Persoonlijke instellingen

Het gewicht van wagen- en rijtuigmodellen

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Dick van der Knaap

Het gewicht van wagen- en rijtuigmodellen

Door de moderne productiemethoden en het steeds vaker gebruiken van plastics, wordt een aanzienlijke besparing van het gewicht van wagen- en rijtuigmodellen bereikt. Lichtere wagens of rijtuigen hebben natuurlijk voordelen, zoals verminderde belasting voor de locmotor, of de mogelijkheid met langere treinen te rijden. Er is echter ook een nadeel. Vooral bij langere treinen gebeurt het vaker dat wagens of rijtuigen ontsporen. Dat wil nog wel eens voorkomen bij afbuigende wisselstand, te krappe bogen of minder goed gelegde sporen, bijvoorbeeld bij een boog die gevolgd wordt door een tegenboog. Leg in voorkomende gevallen altijd minimaal 1/2 rechte rail tussen de tegengestelde bogen.

De georganiseerde Amerikaanse modelspoorders (NMRA) constateerden dat ook en brachten een norm uit (RP 20.1). Hierin werd min of meer vastgelegd wat het beste gewicht van een wagen of rijtuig is in samenhang met de lengte daarvan. Later kwam er een vergelijkbare Europese norm: NEM_302 (zie: "Meer informatie").

De Amerikaanse maten, vertaald in voor ons bekende eenheden, zijn:

Schaal 0 S H0 N 0n3 H0n3
Basisgewicht (g) 120 60 30 10 100 25
Extra gewicht (g/cm) 8 6 5 2 6 4
Minimum lengte (cm) 20 14 10 5 15 7
Maximum lengte (cm) 35 25 18 10 25 15
Tabel: 01
Tabel gemaakt door: Dick van der Knaap

Voor alle schalen wordt de verkregen uitkomst gecorrigeerd, indien de lengte buiten het aangegeven gebied valt. Is een wagen of rijtuig korter dan het minimum, dan wordt een factor 0,9 toegepast. Is een wagen of rijtuig langer dan het maximum, dan wordt een factor 1,2 gebruikt.

Voorbeelden:

  • Een Fleischmann Piccolo rijtuig in schaal N (Umbauwagen van DB) heeft een lengte van 120 mm en weegt 30 gram.
Volgens de NMRA RP 20.1 tabel is het gewenste gewicht 10 + (12,0 × 2) = 34 gram, correctiefactor 1,2. Dat maakt dus 40,8 gram. Eigenlijk zouden we dit rijtuig dus 10-11 gram moeten verzwaren met bijvoorbeeld een stripje daklood.
Volgen we NEM302, dan is de minimumwaarde voor het gewicht: 120 × 0,17 = 20,4 gram. Dat mag maximaal 30 % hoger zijn, dat is dus ruim 26 gram.Volgens deze berekening is het rijtuig dus te zwaar.
  • Een Roco "open wagen" (type GTM van NS) in schaal H0 heeft een lengte van 112 mm en weegt 33 gram.
De rekensom levert nu volgens NMRA op: 30 + (11,2 × 5) = 86 gram. Er behoeft geen correctiefactor te worden toegepast. Er zou dus 53 gram moeten worden toegevoegd.
De NEM 302 geeft 112 × 0,40 = 44,8 gram als minimum en ruim 58 gram als maximum. Ook volgens deze methode is de wagen dus té licht. Omdat het hier een "kolenwagen" betreft, ligt het voor de hand een lading kolen aan te brengen, met daarin verwerkt een stripje daklood.

De conclusie is dus duidelijk: de volgens de Amerikaanse methode berekende "ideale" gewichten zijn hoger dan die volgens de Europese normen. Het is dus onduidelijk, welke methode het beste kan worden toegepast. Een ieder is daarin vrij, maar meestal zal enige verzwaring wel nodig zijn om de rij-eigenschappen te verbeteren. Zwaardere wagens betekenen echter wel een extra belasting voor de locmotor en daarmee ook extra slijtage.

Meer informatie

Encyclopedie:
Normen:
NEM 302 (pdf, Duitstalig).
RP 20.1 Wagengewichten.(pdf, Engelstalig).


Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende
 Contact met de redactie: Contact met de redactie 
Laatste wijziging: 20 sep 2023 14:31 (CET)
Overgenomen van "https://encyclopedie.beneluxspoor.net/index.php?title=Het_gewicht_van_wagen-_en_rijtuigmodellen&oldid=49075"