Persoonlijke instellingen

Modelbovenleiding in de praktijk

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Versie door Fred (overleg | bijdragen) op 28 mei 2010 om 20:55
Ga naar: navigatie, zoeken
E09.05.06 - Rijdraden, kopen of maken? - Vorige | Volgende - E10 - Digitale besturing

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Remco Poppen

35px


Bovenleidingportalen kun je gewoon kopen in de winkel, het is helaas niet goedkoop en niet altijd geheel volgens model. Aangezien je er met éé- of twee portaaltjes vaak niet bent, is deze handleiding gemaakt om nu voor relatief weinig geld toch je baan te kunnen voorzien van bovenleiding volgens NS voorbeeld.

Enkel portaal:

We zullen eerst het enkelspoor-portaal bespreken:

Bovenleiding 002 rs 1.png
E09.06-01
Foto: Remco Poppen


Benodigdheden:

  • Messing(spoor)staaf van 16,6 cm ( Ik gebruik Fleischmann spoorstaven van messing, 20 cm lang, railsstuk 6001 )
  • Nikkelzilverdraad 0,7 mm, lengte ongeveer zes cm
  • Nikkelzilverdraad 0,9 à 1 mm, lengte drie cm

Gereedschap:

  • IJzervijltje
  • Kniptang
  • Punttang
  • IJzerzaagje
  • Soldeerbout
  • Boormachine met 1,5 mm boortje
  • Helpende handjes of een bankschroefje is wel handig

Start:

Let wel op, deze beschrijving is gebaseerd op rails waarbij de hart-op-hart afstand 6,1 cm is.

Zaag de messing (spoor)staaf in twee delen waarbij één deel precies 4,6 cm is. Dit wordt de dwarsbalk. De staande balk is de rest en is dus ongeveer 12 cm en daarmee heb je dan nog bijna twee cm 'vlees' om hem ergens in te plaatsen.

T Portaal 003.jpg
E09.06-02
Foto: Remco Poppen


Maak nu in de dwarsbalk 0,5 cm vanaf de linkerzijde met het ijzervijltje een inkeping van iets minder dan de helft van je staafdikte.

T Portaal 006.jpg
E09.06-03
Foto: Remco Poppen


Maak nu in je staande balk op 5 mm van de top ook een inkeping van iets minder dan de helft van de spoorstaafdikte.

Bouw portaal 008.jpg
E09.06-04
Foto: Remco Poppen


Nu is het zaak de inkepingen iets verder in te vijlen om de balken mooi passend te maken. Dit doe je gewoon om-en-om. Dus twee halen met de vijl in de dwarsbalk, twee halen in de staande balk, passen en dit herhaal je tot ze goed aansluiten op elkaar. Ze sluiten goed aan als het bovenprofiel van de ene balk het onderprofiel van de ander raakt.

T Portaal 008.jpg
E09.06-05
Foto: Remco Poppen


Boor nu, gemeten vanaf de kant van de inkeping op de dwarsbalk, op 2,5 cm, op 3,3 cm en op 3,9 cm een gaatje.

T Portaal 009.jpg
E09.06-06
Foto: Remco Poppen


Nu nog twee gaatjes in de staande balk. Vanaf de bovenkant gemeten, boor je de staaf door op 2,5 cm en op drie cm

Bouw portaal 016.jpg
E09.06-07
Foto: Remco Poppen


Nu alle gaatjes gemaakt zijn gaan we verder met het ineen zetten van het portaal. Warm de soldeerbout maar vast op

Neem nu een stukje van 2,8 cm nikkelzilverdraad, met een diameter van 0,9 à 1 mm.

T Portaal 010.jpg
E09.06-08
Foto: Remco Poppen


Leg nu de dwarsbalk en de staande balk in elkaar en fixeer deze even met een knijper. Plaats nu de nikkelzilverdraad.

400px
E09.06-09
Foto: Remco Poppen


Soldeer deze vast op beide punten.

T Portaal 012.jpg
E09.06-10
Foto: Remco Poppen


Nu vertinnen we de kruising van de dwarsbalk en de staande balk, zowel boven als onder.

