|
|
Regel 10: |
Regel 10: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= D. | | |Trefwoord= D. |
− | |Omschrijving= (Grootspoor); Aanduiding voor conducteurswagen of -afdeling; vgl. A, B, C, D. In vakjargon staat "een '''D'''" dus voor "een conducteurswagen". | + | |Omschrijving= (Grootspoor); aanduiding voor conducteurswagen of -afdeling; vgl. A, B, C, D. In vakjargon staat "een '''D'''" dus voor "een conducteurswagen". |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= DB. | | |Trefwoord= DB. |
− | |Omschrijving= '''Deutsche Bundesbahn'''. [http://nl.wikipedia.org/wiki/Deutsche_Bundesbahn Meer over DB]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | + | |Omschrijving= (Grootspoor); '''Deutsche Bundesbahn'''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [http://nl.wikipedia.org/wiki/Deutsche_Bundesbahn Meer over DB]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= DC. | | |Trefwoord= DC. |
− | |Omschrijving= (Eng.) "Direct Current". Zie [[Woorden - G#Gelijkspanning|Gelijkspanning]]. | + | |Omschrijving= (Engels) "Direct Current". Zie [[Woorden - G#Gelijkspanning|Gelijkspanning]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Gelijkstroom Meer over gelijkstroom]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 26: |
Regel 26: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= DCC. | | |Trefwoord= DCC. |
− | |Omschrijving= '''Digital Command Control''' (zie artikel [[Het DCC protocol]]). | + | |Omschrijving= (Digitaal); '''Digital Command Control''' (zie artikel [[Het DCC protocol]]). [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Digitale_centrale_(modelspoor) Meer over DCC]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= DCCext. | | |Trefwoord= DCCext. |
− | |Omschrijving= Afkorting van "'''DCC Ext'''ended Accessory Command format" Uitbreiding van het DCC-protocol t.b.v. accessoires-[[Inleiding decoders|decoder]]s. ''Aansturing van decoders werkt alleen als de centrale het DDCext signaal kan versturen.'' [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(11)]] [http://normen.railcommunity.de/RCN-213.pdf Meer over DCCext]. | + | |Omschrijving= Afkorting van "'''DCC Ext'''ended Accessory Command format" Uitbreiding van het DCC-protocol t.b.v. accessoires-[[Inleiding decoders|decoder]]s. "Aansturing van decoders werkt alleen als de centrale het DDCext signaal kan versturen." [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(11)]] (zie het artikel [[Het DCC protocol]]). [http://normen.railcommunity.de/RCN-213.pdf Meer over DCCext]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= DCM. | | |Trefwoord= DCM. |
− | |Omschrijving= '''DCM''' is de afkorting van "Drum Collector Motor" (platte collector motor). De motor bestaat uit een dubbele veldspoel op de stator (de veldwikkeling) en een rotor (het draaiende gedeelte) met een een platte [[Woorden - C#Collector|collector]]. Zie ook [[Woorden - S#SFCM.|SFCM]] | + | |Omschrijving= (Elektrotechniek); '''DCM''' is de afkorting van "Drum Collector Motor" (platte collector motor). De motor bestaat uit een dubbele veldspoel op de stator (de veldwikkeling) en een rotor (het draaiende gedeelte) met een een platte [[Woorden - C#Collector|collector]]. Zie ook [[Woorden - S#SFCM.|SFCM]] |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= DD-AR. | | |Trefwoord= DD-AR. |
− | |Omschrijving= (Grootspoor); '''DubbelDeks AggloRegio'''[[Woorden - M#Materieel|materieel]]. AggloRegio was bedacht als nieuwe naam voor de stoptrein uit het drietreinensysteem. Deze naam is echter nooit ingevoerd. | + | |Omschrijving= (Grootspoor); '''DubbelDeks AggloRegio'''[[Woorden - M#Materieel|materieel]]. AggloRegio was bedacht als nieuwe naam voor de stoptrein uit het [[#Drie treinen systeem|drie treinen systeem]]. Deze naam is echter nooit ingevoerd. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 74: |
Regel 74: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= DIAC. | | |Trefwoord= DIAC. |
− | |Omschrijving= Afkorting van '''Diode Alternating Current'''. Type diode dat vaak wordt gebruikt om triac's aan te sturen. Dit type diode is een soort zenerdiode die in beide richtingen bij een (wissel)spanning van ongeveer 30 tot 33 volt gaat geleiden. | + | |Omschrijving= (Elektronica); afkorting van '''Diode Alternating Current'''. Type diode dat vaak wordt gebruikt om triac's aan te sturen. Dit type diode is een soort zenerdiode die in beide richtingen bij een (wissel)spanning van ongeveer 30 tot 33 volt gaat geleiden. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= DIL. | | |Trefwoord= DIL. |
