Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteurs: Ruud en Roelco - Bewerkt door Fred Eikelboom
Aan deze bijdrage wordt gewerkt.
Geen wijzigingen aanbrengen a.u.b., daar die weer overschreven worden bij het overzetten van de hele pagina vanaf mijn offline-systeem.
Toepassing van reed-contacten voor wisselaansturing
Hier geven we een mogelijkheid weer die door forumgebruikers Ruud en Roelco wordt aangegeven. Zij stuurden wissels rechtstreeks aan, met gebruikmaking van gelijkspanning en reed-contacten.
Het voordeel van gelijkspanning is, dat de hoge spanningspieken die ontstaan bij het uitschakelen van een wisselspoel, effectief gedempt kunnen worden met een diode. Dit voorkomt dat het reed-contact te snel inbrandt.
Voor een normale wisselaandrijving met twee spoelen (heeft drie aansluitingen) moet u twee reed-contacten gebruiken (zie: afbeelding 01).
|
| Afbeelding: 01
|
| Schema wisselaansturing met twee reed-contacten
|
| Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom
|
De reed-contacten kunnen bedient worden door een Neodymium-magneet, die onder de loc of het treinstel gemonteerd (gelijmd) wordt. Zo kunt u de wissels door het rijdend materieel laten schakelen.
Wilt u dat het reed-contact maar in één rijrichting bediend wordt, monteer dan het reed-contact niet in het midden van de rails. Door ook de magneet (een zo klein mogelijk langwerpig Neodymium-type) niet midden onder de loc of het treinstel te monteren (dus aan dezelfde kant als het reed-contact), krijgt u een richting-afhankelijke werking.
Het is dan wel noodzakelijk om de reed-contacten niet vlak naast elkaar te plaatsen, maar in elkaars verlengde, anders worden beide reed-contacten tegelijkertijd geschakeld (zie afbeelding 01).
Let op! Een reed-contact dat blijft kleven ('aan' blijft) door overbelasting, zal als gevolg hebben dat de wisselspoel verbrandt, wanneer de eindafschakeling van het wissel niet goed functioneert. Daarom moet het reed-contact ruim berekend zijn op zijn taak.
Stroomverbruik van wisselspoelen
Bij bijvoorbeeld de Minitrix wisselaandrijvingen bedraagt de stroom de wisselspoelen tijdens het 'omgooien' 2,2 ampère (bij sommige exemplaren zelfs nog meer!). Doordat er bij het schakelen een stroom van minimaal 2,2 ampère loopt door het reed-contact, moet dit wel berekend zijn op die hoge schakelstroom, anders raakt dat heel snel defect. Het beste kunt u hier 3 ampère reed-contacten gebruiken.
Heeft u Peco PL10 wisselspoelen, dan is het helaas, pindakaas en zult u zondermeer relais toe moeten passen, vanwege de opgenomen stroom (±4 A.)
Hieronder een overzicht van diverse wisselaandrijvingen en de verbruikte stroom bij het omschakelen:
| Merk.
|
Typenummer.
|
Voltage.
(AC).
|
Stroom.
(ampère).
|
| Fleischmann. |
6421 |
18 V |
0,66
|
| Fleischmann. |
9182 |
16 V |
0,91
|
| Märklin. |
74490 |
18 V |
1,53
|
| Märklin. |
7549 |
18 V |
0,97
|
| Peco. |
PL-10 |
18 V |
3,91 - 4,03
|
| Peco. |
PL-10W |
18 V |
1,53 - 1,61
|
| Peco. |
PL-11 |
16 V |
1,95 - 2,17
|
| Roco. |
61195 |
18 V |
0,32
|
| Trix. |
14971 |
16 V |
1,83 - 2,27
|
|
|
| Tabel: 01
|
| Tabel gemaakt door: Fred Eikelboom
|
(de stroom is gemeten bij de vermelde spanning)
Reed-contacten
Een overzicht:
| Fabrikaat
|
Nummer
|
Lengte (mm)
|
Diameter (mm)
|
Max. stroom
|
Type
|
Positie
|
| Conrad |
503800-62 |
7 |
1,8 |
500 mA |
NO |
Liggend.
|
| Conrad |
503878-62 |
10 |
2,0 |
700 mA |
NO |
Liggend.
|
| Conrad |
503819-62 |
14,2 |
2,3 |
1000 mA |
NO |
Liggend.
|
| Conrad |
1277033-89 |
19,0 |
2,6 |
2000 mA |
NO |
Liggend.
|
| Conrad |
1277035-89 |
24,5 |
3,8 |
3000 mA |
NO |
Liggend.
|
| Meder |
MK20/1 |
10 |
3,0 |
250 mA |
NO |
Staand.
|
| Meder |
MK20/2 |
7,5 |
2,7 |
250 mA |
NO |
Staand.
|
|
|
| Tabel: 02 (situatie per mrt 2016)
|
| Tabel gemaakt door: Fred Eikelboom
|
Voor de voeding van de schakeling kunt u een reeds aanwezige 14 - 18 Volt gelijkspanningvoeding gebruiken, of zelf een voeding bouwen, maar u kunt ook een kant-en-klare netvoeding aanschaffen.
Geschikte stekervoedingen voor deze schakeling zijn o.a.:
| Voeding.
|
Uitgangsstroom.
|
Conrad bestelnr.
|
| stekervoeding 15 V= |
2400 mAmpère. |
1294224 - 89
|
| stekervoeding 18 V= |
3330 mAmpère. |
512836 - 89
|
|
|
| Tabel: 03
|
| Tabel gemaakt door: Fred Eikelboom
|
CDU
Daar een aantal van de bovengenoemde wisselaandrijving nogal 'stroomslurpers' zijn, verdient het aanbeveling om ze te voeden met een CDU. De CDU zorgt er voor dat de spoel van de wissel een kortstondige hoge stroomsterkte krijgt en betrouwbaar omgaat.
Maar dan moet u nog zwaardere reedcontacten gebruiken, die de grote stroom die de CDU levert ruim kunnen verwerken. Stromen van 4 tot 5 Ampère zijn geen uitzondering. Dan kan het beter zijn om de wissels aan te sturen via relais en lichtere reed-contacten te gebruiken (zie voorgaande pagina).
Meer informatie
