Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Hans van de Burgt
De Amerikaanse layouts zien er doorgaans wat anders uit dan hun Europese tegenhangers. Het verschil zit hem vooral in het gekozen thema, het ontwerp van het baanplan en de gebruikte tinten. Onderstaande foto’s geven daar een goed beeld van.
Duidelijk is te zien dat er heel veel aandacht besteed wordt aan (de kleinste) details. Modelspoorbanen en/of diorama’s zijn eigenlijk meer kleine 3-dimensionale foto’s. Wat rommelig van aard, een wat stoffig en verweerd uiterlijk, en nergens een uitgesproken in het oog springende kleur.
Door de dominante positie van de auto en de in onze ogen belachelijk lage brandstofprijzen, leiden de Amerikaanse spoorwegen al jaren een marginaal bestaan.
Er werd (en wordt) niet of weinig geïnvesteerd in de infrastructuur, waardoor veel nutsvoorzieningen in de USA er deplorabel uitzien. Dat geldt helaas ook voor de Amerikaanse spoorwegen, het materieel, de stations en emplacementen en de onmiddellijke omgeving ervan. Vies, vuil, kapot, oud, roest, afgebladderde verf, niet onderhouden, zijn de beelden die in je opkomen als je er door onze Nederlandse ogen naar kijkt.
Het lijkt op en rond het spoor of de tijd er heeft stil gestaan. Midden in de stad Orlando (Florida) ligt tussen de wolkenkrabbers het oude station in een omgeving die veel weg heeft van een dorpje uit begin vorige eeuw.
Voor het station stond er tot voor kort een oude Amerikaanse loc (een RR FRISCO 0-6-0 Switcher #3749 Locomotive).
Deze is in 2010 verkocht. ‘s Nachts staat op datzelfde punt een goederentrein uren stil die maar liefst 3 overwegen in de directe omgeving bezet houdt. Treinen staan er stil, of rijden heel langzaam, lijkt het wel.
Nu ziet het station en de omgeving in Orlando er netjes uit, maar meestentijds zien we eerder onderstaand beeld:
Op Amerikaanse modelbanen zijn heel vaak thema’s uitgewerkt die gesitueerd zijn rondom een haven, een mijn, een fabriek, graansilo’s, een houtzagerij of een kleine dorpse nederzetting in de bossen of in de bergen. Het kenmerk van deze thema’s is in alle gevallen de kleinschaligheid ervan. Dit heeft ook gevolgen voor de baanplannen, met doorgaans relatief weinig rails en wissels, zodat de nadruk komt te liggen op landschapsbouw en scenery.
Het is in de USA geen vreemd verschijnsel dat zich kleine groepjes modelspoorbouwers gevormd hebben, die gezamenlijk een baan bouwen of regelmatig samenkomen voor een rijdagje. Het gaat dan in de regel om vrij forse, rondlopende banen waarbij grote delen verdwijnen achter de coulissen, of om modulaire banen.
Daarnaast wordt in Amerika relatief vaak gebruik gemaakt van een zogenaamde ‘boekenplank’-baan, ook wel microlayout genoemd. Deze hebben een geringe lengte en diepte. Het zijn eigenlijk meer diorama’s, waar treinen heen en weer kunnen rijden. Bovendien zijn ze veelal voorzien van een gedetailleerde achtergrondplaat, friezen en goede (indirecte) verlichting.
Veel baanplannen zijn ontworpen vanuit een voorliefde voor ‘rangeerbewegingen’ die prima passen bij de hierboven beschreven thema’s.
Zie voor een bijzondere vorm van zo’n rangeerbaan rubriek: E17.06.02 – Amerikaans puzzelen.
Op het internet zijn redelijk veel van dergelijke ‘Microlayouts’ te vinden. Een goede bron voor de schalen 0, H0 en N is bijvoorbeeld Microlayouts for Model Railroads.
Voorbeelden
Een paar voorbeelden:
1. Starters layout Hylton (Town)
2. Erick, Oklahoma - 1998 'The End of The Rock'
|
| Afbeelding: E17.01-08
|
| Erick, Oklahoma - 1998 'The End of The Rock'
|
| Bron: Bron: Carl Arendt - http://carendt.com/
|
3. Avalon Brick Works (On30 / O-16.5)
|
|
|
| Afbeelding: E17.01-09
|
|
Afbeelding: E17-01-10
|
| Avalon Brick Works (On30 / O-16.5)
|
|
Avalon Brick Works (On30 / O-16.5)
|
| Bron: Carl Arendt - http://carendt.com/
|
|
Bron: Carl Arendt - http://carendt.com/
|
4. Tusydes Industrial Conglomerate, Inc.
|
| Afbeelding: E17.01-11
|
| Tusydes Industrial Conglomerate, Inc.
|
| Bron: Carl Arendt - http://carendt.com/
|
5. Quaside Tramway
Meer informatie
Hieronder vinden we een overzicht van links naar andere websites over dit onderwerp:
