|
|
(36 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) |
Regel 1: |
Regel 1: |
| {{Koptekst | | {{Koptekst |
| |Vorige= Uitleg over de werking van de servo-aansturing | | |Vorige= Uitleg over de werking van de servo-aansturing |
− | |Volgende= Ondervloer-wisselaandrijvingen aansluiten | + | |Volgende= Koppelen van trafo's of voedingen |
| |VorigeMenu= Elektronica analoog | | |VorigeMenu= Elektronica analoog |
| |Bewerking= Fred Eikelboom | | |Bewerking= Fred Eikelboom |
Regel 7: |
Regel 7: |
| {{Inhoudsopgave||Klein}} | | {{Inhoudsopgave||Klein}} |
| ===Schakelcontact=== | | ===Schakelcontact=== |
− | Een reed-contact is een elektrisch schakelcontact in een glazen buisje. Het reed-contact wordt bediend door een magnetisch veld, afkomstig van een permanente magneet of van een spoel waardoor een stroom loopt. | + | Een '''reed-contact''' of reed-schakelaar is een schakelaar in een glazen buisje. dat is gevuld met een edelgas. dit ter voorkoming van inbranden van de contacten. Het reed-contact wordt bediend door een magnetisch veld, afkomstig van een permanente magneet of van een spoel waardoor een [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] loopt. Het is dus een op een magnetisch veld reagerende schakelaar. |
− | Het is dus een op een magnetisch veld reagerende schakelaar. Het glazen buisje is gevuld met een edelgas, zodat het schakelen van stromen de schakelcontacten niet aantast; er kunnen immers geen of nauwelijks vonken ontstaan. Reed-contacten worden meestal gebruikt voor het schakelen van stuurstromen, met een lage stroomsterkte (Ampèrage).<br /> | |
− | Wanneer een magneet in de nabijheid van het reed-contact komt, zullen de tongen door de magneetkracht (het magnetisch veld) worden aangetrokken, waardoor ze elkaar aanraken en het gewenste contact ontstaat. Een reed-contact kent een hoge toelaatbare schakelfrequentie, tot 300 Hz, iets wat de meeste mechanische schakelaars niet kunnen bereiken. Reed-contacten zijn beschikbaar voor lage (30 Volt DC) tot hoge (7500 Volt DC) spanningen. Een reed-contact heeft last van hysterese. Dat betekent, dat er een iets groter magnetisch veld nodig is om de schakelaar te bedienen, dan nodig is om het reed-contact in de schakeltoestand te houden.<br />
| |
− | Let op! Een reed-contact is een schakelcontact in een glazen behuizing <u>zonder</u> bekrachtigingspoel en is dus ''geen'' reedrelais. Dus haal de termen reed-contact en reed-relais niet door elkaar.
| |
| | | |
| + | Het glazen buisje is gevuld met een edelgas, zodat het schakelen van stromen de schakelcontacten niet aantast; er kunnen dan geen of nauwelijks vonken ontstaan. Reed-contacten worden meestal gebruikt voor het schakelen van stuurstromen met een lage stroomsterkte (weinig ampères). |
| | | |
| + | Wanneer een magneet in de nabijheid van het reed-contact komt, zullen de tongen door de magneetkracht (het magnetisch veld) worden aangetrokken, waardoor ze elkaar aanraken en het gewenste contact ontstaat. Een reed-contact kent een hoge toelaatbare schakelfrequentie, tot 300 Hz, iets wat de meeste mechanische schakelaars niet kunnen bereiken. Reed-contacten zijn beschikbaar voor lage (30 VDC) tot hoge (7500 VDC) spanningen. Het schakelgedrag van een reed-contact vertoont een "hysterese". Dat betekent dat er een iets groter magnetisch veld nodig is om de schakelaar te bedienen, dan nodig is om het reed-contact in de schakeltoestand te houden. |
| + | |
| + | Een reed-contact is een schakelcontact in een glazen behuizing zonder bekrachtigingspoel en is dus geen reedrelais. Haal de termen reed-contact en reedrelais niet door elkaar. |
| + | ==== Vonkblussing ==== |
| + | Bij het schakelen van onderdelen met spoelen, zoals [[Basisvormen|wissels]] kunnen dermate hoge inductieve spanningspieken optreden, dat er toch vonken ontstaan tussen de schakelcontacten. Bij voeding met wisselspanning komt dan een blusnetwerkje (0,1 µF/400V= met 100 Ω ¼ watt in [[Woorden - S#Serieschakeling|serie]]) over het reed-contact. |
| + | |
| + | Bij voeding met gelijkspanning komt een blusdiode (zoals een 1N4148) in [[Woorden - D#Diode|sperrichting]] over de spoel (kathode(-) van de diode aan de plus van de spoel). |
| {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
− | |Bestand= Digitaal800px-Reed switch.jpg | + | |Bestand= Reed switch.jpg |
| |Grootte= 255px | | |Grootte= 255px |
| |Volgnummer= 01 | | |Volgnummer= 01 |
| |Omschrijving= Reed-contact | | |Omschrijving= Reed-contact |
− | |Bron= nl.wikipedia.org [[Bestand:CCimage.jpg|15px|link=http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/nl]] | + | |Bron= nl.wikipedia.org [[Bestand:CCimage.jpg|15px|link=https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/nl]] |
| }} | | }} |
− |
| |
− |
| |
| ===Contacten=== | | ===Contacten=== |
| Het reed-contact kan zijn uitgevoerd met een maak-, verbreek- of wisselcontact. Of een reed-contact een maak- of verbreekcontact heeft, wordt aangeduid met NO of NC. | | Het reed-contact kan zijn uitgevoerd met een maak-, verbreek- of wisselcontact. Of een reed-contact een maak- of verbreekcontact heeft, wordt aangeduid met NO of NC. |
− | *'NO' betekent 'normally open' (in rusttoestand geopend, is dus een 'maak'-contact). Dit type sluit, wanneer er een magneet in de nabijheid is. | + | *"NO" betekent "normally open" (in rusttoestand geopend, is dus een [[Woorden - M#Maak-contakt|"maak"-contact]]). Dit type sluit, wanneer er een magneet in de nabijheid is; |
− | *'NC' betekent 'normally closed' (in rusttoestand gesloten, is dus een 'verbreek'-contact). Dit type gaat open, wanneer er een magneet in de nabijheid is. | + | *"NC" betekent "normally closed" (in rusttoestand gesloten, is dus een [[Woorden - V#Verbreekcontact|"verbreek"-contact]]). Dit type gaat open, wanneer er een magneet in de nabijheid is. |
| + | === Stroomverbruik van de wisselspoel meten === |
| + | '''Let op!''' Net als een gewone schakelaar, moet ook een reed-contact berekend zijn op de hoge schakelstroom. Er bestaan [[Basisvormen|wissel]]spoelen die ongeveer 4 A verbruiken. Dus hiermee moet rekening worden gehouden. Meet dus eerst hoeveel [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] de wisselspoel opneemt, of zoek het op in de gebruiksaanwijzing. Kies daarna een geschikt reed-contact. Is het reed-contact niet berekend op de stroomsterkte, dan branden de contacten in en gaan de schakeltongen aan elkaar kleven. |
| + | {| class="wikitable" |
| + | | valign="center"| [[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small> '''LET OP'''</small>||valign="top"|Probeer <u>'''nooit'''</u> om met een te licht reed-contact rechtstreeks een wissel te schakelen!!<br />Er bestaan namelijk wisselspoelen die twee ampère of zelf vier ampère! verbruiken (zie [[Wisselaansturing met relais#Overzicht stroomverbruik|tabel]]), waardoor het reed-contact zeer snel zal verbranden en/of vastkleven. Schakel dus bij te hoge stroomsterktes altijd een geschikt relais tussen of kies een zwaarder reed-contact (zie ook [[Wisselaansturing met relais]]). |
| | | |
− | | + | In een dergelijk geval is een kostenafweging te maken. Wat is goedkoper: een licht reed-contact met een [[Elektronica basis#Het relais|relais]] of een zwaarder reed-contact? |
− | ===Reed-relais===
| |
− | Wanneer het reed-contact wordt geschakeld door middel van een spoel, dan spreekt men van een reed-relais. Het reed-contact is hierbij omgeven door een kleine spoel, waarmee de schakelaar kan worden bediend. Met een kleine stroom kan zo een grotere stroom geschakeld worden. Het glazen buisje, met daaromheen een spoel gewikkeld, kan ondergebracht zijn in een DIL-behuizing. Er zijn DIL-behuizingen met meerdere reed-contacten én een spoel in één behuizing. Eventueel kan nog een magnetische afscherming zijn aangebracht, zodat de reed-contacten niet door magnetische velden van buitenaf te schakelen zijn.