− | |Omschrijving= Dual in-line of Dual in-line Package ("twee rijen"), vaak afgekort tot '''"DIL"''' / "DIP" is een term uit de elektronica en duidt op een patroon van aansluitpennen van componenten en connectoren. De term heeft geen Nederlandse vertaling. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Dual_in-line Meer over DIL]. | + | |Omschrijving= (Elektronica); Dual in-line of Dual in-line Package ("twee rijen"), vaak afgekort tot '''"DIL"''' / "DIP" is een term uit de elektronica en duidt op een patroon van aansluitpennen van componenten en connectoren. De term heeft geen Nederlandse vertaling. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Dual_in-line Meer over DIL]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 86: |
Regel 86: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= DIT. | | |Trefwoord= DIT. |
− | |Omschrijving= '''Duisburg Intermodal Terminal''' is een grote railterminal in Duisburg waar goederentreinen worden samengesteld door middel van kranen in plaats van het heuvelen, zoals dat in Rotterdam Kijfhoek gebeurt. | + | |Omschrijving= (Grootspoor); '''Duisburg Intermodal Terminal''' is een grote railterminal in Duisburg waar goederentreinen worden samengesteld door middel van kranen in plaats van het heuvelen, zoals dat in Rotterdam Kijfhoek gebeurt. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 94: |
Regel 94: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= DPDT. | | |Trefwoord= DPDT. |
− | |Omschrijving= (Elektrotechniek). Afkorting van '''Double Pole Double Throw'''. Benaming van het type schakelaar. Dit is een dubbelpolige schakelaar, met wisselcontacten. De beide schakelaars zijn mechanisch gekoppeld, en gaan dus tegelijkertijd om. | + | |Omschrijving= (Engels, elektrotechniek); afkorting van '''Double Pole Double Throw'''. Benaming van het type schakelaar. Dit is een dubbelpolige schakelaar, met wisselcontacten. De beide schakelaars zijn mechanisch gekoppeld, en gaan dus tegelijkertijd om. De schakelaar kan ook in een een [[Elektronica basis#Het relais|relais]] zitten, dan wordt deze door een spanning in- of uitgeschakeld. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= DPST. | | |Trefwoord= DPST. |
− | |Omschrijving= (Elektrotechniek). Afkorting van '''Double Pole Single Throw'''. Dit is een dubbelpolige schakelaar, met gescheiden enkele maakcontacten. | + | |Omschrijving= (Engels, elektrotechniek); afkorting van '''Double Pole Single Throw'''. Dit is een dubbelpolige schakelaar, met gescheiden enkele maakcontacten. De schakelaar kan ook in een een [[Elektronica basis#Het relais|relais]] zitten, dan wordt deze door een spanning in- of uitgeschakeld. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 106: |
Regel 106: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= DRG. | | |Trefwoord= DRG. |
− | |Omschrijving= '''Deutsche Reichsbahn Gesellschaft'''. [http://nl.wikipedia.org/wiki/Deutsche_Reichsbahn Meer over DRG]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | + | |Omschrijving= (Grootspoor); '''Deutsche Reichsbahn Gesellschaft'''. [http://nl.wikipedia.org/wiki/Deutsche_Reichsbahn Meer over DRG]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 114: |
Regel 114: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= DSS. | | |Trefwoord= DSS. |
− | |Omschrijving= (Duits) '''Digitalen Steck-Schnittstelle'''. Benaming voor de NEM-insteekconnector, die in digitaal voorbereide analoge locs aanwezig is. Door het simpel verwijderen van een brugstekker en het daarna insteken van een [[Inleiding decoders|decoder]], kan een analoge loc [[Uitleg digitaal|digitaal]] gemaakt worden. | + | |Omschrijving= (Digitaal, Duits) '''Digitalen Steck-Schnittstelle'''. Benaming voor de NEM-insteekconnector, die in digitaal voorbereide analoge locs aanwezig is. Door het simpel verwijderen van een brugstekker en het daarna insteken van een [[Inleiding decoders|decoder]], kan een analoge loc [[Uitleg digitaal|digitaal]] gemaakt worden. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 122: |
