Brontekst bekijken van De HSL-Zuid

{{Koptekst
|Vorige= Overige masten en portalen
|Volgende= De Betuweroute
|VorigeMenu= Masten en portalen
|Auteur= Hans van de Burgt
}}
=== Een nieuwe hogesnelheidslijn in Nederland ===
In 2007 kreeg Nederland een aansluiting op het Europese net van hogesnelheidslijnen. De HSL-Zuid verbindt Amsterdam en Rotterdam met Antwerpen, Brussel en Parijs. Een sprintje tussen Amsterdam en Rotterdam duurt dan nog maar 35 minuten.
{{Afbeelding
|Bestand= HSL-Zuid-01.jpg
|Grootte= Zeer Groot
|Volgnummer= 01
|Omschrijving= HSL-Zuid
|Bron= angel.bndestem.nl 
|Positie= Links
}}
Het is een zeldzaamheid dat een infrastructureel project in èèn keer van A tot Z wordt gebouwd. Doordat er veel aandacht is besteed aan de wensen op het gebied van vormgeving, toont de lijn respect voor de omgeving. Dit prestigieuze tracè krijgt een duidelijke eigen identiteit, die doorgevoerd is in alle elementen. In opdracht van [https://www.infrasite.nl/glossary/infraspeed/ "Infraspeed"] geeft "Fabrique" vorm aan de Hogesnelheidslijn. Van hekwerken tot geluidsschermen, [[Woorden - B#Bovenleidingspaal|bovenleidingmasten]], transformatorhuisjes en vluchttrappen; alles wat boven het [[Woorden - M#Maaiveld|maaiveld]] uitsteekt is ontwikkeld door "Fabrique" in samenwerking met "Siemens" en de "BAM". Het resultaat is een uitgebalanceerd ontwerp in het typisch Nederlandse landschap met de technologie van morgen.<div style="height: 175px;"></div>

In dit artikel worden een aantal elementen besproken. Ook staat hier een tekening in 1:87 van de markante bovenleiding. Op het baanvak Breda &mdash; Dordrecht staan deze vlak bij de betonportalen die in het artikel [[Masten en portalen]] beschreven staan.
{{Afbeelding 2 naast elkaar 
|Bestand= HSL-Zuid-02.jpg 
|Bestand2= HSL-Zuid-03.jpg 
|Grootte= 300px
|Grootte2= 300px 
|Volgnummer= 02 
|Volgnummer2= 03 
|Omschrijving= HSL-bovenleidingportaal  
|Omschrijving2= HSL-bovenleidingportaal met isolatoren 
|Bron= [https://www.fabrique.nl/ Fabrique Delft] 
|Bron2= Fabrique Delft  
}}
=== Het ontwerp ===
Bij het ontwerp van de metalen [[Woorden - B#Bovenbouw|bovenbouwdelen]] van de HSL-Zuid tussen Moerdijk en Amsterdam werd een onderhoudsvrije periode van dertig jaar verlangd. De bijzondere contractvorm lag aan de basis van deze primaire eis: voor iedere minuut dat de hogesnelheidstrein niet kan rijden, derft de aannemer/investeerder een vast bedrag aan inkomsten. Met een systematische, integrale afwegingsmethodiek leidden specifieke verduurzamings-eisen "automatisch" tot een optimale keuze voor moedermateriaal, detaillering en conservering voor ieder metalen onderdeel. Onderhoudsvrij ontwerpen, betaalt zich in dit geval letterlijk dubbel-en-dwars terug.
{{Afbeelding
|Bestand= HSL-Zuid-04.gif
|Grootte= Zeer Groot
|Volgnummer= 04
|Omschrijving= Verschillende typen bovenleidingmasten
|Type= Tekening
|Maker= Ex Holland Railconsult, nu [https://nl.wikipedia.org/wiki/Movares Movares] 
}}
De bovenleidingportalen zijn ontworpen "als een familie" bestaande uit een robuuste mast en veel slanker uitgevoerde opzetstukken, die zijn afgestemd op de specifieke functie van ieder bovenleidingportaal afzonderlijk.
=== Duplexconservering ===
Uiteindelijk zijn zes verschillende verduurzamingtechnieken geselecteerd voor de metalen [[Woorden - C#Component|component]]en van de bovenbouw van de HSL-Zuid, inclusief bijbehorende detaillering:
:* uitsluitend thermisch verzinkt staal met een extra dikke zinklaag van 130 à 150 &micro;meter (micrometer);
:* uitsluitend gecoat staal bedekt met een meerlaags coatingsysteem van tenminste 285 à 350 &micro;meter;
:* staal met een duplexconserveringssysteem van zink en coating;
:* geäluminiseerd staal;
:* gecoat aluminium;
:* roestvast staal.
Uitsluitend gecoat staal viel af, omdat de vereiste levensduur van dertig jaar onderhoudsvrij niet kan worden gegarandeerd. Bovendien is [[Woorden - C#Correctief onderhoud|correctief onderhoud]] van incidentele beschadigingen nodig omdat de kathodische bescherming van zink ontbreekt, onderhoud dat niet kwalitatief hoogwaardig kan worden uitgevoerd in de beschikbare [[Woorden - T#TreinVrije Periode|treinvrije periodes]] van maximaal vijf uur in het midden van de nacht.