| |
− | | |
− | | |
− | ===Betrouwbaarheid===
| |
− | Doordat de contacten in een glazen behuizing gemonteerd zijn, kunnen deze niet oxideren of vuil worden. Een reed-contact is daardoor voor lange tijd zeer betrouwbaar en kan gebruikt worden in een omgeving met agressieve stoffen. Omdat eventuele vonken van de contacten binnen de behuizing blijven, kunnen reed-contacten gebruikt worden in een omgeving met brandbare gassen.<br />
| |
− | Een nadeel is dat de glazen behuizing kan breken. Net als bij andere schakelaars, kunnen ook bij reed-contacten de contacten doorbranden, wanneer er een te grote stroom doorheen loopt.
| |
− | | |
− | {| class="wikitable"
| |
− | | valign='center'| [[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small> '''LET OP'''</small>||valign='top'| Probeer nooit om met een reed-contact rechtstreeks een wissel te bedienen!!<br />Een wisselspoel trekt al snel twee Ampère, waardoor het reed-contact zeer snel zal verbranden of vastkleven. Schakel er bij hogere stromen altijd een geschikt relais tussen (zie: [[Wisselaansturing met relais]]).
| |
| |- | | |- |
| |} | | |} |
− | | + | === Reedrelais === |
− | | + | Wanneer het reed-contact wordt geschakeld door middel van een spoel, dan spreekt men van een "reed-relais". Het reed-contact is hierbij omgeven door een kleine spoel, waarmee de reedschakelaar kan worden bediend. Met een kleine [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] kan zo een grotere stroom geschakeld worden. Het glazen buisje, met daaromheen een spoel gewikkeld, kan ondergebracht zijn in een [[Woorden - D#DIL.|DIL]]-behuizing. Er zijn DIL-behuizingen met meerdere reed-contacten én een spoel in één behuizing. Eventueel kan nog een magnetische afscherming zijn aangebracht, zodat het reedrelais niet door magnetische velden van buitenaf te schakelen is. |
| + | ===Betrouwbaarheid=== |
| + | Doordat de contacten in een glazen behuizing gemonteerd zijn, kunnen deze niet oxideren of vuil worden. Een reed-contact is daardoor voor lange tijd zeer betrouwbaar en kan gebruikt worden in een omgeving met agressieve stoffen. Omdat eventuele vonken van de contacten binnen de behuizing blijven, kunnen reed-contacten gebruikt worden in een omgeving met brandbare en explosieve gassen. Een nadeel is dat de glazen behuizing kan breken. Net als bij andere schakelaars kunnen hier ook de contacten doorbranden, wanneer er een te grote [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] doorheen loopt. |
| ===Toepassing=== | | ===Toepassing=== |
− | De kleinere uitvoeringen van het reed-contact, kunnen tussen de rails gemonteerd worden. Door een magneetje onder een locomotief, treinstel, rijtuig of wagen te plaatsen, kunnen zodoende wissels, overwegen (met spoorbomen of lichten), seinen, enzovoorts bediend worden. Er bestaan ook reed-contacten die verticaal gemonteerd kunnen worden, zoals de MK20/1 of de MK20/2 van de Firma Meder. Deze reed-contacten hebben het grote voordeel dat ze veel minder opvallen tussen de rails. Nadeel is echter de hogere aanschafprijs. | + | De kleinere uitvoeringen van het reed-contact kunnen tussen de rails gemonteerd worden. Door een [[Woorden - N#Neodymiummagneet|neodymiummagneet]] onder een locomotief, treinstel, rijtuig of wagen te plaatsen, kunnen [[Basisvormen|wissels]], overwegen (met spoorbomen of lichten), seinen, enzovoorts bediend worden. Er bestaan ook reed-contacten die verticaal gemonteerd kunnen worden, zoals de MK20/1 of de MK20/2 van de Firma Meder. Deze reed-contacten hebben het grote voordeel dat ze veel minder opvallen tussen de rails. Nadeel is echter de hogere aanschafprijs. |
− | | |
− | | |
| ===Magneten=== | | ===Magneten=== |
