Persoonlijke instellingen

Woorden - P

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Versie door Fred (overleg | bijdragen) op 24 jan 2018 om 18:13
Ga naar: navigatie, zoeken
Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net


Verklaring         Zoeken op deze pagina: CTRL + F.

Woord of afkorting.

(Elektronica). Afkorting van Puls Breedte Modulatie. Manier om een elektromotor aan te sturen (te regelen) met (bijna) vol vermogen.

PBM.

Afkorting van Printed Cirquit Board. Plaat gemaakt van Pertinax of Glasvezel-Epoxy. In gangbaar Nederlands: gedrukte bedrading of print(plaat). Dient ter bevestiging van elektronische onderdelen. Aan de onderzijde is de gedrukte bedrading, bestaande uit koper, aangebracht, die zorgt voor de elektrische verbinding tussen de onderdelen.

PCB.

1. (elektronica) Afkorting van Packaged Electronic Circuit. Ook bekend als Dikke Film-schakeling. 2. (Grootspoor). Benaming van de NS stroomlijnpostrijtuigen. Deze werden gekoppeld aan de dieseltreinstellen uit 1934 en met de elektrische treinstellen uit 1935 en 1936. (7)

PEC.

(Chemie). Afkorting van PolyEthyleenTereftalaat-Glycol. Dit is een polymeer (plastic) van PET (polyethyleentereftalaat), waarvan de eigenschappen enigszins veranderd(verbeterd?) zijn, door bij de polymerisatie de stof glycol toe te voegen. Dat veroorzaakt bijvoorbeeld dat de kunststof minder snel kristalliseert en wat soepeler is. Onder meer de PET-flessen worden er uit gemaakt. Zie ook: Vivak.

PET-G.

Afkorting van Programmable Interface Controller. Dit elektronische circuit kan geprogrammeerd worden, zodat het een veelheid van taken kan uitvoeren. Het circuit kan geprogrammeerd worden als timer, of om bijvoorbeeld een productielijn aan te sturen. Ze kunnen ook gevonden worden in zeer veel apparatuur zoals alarmsystemen, of decoders voor modelspoor. Zie ook Atmel. Meer over Microcontroller.

PIC.

Afkorting van Programmable Logic Controller. Een programmable logic controller (programmeerbare logische eenheid) is een elektronisch apparaat met (=voorzien van) een microprocessor, die op basis van de informatie op zijn diverse ingangen, zijn uitgangen aanstuurt. De eerste PLC's bestonden uit logische poorten (AND, OR) en timer IC's die met bedrading verbonden waren. Door aanpassing van de bedrading werd de functionaliteit en dus het programma aangepast. Met de komst van de microprocessor werd deze functionaliteit in een geheugen gestopt en waren de eerste echte PLC's een feit. Men kreeg nu meer flexibiliteit en meer mogelijkheden. (3)

PLC.

Afkorting van polymethylmethacrylaat. Dit is een polymeer van methylmethacrylaat. Lichtdoorlatende kunststof met thermoplastische eigenschappen, ook bekend als acrylglas, perspex en plexiglas. Meer over Acrylglas. (3)

PMMA.

Afkorting van Programming On Maintrack. Het programmeren van een decoder op het hoofdspoor (sommigen zeggen ook wel: Programming-On-the-Main of Programming On Mainline). Zie: artikel Decoders.

POM.

(Grootspoor). Afkorting van Primair ProcesLeidingsGebied.

PPLG.

Afkorting van Positive Temperature Coëfficiënt. Een weerstand die op temperatuursveranderingen reageert. Bij toenemende (omgevings-)temperatuur neemt zijn weerstand toe. Zie: De PTC.

PTC.

(Grootspoor). Afkorting van Perron Verwijzer. Scherm dat aangeeft welke trein van welk perron vertrekt (zie ook: TBP). (3)

PV.

(Grootspoor) Afkorting van het profiel van vrije ruimte, dit is de aanduiding voor de ruimte waarbinnen zich niets anders mag bevinden dan de trein. Het PVR is wat groter dan het omgrenzingsprofiel. Het PVR is de minimale doorsnede voor een tunnel. In een tunnel waar met hoge snelheid wordt gereden, is het PVR groter. Zie: De afstand tussen masten en portalen.

PVR.

Afkorting van Puls Width Modulation (in het Nederlands: PBM). Zie: Woorden - P#Puls Breedte Modulatie

PWM.

(Duits). Afkorting van Punktförmige Zugbeeinflussung. Duits treinbeïnvloedingssysteem. Is de Duitse tegenhanger van het Nederlandse ATB. Meer over PZB. (3)

PZB.