[[Woorden - R#Roestvast staal|Roestvast staal]] geniet geen voorkeur voor de hoofdcomponenten vanwege de relatief hoge materiaalkosten van het moedermateriaal en twijfels over de geëiste onderhoudsvrije periode van dertig jaar in een spoorse omgeving. Op voorhand heeft staal, beschermd door een duplexconservering van ca. 80 à 100 &micro;meter zink èn een meerlaags coatingsysteem van tenminste 120 à 170 &micro;meter, de voorkeur. Afhankelijk van de specifieke eisen van de verschillende metalen [[Woorden - C#Component|component]]en van de bovenbouw van de HSL-Zuid blijken verschillende voorgeselecteerde verduurzamingtechnieken als optimaal uit de methodiek naar voren te komen.
=== Bovenleidingportalen ===
Het specifieke programma van eisen voor de masten van de bovenleidingportalen resulteert "automatisch" in een daarop afgestemd verduurzamings-advies. Het oppervlak van de masten hoeft in technische zin niet zo glad te zijn als van de stijlen van de geluidsschermen. Ook de esthetische oppervlakte-eisen liggen lager. Bovendien is de materiaaldikte veel groter.<br />
Hierdoor kan bij de stalen masten van de bovenleidingportalen met uitsluitend [[Woorden - T#Thermisch verzinken|"thermisch" verzinken]] als conservering worden volstaan, mits een grotere zink-laagdikte wordt toegepast en de voorbehandeling (oneffenheden gladslijpen, kanten breken, [[Woorden - Z#Zandstralen|zandstralen]] en dergelijke) en detaillering (onder meer het afvoeren van water en -vuil, vermijden van [[Woorden - C#Capillair|capillair]] vocht) hierop worden afgestemd.
{{Afbeelding
|Bestand= HSL-Zuid-05.jpg
|Grootte= Zeer Groot
|Volgnummer= 05
|Omschrijving= Bovenleidingmasten gemaakt van thermisch verzinkt staal  
|Bron= [https://www.ou.nl/ Open Universiteit] 
}}
=== HSL-bovenleidingportalen ===
In onderstaande tekening is het HSL-bovenleidingportaal weergegeven op [[Schalen|schaal]] 1:87 (H0).<br />
Opnieuw is uitgegaan van de standaard-railgeometrie van Fleischmann Profi-Rail. Beide sporen liggen 63,5 mm uit elkaar, en de portaalmasten staan wederom 30 mm verwijderd van het hart van het spoor.
{{Afbeelding
|Bestand= HSL-Zuid-06.png
|Grootte= Zeer Groot
|Volgnummer= 06
|Omschrijving= HSL-bovenleidingportaal weergegeven op schaal 1:87 (H0)
|Type= Tekening
|Maker= Hans van de Burgt
}}
{{Linkssectie begin
|Box= AlleenInfo
}}
{{Linkssectie tussenkop
|Koptekst= Encyclopedie:
}}
{{Link intern
|Link= Masten en portalen
|Linknaam= Masten en portalen
}}
{{Link intern
|Link= Onderstations
|Linknaam= Onderstations
}}
{{Linkssectie tussenkop
|Koptekst= Externe website met meer informatie over de HSL-zuid:
}}
{{Link Algemeen-Meerkeuze
|Volgnr= 228 <!-- hsl-zuid -->
|ExtraInfo= Meer over HSL-zuid.
}}
{{Linkssectie einde}}	
{{Voettekst
|Vorige= Overige masten en portalen
|Volgende= De Betuweroute
|VorigeMenu= Masten en portalen
}} {| width= "100%"
|- valign= "top"
! scope= "row" width="70%" |
| <small>Laatste wijziging: 11 dec 2024 10:38 (UTC)</small>
|}
[[Categorie: Alles|D]]
[[Categorie: Artikel|De HSL-zuid]]
[[Categorie: Bovenleiding|D]]
[[Categorie: Scenery|D]]
[[Categorie: Spoorwegbouw|D]]
[[Categorie: Hans van de Burgt|D]]
__NOTOC__