− | Voor het bekrachtigen van een reed-contact zijn Neodymium-magneten zeer geschikt. Deze magneten zijn, in verhouding tot hun afmetingen, de krachtigste permanente magneten die beschikbaar zijn. Er is dus maar een klein Neodymium magneetje nodig om een reed-contact te bekrachtigen. | + | Voor het bekrachtigen van een reed-contact zijn neodymiummagneten zeer geschikt. Deze magneten zijn in verhouding tot hun afmetingen de krachtigste permanente magneten die beschikbaar zijn. Er is dus maar een heel kleine [[Woorden - N#Neodymiummagneet|neodymiummagneet]] nodig om een reed-contact te bekrachtigen.<br /> |
− | | + | Reed-contacten van het "NC" type (in rust gesloten), zijn toch te gebruiken door er een kleine magneet naast te lijmen. Hierdoor opent het contact. Wanneer dan een loc met een magneet eronder, over het contact rijdt, zal het contact sluiten. (Tip van forumgebruiker RuudNS.) |
− | | + | ==== Reed-contacten ==== |
− | '''Een overzicht:'''
| |
| {| class="wikitable" style="text-align:center;" | | {| class="wikitable" style="text-align:center;" |
− | ! style="background:#E5E4E2;" width="75;"| Fabrikaat | + | ! {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}} width="75;"| Fabrikaat |
− | ! style="background:#E5E4E2;" width="75;"| Nummer | + | ! {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}} width="80;"| Nummer |
− | ! style="background:#E5E4E2;" width="85;"| Lengte (mm) | + | ! {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}} width="85;"| Lengte (mm) |
− | ! style="background:#E5E4E2;" width="95;"| Diameter (mm) | + | ! {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}} width="95;"| Diameter (mm) |
− | ! style="background:#E5E4E2;" width="85;"| Max. stroom | + | ! {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}} width="85;"| Max. [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] |
− | ! style="background:#E5E4E2;" width="45;"| Type | + | ! {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}} width="45;"| Type |
− | ! style="background:#E5E4E2;" width="75;"| Positie | + | ! {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}} width="75;"| Positie |
| + | |- |
| + | | {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| Meder || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| MK20/1 || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| 10 || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| 3,0 || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| 250 mA || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| NO || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| Staand. |
| |- | | |- |
− | | style="background:#E8E8E8;"| Conrad || style="background:#E8E8E8;"| 503878-13 || style="background:#E8E8E8;"| 10 || style="background:#E8E8E8;"| 2,0 || style="background:#E8E8E8;"| 700 mA || style="background:#E8E8E8;"| NO || style="background:#E8E8E8;"| Liggend. | + | | {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| Meder || {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| MK20/2 || {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| 7,5 || {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| 2,7 || {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| 250 mA || {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| NO || {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| Staand. |
| |- | | |- |
− | | style="background:#E5E4E2;"| Conrad || style="background:#E5E4E2;"| 503800-13 || style="background:#E5E4E2;"| 7 || style="background:#E5E4E2;"| 1,8 || style="background:#E5E4E2;"| 700 mA || style="background:#E5E4E2;"| NO || style="background:#E5E4E2;"| Liggend. | + | | {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| Conrad || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| 503800-62 || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| 7 || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| 1,8 || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| 500 mA || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| NO || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| Liggend. |
