|
|
| (14 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) |
| Regel 1: |
Regel 1: |
| | {{Koptekst | | {{Koptekst |
| − | |Vorige= Drie-kleuren-LED aansluiten op een seindecoder | + | |Vorige= Schakelbare sluitseinen |
| − | |Volgende= BNLS/RCU Booster-Hub | + | |Volgende= Meten is weten |
| | |VorigeMenu= Elektronica digitaal | | |VorigeMenu= Elektronica digitaal |
| | |Auteur= Fred Eikelboom | | |Auteur= Fred Eikelboom |
| | }} | | }} |
| | {{Inhoudsopgave||Klein}} | | {{Inhoudsopgave||Klein}} |
| − | | + | Een '''rookgenerator''' is een buisje met onderin een gloeidraadje. Het buisje wordt gevuld met [[Woorden - R#Rookvloeistof|rookvloeistof]], een soort lichte olie, en als er [[Woorden - E#Elektrische spanning|spanning]] op het gloeidraadje wordt gezet wordt de gloeidraad heet en zal de rookvloeistof verdampen, waarbij zichtbare rook ontstaat. Er zijn rookgeneratoren in vele soorten en maten, maar het principe is steeds gelijk. Er zijn rookgeneratoren die passen in de schoorsteen van een stoomlocomotief en die welke er uitzien als de schoorsteen voor op het dak van een modelhuisje.<br>Het verdient aanbeveling om een schakelaar in de [[Woorden - A#Analoog|analoge]] loc in te bouwen, want wanneer de [[Woorden - R#Rookgenerator|rookgenerator]] droog (zonder vloeistof) komt te staan, wordt de levensduur sterk bekort. |
| − | === Oppassen bij analoge locs welke voorzien zijn van een rookgenerator === | + | ===Analoge locomotieven met rookgenerator === |
| − | Diverse analoge locs zijn af-fabriek reeds voorzien van een rookgenerator. Wanneer u in een dergelijke loc een decoder in gaat bouwen, moet u er voor zorgen dat u de juiste rookgenerator inbouwt. De bij een analoge loc standaard ingebouwde rookgenerator is namelijk ontworpen voor een spanning van 10 tot 16 volt (zoals bijvoorbeeld de Seuthe nr.10). Wanneer u digitaal gaat rijden met de loc en een decoder inbouwt, moet u de ingebouwde rookgenerator vervangen door het juiste type. Doet u dat niet, dan krijgt de reeds ingebouwde rookgenerator opeens een hogere (te hoge) spanning aangeboden, waardoor de levensduur van de rookgenerator wordt bekort.<br /> | + | Diverse analoge [[Woorden - L#Loc.|locs]] zijn af-fabriek reeds voorzien van een [[Woorden - R#Rookgenerator|rookgenerator]], maar deze kunnen ook achteraf ingebouwd worden. In dat geval moet de juiste rookgenerator gekozen worden. De bij een [[Woorden - A#Analoog|analoge]] loc ingebouwde rookgenerator is ontworpen voor een spanning van 10 tot 16 V (bijvoorbeeld de Seuthe nr.10). |
| − | Tevens is de kans zeer groot dat de decoder de hogere stroom door de bestaande rookgenerator niet kan verwerken, en defect raakt. | + | ===Digitale locomotieven met rookgenerator === |
| − | | + | Bij digitaal bedrijf is de rail[[Woorden - S#Spanning|spanning]] hoger, de [[Woorden - R#Rookgenerator|rookgenerator]] moet dan ook geschikt zijn voor die hogere [[Woorden - E#Elektrische spanning|spanning]]. Zo niet, dan brandt de gloeidraad meteen door, ofwel zal in ieder geval de levensduur van de rookgenerator worden bekort. Tevens bestaat de kans dat de locdecoder de hogere [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] door de bestaande "analoge" rookgenerator niet kan verwerken en defect raakt. |
| | {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| | |Bestand= Rookgenerator01.gif | | |Bestand= Rookgenerator01.gif |
| Regel 19: |
Regel 19: |
| | |Type= Tekening | | |Type= Tekening |
| | }} | | }} |
