|
|
| Regel 5: |
Regel 5: |
| | |Niveau=Beginner | | |Niveau=Beginner |
| | |Aantalwoorden=00000 | | |Aantalwoorden=00000 |
| − | |Aantalplaatjes=06 | + | |Aantalplaatjes=09 |
| | |Aantalfilmpjes=00 | | |Aantalfilmpjes=00 |
| | }} | | }} |
| Regel 18: |
Regel 18: |
| | | | |
| | | | |
| − | In dit artikel laten we zien hoe je op een gemakkelijke manier een klimspiraal volgens de methode van Rainer Lüssi kunt bouwen. | + | In dit artikel laten we zien hoe u op een gemakkelijke manier een klimspiraal volgens de methode van Rainer Lüssi kunt bouwen. |
| | === Wat hebt u nodig? === | | === Wat hebt u nodig? === |
| | {| | | {| |
| | | | | | |
| − | :* Computer met MS Excel of een ander programma dat Excel-bestanden kan bewerken / lezen | + | :* Computer met MS-Excel of een ander programma dat Excel-bestanden kan bewerken / lezen |
| | :* Draadeinden | | :* Draadeinden |
| | :* Bij de draadeinden passende moeren | | :* Bij de draadeinden passende moeren |
| − | :* Bijpassende plaatjes (sluitringen) | + | :* Bijpassende sluitringen |
| − | :* Houten platen voor de rijniveau’s | + | :* Houten platen voor de rijniveaus |
| | :* Houtlijm | | :* Houtlijm |
| | :* Lijmklemmen | | :* Lijmklemmen |
| Regel 34: |
Regel 34: |
| | U kunt een grote plaat met een behoorlijke dikte van acht mm nemen. Daarop één wending van de spiraal uittekenen, en deze uitzagen. Dat kost ontzettend veel hout, want het middengedeelte van de plaat gebruikt u niet. | | U kunt een grote plaat met een behoorlijke dikte van acht mm nemen. Daarop één wending van de spiraal uittekenen, en deze uitzagen. Dat kost ontzettend veel hout, want het middengedeelte van de plaat gebruikt u niet. |
| | | | |
| − | Rainer heeft een manier uitgedacht om met rechte stroken, trapeziumvormig, een klimspiraal te maken. U verlijmt de trapeziumvormige platen op zodanige wijze dat er een cirkelvorm ontstaat. Doordat u twee platen op elkaar verlijmt, kunt u met minder dikke platen werken, om toch dezelfde stevige basis te krijgen. | + | Rainer heeft een manier uitgedacht om met rechte trapeziumvormige stroken, een klimspiraal te maken. U verlijmt de trapeziumvormige stroken op zodanige wijze dat er een cirkelvorm ontstaat. Doordat u twee stroken op elkaar verlijmt, kunt u met minder dik materiaal werken, en toch dezelfde stevige basis krijgen. |
| | | | |
| | === Berekeningen === | | === Berekeningen === |
| Regel 45: |
Regel 45: |
| | |Maker=R. Koerts | | |Maker=R. Koerts |
| | }} | | }} |
| − | Na het invoeren van de gegevens, zoals de te overbruggen hoogte, krijgt u de afmetingen van de trapeziumvormige plaat. Deze moet u dan tig keer hebben. Dit is natuurlijk afhankelijk van het aantal wendingen dat u nodig hebt om het volgende niveau te bereiken. | + | Na het invoeren van de gegevens, zoals de te overbruggen hoogte, krijgt u de afmetingen van de trapeziumvormige strook. Deze moet u dan tig keer hebben. Dit is natuurlijk afhankelijk van het aantal wendingen dat u nodig hebt om het volgende niveau te bereiken. |
| | | | |
| − | === Trapeziumvormige platen === | + | === Trapeziumvormige stroken === |
| − | Nu de afmetingen van de trapeziumvormige plaat bekent zijn, kun je kijken naar hoe het gezaagd moet worden. Het gemakkelijkst is het, wanneer je een standaard plaat van 2440 mm bij 1220 mm in stroken laat zagen bij je houthandelaar of bouwmarkt. De stroken moeten de breedte van de trapeziumvormige plaat hebben. Nu hoef je alleen nog thuis de stroken in te korten op de juiste maat. | + | Nu de afmetingen van de trapeziumvormige strook bekent zijn, kunt u kijken naar hoe het gezaagd moet worden. Het gemakkelijkst is het, wanneer u een standaard plaat van 2440 mm bij 1220 mm in stroken laat zagen bij de houthandelaar of bouwmarkt. De stroken moeten de breedte van de trapeziumvormige strook hebben. Nu hoeft u alleen nog maar thuis de stroken op de juiste maat in te korten. |
