Persoonlijke instellingen

Zelfbouw plasticard of polystyreen

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Versie door Fred (overleg | bijdragen) op 20 aug 2014 om 19:14
Ga naar: navigatie, zoeken


Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteurs: Vincent Scholtze en Frodo Weidema - Bewerkt door Hans van de Burgt


Een snelle en strakke methode om zelf uw favoriete huis of fabriekspand te bouwen

Op een plaat polystyreen (vaak ten onrechte kortweg 'styreen' genoemd) met een dikte van één mm worden alle belangrijke maten met potlood overgezet, aan de hand van een eerder gemaakte tekening. Vooral de plaats waar ramen en deuropeningen komen, is belangrijk. Bij veel panden zitten gelukkig de raam- en deuropeningen veelal naast- en onder elkaar op één lijn. Dat is handig, want vervolgens wordt langs deze lijnen éérst alles ingesneden en daarna losgebroken.

VS-01.jpg
Afbeelding: 01
Fabrieken en huizen
Foto gemaakt door: Vincent Scholtze en Frodo Weidema


Bij het werken met polystyreen is het belangrijk te weten dat u niet persé door het materiaal heen hoeft te snijden, één à twee keer snijden is genoeg. Langs deze snijlijnen kan het polystyreen dan geknikt en gebroken worden.

Voor het snijden van polystyreenplaat, kunt u het eerder besproken X-Acto-mes gebruiken. Sneller en beter is echter het werken met een hobbyboormachine van bijvoorbeeld Proxxon (Micromot 50/E). Het apparaat beschikt over een groot aantal hulpstukken, waaronder een flexibele booras. Zo kunt u muurdelen uit een stuk polystyreenplaat frezen met een freeshulpstuk.

Om een goede lijmverbinding te maken, kunt u de zijkanten van een muurdeel schuin, bij voorkeur onder een hoek van 45 graden frezen.

VS-02.jpg
Afbeelding: 02
Onderdelen uitsnijden
Tekening gemaakt door: Vincent Scholtze en Frodo Weidema


Teken de ramen en deuren af op een plaatje polystyreen en maak gebruik van de doorgaande lijnen bij het snijden. Op die manier ontstaat er een soort puzzel van een wand, waarbij het verstandig is alle stukjes in de juiste positie op het werkblad te leggen.

VS-03.jpg
Afbeelding: 03
De onderdelen op het werkblad leggen
Tekening gemaakt door: Vincent Scholtze en Frodo Weidema


Resultaat na het snijden: een puzzel van stukjes gebouw

Daarna worden deze losse stukjes weer tegen elkaar gelijmd, uiteraard zonder die gedeeltes waar de ramen en deuren moeten komen. Alle ramen in dit pakhuis hebben rondbogen bovenin. Die werden, vóór het tegen elkaar lijmen, er eerst uitgesneden.

VS-04.jpg
Afbeelding: 04
De onderdelen aan elkaar lijmen
Tekening gemaakt door: Vincent Scholtze en Frodo Weidema


Vervolgens alle losse stukjes weer tegen elkaar lijmen, uiteraard zonder de stukken waar de ramen moeten komen...

Een moeilijk verhaal, maar de tekeningen verduidelijken de bouwmethode hopelijk. Het is naar ons idee dé manier om heel snel een (strakke) basis voor een gebouw te leggen.

Bij het lijmen van polystyreen maken we gebruik van (water)dunne plasticlijm van bijvoorbeeld KiBri. De dikkere lijmsoorten drogen te langzaam en de oplosmiddelen werken nog een paar dagen door, wat vooral bij dun polystyreen voor vervelende verrassingen kan zorgen. Wanneer alle puzzelstukjes weer tegen elkaar zitten, verdient het aanbeveling om het werkstuk even goed te laten drogen onder wat zware boeken, zodat het niet al te snel krom trekt. Dat doet het echter toch wel, maar daarover straks meer. Na een uurtje kan de hele wand met schuurpapier glad worden gemaakt om alle opstaande randjes - die bij het snijden van het polystyreen zijn ontstaan - weg te werken; een van de weinige nadelen van werken met polystyreen.


