar alle locs versturen en dan staat alles stil! Meer over remgenerator.

Remkraan

(Grootspoor); kraan waarmee de luchtdrukrem van een trein bediend wordt (luchtkraan. (1)

Remmer

(Grootspoor); "rangeerder", ook: bedienaar van de handrem op treinen die vroeger geen doorgaande automatische luchtdrukrem bezaten. (3) Meer over remmer.

Remmershuis

(Grootspoor); hokje op goederenwagen, waarin de man zit die de handremmen bedient; zie: "geleider". (1) Meer over remmer.

Remschoen

Schoenvormig stuk metaal, dat op de rails gelegd wordt voor een aanrijdende wagen, met de bedoeling deze te remmen. (1)

Resin

(Chemie); resin is een kunsthars. Het is een synthetische stof die dezelfde kenmerken heeft als een natuurlijke "hars": het is gietbaar, zacht maar goed hechtend. Kunstharsen zijn vaak thermoplastisch, licht vervormbaar en meestal goed isolerend. (3) In de modelbouw bestaat "resin" uit gemalen steen wat doorgaans wordt gemengd met vloeibare "kunsthars". Door deze vermenging krijgen we een gietbaar mengsel. Ideaal voor het gieten in een mal om er bijv. gebouwen of tunnelingangen van te maken. Meer over kunsthars.

"Resolver"

(Eng); Onderdeel van een industriële servomotor. Ook hoekopnemer genoemd. Dient voor het bepalen van de draaihoek van de rotor. (3) (Zie ook: artikel Wat is een servomotor en Encoder.

"Resort"

(België ressort); (schroef)veer tussen aspot en onderstel van loc of wagen. (1)

Restauratierijtuig

(Grootspoor); een rijtuig voorzien van een keuken en zitplaatsen aan tafels. In dit rijtuig worden dranken en maaltijden geserveerd. (3) Meer over restauratierijtuig.

Restaureren

(Grootspoor); Het vuur ontdoen van slakken, een nieuw vuur aanleggen, waternemen, machinistenhuis schoonmaken, de bewegende delen smeren zowel de betekenis: "in de vroegere toestand herstellen", nl. rijklaar maken zoals de loc was voor de rit, als "lichamelijk herstellen", "voeden", komen hier naar voren; de lok "krijgt te eten en te drinken". (1)

Restzetting

Zetting die verwacht mag worden gedurende een bepaalde periode vanaf een vastgesteld moment. Bijv. max. 10 cm gedurende 10 jaar na oplevering werk. (2)

Retourstroom

De stroom die van het stroomvragende tractievoertuig terug gaat naar het voedende station. (2)

Reverse engineering

(Engels); reverse engineering is het onderzoeken van een product (meestal een product van een concurrent, een wapen dat van een tegenstander is gestolen, een stuk software of een communicatieprotocol) om daaruit af te leiden wat de eisen zijn waaraan het product probeert te voldoen, of om de precieze interne werking ervan te achterhalen. (3) Meer over reverse engineering.

"Reverse voltage"

(Elektronica); de spanning in tegengestelde richting (=anders van polariteit dan de spanning in doorlaatrichting) over een component, zoals bijv. een diode of een led. Is die spanning (ook blokkeerspanning genoemd) in tegengestelde richting hoger dan de maximum opgegeven waarde in de datasheet, dan raakt de component onherstelbaar defect. (3)

Richtingbedrijf

(Grootspoor); groepering van rijrichtingen op een viersporig baanvak. (2) Meer over Richtingbedrijf Zie ook: Lijnbedrijf.

Rijden op zicht

(Grootspoor); lastgeving, tegenwoordig heet dat "aanwijzing": de machinist moet tijdig kunnen stoppen voor elk gevaar. Overwegen etc. mogen maximaal met 10 km/u worden genaderd. Deze lastgeving wordt vaak opgelegd bij ongelukken en storingen, maar kan ook door het sein "knipperend geel" worden opgelegd voor rangeerbewegingen.

Rijdraad

(NS-jargon bij het Grootspoor); De onderste twee - vlak naast elkaar (dus horizontaal) - liggende draden van de bovenleiding. Zie: artikel Bovenleiding algemeen.