| | | | |
| | === Uitleggen van de spiraal === | | === Uitleggen van de spiraal === |
| − | Voordat je de hele spiraal gaat verlijmen leg de spiraal uit. Dan kun je zien hoe de groot de spiraal is en hoe de platen verlijmd moeten worden. Nu kun je ook bepalen hoe je de overgang van het eerste niveau naar de spiraal gaat maken. Het mooiste is om de spiraal uit de bodemplaat te laten komen. | + | Voordat u de hele spiraal gaat verlijmen legt u de spiraal uit. Dan kunt u zien hoe de groot de spiraal is en hoe de stroken verlijmd moeten worden. Nu kunt u ook bepalen hoe u de overgang van het eerste niveau naar de spiraal gaat maken. Het mooiste is om de spiraal uit de bodemplaat te laten komen. |
| | | | |
| | === Verlijmen === | | === Verlijmen === |
| − | De trapeziumvormige platen kunnen nu aan elkaar verlijmd worden. Doe dit volgens de schets die in de Excelsheet staat. Het lijmen gaat het gemakkelijkst door de platen plat te verlijmen. Bij kleinere spiralen, tot 30 — 40 cm hoog, kun je alle platen aan één stuk verlijmen. | + | De trapeziumvormige stroken kunnen nu aan elkaar verlijmd worden. Doe dit volgens de schets die in de Excelsheet staat. Het lijmen gaat het gemakkelijkst door de stroken plat te verlijmen. Bij kleinere spiralen, tot 30 — 40 cm hoog, kunt u alle stroken aan één stuk verlijmen. |
| | {{Afbeelding 2 naast elkaar | | {{Afbeelding 2 naast elkaar |
| | |Bestand=E040501-02.JPG | | |Bestand=E040501-02.JPG |
| | |Grootte=Klein | | |Grootte=Klein |
| | |Volgnummer=E04.05.01-02 | | |Volgnummer=E04.05.01-02 |
| − | |Omschrijving=Verlijmen trapeziumvormige platen | + | |Omschrijving=Verlijmen trapeziumvormige stroken |
| | |Maker=R. Koerts | | |Maker=R. Koerts |
| | |Bestand2=E040501-03.JPG | | |Bestand2=E040501-03.JPG |
| | |Grootte2=Klein | | |Grootte2=Klein |
| | |Volgnummer2=E04.05.01-03 | | |Volgnummer2=E04.05.01-03 |
| − | |Omschrijving2=Verlijmen trapeziumvormige platen | + | |Omschrijving2=Verlijmen trapeziumvormige stroken |
| | |Maker2=R. Koerts | | |Maker2=R. Koerts |
| | }} | | }} |
| | === Gaten voor de draadeinden === | | === Gaten voor de draadeinden === |
| − | Na het verlijmen moet de locatie van de gaten worden bepaald. Als je nu de spiraal in één stuk hebt en plat hebt liggen, kun je het gat in één keer door de gehele spiraal boren. De grootte van de gaten hangt af van de maat van de draadeinden, maar één of twee mm groter dan de buitenmaat van de draadeinden is aan te bevelend, dus draadeinde M8, gat M10 (boortje 10) | + | Na het verlijmen moet de locatie van de gaten worden bepaald. Wanneer u de spiraal aan één stuk hebt en plat hebt liggen, kunt u de gaten in één keer door de hele spiraal boren. De grootte van de gaten hangt af van de maat van de draadeinden, maar één of twee mm groter dan de buitenmaat van de draadeinden is aan te bevelen, dus draadeinde M8, gat M10 (boordiameter 10) |
| | | | |
| | === Voorbereidingen opbouwen === | | === Voorbereidingen opbouwen === |
