Persoonlijke instellingen

De HSL-Zuid

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Hans van de Burgt


Een nieuwe hogesnelheidslijn in Nederland

In 2007 kreeg Nederland een aansluiting op het Europese net van hogesnelheidslijnen. De HSL-Zuid verbindt Amsterdam en Rotterdam met Antwerpen, Brussel en Parijs. Een sprintje tussen Amsterdam en Rotterdam duurt dan nog maar 35 minuten.

Zeer Groot
Afbeelding: 01
HSL-Zuid
Bron: angel.bndestem.nl

Het is een zeldzaamheid dat een infrastructureel project in èèn keer van A tot Z wordt gebouwd. Doordat er veel aandacht is besteed aan de wensen op het gebied van vormgeving, toont de lijn respect voor de omgeving. Dit prestigieuze tracè krijgt een duidelijke eigen identiteit, die doorgevoerd is in alle elementen. In opdracht van "Infraspeed" geeft "Fabrique" vorm aan de Hogesnelheidslijn. Van hekwerken tot geluidsschermen, bovenleidingmasten, transformatorhuisjes en vluchttrappen; alles wat boven het maaiveld uitsteekt is ontwikkeld door "Fabrique" in samenwerking met "Siemens" en de "BAM". Het resultaat is een uitgebalanceerd ontwerp in het typisch Nederlandse landschap met de technologie van morgen.

In dit artikel worden een aantal elementen besproken. Ook staat hier een tekening in 1:87 van de markante bovenleiding. Op het baanvak Breda — Dordrecht staan deze vlak bij de betonportalen die in het artikel Masten en portalen beschreven staan.

HSL-Zuid-02.jpg HSL-Zuid-03.jpg
Afbeelding: 02 Afbeelding: 03
HSL-bovenleidingportaal HSL-bovenleidingportaal met isolatoren
Bron: Fabrique Delft Bron: Fabrique Delft

Het ontwerp

Bij het ontwerp van de metalen bovenbouwdelen van de HSL-Zuid tussen Moerdijk en Amsterdam werd een onderhoudsvrije periode van dertig jaar verlangd. De bijzondere contractvorm lag aan de basis van deze primaire eis: voor iedere minuut dat de hogesnelheidstrein niet kan rijden, derft de aannemer/investeerder een vast bedrag aan inkomsten. Met een systematische, integrale afwegingsmethodiek leidden specifieke verduurzamings-eisen "automatisch" tot een optimale keuze voor moedermateriaal, detaillering en conservering voor ieder metalen onderdeel. Onderhoudsvrij ontwerpen, betaalt zich in dit geval letterlijk dubbel-en-dwars terug.

Zeer Groot
Afbeelding: 04
Verschillende typen bovenleidingmasten
Tekening gemaakt door: Holland Railconsult

De bovenleidingportalen zijn ontworpen "als een familie" bestaande uit een robuuste mast en veel slanker uitgevoerde opzetstukken, die zijn afgestemd op de specifieke functie van ieder bovenleidingportaal afzonderlijk.

Duplexconservering

Uiteindelijk zijn zes verschillende verduurzamingtechnieken geselecteerd voor de metalen componenten van de bovenbouw van de HSL-Zuid, inclusief bijbehorende detaillering:

  • uitsluitend thermisch verzinkt staal met een extra dikke zinklaag van 130 à 150 µmeter (micrometer);
  • uitsluitend gecoat staal bedekt met een meerlaags coatingsysteem van tenminste 285 à 350 µmeter;
  • staal met een duplexconserveringssysteem van zink en coating;
  • geäluminiseerd staal;
  • gecoat aluminium;
  • roestvast staal.

Uitsluitend gecoat staal viel af, omdat de vereiste levensduur van dertig jaar onderhoudsvrij niet kan worden gegarandeerd. Bovendien is correctief onderhoud van incidentele beschadigingen nodig omdat de kathodische bescherming van zink ontbreekt, onderhoud dat niet kwalitatief hoogwaardig kan worden uitgevoerd in de beschikbare treinvrije periodes van maximaal vijf uur in het midden van de nacht.

Roestvast staal geniet geen voorkeur voor de hoofdcomponenten vanwege de relatief hoge materiaalkosten van het moedermateriaal en twijfels over de geëiste onderhoudsvrije periode van dertig jaar in een spoorse omgeving. Op voorhand heeft staal, beschermd door een duplexconservering van ca. 80 à 100 µmeter zink èn een meerlaags coatingsysteem van tenminste 120 à 170 µmeter, de voorkeur. Afhankelijk van de specifieke eisen van de verschillende metalen componenten van de bovenbouw van de HSL-Zuid blijken verschillende voorgeselecteerde verduurzamingtechnieken als optimaal uit de methodiek naar voren te komen.

Bovenleidingportalen

Het specifieke programma van eisen voor de masten van de bovenleidingportalen resulteert "automatisch" in een daarop afgestemd verduurzamings-advies. Het oppervlak van de masten hoeft in technische zin niet zo glad te zijn als van de stijlen van de geluidsschermen. Ook de esthetische oppervlakte-eisen liggen lager. Bovendien is de materiaaldikte veel groter.
Hierdoor kan bij de stalen masten van de bovenleidingportalen met uitsluitend "thermisch" verzinken als conservering worden volstaan, mits een grotere zink-laagdikte wordt toegepast en de voorbehandeling (oneffenheden gladslijpen, kanten breken, zandstralen en dergelijke) en detaillering (onder meer het afvoeren van water en -vuil, vermijden van capillair vocht) hierop worden afgestemd.

Zeer Groot
Afbeelding: 05
Bovenleidingmasten gemaakt van thermisch verzinkt staal
Bron: Open Universiteit

HSL-bovenleidingportalen

In onderstaande tekening is het HSL-bovenleidingportaal weergegeven op schaal 1:87 (H0).
Opnieuw is uitgegaan van de standaard-railgeometrie van Fleischmann Profi-Rail. Beide sporen liggen 63,5 mm uit elkaar, en de portaalmasten staan wederom 30 mm verwijderd van het hart van het spoor.

Zeer Groot
Afbeelding: 06
HSL-bovenleidingportaal weergegeven op schaal 1:87 (H0)
Tekening gemaakt door: Hans van de Burgt

Meer informatie

Encyclopedie:
Externe website met meer informatie over de HSL-zuid:
Meer over HSL-zuid.



Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende
Contact met de redactie: Contact met de redactie 

Laatste wijziging: 2 nov 2023 10:30 (UTC)