Bovendam in H0Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Hans van de Burgt
Het ontwerp van Bovendam in H0 is gemaakt met het programma "AnyRail" (zie: "Meer informatie"). Het is een denkbeeldig station gelegen aan een dubbelsporig baanvak in West Nederland, ergens tussen Dordrecht en Leiden. Voor dit baanplan is gekozen voor standaard railmateriaal van Fleischmann. Ontwerp van het baanplanVeel (her-)intreders starten met de modelspoorhobby door het kopen van een startpakket van de bekende grote modelspoorfabrikanten: Märklin, Fleischmann, Roco enz. Deze startpakketten bevatten vaak een locomotief, wat rijtuigen of goederenwagens, een trafo en het bekende rail-ovaal, dus enkele bogen en doorgaans slechts twee stukken rechte rail. Al snel zal duidelijk zijn dat op basis van zo een eenvoudig startpakket niet meteen een complete interessante modelspoorbaan zal kunnen worden gemaakt. Daar is wel wat meer railmateriaal voor nodig. Maar hoe pakken we dat dan aan? Gekozen kan worden voor de standaard uitbreidingsdozen van de genoemde firma's, maar al snel blijven we dan hangen in de eenvoudige ovaal-achtige banen. Toch kan er, met enige creativiteit, een interessante opzet gemaakt worden.
De Profi-rails van Fleischmann zijn niet alleen handig in gebruik, maar ook bijzonder mooi en een perfecte nabootsing van een echte spoorbaan. Heel herkenbaar zijn het ballastbed en de donkerbruine bielzen. Qua prestaties mogen deze rails er ook zijn. Ze zijn gemaakt van nieuwzilver, een legering van nikkel, koper en zink, met ideale geleidingseigenschappen. Samen met de speciale railverbindingen zorgt dit voor een uitstekende geleiding en een stevige verbinding tussen de railstukken. Verder is het een goed doordacht systeem, waardoor bijna elk denkbaar railplan redelijk eenvoudig te maken is, mede door het gebruik van een vaste rastermaat van 20 cm. Zie hiervoor het artikel Railgeometrie. Aan beide buitenzijden is de modelspoorbaan 100 cm diep en in het middendeel zelfs minder dan 50 cm. Overal is makkelijk bij te komen. Het hele tafereel is in een lichte boog gesitueerd. De toeschouwer kijkt als het ware in deze boog, waardoor het bij een totale breedte van 5 meter niet mogelijk is om het hele baanplan te overzien. Hierdoor lijkt het baanplan groter dan het feitelijk is. Aan de linker- en rechterzijde worden zeer krappe boogstralen toegepast. Ervaren modelspoorders zullen dit ontraden, want over dergelijke krappe bogen kunnen moderne rijtuigen (schaal 1:87) met een lengte van iets meer dan 30 cm helaas niet rijden. Maar "Bovendam" is bedoeld als een modelbaan voor starters. Korte(re) rijtuigen (lengteschaal 1:100) kunnen er namelijk wél prima gebruikt worden. Dat de bogen overigens onrealistisch krap zijn, is niet erg. In het artikel Coulissen en verdwijnpunten wordt besproken hoe deze (te) krappe bogen grotendeels uit het zicht gemaakt kunnen worden. Het baanplanHet basisbaanplan is een dubbelsporig hondenbot en bestaat vrijwel geheel uit standaard Profi-railmateriaal. Slechts voor enkele stukken (of stukjes) is het nodig flexrails in te zetten. Deze moet zelf op maat worden gezaagd of geknipt.
Digitale besturing(Her-)intreders in de modelspoorwereld zullen er behoefte aan hebben om snel een baan te hebben waarop eenvoudig kan worden gereden. Bij "Bovendam" is er van uitgegaan dat gebruik gemaakt wordt van locomotieven die voorzien zijn van loc-decoders, dus met digitale aansturing. Zie voor meer informatie het artikel Baanbesturing. Om het eenvoudig te houden, is de modelspoorbaan in twee grote stukken verdeeld: een paradebaan en het centrale deel.
KeerlussenAls variant op het basis-baanplan kan er voor worden gekozen een kruiswissel toe te passen. Hierdoor ontstaan er echter twee keerlussen. Omdat Fleischmann gebruik maakt van het tweerail-systeem, zal in dat geval snel sprake zijn van kortsluiting. Om dat te voorkomen dienen keerlusschakelingen te worden toegepast.
Tot slot nog een schematische weergave van het sporenplan:
Meer informatie
Gerelateerde termen: Marklin, Maerklin, Mærklin
|