| − | Het opbouwen gebeurd in een aantal fases en gedeelten. Het is verstandig om direct bij het opbouwen de rails aan te brengen, inclusief eventuele scheidingen van de blokken en secties. Ook is het verstandig om direct alle draadjes voor de stroomvoorziening / bezetmelders aan de rails te solderen. Nu kun je nog makkelijk overal bij komen. Een aantal voorbereidingen: | + | Het opbouwen gebeurd in een aantal fases en gedeelten. Het is verstandig om direct bij het opbouwen de rails aan te brengen, inclusief eventuele scheidingen van de blokken en secties (vergeet hierbij de eventuele isolatielassen niet). Ook is het verstandig om meteen alle draadjes voor de stroomvoorziening / bezetmelders aan de rails te solderen. Nu kunt u nog gemakkelijk overal bij komen. Een aantal voorbereidingen: |
| | | | |
| | ==== Meerdere stukken ==== | | ==== Meerdere stukken ==== |
| − | Je kunt de verlijmde spiraal nu eventueel opdelen in twee stukken om het opbouwen te vergemakkelijken. Maar dan moeten de locaties van de draadeinden hier wel op afgestemd zijn. Een andere mogelijkheid is om op de naad een extra steun te verlijmen, waar de twee delen van spiraal op steunen.
| + | U kunt de verlijmde spiraal nu eventueel opdelen in twee stukken om het opbouwen te vergemakkelijken. Maar dan moeten de locaties van de draadeinden hier wel op afgestemd zijn. Een andere mogelijkheid is om op de naad een extra steun te verlijmen, waar de twee delen van spiraal op steunen. |
| | | | |
| − | ==== Locatie ==== | + | ==== Locatie bepalen ==== |
| | Bepaal de locatie waar de spiraal moet komen. Teken de locatie af met behulp van de gaten in de spiraal. Teken de locatie van het begin van de spiraal af. | | Bepaal de locatie waar de spiraal moet komen. Teken de locatie af met behulp van de gaten in de spiraal. Teken de locatie van het begin van de spiraal af. |
| | | | |
| Regel 83: |
Regel 83: |
| | | | |
| | ==== Draadeinden plaatsen ==== | | ==== Draadeinden plaatsen ==== |
| − | Nu is het tijd om de spiraal met niveau's op te bouwen naar de gewenste hoogte. | + | Nu is het moment aangebroken om de spiraal met niveaus op te bouwen naar de gewenste hoogte. |
| | | | |
| | ===== Op lengte maken ===== | | ===== Op lengte maken ===== |
| Regel 89: |
Regel 89: |
| | | | |
| | ===== Borging ===== | | ===== Borging ===== |
| − | De draadeinden kunnen aan de onderkant van de baan met een extra moer geborgd worden. Hiermee wordt voorkomen dat het draadeind iedere keer los komt. Als zekerheid kun je wat secondelijm of loctite in de schroefdraad laten lopen. | + | De draadeinden kunnen aan de onderkant van de baan met een extra moer geborgd worden. Hiermee wordt voorkomen dat het draadeind iedere keer los komt. Als zekerheid kunt u wat secondelijm of Loctite in de schroefdraad laten lopen. |
| | | | |
| | === Opbouwen === | | === Opbouwen === |
| − | Na het plaatsen van het eerste stuk bij de overgang kan er telkens een stuk worden geplaatst. Het nieuwe stuk rust op moeren en plaatjes (sluitringen). Deze moeren en plaatjes breng je op grofweg de juiste hoogte aan. Daarna plaats je het stuk. Een stappenplan: | + | Na het plaatsen van het eerste stuk bij de overgang kan er telkens een stuk worden geplaatst. Het nieuwe stuk rust op moeren en sluitringen. De moeren en sluitringen brengt u grofweg op ongeveer de juiste hoogte aan. Daarna plaatst u het stuk en stelt de hoogte af d.m.v. de moeren. Een stappenplan: |
| | | | |
| − | :# Moeren en ringen aanbrengen op de draadeinden | + | :# Moeren en sluitringen aanbrengen op de draadeinden |
| − | :# Nieuw stuk / plaat plaatsen | + | :# Nieuw stuk / strook plaatsen |
