Persoonlijke instellingen

Meten van de motorstroom vóór het inbouwen van een decoder

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Fred Eikelboom


Wanneer een decoder in een loc of treinstel wordt ingebowd, moet bekend zijn wat het stroomverbruik is. Dit artikel geeft een uitleg van het meten van de motorstroom vóór het inbouwen van een decoder.

Het beste is het om het stroomverbruik te meten op een test-ovaaltje voorzien van twee wissels en een inhaalspoortje, omdat juist in de bogen de motor het zwaarste belast wordt.

Ampere-meting-01.gif
Afbeelding: 01
Aansluiten van een multimeter
Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom


Het aansluiten van de meter

De gelijkstroommeter of multimeter wordt op de rails aangesloten volgens afbeelding 01. De plus van de regelaar komt aan de plus van de meter.

Testcondities

Het testen van een loc

Plaats de te testen loc op de rails en koppel daar het maximale aantal wagens/rijtuigen aan, waarmee in de praktijk gereden gaat worden. Blijkt dan dat de wielen van de loc gaan slippen, dan moet het aantal wagens/rijtuigen verminderd worden en moet na het inbouwen van de decoder een tweede loc voor de lange trein geplaatst worden.

Het testen van een treinstel

Plaats het te testen treinstel op de rails. Draai de knop nu snel naar het maximum en noteer de hoogste waarde die de meter aangeeft. Herhaal nu de meting en zet bij stilstaande trein de regelaar plotseling helemaal open.

Stel, dat de meter 465 mA (0,465 A) als hoogste waarde aangeeft. Tel daar dan nog 20% bij op voor het nemen van een eventuele helling. Komt het totaal op 465 + 20% = 558 mA. Nu moet nog een correctiefactor gebruikt worden omdat bij digitaal rijden de spanning hoger is dan de spanning bij analoog gebruik. Is er op de digitale baan een spanning van bijv. 21 volt, dan wordt de motorstroom een factor 1,74 hoger en dat klopt geheel volgens de wet van ohm (meer spanning = meer stroom). Dus een elektromotor die analoog bij 12 volt, 558 mA opneemt, kan, wanneer hij op een decoder aangesloten is, heel gemakkelijk 558 X 1,74 = 971 mA gaan opnemen. Bij sommige motoren wordt het zelfs nog meer. Iets om terdege rekenig mee te houden.

Kiezen van een decoder

Kies nu (bij een voorbeeldverbruik van 837 mA bij 12 volt) een decoder die op de motoraansluiting minimaal 1,5 A kan verwerken, want na een tijdje kan de decoder, wanneer deze te krap bemeten is en ook nog voorzien is van krimpkous, aardig heet worden en zal dan spoedig doorbranden.

Bovenstaande metingen worden bevestigd door een gebruiksaanwijzing van de firma Kuehn. Daarin staat: "Een lok, die volgens de gebruiksaanwijzing bij 12 Volt een stroomopname van 0,8 A heeft, belast de decoder bij 21 Volt rijspanning met 1,4 A!".

Dus altijd een decodertype kiezen dat de motorstroom ruim aan kan.

Waar ook nog rekening mee gehouden moet worden, is dat bij de meeste decoders aangegeven wordt dat bijvoorbeeld de motoraansluiting 0,75 A aan kan en de verlichtingsaansluiting 0,2 A, maar dat het totaal van motorstroom én verlichtingsstroom NIET boven de 0,8 A mag komen. Dus dan blijft er voor de motor maar 0,55 A over!

Om het gemakkelijker te maken, hier een tabel met diverse stroomwaardes:

Motorstroom bij 12 V= (Analoog) Motorstroom bij 15 V Digitaal Motorstroom bij 18 V Digitaal Motorstroom bij 21 V Digitaal
400 497 597 696
500 621 746 870
600 746 895 1044
700 870 1044 1218
800 994 1193 1392
900 1119 1342 1566
Tabel: 01 (waardes in mA, spanning = railspanning c.q. rijspanning)
Tabel gemaakt door: Fred Eikelboom


Bij deze waardes moet ook nog rekening gehouden worden met de totaalstroom inclusief verlichting en eventueel een rookgenerator (de rookgenerator via een relais aansturen om de decoder te ontzien, is dan de beste optie).

Let-op.jpg
  LET OP
Meet nooit de motorstroom door de loc met de hand op de rails te drukken en tegen te houden.
  1. Dan wordt niet het stroomverbruik gemeten, maar de kortsluitstroom van de motor.
  2. Het is niet realistisch. In de praktijk (bij grootspoor en modelspoor!) zullen de wielen bij een te zware last nooit blokkeren, maar "doorslaan" (slippen)!
  3. Bovendien is dat een veel te grote belasting voor de loc-motor en de aandrijving, met kans op afbrekende tanden van de tandwielen!

Meer informatie

Encyclopedie:




Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende
Contact met de redactie: Contact met de redactie 

Laatste wijziging: 24 okt 2016 20:28 (UTC)