T Portaal 016.jpg
E09.06-11
Foto: Remco Poppen


Nu gaan we verder met het boogje bovenop. Neem hiervoor minimaal twee cm nikkelzilverdraad 0,7 mm. Je hebt minder nodig, maar dat is lastiger te buigen. Als het je lukt dan kan dat natuurlijk.

Maak nu één boogje waarbij het boogje zes mm breed is. Als deze gebogen is, knip dan de lange uiteinden af op vier mm.

Bouw portaal 027.jpg
E09.06-12
Foto: Remco Poppen


(Je ziet er twee maar je hoeft er maar één te maken, ik gebruik even dezelfde foto omwille van ruimtebesparing op de server).

Nu komt een wat lastiger stukje omdat we nu het boogje erin gaan solderen, helpende handjes zijn daarbij erg prettig!

T Portaal 018.jpg
E09.06-13
Foto: Remco Poppen


Neem nu een stukje nikkelzilverdraad van 3,5 cm lengte, met een diameter van 0,7 mm en soldeer dit vast in het laatste vrije gaatje.

En het enkelspoorportaal is klaar!

Even verven en er kan weer een mooi portaaltje op de baan!


T-portaal

Nu het T-portaal:

Benodigdheden:

  • Messing(spoor)staaf van 20 cm (Ik gebruik Fleischmann spoorstaven van messing, railsstuk 6001)
  • Nikkelzilverdraad 0,7 mm, lengte ongeveer 12 cm
  • Nikkelzilverdraad 0,9 à 1 mm, lengte zes cm

Gereedschap:

  • IJzervijltje
  • Kniptang
  • Punttang
  • IJzerzaagje
  • Soldeerbout
  • Boormachine met 1,5 mm boortje
  • Helpende handjes of bankschroefje is wel handig

Start:

Let wel op, deze beschrijving is gebaseerd op rails waarbij de hart-op-hart-afstand 6,1 cm is.

Zaag de messing (spoor)staaf in twee delen waarbij één deel precies acht cm is. Dit wordt de dwarsbalk. De staande balk is de rest en is dus ongeveer 12 cm en daarmee heb je dan nog bijna twee cm 'vlees' om hem ergens in te plaatsen.

Bouw Portaal 004.jpg
E09.06-14
Foto: Remco Poppen


Maak nu in de dwarsbalk exact in het midden met het ijzervijltje een inkeping van iets minder dan de helft van je staafdikte.

Bouw Portaal 007.jpg
E09.06-15
Foto: Remco Poppen


Maak nu in je staande balk op vijf mm van de top ook een inkeping van iets minder dan de helft van je staafdikte.

Bouw portaal 008.jpg
E09.06-16
Foto: Remco Poppen


Nu is het zaak de inkepingen iets verder in te vijlen om de balken mooi passend te maken. Dit doe je gewoon om-en-om. Dus twee halen met de vijl in de dwarsbalk, twee halen in de staande balk, passen en dit herhaal je tot ze goed aansluiten op elkaar. Ze sluiten goed aan als het bovenprofiel van de ene balk het onderprofiel van de andere raakt.

Bouw Portaal 010.jpg
E09.06-17
Foto: Remco Poppen


Nu gaan we met de boormachine aan de slag.

Eerst is de dwarsbalk aan de beurt:

Maak nu - gemeten vanuit het midden - op de volgende plekken een gaatje met de boormachine:

Zowel naar links als naar rechts vanuit het midden gemeten op: 2,0 cm 2,8 cm 3,4 cm

Zes gaten in totaal.

Bouw Portaal 014.jpg
E09.06-18
Foto: Remco Poppen


Nu nog twee gaatjes in de staande balk. Vanaf de bovenkant gemeten boor je de staaf door op 2,5 cm en op drie cm.

Bouw portaal 016.jpg
E09.06-19
Foto: Remco Poppen


Nu alle gaatjes gemaakt zijn, gaan we verder met het ineenzetten van het portaal. Warm de soldeerbout maar vast op.