(Electronica/Elektrotechniek). Meetinstrument dat in een paneel of apparaat ingebouwd wordt. Kan voorzien zijn van een draaispoel en een aan die draaispoel gekoppelde wijzer of is digitaal (met cijfers). (3) Zie ook: Draaispoelmeter.

Paneelmeter

Een rijtuig voorzien van extra grote vensters om de reizigers een uitgebreide blik op de omgeving te geven. (3)

Panoramarijtuig

Verende constructie op het dak van elektrische locomotieven en treinstellen. Dient om de bovenleidingspanning door te geven van de bovenleiding naar loc of treinstel. Wordt abusievelijk wel eens stroomafnemer genoemd, maar dat is dus helemaal fout. Er wordt namelijk spanning afgenomen. Stroom zonder spanning bestaat niet.
De pantograaf kan d.m.v. perslucht omhoog (rijstand) en omlaag (ruststand) worden bewogen. Dit naar beneden laten zakken mag alléén maar, wanneer alle grote verbruikers uitgeschakeld zijn. Anders is de kans zeer groot dat de bovenleiding door een vlamboog ter plaatse doorbrandt en naar beneden komt. Zie ook Ombouwen Piko ICE-3 extra rijtuig met pantograaf.

Pantograaf

(Grootspoor). Dit betekent, dat een machinist geen dienst heeft op de trein waar hij in zit, maar wel voor een dienst onderweg is.

Passagieren

Speciaal gebouwde doorgang, die tegelijkertijd een verbinding vormt tussen bijvoorbeeld twee perrons op het station. Een passerelle kan ook aangebracht zijn tussen twee gebouwen.

Passerelle

(Computertechniek). Korte kabel t.b.v. het onderling verbinden van twee electronische apparaten, zodat signaaloverdracht tussen beide apparaten kan plaatsvinden. Wordt bijv. bij S88-N gebruikt.

Patchcable

Benaming voor een detectiesysteem. Een passerende trein drukt de spoorstaaf een heel klein stukje naar beneden. Hierdoor wordt lucht uit een ruimte onder de spoorstaaf geperst, en via een slangetje naar een kastje direct naast het spoor geleid, waar een schakelaar wordt indrukt.

Pedalen

Platform dat het reizigers gemakkelijker maakt om in een bus, tram, metro of trein te stappen. (3) Zie: artikel Het Perron.

Perron

(Grootspoor). Langs een perron kunnen zich meerdere perronfasen (delen van een perron) bevinden die afgeschermd worden door lichtseinen. (2)

Perronfase

(Grootspoor). Een spoor dat langs een perron loopt. (3)

Perronspoor

Zie PMMA.

Perspex

Pertinax is een elektrisch isolatiemateriaal, dat bestaat uit lagen papier, die geïmpregneerd zijn met een Fenol-Formaldehyde kunsthars. Pertinax is elektrisch isolerend en heeft een hoge doorslagspanning, dus is het een prima isolator. Werd vroeger bijv. gebruikt voor printplaten met gedrukte bedrading.

Pertinax

De vloer van het machinistenhuis van een stoomloc of dieselloc met een middencabine, ook wel voetplaat genoemd. (3)

Plaat

(Grootspoor). De door borden aangegeven, ter plaatse maximaal toegestane snelheid. (3)

Plaatselijke snelheid

A, AB = Materieel '46

Plan A

B = Materieel '46

Plan B

C = postrijtuig (op basis van Plan D)

Plan C

D = rijtuig (afgeleid van de vooroorlogse Bolkop)

Plan D

E = rijtuig (komt overeen met middenbak Mat '54)

Plan E

F = Materieel '54 (Hondekop)

Plan F

G = Materieel '54 (Hondekop)

Plan G

De letters H, I, J, R en S zijn nooit gebruikt.

Plan H

De letters H, I, J, R en S zijn nooit gebruikt.

Plan I

De letters H, I, J, R en S zijn nooit gebruikt.

Plan J

K = rijtuig (Bolkop voor internationale dienst)

Plan K

L = postrijtuig (op basis van Plan E)

Plan L

M = Materieel '54 (Hondekop)

Plan M

N = slaaprijtuig (later omgebouwd tot zitrijtuig)

Plan N

O = nooit gebouwd AB-rijtuig. Ontwerp uit 1957 van W. de Steur (Allan)

Plan O

P = Materieel '54 (Hondekop)

Plan P

Q = Materieel '54 (Hondekop)

Plan Q

De letters H, I, J, R en S zijn nooit gebruikt.

Plan R

De letters H, I, J, R en S zijn nooit gebruikt.