Regel 122: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Daglichtsein | | |Trefwoord= Daglichtsein |
− | |Omschrijving= Een daglichtsein is een sein dat zowel over'''dag''' als 's nachts werkt door een bepaalde kleur '''licht''' te tonen; Zie ook [[Armseinen]], [[Lichtseinen]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]. | + | |Omschrijving= (Grootspoor); een daglichtsein is een sein dat zowel over'''dag''' als 's nachts werkt door een bepaalde kleur '''licht''' te tonen; Zie ook [[Armseinen]], [[Lichtseinen]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 137: |
Regel 137: |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
− | |Trefwoord= ''Darlington'' | + | |Trefwoord= "Darlington" |
− | |Omschrijving= (Elektronica). Afkorting van '''Darlington'''-[[Woorden - T#Transistor|transistor]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie het artikel: [http://encyclopedie.beneluxspoor.eu/index.php/Elektronica_basis#Darlington-transistor Basis Elektronica]. Meer over de [http://nl.wikipedia.org/wiki/Darlingtontransistor darlington-transistor]. | + | |Omschrijving= (Elektronica); afkorting van '''Darlington'''-[[Woorden - T#Transistor|transistor]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie het artikel: [http://encyclopedie.beneluxspoor.eu/index.php/Elektronica_basis#Darlington-transistor Basis Elektronica]. Meer over de [http://nl.wikipedia.org/wiki/Darlingtontransistor darlington-transistor]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
− | |Trefwoord= ''Database'' | + | |Trefwoord= "Database" |
| |Omschrijving= (Gegevensopslag). [http://nl.wikipedia.org/wiki/Database Meer over Database]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | | |Omschrijving= (Gegevensopslag). [http://nl.wikipedia.org/wiki/Database Meer over Database]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
− | |Trefwoord= ''Datasheet'' | + | |Trefwoord= "Datasheet" |
| |Omschrijving= 1. Informatieblad. Wordt meestal door de fabrikant meegegeven, bijvoorbeeld bij een aankoop van een locomotief. Bestaat vaak uit een handleiding ('''datasheet''') en een onderdelentekening met onderdelenlijst.<br />2. Overzicht van belangrijkste eigenschappen van een [[Woorden - C#Component|component]], zoals bijv. een [[Woorden - T#Transistor|transistor]]. De meeste elektronicaonderdelen fabrikanten stellen/hebben op hun website datasheets beschikbaar, (meestal als PDF-bestanden) die vrij te downloaden zijn.}} | | |Omschrijving= 1. Informatieblad. Wordt meestal door de fabrikant meegegeven, bijvoorbeeld bij een aankoop van een locomotief. Bestaat vaak uit een handleiding ('''datasheet''') en een onderdelentekening met onderdelenlijst.<br />2. Overzicht van belangrijkste eigenschappen van een [[Woorden - C#Component|component]], zoals bijv. een [[Woorden - T#Transistor|transistor]]. De meeste elektronicaonderdelen fabrikanten stellen/hebben op hun website datasheets beschikbaar, (meestal als PDF-bestanden) die vrij te downloaden zijn.}} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 187: |
Regel 187: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Destillatie | | |Trefwoord= Destillatie |
− | |Omschrijving= '''Destillatie''' is een techniek om door middel van verdamping twee of meer stoffen in een oplossing te scheiden, gebaseerd op het verschil in kookpunt van deze stoffen. Mengsels van twee of meer vloeistoffen kunnen alleen door destilleren worden gescheiden als de verschillende vloeistoffen kookpunten hebben die vrij ver uit elkaar liggen. Als dat niet zo is, komt er geen zuivere stof, maar een mengsel uit de koeler. De gecondenseerde zuivere stof noemen we het destillaat. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | + | |Omschrijving= (Chemie); '''Destillatie''' is een techniek om door middel van verdamping twee of meer stoffen in een oplossing te scheiden, gebaseerd op het verschil in kookpunt van deze stoffen. Mengsels van twee of meer vloeistoffen kunnen alleen door destilleren worden gescheiden als de verschillende vloeistoffen kookpunten hebben die vrij ver uit elkaar liggen. Als dat niet zo is, komt er geen zuivere stof, maar een mengsel uit de koeler. De gecondenseerde zuivere stof noemen we het destillaat. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 248: |