Neem een stukje nikkelzilverdraad zes cm lengte en eacute;én mm dikte en buig dat precies in het midden in een hoek van 90° (graden). Zorg dat beide benen gelijk zijn, indien dit na het buigen niet meer zo is, vijl dan de langste af tot ze even lang zijn, anders wordt het recht krijgen van de dwarsbalk onnodig lastig. Zes cm kan teveel zijn, maar mocht je ergens niet helemaal goed zijn uitgekomen, dan heb je genoeg 'vlees' om het te corrigeren.

Bouw Portaal 017.jpg
E09.06-20
Foto: Remco Poppen


Nu plaatsen we de gebogen draad door het bovenste gat van de staande balk.

Bouw portaal 018.jpg
E09.06-21
Foto: Remco Poppen


Vervolgens plaatsen we de dwarsbalk op de steunen en draaien hem op de staande balk. Het kan zijn dat het nog niet helemaal past, dan vijl je de steunen aan beide zijden evenveel af, meetlat er dus even naast ;D Hiervoor is dus het extra 'vlees'.

Bouw portaal 020.jpg
E09.06-22
Foto: Remco Poppen


Als je dit goed doet, zal de knik van de steun exact in de staande staaf vallen. Nu solderen we eerst de steun in de staande balk vast aan beide kanten.

Bouw portaal 021.jpg
E09.06-23
Foto: Remco Poppen


Nu vertinnen we de steunen op de dwarsbalk aan beide kanten.

Bouw portaal 024.jpg
E09.06-24
Foto: Remco Poppen


Nu vertinnen we de kruising van de dwarsbalk en de staande balk, zowel boven als onder.

Bouw portaal 025.jpg
E09.06-25
Foto: Remco Poppen


Ik heb meteen het teveel aan soldeer, wat buiten de hoeken is gekomen en op de balken lag, een beetje weggevijld. Dat staat een stuk mooier.

Nu gaan we verder met de boogjes bovenop. Neem hiervoor minimaal twee cm nikkelzilverdraad van 0,7 mm diameter. Je hebt minder nodig, maar dat is lastiger te buigen, als het je wel lukt dan kan dat natuurlijk :)

Maak nu twee boogjes waarbij de boogjes zes mm breed zijn. Als ze gebogen zijn, knip dan de lange uiteinden af op vier mm.

Bouw portaal 027.jpg
E09.06-26
Foto: Remco Poppen


Nu komt een wat lastiger stukje, omdat we nu de boogjes erin gaan solderen, helpende handjes zijn daarbij erg prettig!

Bouw portaal 030.jpg
E09.06-27
Foto: Remco Poppen


En tot slot de uithouder erin solderen. Neem een stukje nikkelzilverdraad van 6,8 cm lengte en 0,7 mm diameter, en plaats dat door het laatste gat wat nog vrij is, houdt dit precies gelijk aan linker- en rechterzijde en soldeer het vast.

Bouw portaal 031.jpg
E09.06-28
Foto: Remco Poppen


Bouw portaal 032.jpg
E09.06-29
Foto: Remco Poppen


En het portaal is klaar! Alleen nog even in de primer en spuiten en we hebben weer een mooi T-Portaal erbij.

De kosten zijn erg laag. Ik heb voor dit voorbeeld een stuk rails gekocht voor €1, daar heb ik één spoorstaaf van gebruikt, verder heb je drie meter nikkelzilverdraad van 0,7 mm voor €7,60 en het 0,9 à 1mm nikkelzilverdraad is ongeveer net zo duur. `` Dat betekent dat één portaal je 50 €cent voor de spoorstaaf kost, ongeveer 30 €cent aan nikkelzilverdraad 0,7 mm. en ongeveer 20 €cent voor 0,9 mm nikkelzilverdraad. Totaal dus ongeveer €1 per portaal.

Een likje verf erover en ook het T-portaal is klaar!


E09.05.06 - Rijdraden, kopen of maken? - Vorige | Volgende - E10 - Digitale besturing