| − | | + | Doordat er bij het digitaal rijden een hogere voedingsspanning aanwezig is (ongeveer 18 volt), gaat er bij dezelfde weerstand van de gloeidraad een hogere [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] door het verwarmingselement én de [[Locdecoders|locdecoder]] lopen. Dat heeft een aantal gevolgen: |
| − | Doordat er bij het digitaal rijden een hogere voedingsspanning aanwezig is (ongeveer 18 volt), gaat er een hogere stroomsterkte door het verwarmingselement lopen!<br /> | + | * de functieaansluiting van de locdecoder kan defect raken omdat deze de hoge stroom niet aan kan; |
| − | Dat heeft een aantal gevolgen: | |
| − | | |
| − | * grote kans dat de functie-aansluiting van de decoder defect raakt, omdat deze de te hoge stroomsterkte niet aan kan; | |
| | * de rookgenerator heeft een kortere levensduur omdat het verwarmingselement veel te heet wordt; | | * de rookgenerator heeft een kortere levensduur omdat het verwarmingselement veel te heet wordt; |
| | * de rookgenerator rookt veel meer dan bij analoog gebruik; | | * de rookgenerator rookt veel meer dan bij analoog gebruik; |
| − | * de kans is zeer groot dat de rookvloeistof oververhit raakt, waardoor vloeistof uit de rookgenerator spettert. | + | * de kans is zeer groot dat de rookvloeistof oververhit raakt, waardoor rookvloeistof uit de rookgenerator spettert en de loc smerig en vettig wordt; |
| − | | + | * doordat de rookgenerator te heet wordt bestaat de kans dat het [[Woorden - K#Kunststof|kunststof]] van de locomotiefkap smelt! |
| − | | + | De oorzaak van dit probeem wordt duidelijk door toepassen van de "Wet van Ohm". Hiermee is te berekenen hoe hoog de [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] door het verwarmingselement wordt bij een hogere [[Woorden - E#Elektrische spanning|spanning]]. De [https://seuthe-dampf.de/technische-daten/ Seuthe nr.10] heeft een maximale spanning van 16 volt, maar wordt op een [[Woorden - A#Analoog|analoge]] baan met maximaal 14 V rijspanning gevoed. Het stroomverbruik bij 14 V is volgens de fabrieksopgave 130 mA. |
| − | Om de oorzaak van dit probeem te verduidelijken gebruiken we de Wet van Ohm.<br />
| |
| − | We gaan nu berekenen hoeveel de weerstand van het verwarmingselement is. De Seuthe nr.10 heeft een maximale spanning van 16 volt. Normaliter wordt deze bij analoog gebruik met 14 Volt rijspanning gevoed. Het stroomverbruik volgens de fabrieksopgave is 130 milliampère.<br />
| |
| − | We gebruiken de formule R = U / I (weerstand = spanning gedeeld door stroom).<br />
| |
| − | R is hier de gevraagde weerstandwaarde.<br />
| |
| − | R = 14 / 0,013<br />
| |
| − | R is dus 1077 Ohm.
| |
| − | | |
| − | Let wel, dit is de berekende waarde. Best kans dat die in werkelijkheid nog iets lager is, omdat de fabrikant bijvoorbeeld een gemiddelde stroomsterkte opgeeft.
| |
| − | | |
| − | Nu gaan we berekenen hoeveel stroom er gaat lopen wanneer de Seuthe nr.10 op de digitale spanning aangesloten wordt.<br />
| |
| − | De digitale spanning is ongeveer 18 Volt.<br />
| |
| − | We gebruiken de formule I = U / R (stroom = spanning gedeeld door weerstand)<br />
| |
| − | I is hier de gevraagde stroomsterkte.<br />
| |
| − | I = 18 / 1077<br />
| |
| − | I is dus 0,0167 ampère ofwel 167 milliampère!
| |
| − | | |
| − | We weten nu dat deze rookgenerator minstens 167 milliampère verbruikt, wanneer de Seuthe nr.10 op een decoder aangesloten wordt! Grote kans dat de decoder die hoge stroomsterkte niet aan kan en binnen korte tijd veel te heet wordt, en daardoor defect raakt.