Plan S

T = vierwagentreinstel Mat '64 (deelseries T1 t/m T3)

Plan T

U = dieselelektrisch driewagentreinstel (DE3)

Plan U

V = tweewagentreinstel Mat '64 (deelseries V1 t/m V13)

Plan V

W = rijtuig (afgeleid van de Duitse 'Silberlinge') (deelseries W1 en W2)

Plan W

X = DE1 en DE2 (Blauwe Engel)

Plan X

Y = Sprinter (SGM) (deelseries Y0 t/m Y3)

Plan Y

Z = Koploper (ICM) (deelseries Z0 t/m Z2)

Plan Z

(Grootspoor). Rijtijd en een toeslag t.b.v. het opvangen van kleine verstoring. (2)

Plantijd

1. Platte verhoging om iets op te zetten of om op te staan, bijvoorbeeld een boorplatform. 2. (Informatica) Een platform is in de ICT een basis waarop software ontwikkeld wordt. (3)
3. (Informatica) Het geheel van hardware en besturingssysteem (software). Zie bijvoorbeeld Arduino. 4. (Grootspoor). Andere benaming voor perron, waar aan twee zijden treinen stoppen.

Platform

Benaming voor een type kunststof plaat. Zie ook PMMA. Plexiglas is de merknaam van Arkema Inc. Meer over Arkema en plexiglas.

Plexiglas

Plus

(Elektrotechniek). 1. De positieve pool van een accu, batterij of voeding. 2. (modelspoor). Ook de blauwe draad van een locdecoder is een plus-pool. Zie ook: Polariteit.

Plus-pool

(Elektriciteit). De eigenschap elektrische polariteit (positief (+) en negatief (-)), onderscheidt zich van de eigenschap neutraal (0 of ook wel nul), door de aanwezigheid van een overschot (-) of tekort (+) aan negatief geladen deeltjes (normaliter elektronen). Een object (geleider of isolator) met een elektrische polariteit wordt aangeduid als een elektrische pool. Een elektrische pool is per definitie omgeven door een elektrisch veld evenredig met de hoeveelheid lading op de pool. Meer over Polariteit. (3)

Polariteit

Een polder is een gebied waarvan de waterstand kunstmatig en onafhankelijk geregeld kan worden ten opzichte van de omgeving. Meer over polder (3)

Polder

(Afgekort: PC) Polycarbonaat is een thermoplastisch polymeer waarbij de monomeren verbonden zijn door een carbonaatbinding. Het is een stevig, hard en doorzichtig materiaal, dat in tegenstelling tot de meeste andere kunststoffen, hoge temperaturen aankan. Het is makkelijk in gebruik en wordt daarom veel gebruikt voor een groot gebied aan toepassingen. Meer over Polycarbonaat (3)

Polycarbonaat

Veelhoekig. Bij een lokloods die om een draaischijf is gebouwd, zijn de voor- en achtergevel polygonaal ofwel veelhoekig. De lokloods is gebouwd volgens een veelhoekig grondplan.

Polygonaal

Polygonale

Het op vele plaatsten minimaal afvlakken van de wielband, waardoor er een rammelend of bonkend geluid ontstaat. Komt bijna alleen voor bij wielstellen met schijfremmen. De term die hiervoor vaak gebruikt wordt is 'vierkante wielen' (3)

Polygonisatie

Een polymeer (Grieks: poly is veel en meros is deel) is een molecuul dat bestaat uit een sequentie van meerdere identieke of soortgelijke delen (monomere eenheden) die aan elkaar zijn gekoppeld. Meer over Polymeer. (3)

Polymeer

Pool

(Grootspoor). Afkorting van Perronopzichter.

Popz.

Porfier (ook wel: porfirisch gesteente) is een stollingsgesteente. Vanwege de hoge slijtvastheid wordt het vaak toegepast als wegverharding, of als ballast bij het spoor. Ook het schouwpad naast de rails is vaak gemaakt van porfier (3)

Porfier

(Grootspoor). Constructie om de bovenleiding (en dan met name de rijdraad) op de juiste hoogte te houden. Bestaat uit portaalmasten (de verticale onderdelen, die naast het spoor staan) en de ligger, waaraan de draagdraden en rijdraden hangen. Zie: artikel Rijdraden, kopen of maken.

Portaal

(Grootspoor). De verticale onderdelen, die naast het spoor staan. Deze vormen samen met de ligger (de horizontale balk) het portaal. Zie: artikel Rijdraden, kopen of maken. Zie ook Portaal.