Rijdraadhoogte

(Grootspoor); rijdraadhoogte is de afstand tussen "Bovenkant Spoor" (BS) en onderkant rijdraad, waarbij de as waarover deze wordt gemeten, mee kantelt met de Verkanting. (2)

Rijnboog

(Rhijnboog); bijnaam voor de locomotieven van de serie NS 1600, die oorspronkelijk voor de Nederlandsche Rhijnspoorwegmaatschappij gebouwd waren en voorzien waren van een bogie, een boog; ook: "erwtenbus". (1)

Rijregelaar

(Modelspoor digitaal); 1. Regelaar (draaiknop) op een digitale centrale, om de snelheid van een modeltrein te regelen. Zie artikel Centrales.
2. (Modelspoor analoog); Elektronica in een omkasting, met een ingebouwde of losse trafo/voeding, t.b.v. het regelen van de snelheid van een modeltrein. De kast kan extra functionaliteit bevatten zoals een aparte wisselspanningsaansluitig voor verlichting. Zie artikel Overige rijregelaars.

Rijspiegel

(Grootspoorjargon); Wanneer het spoor regelmatig bereden wordt, zal de bovenkant van de spoorstaaf glad worden door de passerende wielen. Hierdoor wordt de spoorstaafkop zo glad als een spiegel.

Rijtijd

De tijd die de trein nodig heeft om vanaf plaats A naar plaats B te rijden (doorgaans van stilstand tot stilstand). De rijtijd wordt bepaald door infra-, materieel-, en dienstregelingskarakteristieken (bijv. baanvaksnelheid, materieelsoort, aantal stops, enz.). De rijtijd wordt weergegeven tot in tienden van hele minuten. (2)

Rijtrek

Trek op het vuur die ontstaat door de rijwind; deze trek werkt zowel van boven aan de schoorsteen als vanonder aan het rooster. (1)

Rijtuig

(Grootspoor); een rijtuig is één van de wagons van een personentrein of tram (treinwagon of tramwagon bestemd voor reizigersvervoer). (3)

Rijweg

(Grootspoor); een rijweg is een afgebakend deel van het spoorwegnet in een zodanige toestand, dat materieel op deze rijweg onder veiligheidscondities kan worden verplaatst, nadat toestemming is verleend. (2) Meer over rijweg

Rijwegen

Zie website Wikipedia

Ringleiding

Een ringleiding ook: centrale voedingsleiding (CVL), zorgt er door de grotere draaddiameter voor, dat de voedingsspanning zonder spanningsverlies van de transformator of de centrale bij de rails komt. Het voorkomt ook dat door slechte railverbinders (raillassen) delen van de baan zonder spanning komen. Meer over ringleiding.

Robeltrein

(Grootspoor); speciale trein voor het leggen van rails. Wikipedia Meer over Robeltrein

"Rode pit"

(Spoorjargon); Een sein dat rood licht vertoont.

Roestrijden

(Grootspoor); het berijden van weinig gebruikte sporen of wisselverbindingen, zoals overloopwissels, om roestaanslag van de rails te verwijderen. Van belang om ervoor te zorgen dat de rails elektrisch geleidend blijven. (4) Meer over roestrijden.

Roestvast staal

Roestvast staal, ook "rvs" of "inox" genoemd, is een verzamelnaam voor een aantal legeringen van hoofdzakelijk ijzer, chroom, nikkel en koolstof. Om van roestvast staal te kunnen spreken, is minimaal 11 tot 12% chroom en maximaal 1,2% koolstof nodig. Verder zijn in veel soorten roestvast staal ook de elementen molybdeen, titanium, mangaan, stikstof en silicium aanwezig. (3) Meer over roestvast staal.

Roken

Zwart roken, walmen; "een zware pijp roken"; vgl. stinken, runnen, zware tabak roken. (1)

Rolbareel

(België); rijdende afsluiting (afsluithek) bij overweg. Deze metalen constructie met twee wielen werd vroeger gebruikt bij een overweg. Wanneer een trein in aankomst was sloot de overwegwachter de doorgang af voor het wegverkeer door de bareel voor het spoor te rollen. (1) Meer over rolbareel.