| |
| − | | |
| | | | |
| | + | De Wet van Ohm luidt '''U = I * R'''. Als de [[Woorden - E#Elektrische spanning|spanning]] verhoogd wordt van 14 naar 18 V is dit 18 / 14 = 1,28 keer zo hoog. Bij dezelfde weerstandswaarde zal de [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] evenredig hoger worden, dus 1,28 * 130 = 167 mA. Wanneer deze Seuthe nr.10 op een locdecoder aangesloten wordt, is er een grote kans dat de locdecoder die te hoge stroom niet aan kan en binnen korte tijd veel te heet wordt en daardoor defect raakt.<br /> |
| | + | De ontwikkelde warmte in de [[Woorden - R#Rookgenerator|rookgenerator]], het vermogen, is te vinden met de formule P = U * I. Voor de "analoge" rookgenerator is dit 14 V * 130 mA = 1,8 W. Voor dezelfde generator op een [[Woorden - D#Digitale spanning|"digitale spanning"]] is dit 18 V * 167 mA = 3,0 W. Dit is 3,0 / 1,8 = 1,67 keer zo veel. |
| | ==== Digitaal voorbereide locs ==== | | ==== Digitaal voorbereide locs ==== |
| − | Bij een 'digitaal voorbereide loc', dus een exemplaar waar een NEM-connector ingebouwd is, moet u met bovenstaande ook rekening houden. Wanneer daar de standaard rookgenerator in zit, moet u deze dus ook vervangen door een exemplaar welke geschikt is voor de hogere digitale spanning. | + | Bij een "digitaal voorbereide [[Woorden - L#Loc.|loc]]", dus een exemplaar waar een [[Inleiding locdecoders|NEM-connector]] ingebouwd is, moet met het bovenstaande ook rekening worden gehouden. Wanneer er een standaard [[Woorden - A#Analoog|"analoge"]] rookgenerator in de loc zit, moet deze dus vervangen worden door een exemplaar dat geschikt is voor de hogere [[Woorden - D#Digitale spanning|digitale spanning]]. |
| − | | + | ==== Warmteontwikkeling in de locdecoder ==== |
| − | | + | Voor een digitale [[Woorden - L#Loc.|loc]] dient een [[Woorden - R#Rookgenerator|rookgenerator]] gebruikt te worden die gemaakt is voor een [[Woorden - E#Elektrische spanning|spanning]] van 16 - 22 volt (zoals bijvoorbeeld de Seuthe nr. 11, 12, 23 of 28 voor schaal H0). |
| − | ==== Warmteontwikkeling in de decoder ==== | + | {{Afbeelding |
| − | Voor een digitale loc dient u een rookgenerator te gebruiken die gemaakt is voor een spanning van 16 - 22 volt (zoals bijvoorbeeld de Seuthe nr. 11). Deze gebruikt volgens de fabrieksopgave 70 milliampère. | + | |Bestand= Rookgenerator03.gif |
| − | Dat lijkt niet zoveel, maar de decoder moet ook nog de motorstroom verwerken + de stroom door de functieaansluitingen, en kan door het totale stroomverbruik aardig warm worden. Het is dus zaak een decoder te kiezen die ruim de motorstroom aankan en waarbij de functie-aansluiting ook ruim genoeg bemeten is. Dit is vooral belangrijk bij decoders die af-fabriek in een stuk krimpkous geleverd worden, want die kunnen de warmte een stuk minder goed kwijt. | + | |Grootte= 460px |
| − | | + | |Volgnummer= 02 |
| | + | |Omschrijving= Aansluiting rookgenerator via miniatuurrelais |
| | + | |Maker= Fred Eikelboom |
| | + | |Type= Tekening |
| | + | |Positie=Rechts |
| | + | }} |
| | + | Deze hebben een hogere weerstand en gebruiken volgens de fabrieksopgave 70 mA. Dat lijkt niet zoveel, maar de [[Locdecoders|locdecoder]] moet ook nog de motorstroom verwerken + de stroom door de [[Woorden - F#Functieaansluiting|functieaansluitingen]] en kan door het totale [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]]verbruik aardig warm worden. Het is dus zaak een locdecoder te kiezen die ruim de motorstroom aankan en waarbij de [[Woorden - F#Functieaansluiting|functieaansluiting]] ook ruim genoeg bemeten is. Dit is vooral belangrijk bij locdecoders die af-fabriek in een stuk [[Woorden - K#Krimpkous|krimpkous]] geleverd worden, want die kunnen de warmte een stuk minder goed kwijt. Om de locdecoder te beschermen tegen overbelasting is het veel beter om de rookgenerator via een [https://www.esu.eu/en/products/accessories/miniature-relays/ miniatuurrelais] (bijv. ESU 51963) te schakelen (zie afbeelding 02) of door een extra [[Woorden - T#Transistor|transistor]] te schakelen (zie afbeelding 03). |