| − | :# Ondergrond voor rails verlijmen (geluidisolatie) | + | :# Ondergrond voor de rails verlijmen (geluidisolatie) |
| − | :# Rails bevestigen op plaat (vergeet hierbij de eventuele isolatielassen niet) | + | :# Rails bevestigen op de plaat (vergeet hierbij de eventuele isolatielassen niet) |
| | :# Draden aan de rails bevestigen (bijvoorbeeld d.m.v. solderen) | | :# Draden aan de rails bevestigen (bijvoorbeeld d.m.v. solderen) |
| − | :# Naar het volgende niveau. | + | :# Naar het volgende niveau |
| | | | |
| | {{Afbeelding 3 naast elkaar | | {{Afbeelding 3 naast elkaar |
| Regel 139: |
Regel 139: |
| | |Maker3=R. Koerts | | |Maker3=R. Koerts |
| | }} | | }} |
| − | Het is aan te bevelen om tijdens het opbouwen van de spiraal ook de geluiddemping, rails en draden voor de stroomvoorziening aan te brengen. Eventueel kun je dan ook meteen de scheidingen voor de blokken en secties aanmaken. Dit heeft alles te maken met de bereikbaarheid wanneer straks de gehele spiraal gereed is. | + | Het is aan te bevelen om tijdens het opbouwen van de spiraal ook de geluiddemping, rails en draden voor de stroomvoorziening aan te brengen. Eventueel kunt u dan ook meteen de scheidingen voor de blokken en secties aanmaken (vergeet hierbij de eventuele isolatielassen niet). Dit heeft alles te maken met de bereikbaarheid, wanneer straks de gehele spiraal gereed is. |
| | | | |
| | ==== Afstellen ==== | | ==== Afstellen ==== |
| − | Na het aanbrengen van alle niveaus kan de spiraal afgesteld worden. Met een stelblokje kun je de exacte hoogte tussen de niveaus bepalen. Je kunt eventueel een hellingwaterpas of een hellingsmeter gebruiken, om de exacte helling in te stellen. Na het afstellen kun je proefrijden met de spiraal. Meestal moet je (rest van de tekst volgt) | + | Na het aanbrengen van alle niveaus kan de spiraal afgesteld worden. Met een stelblokje kunt u de exacte hoogte tussen de niveaus bepalen. U kunt eventueel een hellingwaterpas of een hellingsmeter gebruiken, om de exacte helling in te stellen. Na het afstellen kunt u proefrijden met de spiraal. Meestal moet u (rest van de tekst volgt) |
| | {{Linkssectie begin}} | | {{Linkssectie begin}} |
| | {{Link extern | | {{Link extern |
| | | Omschrijving= Download Excel-bestand | | | Omschrijving= Download Excel-bestand |
| | | Link= http://encyclopedie.beneluxspoor.net/docs/berekening_spiraal.xls | | | Link= http://encyclopedie.beneluxspoor.net/docs/berekening_spiraal.xls |
| − | | ExtraInfo= Excelstaat voor berekeningen volgens Rainer Lüssi | + | | ExtraInfo= Excelsheet voor berekeningen volgens Rainer Lüssi |
| | }} | | }} |
| | {{Link extern | | {{Link extern |
| Regel 160: |
Regel 160: |
| | }} | | }} |
| | [[Categorie: Alles]] | | [[Categorie: Alles]] |
| − | [[Categorie: Artikel|Klimspiraal Rainer Lussi]] | + | [[Categorie: Artikel|Klimspiraal Rainer Lüssi]] |
| − | [[Categorie: Spoorwegbouw|Klimspiraal Rainer Lussi]] | + | [[Categorie: Spoorwegbouw|Klimspiraal Rainer Lüssi]] |
| − | [[Categorie: Hellingen|Klimspiraal Rainer Lussi]] | + | [[Categorie: Hellingen|Klimspiraal Rainer Lüssi]] |
| − | [[Categorie: Ontwerp modelbaan|Klimspiraal Rainer Lussi]] | + | [[Categorie: Ontwerp modelbaan|Klimspiraal Rainer Lüssi]] |
| | [[Categorie: Ronald Koerts]] | | [[Categorie: Ronald Koerts]] |
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Ronald Koerts
In controle, Fred
In dit artikel laten we zien hoe u op een gemakkelijke manier een klimspiraal volgens de methode van Rainer Lüssi kunt bouwen.