Regel 248: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Digitaal | | |Trefwoord= Digitaal |
− | |Omschrijving= 1. Bij modelspoor; de '''digitale''' informatie van een centrale besturingseenheid wordt via de rails naar een [[Inleiding decoders|decoder]] in een locomotief/treinstel of via bedrading naar bijv. een wisseldecoder gestuurd. Zie het artikel [[Uitleg Digitaal]].<br />2. Het signaal wordt niet analoog (zoals bijv. een variërende spanning) maar in de vorm van reeksen enen en nullen verstuurd. | + | |Omschrijving= 1. Bij modelspoor; de '''digitale''' informatie van een [[Centrales|centrale]] besturingseenheid wordt via de rails naar een [[Inleiding decoders|decoder]] in een locomotief/treinstel of via bedrading naar bijv. een wisseldecoder gestuurd. Zie het artikel [[Uitleg Digitaal]].<br />2. Het signaal wordt niet analoog (zoals bijv. een variërende spanning) maar in de vorm van reeksen enen en nullen (binair) verstuurd. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 264: |
Regel 264: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Diorama | | |Trefwoord= Diorama |
− | |Omschrijving= Bij modelspoor: een op zichzelf staande uitbeelding van een landschap. [http://nl.wikipedia.org/wiki/Diorama Meer over Diorama]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | + | |Omschrijving= Bij modelspoor: een op zichzelf staande uitbeelding van een landschap. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [http://nl.wikipedia.org/wiki/Diorama Meer over Diorama]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 272: |
Regel 272: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Dispolok | | |Trefwoord= Dispolok |
− | |Omschrijving= Betreft meestal de aanduiding voor een gehuurde loc, kan echter ook gekocht zijn. Siemens '''Dispolok''' GmbH is een onderdeel van Siemens dat in 2001 werd opgericht als verhuurder van locomotieven aan spoorwegondernemingen. Deze Dispolok-locomotieven zijn afgeleid van grote locomotief[[Woorden - S#Serie|serie]]s. [http://nl.wikipedia.org/wiki/Dispolok Meer over Dispolok]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | + | |Omschrijving= Betreft meestal de aanduiding voor een gehuurde loc, kan echter ook gekocht zijn. Siemens '''Dispolok''' GmbH is een onderdeel van Siemens dat in 2001 werd opgericht als verhuurder van locomotieven aan spoorwegondernemingen. Deze Dispolok-locomotieven zijn afgeleid van grote locomotief[[Woorden - S#Serie|serie]]s. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [http://nl.wikipedia.org/wiki/Dispolok Meer over Dispolok]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
− | |Trefwoord= ''Dive-Under'' | + | |Trefwoord= "Dive-Under" |
− | |Omschrijving= (Eng.) Een ongelijkvloerse ofwel vrije kruising van twee sporen waarbij onderste spoor/sporen verdiept (onder maaiveld) wordt/worden aangelegd. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] | + | |Omschrijving= (Engels) Een ongelijkvloerse ofwel vrije kruising van twee sporen waarbij onderste spoor/sporen verdiept (onder maaiveld) wordt/worden aangelegd. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 304: |
Regel 304: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Doorlaatrichting | | |Trefwoord= Doorlaatrichting |
− | |Omschrijving= Zie: [[Woorden - D#Diode|Diode]]. | + | |Omschrijving= (Elektronica); zie: [[Woorden - D#Diode|Diode]]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Doorlaatstroom | | |Trefwoord= Doorlaatstroom |
− | |Omschrijving= De '''doorlaatstroom''' van een [[Wat is een led|led]] wordt aangegeven met I<sub>f</sub> (I<sub>forward</sub>). Hiermee wordt de ''maximale'' doorlaatstroom van de led opgegeven, waarbij een redelijke levensduur te verwachten is. Dus hoe minder stroom, des te langer de led meegaat. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://www.circuitsonline.net/artikelen/view/32/2 Meer over doorlaatstroom]. | + | |Omschrijving= (Elektronica); de '''doorlaatstroom''' van een [[Wat is een led|led]] wordt aangegeven met I<sub>f</sub> (I<sub>forward</sub>). Hiermee wordt de "maximale" doorlaatstroom van de led opgegeven, waarbij een redelijke levensduur te verwachten is. Dus hoe minder stroom, des te langer de led meegaat. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://www.circuitsonline.net/artikelen/view/32/2 Meer over doorlaatstroom]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 348: |