| |- | | |- |
− | | style="background:#E8E8E8;"| Conrad || style="background:#E8E8E8;"| 503770-13 || style="background:#E8E8E8;"| 14 || style="background:#E8E8E8;"| 2,3 || style="background:#E8E8E8;"| 1000 mA || style="background:#E8E8E8;"| NO || style="background:#E8E8E8;"| Liggend. | + | | {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| Conrad || {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| 503878-62 || {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| 10 || {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| 2,0 || {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| 700 mA || {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| NO || {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| Liggend. |
| |- | | |- |
− | | style="background:#E5E4E2;"| Conrad || style="background:#E5E4E2;"| 503819-13 || style="background:#E5E4E2;"| 14,2|| style="background:#E5E4E2;"| 2,3 || style="background:#E5E4E2;"| 1000 mA || style="background:#E5E4E2;"| NO || style="background:#E5E4E2;"| Liggend. | + | | {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| Conrad || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| 503819-62 || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| 14,2|| {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| 2,3 || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| 1000 mA || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| NO || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| Liggend. |
| |- | | |- |
− | | style="background:#E8E8E8;"| Meder || style="background:#E8E8E8;"| MK20/1 || style="background:#E8E8E8;"| 10 || style="background:#E8E8E8;"| 3,0 || style="background:#E8E8E8;"| 250 mA || style="background:#E8E8E8;"| NO || style="background:#E8E8E8;"| Staand. | + | | {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| Conrad || {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| 503843-62 || {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| 20,0|| {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| 2,54 || {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| 1500 mA || {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| NO || {{TblAgKleur1|#D1D1E1;}}| Liggend. |
| |- | | |- |
− | | style="background:#E5E4E2;"| Meder || style="background:#E5E4E2;"| MK20/2 || style="background:#E5E4E2;"| 7,5 || style="background:#E5E4E2;"| 2,7 || style="background:#E5E4E2;"| 250 mA || style="background:#E5E4E2;"| NO || style="background:#E5E4E2;"| Staand. | + | | {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| Conrad || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| 506934-62 || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| 50|| {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| 5,4 || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| 5000 mA || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| NO || {{TblAgKleur1|#E4E1E1;}}| Liggend. |
| |- | | |- |
| |} | | |} |
| {{Tabelonderschrift | | {{Tabelonderschrift |
− | |Volgnummer= 02 | + | |Volgnummer= 01 (situatie per mei 2025) |
| |Maker= Fred Eikelboom | | |Maker= Fred Eikelboom |
| }} | | }} |
− |
| |
| {{Linkssectie begin | | {{Linkssectie begin |
| |Box= AlleenInfo | | |Box= AlleenInfo |
Regel 83: |
Regel 80: |
| {{Linkssectie tussenkop | | {{Linkssectie tussenkop |
| |Koptekst= Encyclopedie: | | |Koptekst= Encyclopedie: |