Wat hebt u nodig?
- Computer met MS-Excel of een ander programma dat Excel-bestanden kan bewerken / lezen
- Draadeinden
- Bij de draadeinden passende moeren
- Bijpassende sluitringen
- Houten platen voor de rijniveaus
- Houtlijm
- Lijmklemmen
- IJzerzaag
|
Het principe
U kunt een grote plaat met een behoorlijke dikte van acht mm nemen. Daarop één wending van de spiraal uittekenen, en deze uitzagen. Dat kost ontzettend veel hout, want het middengedeelte van de plaat gebruikt u niet.
Rainer heeft een manier uitgedacht om met rechte trapeziumvormige stroken, een klimspiraal te maken. U verlijmt de trapeziumvormige stroken op zodanige wijze dat er een cirkelvorm ontstaat. Doordat u twee stroken op elkaar verlijmt, kunt u met minder dik materiaal werken, en toch dezelfde stevige basis krijgen.
Berekeningen
Van Rainer's website is een Excel-bestand te downloaden. Na het downloaden kunt u het bestand gebruiken om de spiraal te berekenen. Er staan al een aantal railsystemen in en u kunt uw eigen railsysteem toevoegen aan het bestand. Wij hebben deze Excelsheet vertaald naar het Nederlands. Deze is hier te downloaden, Download Excel-bestand.
|
| Afbeelding: E04.05.01-01
|
| Schermafbeelding van Excelsheet van Rainer Lüssi
|
| Foto gemaakt door: R. Koerts
|
Na het invoeren van de gegevens, zoals de te overbruggen hoogte, krijgt u de afmetingen van de trapeziumvormige strook. Deze moet u dan tig keer hebben. Dit is natuurlijk afhankelijk van het aantal wendingen dat u nodig hebt om het volgende niveau te bereiken.
Trapeziumvormige stroken
Nu de afmetingen van de trapeziumvormige strook bekent zijn, kunt u kijken naar hoe het gezaagd moet worden. Het gemakkelijkst is het, wanneer u een standaard plaat van 2440 mm bij 1220 mm in stroken laat zagen bij de houthandelaar of bouwmarkt. De stroken moeten de breedte van de trapeziumvormige strook hebben. Nu hoeft u alleen nog maar thuis de stroken op de juiste maat in te korten.
Uitleggen van de spiraal
Voordat u de hele spiraal gaat verlijmen legt u de spiraal uit. Dan kunt u zien hoe de groot de spiraal is en hoe de stroken verlijmd moeten worden. Nu kunt u ook bepalen hoe u de overgang van het eerste niveau naar de spiraal gaat maken. Het mooiste is om de spiraal uit de bodemplaat te laten komen.
Verlijmen
De trapeziumvormige stroken kunnen nu aan elkaar verlijmd worden. Doe dit volgens de schets die in de Excelsheet staat. Het lijmen gaat het gemakkelijkst door de stroken plat te verlijmen. Bij kleinere spiralen, tot 30 — 40 cm hoog, kunt u alle stroken aan één stuk verlijmen.
|
|
|
| Afbeelding: E04.05.01-02
|
|
Afbeelding: E04.05.01-03
|
| Verlijmen trapeziumvormige stroken
|
|
Verlijmen trapeziumvormige stroken
|
| Foto gemaakt door: R. Koerts
|
|
Foto gemaakt door: R. Koerts
|
Gaten voor de draadeinden
Na het verlijmen moet de locatie van de gaten worden bepaald. Wanneer u de spiraal aan één stuk hebt en plat hebt liggen, kunt u de gaten in één keer door de hele spiraal boren. De grootte van de gaten hangt af van de maat van de draadeinden, maar één of twee mm groter dan de buitenmaat van de draadeinden is aan te bevelen, dus draadeinde M8, gat M10 (boordiameter 10)
Voorbereidingen opbouwen
Het opbouwen gebeurd in een aantal fases en gedeelten. Het is verstandig om direct bij het opbouwen de rails aan te brengen, inclusief eventuele scheidingen van de blokken en secties (vergeet hierbij de eventuele isolatielassen niet). Ook is het verstandig om meteen alle draadjes voor de stroomvoorziening / bezetmelders aan de rails te solderen. Nu kunt u nog gemakkelijk overal bij komen. Een aantal voorbereidingen:
Meerdere stukken
U kunt de verlijmde spiraal nu eventueel opdelen in twee stukken om het opbouwen te vergemakkelijken. Maar dan moeten de locaties van de draadeinden hier wel op afgestemd zijn. Een andere mogelijkheid is om op de naad een extra steun te verlijmen, waar de twee delen van spiraal op steunen.