Regel 348: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Draagdraad | | |Trefwoord= Draagdraad |
− | |Omschrijving= Verticale koperen '''draad''' waaraan de rijdraden zijn '''opgehangen'''. Zie: [[Bovenleiding algemeen]]. | + | |Omschrijving= De verticale koperen '''draad''' waaraan de rijdraden zijn '''opgehangen'''. Zie: [[Bovenleiding algemeen]]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Draaischijf | | |Trefwoord= Draaischijf |
− | |Omschrijving= Een '''Draaischijf''', is voorzien van rails, waarop locomotieven en andere voertuigen '''omgedraaid''' kunnen worden, dan wel naar één van de aansluitende sporen gedraaid. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] Zie ook [[Draaischijf]]. [http://nl.wikipedia.org/wiki/Draaischijf_(spoorweg) Meer over de draaischijf]. | + | |Omschrijving= Een '''draaischijf''', is voorzien van rails, waarop locomotieven en andere voertuigen '''omgedraaid''' kunnen worden, dan wel naar één van de aansluitende sporen gedraaid. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] Zie ook [[Draaischijf]]. [http://nl.wikipedia.org/wiki/Draaischijf_(spoorweg) Meer over de draaischijf]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 368: |
Regel 368: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Drain | | |Trefwoord= Drain |
− | |Omschrijving= Elektronica; De '''drain''' is een aansluiting van een aantal soorten actieve elektronische halfgeleiderkomponenten zoals een [[Woorden - F#FET.|fet]], [[Woorden - T#Triac|triac]], [[Woorden - T#Thyristor|thyristor]] e.d. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Meer over de [https://en.wikipedia.org/wiki/Field-effect_transistor Fet]. | + | |Omschrijving= (Elektronica); de [[Woorden - D#Drain|'''drain''']] is een aansluiting van een aantal soorten actieve elektronische halfgeleiderkomponenten zoals een [[Woorden - F#FET.|fet]], [[Woorden - T#Triac|triac]], [[Woorden - T#Thyristor|thyristor]] e.d. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Meer over de [https://en.wikipedia.org/wiki/Field-effect_transistor Fet]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= "Draisine" | | |Trefwoord= "Draisine" |
− | |Omschrijving= Railvoertuig (lorrie). Klein railvoertuig. Meestal in gebruik voor inspectiedoeleinden. De '''draisine''' is uitgerust met trappers of een kleine verbrandingsmotor. | + | |Omschrijving= (Spoorjargon); railvoertuig (lorrie). Klein railvoertuig. Meestal in gebruik voor inspectiedoeleinden. De '''draisine''' is uitgerust met trappers of een kleine verbrandingsmotor. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Drempelspanning | | |Trefwoord= Drempelspanning |
− | |Omschrijving= Elektronica. De spanning die ontstaat over een diode, wanneer er een [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] doorheen loopt in de doorlaatrichting. Deze '''drempelspanning''' is afhankelijk van de hoeveelheid stroom die door de diode loopt en van het materiaal waarvan de diode gemaakt is (germaninium of silicium). Deze drempelspanning is meestal ongeveer 0,6V bij een siliciumdiode en 0,2V bij een germaniumdiode. Bij een spanning van minder dan de drempelspanning, geleidt de diode dus niet! | + | |Omschrijving= (Elektronica); De spanning die ontstaat over een diode, wanneer er een [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] doorheen loopt in de doorlaatrichting. Deze '''drempelspanning''' is afhankelijk van de hoeveelheid stroom die door de diode loopt en van het materiaal waarvan de diode gemaakt is (germaninium of silicium). Deze drempelspanning is meestal ongeveer 0,6V bij een siliciumdiode en 0,2V bij een germaniumdiode. Bij een spanning van minder dan de drempelspanning, geleidt de diode dus niet! |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Drempelspanning van een led | | |Trefwoord= Drempelspanning van een led |