| + | }} |
| + | {{Link intern |
| + | |Link= Blokgestuurd rijden |
| + | |Linknaam= Blokgestuurd rijden |
| }} | | }} |
| {{Link intern | | {{Link intern |
| |Link= Elektronica analoog | | |Link= Elektronica analoog |
| |Linknaam= Elektronica analoog | | |Linknaam= Elektronica analoog |
| + | }} |
| + | {{Link intern |
| + | |Link= Relaisgestuurd bloksysteem |
| + | |Linknaam= Relaisgestuurd bloksysteem |
| + | }} |
| + | {{Link intern |
| + | |Link= Wisselaansturing met reed-contacten |
| + | |Linknaam= Wisselaansturing met reed-contacten |
| }} | | }} |
| {{Link intern | | {{Link intern |
Regel 100: |
Regel 109: |
| |ExtraInfo= over het reed-contact. | | |ExtraInfo= over het reed-contact. |
| }} | | }} |
| + | {{Linkssectie scheiding}} |
| {{Linkssectie tussenkop | | {{Linkssectie tussenkop |
| |Koptekst= Externe websites: | | |Koptekst= Externe websites: |
| }} | | }} |
− | {{Link extern | + | {{Link Conrad-Meerkeuze |
− | |Omschrijving= Conrad | + | |Volgnr= 16 |
− | |Link= http://www.conrad.nl/ce/nl/product/234915 | + | |ExtraInfo= Reed-contact. |
| }} | | }} |
− | {{Link extern | + | {{Link Algemeen-Meerkeuze |
− | |Omschrijving= meder.com | + | |Volgnr= 60 |
− | |Link= http://www.meder.com/cylindrical-sensors6.html
| |
| |ExtraInfo= Meer over het MK20 reed-contact | | |ExtraInfo= Meer over het MK20 reed-contact |
| }} | | }} |
| {{Linkssectie einde}} | | {{Linkssectie einde}} |
− |
| |
| {{Appendix | | {{Appendix |
| |1= bron | | |1= bron |
| |2= | | |2= |
− | * [http://nl.wikipedia.org/wiki/Reed-contact Wikipedia over het reed-contact] | + | * [https://nl.wikipedia.org/wiki/Reed-contact Wikipedia over het reed-contact] |
| ---- | | ---- |
| {{Referenties}} | | {{Referenties}} |
− | * [http://www.explainthatstuff.com/howreedswitcheswork.html explainthatstuff.com] Meer over het reed-contact. | + | * [https://www.explainthatstuff.com/howreedswitcheswork.html explainthatstuff.com] Meer over het reed-contact. |
− | * [http://bernardblogt.wordpress.com/2010/06/24/smartboard-reedcontact-reedrelais bernardblogt.wordpress.com] Goede uitleg over de werking van het reed-contact. | + | * [https://bernardblogt.wordpress.com/2010/06/24/smartboard-reedcontact-reedrelais bernardblogt.wordpress.com] Uitleg over de werking van het reed-contact. |
| |LetterGrootte= 75% | | |LetterGrootte= 75% |
| |KaderBreedte= 100% | | |KaderBreedte= 100% |
− | }} | + | }}<!-- in lijst --> |
− | | |
| {{Voettekst | | {{Voettekst |
| |Vorige= Uitleg over de werking van de servo-aansturing | | |Vorige= Uitleg over de werking van de servo-aansturing |
− | |Volgende= Ondervloer-wisselaandrijvingen aansluiten | + | |Volgende= Koppelen van trafo's of voedingen |
| |VorigeMenu= Elektronica analoog | | |VorigeMenu= Elektronica analoog |
− | }} | + | }} {| width= "100%" |
− | | + | |- valign= "top" |
| + | ! scope= "row" width="70%" | |
| + | | <small>Laatste wijziging: 6 mei 2024 9:59 (UTC)</small> |
| + | |} |
| [[Categorie: Alles|W]] | | [[Categorie: Alles|W]] |
− | [[Categorie: Artikel|Wat is een Reed-contact?]] | + | [[Categorie: Artikel|Wat is een reed-contact]] |
| [[Categorie: Baanbesturing|W]] | | [[Categorie: Baanbesturing|W]] |
| [[Categorie: Bedrading|W]] | | [[Categorie: Bedrading|W]] |
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net - Bewerkt door Fred Eikelboom
Schakelcontact
Een reed-contact of reed-schakelaar is een schakelaar in een glazen buisje. dat is gevuld met een edelgas. dit ter voorkoming van inbranden van de contacten. Het reed-contact wordt bediend door een magnetisch veld, afkomstig van een permanente magneet of van een spoel waardoor een stroom loopt. Het is dus een op een magnetisch veld reagerende schakelaar.