Steentjesplaat

Wie een modelgebouw maakt, waarvan de muren uit stucwerk bestaan, of een bouwsel wat een betonconstructie moet voorstellen, is nu al bijna klaar. De wanden kunnen dan afgewerkt worden met putty (plasticplamuur, o.a. van Revell of Tamiya) om alle naden dicht te maken en vervolgens kunnen alle zijwanden tegen elkaar gezet worden. Als het gebouw echter uit baksteen is opgetrokken moet er nog een laagje steentjesplaat overheen. Wij gebruiken hiervoor de Plasticard-steentjesplaten van Slaters (o.a. verkrijgbaar bij GM&S en Wapstad en ook H&H Modelbouw).

Hier is het wel nodig om alle ramen en deuren apart uit de plaat te snijden om het steenmotief netjes door te laten lopen, maar dat gaat vanwege het dunne materiaal erg gemakkelijk. De zojuist in elkaar gezette, één mm dikke basiswand dient nu even als sjabloon voor de plek waar de raam- en deuropeningen zich bevinden. Met een scherp potloodje wordt de raamindeling overgetrokken op de achterzijde van de steentjesplaat.

Om een raampje makkelijk uit te snijden gaat u als volgt te werk: snij eerst licht (dus weinig kracht op het mes uitoefenen) de contouren van het raam (niet geheel door het plastic heen snijden dus, en uiteraard langs een lineaal) en maak vervolgens twee kruislingse inkepingen in het raam. De vier hoekjes die zo ontstaan, laten zich makkelijk omvouwen, en breken op de rechte lijnen van het raam af.

VS-05.jpg
Afbeelding: 05
Baksteenimitatie wordt op de basis gelijmd
Tekening gemaakt door: Vincent Scholtze en Frodo Weidema


Eventuele pilasters, die de gevels onderbreken, hebben als basis twee strookjes twee mm dik polystyreen die vervolgens weer bekleed zijn met Slaters' steenplaat. Bij alle hoeken is het natuurlijk het mooiste om dit in verstek te maken, net zoals bij een gekocht bouwpakketje, zodat de naden vrijwel onzichtbaar worden. Dat gaat heel goed door het te behandelen stuk plastic onder een hoek van 45° (graden) te schuren. Het schuurpapier ligt dan op de werkplek en de wand haalt u heen-en-weer. Beetje onhandig deze manier van schuren, maar het werkt wel.

Overige details aan het bouwwerk

De vensterbanken en dat soort zaken zijn allemaal uit stripjes Evergreen gemaakt. De witte raamkozijnen en deurposten worden ook uit dun polystyreen gesneden, net iets kleiner dan de eerder gemaakte openingen, zodat er een randje overblijft van ongeveer een millimeter. Dan kunnen de vier wanden aan elkaar gelijmd worden met heel veel extra stroken polystyreen en tussenschotjes. De wanden zijn een soort sandwich geworden van diverse lagen plastic. Allemaal heel fraai, maar wel met als resultaat dat een dergelijke wand behoorlijk krom kan gaan staan door de inwerking van lijm en de diverse soorten plastic. Vandaar dat u het bouwwerk nogal moet verstevigen om de zaak weer tot een rechthoek te vormen.

Daken kunnen worden gemaakt met de bekende dakpanplaatjes die in de modelspoorwinkel te koop zijn. Bij gecompliceerde schuine daken is het raadzaam dit eerst in karton uit te voeren en te kijken of alles past, en dan pas het mes in de (te) dure dakpannen te zetten. Platte daken met grind zijn goed na te maken met een velletje schuurpapier.


Snijplotter

Werkelijk verbluffende resultaten zijn te bereiken als de gebouwen, getekend met een CAD-programma, uit polystyreenplaat gesneden worden met behulp van een snijplotter. Gerco van Beelen van de Hollandse Spoor Modelbouwgroep (HSM) is hierin de expert bij uitstek, zie onderstaande foto:

Hsm-01.gif
Afbeelding: 06
Enkele gebouwen van Rotterdam in aanbouw...
Foto gemaakt door: Gerco van Beelen


PVC-plaat

U kunt voor het bouwen van een huis of fabriekspand ook gebruik maken van Forex. Dit plaatmateriaal bestaat uit geschuimd PVC, dat tweezijdig afgewerkt is met een harde PVC-laag.



Meer informatie

Sjabloon:Link externSjabloon:Link extern
Externe websites:
Mooie voorbeelden van de toepassing van Plasticard of polystyreen-plaat:
Voor meer informatie en het eventueel bestellen van materialen:
Sjabloon:Link externSjabloon:Link externSjabloon:Link externSjabloon:Link externSjabloon:Link externSjabloon:Link extern




Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende
Contact met de redactie: Contact met de redactie