− | |Omschrijving= Elektronica. De spanning die ontstaat over een [[Wat is een led|led]], wanneer er een stroom doorheen loopt in de doorlaatrichting. Deze '''drempelspanning''' is afhankelijk van de kleur van de led en (in mindere mate) van de hoeveelheid stroom die door de led loopt. Varieert van 1,9V bij een rode led tot 3,6V bij een witte led. | + | |Omschrijving= (Elektronica); de spanning die ontstaat over een [[Wat is een led|led]], wanneer er een stroom doorheen loopt in de doorlaatrichting. Deze '''drempelspanning''' is afhankelijk van de kleur van de led en (in mindere mate) van de hoeveelheid stroom die door de led loopt. Varieert van 1,9V bij een rode led tot 3,6V bij een witte led. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 388: |
Regel 388: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Driehoeken | | |Trefwoord= Driehoeken |
− | |Omschrijving= (werkwoord): Het met een loc of trein berijden van in een '''driehoek''' gelegde rails, waardoor de andere kant voorkomt; ook: een driehoekie pikken of -- doen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] Zie het artikel [[Treinen keren]]. | + | |Omschrijving= (Spoorjargon); (werkwoord): het met een loc of trein berijden van in een '''driehoek''' gelegde rails, waardoor de andere kant voorkomt; ook: een driehoekie pikken of -- doen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] Zie het artikel [[Treinen keren]]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 396: |
Regel 396: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Driemaster | | |Trefwoord= Driemaster |
− | |Omschrijving= Bijnaam van de locomotieven van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 2900, die drie gekoppelde assen hadden. Deze drie assen deden denken aan de '''drie masten''' van een zeilschip. In de tijd dat deze locomotieven in dienst gesteld werden waren er nog veel zeilschepen. Later is deze bijnaam overgegaan op de locomotieven van de serie 3200 die ook drie gekoppelde assen hadden. Zie ook: "Onderzeeër". | + | |Omschrijving= (Spoorjargon); bijnaam van de locomotieven van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 2900, die drie gekoppelde assen hadden. Deze drie assen deden denken aan de '''drie masten''' van een zeilschip. In de tijd dat deze locomotieven in dienst gesteld werden waren er nog veel zeilschepen. Later is deze bijnaam overgegaan op de locomotieven van de serie 3200 die ook drie gekoppelde assen hadden. Zie ook: "Onderzeeër". |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Drierail | | |Trefwoord= Drierail |
− | |Omschrijving= Bij '''drierail''' is sprake van twee spoorstaven en een middenrail, de puntcontacten (kortweg PuCo's genoemd). Zie: artikel [[Systemen]]. | + | |Omschrijving= (Modelspoor); bij '''drierail''' is sprake van twee spoorstaven en een middenrail, de puntcontacten (kortweg PuCo's genoemd). Zie: artikel [[Systemen]]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Drie-tje | | |Trefwoord= Drie-tje |
− | |Omschrijving= Spoorjargon; benaming voor een '''driedelig treinstel''', dus bestaande uit drie rijtuigen (of bakken). | + | |Omschrijving= (Spoorjargon); benaming voor een '''driedelig treinstel''', dus bestaande uit drie rijtuigen (of bakken). |
| + | }} |
| + | {{Trefwoord |
| + | |Trefwoord= Drie treinen systeem |
| + | |Omschrijving= (Spoorjargon); Bij [[Woorden - R#Rail 21|"Rail 21"]] werd een drie treinen systeem voorgesteld: naast de "Intercity" zou de "Sneltrein" terugkeren onder de naam "InterRegio" (IR), de "stoptrein" zou vervangen worden door de "Agglo-Regio" (AR). [https://wiki.ovinnederland.nl/wiki/Drietreinensysteem Meer over drie treinen systeem]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Driewegwissel | | |Trefwoord= Driewegwissel |
− | |Omschrijving= Een '''driewegwissel''' bestaat eigenlijk uit twee in elkaar geschoven wissels. Zie: artikel [[Puntstuk van het wissel polariseren]]. | + | |Omschrijving= (Spoorjargon); een '''driewegwissel''' bestaat eigenlijk uit twee in elkaar geschoven wissels. Zie: artikel [[Puntstuk van het wissel polariseren]]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 440: |
Regel 444: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Droogmakerij | | |Trefwoord= Droogmakerij |
− | |Omschrijving= '''Droogmakerij''', hetgeen wat door de meeste mensen polder wordt genoemd. [http://www.ovnet.nl/?spoorbegrip=droogmakerij&pid=LmB4vn2e Meer over Droogmakerij]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Omschrijving= '''Droogmakerij''', hetgeen wat door de meeste mensen "polder" wordt genoemd. [http://www.ovnet.nl/?spoorbegrip=droogmakerij&pid=LmB4vn2e Meer over Droogmakerij]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Drukdicht | | |Trefwoord= Drukdicht |