Het glazen buisje is gevuld met een edelgas, zodat het schakelen van stromen de schakelcontacten niet aantast; er kunnen dan geen of nauwelijks vonken ontstaan. Reed-contacten worden meestal gebruikt voor het schakelen van stuurstromen met een lage stroomsterkte (weinig ampères).
Wanneer een magneet in de nabijheid van het reed-contact komt, zullen de tongen door de magneetkracht (het magnetisch veld) worden aangetrokken, waardoor ze elkaar aanraken en het gewenste contact ontstaat. Een reed-contact kent een hoge toelaatbare schakelfrequentie, tot 300 Hz, iets wat de meeste mechanische schakelaars niet kunnen bereiken. Reed-contacten zijn beschikbaar voor lage (30 VDC) tot hoge (7500 VDC) spanningen. Het schakelgedrag van een reed-contact vertoont een "hysterese". Dat betekent dat er een iets groter magnetisch veld nodig is om de schakelaar te bedienen, dan nodig is om het reed-contact in de schakeltoestand te houden.
Een reed-contact is een schakelcontact in een glazen behuizing zonder bekrachtigingspoel en is dus geen reedrelais. Haal de termen reed-contact en reedrelais niet door elkaar.
Vonkblussing
Bij het schakelen van onderdelen met spoelen, zoals wissels kunnen dermate hoge inductieve spanningspieken optreden, dat er toch vonken ontstaan tussen de schakelcontacten. Bij voeding met wisselspanning komt dan een blusnetwerkje (0,1 µF/400V= met 100 Ω ¼ watt in serie) over het reed-contact.
Bij voeding met gelijkspanning komt een blusdiode (zoals een 1N4148) in sperrichting over de spoel (kathode(-) van de diode aan de plus van de spoel).
|
Afbeelding: 01
|
Reed-contact
|
Bron: nl.wikipedia.org
|
Contacten
Het reed-contact kan zijn uitgevoerd met een maak-, verbreek- of wisselcontact. Of een reed-contact een maak- of verbreekcontact heeft, wordt aangeduid met NO of NC.
- "NO" betekent "normally open" (in rusttoestand geopend, is dus een "maak"-contact). Dit type sluit, wanneer er een magneet in de nabijheid is;
- "NC" betekent "normally closed" (in rusttoestand gesloten, is dus een "verbreek"-contact). Dit type gaat open, wanneer er een magneet in de nabijheid is.
Stroomverbruik van de wisselspoel meten
Let op! Net als een gewone schakelaar, moet ook een reed-contact berekend zijn op de hoge schakelstroom. Er bestaan wisselspoelen die ongeveer 4 A verbruiken. Dus hiermee moet rekening worden gehouden. Meet dus eerst hoeveel stroom de wisselspoel opneemt, of zoek het op in de gebruiksaanwijzing. Kies daarna een geschikt reed-contact. Is het reed-contact niet berekend op de stroomsterkte, dan branden de contacten in en gaan de schakeltongen aan elkaar kleven.
LET OP |
Probeer nooit om met een te licht reed-contact rechtstreeks een wissel te schakelen!! Er bestaan namelijk wisselspoelen die twee ampère of zelf vier ampère! verbruiken (zie tabel), waardoor het reed-contact zeer snel zal verbranden en/of vastkleven. Schakel dus bij te hoge stroomsterktes altijd een geschikt relais tussen of kies een zwaarder reed-contact (zie ook Wisselaansturing met relais).
