Persoonlijke instellingen

Zelfbouw van bovenleiding, hoe pakken we dat aan

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Versie door Fred (overleg | bijdragen) op 27 feb 2010 om 17:17
Ga naar: navigatie, zoeken
E09.05 - Zelfbouw bovenleidingsystemen - Vorige | Volgende - E09.05.02 - Het maken van een mal voor masten en portalen

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Hans van de Burgt



>>>> In bewerking door Fred. 27-2. 16:32 uur. <<<<



Functionele bovenleiding of alleen als decoratie?

Een alternatief voor de bovenleiding van Focus Modell Parts, Sommerfeldt of Viessmann is zelfbouw. Zo heel veel verschil maakt dat natuurlijk niet. U moet immers bij een gekocht bovenleidingsysteem vaak alle onderdelen nog assembleren. Bij zelfbouw kunt u kiezen voor het bouwen met profielen van Messing of van Polystyreen.

Nu de modelspoorbanen in toenemende mate gevoed worden door moderne digitale besturingssystemen is de noodzaak van een functionele bovenleiding eigenlijk niet meer aanwezig. De treinen ontvangen hun voeding bij dit soort systemen altijd via de rails en niet via een bovenleiding.

Wilt u een functionele bovenleiding die uw modeltreinen echt van spanning voorziet, dan raden wij u aan te kiezen voor messing profielen die u aan elkaar soldeert. Kiest u voor een niet-functionele bovenleiding - als onderdeel van de scenery - dan kunt u de Messing profielen eventueel ook aan elkaar verlijmen met superlijm. U kunt ook gebruik maken van kunststof profielen die u verlijmt met MEK. (Zie voor een bespreking van diverse lijmsoorten ook ...)

Een bijzonder alternatief is zelfbouw met karton. Hiervoor biedt de heer Diderick den Bakker bouwplaten aan. Deze kunt u bestellen op zijn website: http://www.zeistbouwplaten.nl/

DIN-masten en –portalen.

Voor de zelfbouw van DIN-masten en -portalen kunt u het beste gebruik maken van H-profielen van 3 x 3 mm. Voor een enkele bovenbalk gebruikt u een H-profiel van 3,0 x 2,5 mm.
Gebruik bij een standaardportaal stukken van ongeveer 100 mm. + 7 mm. voor het voetje. U kunt de voetjes maken van grijze DAS-klei.

ZM-01.gif 163px
E09.05-01 en E09.05-02

Bij een portaal in de basisvorm of een enkele DIN-mast wordt gebruik gemaakt van twee bovenbalken. Gebruik in dat geval tweemaal een U-profiel van 1,5 x 2,5 mm. U zult zien dat dit beter oogt dan bredere profielen.
Deze bovenbalken worden op een afstand van 12 mm. onderling verbonden met blokjes van 3,0 x 3,0 mm (zie tekening E09.05-02 hierboven).

Verbindt de H-profielen van een portaal met een enkele bovenbalk (3,0 x 2,5 mm) door er aan weerskanten een klein plaatje op vast te solderen of te lijmen (zie L).

Een alternatief - moeilijker, maar realistischer - is de constructie waarbij twee U-profielen van 1,5 x 2.5 mm (zie D) door middel van twee afgeschuinde hoekprofielen van 1,5 x 1,5 mm. (zie C) aan elkaar worden verbonden. De liggende bovenbalk (zie B) ligt aan weerskanten op de afgeschuinde hoekprofielen. Als extra steun wordt aan de staande mast (zie A) een kort hoekprofiel van 1,5 x 1,5 mm (zie E) bevestigd. Zie onderstaande tekening.

ZM-03.gif
E09.05-03
Tekening: Jan Willem Penris.
Constructie dubbele bovenligger DIN-mast en portaal.


Zie verder:

  • Zelfbouw- enkelspoor- en T-portaal
  • Het maken van een mal voor masten en portalen
  • Het maken van uitleggerpakket en isolatoren
  • Het maken van een mal voor rijdraden (methode A en methode B)

De gebruikte profielen.

Alle profielen zijn gewoon in de reguliere handel verkrijgbaar. Bijvoorbeeld bij Quartel in Pijnacker of bij Paul Ballon van PB-messing. Voor alle duidelijkheid de gebruikte profielen zijn getekend in kops aanzicht:

ZW-06.gif
E09.05-04
Tekening: Jan Willem Penris.


Tunnels en schaduwstation.

Bij een functioneel bovenleidingsysteem moet er ook een werkende bovenleiding aanwezig zijn in tunnels of boven uw schaduwstation(s). U kunt daarbij echter volstaan met een aanzienlijk eenvoudiger- en goedkopere constructie. Een goed voorbeeld hiervan is te zien op onderstaande foto.

ZM-04.jpg
E09.05-05
Foto: Rob Boeser.


In het geval van een decoratief bovenleidingsysteem kan de bovenleiding in tunnels of boven uw schaduwstations achterwege blijven. Wel is het handig een voorziening te treffen om de Pantograaf van de locomotief of het treinstel 'op te vangen', zodat deze geen schade oploopt. Op de verborgen delen van uw modelbaan rijden de locs immers met de Pantografen helemaal omhoog.
Als er te weinig ruimte boven het spoor is, dan zal daar weer wel een stukje bovenleiding moeten worden toegepast. De Pantograaf zou daar kunnen blijven haken. Huib Maaskant heeft hiervoor een goede truc bedacht.

ZM-05.jpg
E09.05-06
Foto: Huib Maaskant.


Aan het begin van de bovenleiding worden de Pantografen opgevangen met een omhoog gebogen rijdraad, gemaakt van een stukje Märklin bovenleiding.


Meer informatie:

Kijk voor meer informatie op de website van Jan Willem Penris.

Voor messing profielen kunt u terecht bij:

Voor bouwplaten (karton) kunt u terecht bij Diderick den Bakker:


E09.05 - Zelfbouw bovenleidingsystemen - Vorige | Volgende - E09.05.02 - Het maken van een mal voor masten en portalen