| | {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| | |Bestand= Rookgenerator02.gif | | |Bestand= Rookgenerator02.gif |
| − | |Grootte= Klein | + | |Grootte= 300px |
| − | |Volgnummer= 02 | + | |Volgnummer= 03 |
| − | |Omschrijving= Aansluiting rookgenerator via transistor | + | |Omschrijving= Aansluiting rookgenerator via extra transistor |
| | |Maker= Fred Eikelboom | | |Maker= Fred Eikelboom |
| | |Type= Tekening | | |Type= Tekening |
| | + | |Positie=Links |
| | }} | | }} |
| − | | + | <div style="height: 40px;"></div> |
| − | Om de decoder te beschermen tegen overbelasting is het veel beter om de rookgenerator via een transistor aan te sturen (zie: afbeelding 02). De stroom, welke door de rookgenerator loopt, gaat dan niet meer via de schakel-Fet van de decoder, maar loopt via de transistor. Hierbij is het nog steeds noodzakelijk te kijken naar het totale stroomverbruik wat de decoder kan verwerken (dus motor-aansluiting + functieaansluitingen) want de stroom door de rookgenerator loopt nog wel via de min-aansluiting van de decoder door de gelijkrichter van de decoder.
| + | De [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] door de rookgenerator gaat dan niet meer via de schakeltransistor (FET) van de locdecoder, maar loopt via het miniatuurrelais of via de extra transistor. Hierbij is het nog steeds noodzakelijk te kijken naar het totale stroomverbruik wat de locdecoder kan verwerken (dus motoraansluiting + [[Woorden - F#Functieaansluiting|functieaansluitingen]]) want de stroom door de [[Woorden - R#Rookgenerator|rookgenerator]] loopt nog wel via de min-aansluiting van de locdecoder door de gelijkrichter van de locdecoder. |
| − | | + | {| class="wikitable" |
| − | Het mooiste is, wanneer de decoder de functie-aansluiting na een bepaalde tijd uitschakelt, zoals bij een ESU LoPi V4. Deze heeft een speciale functie voor rookgenerator-effecten zoals: | + | |{{TblAgKleur1|#E8E8E8;}} valign="center"| [[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small> '''LET OP'''</small>||{{TblAgKleur1|#E8E8E8;}} valign="top"|Gebruik het aanbevolen type rookgenerator, anders is de kans groot dat de locdecoder overbelast wordt!<br />Sluit geen andere rookgenerator dan de Seuthe nr. 11, 12, 23 of 28 op de BC 177 aan! Deze kan daar absoluut niet tegen, en raakt defect. |
| − | | + | |} |
| − | * aanzetten met een functietoets en automatisch uitschakelen na x seconden; | + | ==== Na bepaalde tijd de rookgenerator uitschakelen ==== |
| | + | Het mooiste is als de [[Locdecoders|locdecoder]] de [[Woorden - F#Functieaansluiting|functieaansluiting]], die de rookgenerator van spanning voorziet, na een bepaalde tijd uitschakelt, zoals bij een ESU LoPi V4 en LoPi V5. Dit komt de levensduur van het verwarmingselement en de locdecoder ten goede. De LoPi V4 en LoPi V5 hebben speciale functies voor rookeffecten zoals: |
| | + | * aanzetten met een [[Woorden - F#Functietoets|functietoets]] en automatisch uitschakelen na een x-aantal seconden; |
| | * vertraagt uitschakelen; | | * vertraagt uitschakelen; |
| | * bij stilstaande lok de spanning op de rookgenerator verminderen, zodat er maar weinig rook uitkomt. | | * bij stilstaande lok de spanning op de rookgenerator verminderen, zodat er maar weinig rook uitkomt. |
| − | | + | === Vullen van de rookgenerator === |
| − | Dit komt de levensduur van het verwarmingselement en de decoder ten goede.