Rollend gereedschap

Gereedschappen en hulpmiddelen, bestemd om door middel handkracht over het spoor te worden bewogen. (2)

Rollend materieel

(Grootspoor); rollend materieel is het totaal aan locomotieven, treinstellen, rijtuigen, wagens, onderhoudstreinen, bijzondere voertuigen, enz. dat rijdt op het spoorwegennet (ook wel afgekort tot materieel). (2)

Romneyloods

Een "romneyloods" is een type loods dat in het Verenigd Koninkrijk wordt geproduceerd. Het is een doorontwikkelde variant van de Nissenhut die tijdens de Eerste Wereldoorlog werd uitgevonden, maar vooral op grote schaal gebouwd werd als noodonderkomen in de Tweede Wereldoorlog. De Amerikaanse variant van deze loods is de Quonsetloods. (3) Meer over Romneyloods

Rond

Ronde loods: boogvormige locomotiefloods, waarvan de sporen op een draaischijf uitkomen. (1)

Rongen

Rongen zijn verticale balken (of staven) aan de zijkanten van een platte open goederenwagen, vrachtwagen of oplegger. De rongen dienen als bevestiging en opsluiting van de lading, maar kunnen afgenomen of weggeklapt worden voor het laden en lossen. Ze worden toegepast waar platte wagons met klapbare (lage) zijschotten minder geschikt zijn voor de ladingsvorm, zoals buizen, staalplaten, balken en rondhout. Oorspronkelijk werden rongen gebruikt bij hooiwagens in de oogsttijd. (3) Meer over rongen.

Rongenwagen

(Grootspoor); platte open wagen, voorzien van opstaande staven/balken om de lading te borgen. De rongen kunnen afgenomen of weggeklapt worden voor laden en lossen. (3). (Zie ook: artikel Belading van rongenwagens).

Rood

1. "Aan of op de rooie houden": de wijzer van de manometer bij of op het rode gebied op de wijzerplaat houden, dat de max. stoomdruk aangeeft; daardoor: de keteldruk maximaal houden, zodat het arbeidsvermogen zo groot mogelijk is. (1)
2. "Rooie zondag": de wettelijk verplichte vrije zondag die men had na twee voorafgaande zondagsdiensten; de derde zondag was "rood", omdat het verboden was op die dag te werken. (1)
3. "Roodpet", "rooie pet" bijnaam voor de stationschef/perronchef, de man met de rooie pet. (1)
4. "Rooie Sien": bijnaam van de roodgeverfde diesel-elektrische treinstellen DE 111-152. Dat deze treinstellen een vrouwennaam kregen was geen toeval: eerder kregen kleinere dieselstellen de naam "blauwe engel". (1)

"Roofmate"

Zie: XPS.

Rook

(België); hij maakt zwarte rook: hij (de locomotief) rookt zwart uit de schoosteen. (1)

Rookkast

Ruimte vooraan de ketel waar de vlammen en de rook uit de verschillende pijpen bijeenkomen om daarna de schoorsteen in te gaan; rookkast leeghalen of leegscheppen: met het vuur meegekomen vliegas uit de rookkast scheppen. (1)

Rookkastdeur

Deur waarmee de rookkast naar buiten toe afsluitbaar is. (1)

Rooksliert

Rookpluim. (1)

Rooster

Rooster, roosterbed: bed van staven onder in de vuurkist, waarop het vuur gestookt wordt. (1)

Roosterbeer

Roosterbeer: meestal in het meervoud; "roosterberen", de staven van het rooster. (1)

Rot

Rotkachel: "slechte kachel", slecht vuur; "rotstuk": slecht stuk spoor, "slecht baanvak"; "dat stuk ligt er rot bij"; "rotbak": slechte stoommaker. (1)

Rouwbrief

Rangeerseinlantaren(zowel laag- als hoogeplaatst), die in een bepaalde stand een wit vlak toont met aan de randen dubbel diagonaal zwarte strepen, als van een rouwbrief. (1)

Rotor

(Elektrotechniek); dit is het draaiende deel van een elektromotor. Ook "anker" genaamd. (3) Meer over rotor.

Rughellingplaat

(Grootspoor); een rughellingplaat is een plaat die op de dwarsligger gemonteerd wordt met behulp van kraagbouten en er voor zorgt dat de spoorstaaf naar binnen gekanteld wordt. Zie ook Spoorstaafvoet.

Ruiken

"Aan de paal ruiken"; zie "Paal"; ook: "snuffelen"; de loc wordt hier als een ruikend dier voorgesteld. (1)


Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende
 Contact met de redactie: Contact met de redactie 
Laatste wijziging: 12 apr 2024 11:46 (CET)
Overgenomen van "https://encyclopedie.beneluxspoor.net/index.php?title=Woorden_-_R&oldid=50983"