In een dergelijk geval is een kostenafweging te maken. Wat is goedkoper: een licht reed-contact met een relais of een zwaarder reed-contact?
|
Reedrelais
Wanneer het reed-contact wordt geschakeld door middel van een spoel, dan spreekt men van een "reed-relais". Het reed-contact is hierbij omgeven door een kleine spoel, waarmee de reedschakelaar kan worden bediend. Met een kleine stroom kan zo een grotere stroom geschakeld worden. Het glazen buisje, met daaromheen een spoel gewikkeld, kan ondergebracht zijn in een DIL-behuizing. Er zijn DIL-behuizingen met meerdere reed-contacten én een spoel in één behuizing. Eventueel kan nog een magnetische afscherming zijn aangebracht, zodat het reedrelais niet door magnetische velden van buitenaf te schakelen is.
Betrouwbaarheid
Doordat de contacten in een glazen behuizing gemonteerd zijn, kunnen deze niet oxideren of vuil worden. Een reed-contact is daardoor voor lange tijd zeer betrouwbaar en kan gebruikt worden in een omgeving met agressieve stoffen. Omdat eventuele vonken van de contacten binnen de behuizing blijven, kunnen reed-contacten gebruikt worden in een omgeving met brandbare en explosieve gassen. Een nadeel is dat de glazen behuizing kan breken. Net als bij andere schakelaars kunnen hier ook de contacten doorbranden, wanneer er een te grote stroom doorheen loopt.
Toepassing
De kleinere uitvoeringen van het reed-contact kunnen tussen de rails gemonteerd worden. Door een neodymiummagneet onder een locomotief, treinstel, rijtuig of wagen te plaatsen, kunnen wissels, overwegen (met spoorbomen of lichten), seinen, enzovoorts bediend worden. Er bestaan ook reed-contacten die verticaal gemonteerd kunnen worden, zoals de MK20/1 of de MK20/2 van de Firma Meder. Deze reed-contacten hebben het grote voordeel dat ze veel minder opvallen tussen de rails. Nadeel is echter de hogere aanschafprijs.
Magneten
Voor het bekrachtigen van een reed-contact zijn neodymiummagneten zeer geschikt. Deze magneten zijn in verhouding tot hun afmetingen de krachtigste permanente magneten die beschikbaar zijn. Er is dus maar een heel kleine neodymiummagneet nodig om een reed-contact te bekrachtigen.
Reed-contacten van het "NC" type (in rust gesloten), zijn toch te gebruiken door er een kleine magneet naast te lijmen. Hierdoor opent het contact. Wanneer dan een loc met een magneet eronder, over het contact rijdt, zal het contact sluiten. (Tip van forumgebruiker RuudNS.)
Reed-contacten
Fabrikaat
|
Nummer
|
Lengte (mm)
|
Diameter (mm)
|
Max. stroom
|
Type
|
Positie
|
Meder |
MK20/1 |
10 |
3,0 |
250 mA |
NO |
Staand.
|
Meder |
MK20/2 |
7,5 |
2,7 |
250 mA |
NO |
Staand.
|
Conrad |
503800-62 |
7 |
1,8 |
500 mA |
NO |
Liggend.
|
Conrad |
503878-62 |
10 |
2,0 |
700 mA |
NO |
Liggend.
|
Conrad |
503819-62 |
14,2 |
2,3 |
1000 mA |
NO |
Liggend.
|
Conrad |
503843-62 |
20,0 |
2,54 |
1500 mA |
NO |
Liggend.
|
Conrad |
506934-62 |
50 |
5,4 |
5000 mA |
NO |
Liggend.
|
|
Tabel: 01 (situatie per mei 2025)
|
Tabel gemaakt door: Fred Eikelboom
|
Meer informatie
Beneluxspoor.net:
|
|
over het reed-contact.
|
Externe websites:
|
|
Reed-contact.
|
|
Meer over het MK20 reed-contact
|
|
Laatste wijziging: 6 mei 2024 9:59 (UTC)
|