Locatie bepalen
Bepaal de locatie waar de spiraal moet komen. Teken de locatie af met behulp van de gaten in de spiraal. Teken de locatie van het begin van de spiraal af.
Overgang
Het mooiste is om ter plaatse van de overgang van de onderbouw / onderste niveau en het begin van de spiraal, de onderbouw in te zagen en zo heel langzaam de spiraal te laten beginnen. Dit geeft wat zaagwerk, maar is wel de mooiste oplossing. De spiraal kan nu verlijmd worden aan de onderbouw.
Draadeinden plaatsen
Nu is het moment aangebroken om de spiraal met niveaus op te bouwen naar de gewenste hoogte.
Op lengte maken
Draadeinden zijn te verkrijgen in lengtes van ongeveer één meter. De meeste mensen moeten deze daarom op maat zagen. Het gemakkelijkst gaat dat met een ijzerzaagje.
Borging
De draadeinden kunnen aan de onderkant van de baan met een extra moer geborgd worden. Hiermee wordt voorkomen dat het draadeind iedere keer los komt. Als zekerheid kunt u wat secondelijm of Loctite in de schroefdraad laten lopen.
Opbouwen
Na het plaatsen van het eerste stuk bij de overgang kan er telkens een stuk worden geplaatst. Het nieuwe stuk rust op moeren en sluitringen. De moeren en sluitringen brengt u grofweg op ongeveer de juiste hoogte aan. Daarna plaatst u het stuk en stelt de hoogte af d.m.v. de moeren. Een stappenplan:
- Moeren en sluitringen aanbrengen op de draadeinden
- Nieuw stuk / strook plaatsen
- Ondergrond voor de rails verlijmen (geluidisolatie)
- Rails bevestigen op de plaat (vergeet hierbij de eventuele isolatielassen niet)
- Draden aan de rails bevestigen (bijvoorbeeld d.m.v. solderen)
- Naar het volgende niveau
|
|
|
|
|
| Afbeelding: 04.05.01-04
|
|
Afbeelding: 04.05.01-05
|
|
Afbeelding: 04.05.01-06
|
| Opbouw spiraal: Het begin
|
|
Opbouw spiraal
|
|
Opbouw spiraal
|
| Foto gemaakt door: R. Koerts
|
|
Foto gemaakt door: R. Koerts
|
|
Foto gemaakt door: R. Koerts
|
|
|
|
|
|
| Afbeelding: 04.05.01-07
|
|
Afbeelding: 04.05.01-08
|
|
Afbeelding: 04.05.01-09
|
| Opbouw spiraal
|
|
Opbouw spiraal
|
|
Opbouw spiraal: Spiraal gereed.
|
| Foto gemaakt door: R. Koerts
|
|
Foto gemaakt door: R. Koerts
|
|
Foto gemaakt door: R. Koerts
|
Het is aan te bevelen om tijdens het opbouwen van de spiraal ook de geluiddemping, rails en draden voor de stroomvoorziening aan te brengen. Eventueel kunt u dan ook meteen de scheidingen voor de blokken en secties aanmaken (vergeet hierbij de eventuele isolatielassen niet). Dit heeft alles te maken met de bereikbaarheid, wanneer straks de gehele spiraal gereed is.
Afstellen
Na het aanbrengen van alle niveaus kan de spiraal afgesteld worden. Met een stelblokje kunt u de exacte hoogte tussen de niveaus bepalen. U kunt eventueel een hellingwaterpas of een hellingsmeter gebruiken, om de exacte helling in te stellen. Na het afstellen kunt u proefrijden met de spiraal. Meestal moet u (rest van de tekst volgt)