Portaalmasten

(Grootspoor). Een veranderingsproject waarin met een betere organisatie en betere hulpmiddelen de treinenloop sneller en flexibeler kan worden gepland en bijgestuurd. Onder Post 21 wordt ook verstaan de verkeersleidingspost in de 21e eeuw. (3)

Post 21

(Grootspoor). De plaats waar de treindienstleider zijn werk verricht. Zie ook: Verkeersleiding. (3)

Post T

(Grootspoor). Een rijtuig bestemd voor het vervoer en sorteren van poststukken. (3)

Postrijtuig

(Elektronica). Wordt vaak afgekort tot potmeter. Regelbare weerstand, voorzien van een draaibare as. bijvoorbeeld bij geluidsversterkers als volumeregelaar. Ook op printen Prints of PCB's) komt dit onderdeel vaak voor als instelbare weerstand. Heeft dan geen lange as, maar in het centrum van de potmeter is een uitsparing voor een schroevendraaier (of een trimsleutel) gemaakt.

Potentiometer

(Grootspoor). Paaltje (dat naast het spoor staat) met aan de bovenzijde een aansluitdoos voor kabels. De ondergrondse kabels worden geleid naar dit potje. Onder het witte deksel zit een klembord en daar wordt de kabel naar het spoor op aangesloten. Het potje fungeert dus als een soort kroonsteentje. Meer over Potje. (4)

Potje

Afkorting van potentiometer.

Potmeter

Onderhoudsacties met als doel, een niet defect systeem in gebruiksgerede toestand te houden. Meer over Preventief onderhoud. (2) Zie: Onderhoud.

Preventief onderhoud

Hoofdwaterkering (dijk). (2)

Primaire waterkering

(Grootspoor). De periode waarin alle noodzakelijke beproevingen van het exploitatieproces en de werking van de infrastructuur, onder invloed van een rijdende trein, plaatsvinden. Tijdrovend onderdeel daarvan is het trainen van de machinisten op wegbekendheid. (2)

Proefbedrijf

(Modelspoor). Stuk rails dat elektrisch niet verbonden is met het hoofdspoor, en door de centrale afzonderlijk van spanning wordt voorzien. Op dit programmeerspoor wordt een loc (of treinstel) geplaatst om de decoder te kunnen programmeren (CV's programmeren/wijzigen). Zie: artikel Inleiding decoders.

Programmeerspoor

1. (Modelspoor). Het invoeren (of wijzigen) van CV's in de (loc)decoder. Zie: artikel Inleiding decoders. 2. Het schrijven van een computerprogramma bijv. voor de PC.

Programmeren

Deze normen werden in 1963 ontwikkeld door een kleine groep Engelse modelspoorhobbyisten, bekend als The Model Railway Study Group (MRSG). Hun werk werd in 1967 in tijdschriften gepubliceerd, en leidde uiteindelijk tot een complete set Proto-normen voor verschillende schalen. Zie: artikel Proto-normen.

Proto-normen

(Modelspoor). Afkorting van Puntcontacten.

PuCo's

Techniek waarbij een elektromotor met pulsen in de vorm van een blokgolf aangestuurd wordt. Vaak afgekort tot PBM. Door de verhouding tussen puls en pauze langer of korter te maken wordt de snelheid geregeld. De frequentie van de pulsen blijft, afhankelijk van het gebruikte schema, (vrijwel) gelijk of is variabel (zie bijv. de Weistra regelaar). Dus bij weinig pulsen draait de motor langzaam, terwijl hij toch nog een behoorlijk koppel heeft. Zie ook: artikel Wat is een servo.

PulsBreedte Modulatie

Mate waarin de gerealiseerde dienstuitvoering overeen komt met de planning. (2)

Punctualiteit

Deze bevinden zich tussen de spoorstaven bij Märklin rails. Zie ook PuCo's.

Puntcontacten

Benaming van dat gedeelte van het wissel, waar de wisseltongen (scharnierend) aan vast zitten.

Puntstuk

Het volledig elektrisch geïsoleerde puntstuk van het wissel van spanning voorzien. Dit moet dan wel de juiste spanning (lees: spanning met de juiste polariteit) zijn, dit noemt men polariseren van het puntstuk. Bij sommige wissels (o.a. Tillig) zijn de wisseltongen met het puntstuk verbonden. Dat puntstuk wordt dus voorzien van spanning met de juiste polariteit d.m.v. de wisseltongen. Zie: artikel Puntstuk van het wissel polariseren.

Puntstuk polariseren

(Grootspoor). Stuk spoor, meestal in een werkplaats, waarbij tussen de spoorstaven een put is aangelegd, zodat de onderkant van de trein vanuit de put toegankelijk is voor onderhouds- en reparatiewerkzaamheden.

Putspoor


Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende
Contact met de redactie: Contact met de redactie 

Laatste wijziging: 10 jan 2018 18:24 (CET)