− | |Omschrijving= Speciale uitvoering voor met name hogesnelheidstreinen die moet voorkomen dat drukgolven, veroorzaakt door passerende treinen of tunnels, het interieur bereiken. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | + | |Omschrijving= (Grootspoor); speciale uitvoering voor met name hogesnelheidstreinen die moet voorkomen dat drukgolven, veroorzaakt door passerende treinen of tunnels, het interieur bereiken. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 452: |
Regel 456: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Drukpijp | | |Trefwoord= Drukpijp |
− | |Omschrijving= Een '''drukpijp ''' dient voor de zijwaartse bevestiging/positionering van de [[Woorden - R#Rijdraad|rijdraden]]. [https://www.railpro.online/nl_NL/search/?search_term=drukpijp Meer over drukpijp] | + | |Omschrijving= (Grootspoor); een '''drukpijp ''' dient voor de zijwaartse bevestiging/positionering van de [[Woorden - R#Rijdraad|rijdraden]]. [https://www.railpro.online/nl_NL/search/?search_term=drukpijp Meer over drukpijp] |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 464: |
Regel 468: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Dubbelgeïsoleerd | | |Trefwoord= Dubbelgeïsoleerd |
− | |Omschrijving= (Elektrotechniek); '''Dubbelgeïsoleerd''', ook "geheel geïsoleerd" of "versterkt geïsoleerd", wil zeggen dat een toestel behalve de gebruikelijke elektrische isolatie, een zodanige constructie en behuizing heeft, dat er geen spanning kan komen te staan op delen die kunnen worden aangeraakt. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Dubbelge%C3%AFsoleerd Meer over dubbelgeïsoleerd]. | + | |Omschrijving= (Elektrotechniek); '''dubbelgeïsoleerd''', ook "geheel geïsoleerd" of "versterkt geïsoleerd", wil zeggen dat een toestel behalve de gebruikelijke elektrische isolatie, een zodanige constructie en behuizing heeft, dat er geen spanning kan komen te staan op delen die kunnen worden aangeraakt. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Dubbelge%C3%AFsoleerd Meer over dubbelgeïsoleerd]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Dubbelloc | | |Trefwoord= Dubbelloc |
− | |Omschrijving= Een loc die bestaat uit twee vast gekoppelde identieke locs. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | + | |Omschrijving= Een loc die bestaat uit twee vast gekoppelde identieke locs. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_spoorwegjargon#D Meer over dubbelloc]. |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 480: |
Regel 484: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Duizendpoot | | |Trefwoord= Duizendpoot |
− | |Omschrijving= Bijnaam van de locomotieven van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 7700. Reden van deze naam onduidelijk. Misschien omdat ze voor allerlei diensten te gebruiken zijn. Ook: Haarlemmermeertje, Bello. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Omschrijving= (Spoorjargon); bijnaam van de locomotieven van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 7700. Reden van deze naam onduidelijk. Misschien omdat ze voor allerlei diensten te gebruiken zijn. Ook: Haarlemmermeertje, Bello. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
Regel 508: |
Regel 512: |
| {{Trefwoord | | {{Trefwoord |
| |Trefwoord= Dwergsein | | |Trefwoord= Dwergsein |
− | |Omschrijving= '''Dwergsein''' is de benaming van een laag, tussen de sporen geplaatst sein. Bijnaam: "Onderzeeër". [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] Zie: afbeelding 01 in het artikel [[Lichtseinen]]. | + | |Omschrijving= (Spoorjargon); '''dwergsein''' is de benaming van een laag, tussen de sporen geplaatst sein. Bijnaam: "Onderzeeër". [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] Zie: afbeelding 01 in het artikel [[Lichtseinen]]. |
| }} | | }} |
| {{Voettekst | | {{Voettekst |
Regel 517: |
Regel 521: |
| |- valign= "top" | | |- valign= "top" |
| ! scope= "row" width="70%" | | | ! scope= "row" width="70%" | |
− | | <small>Laatste wijziging: 25 feb 2024 15:02 (CET)</small> | + | | <small>Laatste wijziging: 10 mrt 2024 10:11 (CET)</small> |
| |} | | |} |
| [[Categorie: Afkortingen|D]] | | [[Categorie: Afkortingen|D]] |