|
|
Inleiding verlichting op de modelspoorbaanUit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net
InleidingIn dit hoofdstuk gaan we in op het onderwerp verlichting op de modelspoorbaan. De eerste stations van Nederland zijn gebouwd in 1839 in Amsterdam en Haarlem. Dus vanaf dat moment werden eerst olielampen (petroleum) gebruikt. Later werden gaslantaarns (stadsgas) gebruikt, weer later gevolgd door elektrische verlichting. In het begin van de twintigste eeuw waren dat eerst gloeilampen, later natriumdamplampen (geel), gevolgd door de TL-buizen. In het kader van de energiebezuiniging werden vanaf 2005 voorzichtig de eerste experimenten met LED-verlichting uitgevoerd. Op de modelbaan kunt u o.a. de volgende soorten verlichting aantreffen:
Moderne of nostalgische verlichting?Alles is mogelijk. Het ligt aan het tijdperk waarin u de modelbaan gesitueerd hebt. Veel fabrikanten leveren zowel hedendaagse, heel moderne verlichting, als nostalgische verlichting voor vroeger tijden. U kunt kiezen voor vrijstaande verlichting of voor aan de muur van een gebouw bevestigde verlichting. Ook aan de houten palen van het bovengrondse elektriciteitsnet waren vaak enkele lampen aangebracht (thans nauwelijks meer te vinden).
Met een lampje of met een LED?Voor functionerende verlichting kunt u zowel lampjes als LEDs toepassen. Meer-en-meer fabrikanten leveren lichtmasten en lantaarns voorzien van een (of meerdere) LEDs, want die verbruiken veel minder stroom dan lampjes. Dus bij gebruik van LED-lantaarns kun u er aanzienlijk meer op een transformator aansluiten. Een lampje verbruikt 50 tot 100 milliAmpère en een LED ongeveer 8 tot 10 milliAmpère, iets mèè indien u ze feller laat branden. In principe kunt u dus ongeveer vijf keer zoveel lantaarns met daarin een LED aansluiten, dan lantaarns met een lampje. Zie voor meer informatie over het toepassen van LED's het artikel: LED voorschakelweerstand berekenen en het artikel Hoe sluit u LED's aan? bij 'Meer informatie).
Extra effectenMet extra elektronica is eigenlijk alles mogelijk. Gaslantaarns die langzaam aangaan of langzaam doven. Een lamp die op gezette tijden gaat flikkeren (of knipperen) alsof deze kapot gaat. De nieuwste elektronica is via de computer te programmeren en kan meerdere programma's draaien (lees: diverse lichteffecten tonen). Dus ook bediening met de computer behoort tot de mogelijkheden.
|