| + | Bij het (bij)vullen van de [[Woorden - R#Rookgenerator|rookgenerator]] moeten we zorgen dat er niet teveel [[Woorden - R#Rookvloeistof|rookvloeistof]] wordt toegevoegd. Er mag tot 2 mm onder de bovenrand worden bijgevuld, anders bestaat de kans dat de vloeistof tijdens gebruik over de rand borrelt, en dan wordt het een smeerboel in de loc. |
| − | | |
| − | | |
| | {| class="wikitable" | | {| class="wikitable" |
| − | | valign='center'| [[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small> '''LET OP'''</small>||valign='top'|Gebruik het aanbevolen type rookgenerator, anders is de kans groot dat de decoder overbelast wordt!<br />Sluit geen andere rookgenerator dan de Seuthe 11 op de BC 177 aan! Deze kan daar absoluut niet tegen, en raakt defect. | + | |{{TblAgKleur1|#E8E8E8;}} valign="center"| [[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small> '''LET OP'''</small>||{{TblAgKleur1|#E8E8E8;}} valign="top"| '''Inhaleren van de rook is gevaarlijk. Ook inslikken is slecht!<br>Lees eerst het [https://nl.wikipedia.org/wiki/Veiligheidsinformatieblad veiligheidsinformatieblad van de leverancier.]''' |
| − | |-
| |
| | |} | | |} |
| − |
| |
| − |
| |
| | {{Linkssectie begin | | {{Linkssectie begin |
| | |Box= AlleenInfo | | |Box= AlleenInfo |
| Regel 89: |
Regel 74: |
| | }} | | }} |
| | {{Link intern | | {{Link intern |
| − | |Link= Decoders | + | |Link= Locdecoders |
| − | |Linknaam= Decoders | + | |Linknaam= Locdecoders |
| | }} | | }} |
| | {{Link intern | | {{Link intern |
| Regel 100: |
Regel 85: |
| | |Koptekst= Externe website: | | |Koptekst= Externe website: |
| | }} | | }} |
| − | {{Link extern | + | {{Link Algemeen-Meerkeuze |
| − | |Omschrijving= seuthe-dampf.de | + | |Volgnr= 389 <!-- seuthe --> |
| − | |Link= http://www.seuthe-dampf.de/start.htm | + | |ExtraInfo= Fabrikant. |
| | }} | | }} |
| − | {{Link extern | + | {{Link Algemeen-Meerkeuze |
| − | |Omschrijving= seuthe-dampf.de | + | |Volgnr= 390 <!-- seuthe --> |
| − | |Link= http://www.seuthe-dampf.de/technische_daten.htm
| |
| | |ExtraInfo= Overzicht rookgeneratoren | | |ExtraInfo= Overzicht rookgeneratoren |
| | }} | | }} |
| | {{Linkssectie einde}} | | {{Linkssectie einde}} |
| − |
| |
| | {{Voettekst | | {{Voettekst |
| − | |Vorige= Drie-kleuren-LED aansluiten op een seindecoder | + | |Vorige= Schakelbare sluitseinen |
| − | |Volgende= BNLS/RCU Booster-Hub | + | |Volgende= Meten is weten |
| | |VorigeMenu= Elektronica digitaal | | |VorigeMenu= Elektronica digitaal |
| − | }} | + | }} {| width= "100%" |
| − | | + | |- valign= "top" |
| | + | ! scope= "row" width="70%" | |
| | + | | <small>Laatste wijziging: 6 mei 2025 13:43 (CET)</small> |
| | + | |} |
| | [[Categorie: Alles|R]] | | [[Categorie: Alles|R]] |
| − | [[Categorie: Artikel|Rookgenerator aansluiten]] | + | [[Categorie: Artikel|Rookgenerator aansluiten op een locdecoder]] |
| | [[Categorie: Bedrading|R]] | | [[Categorie: Bedrading|R]] |
| | [[Categorie: Decoder|R]] | | [[Categorie: Decoder|R]] |
| Regel 124: |
Regel 110: |
| | [[Categorie: Elektronica digitaal|R]] | | [[Categorie: Elektronica digitaal|R]] |
| | [[Categorie: Materieel|R]] | | [[Categorie: Materieel|R]] |
| | + | [[Categorie: Normen|R]] |
| | [[Categorie: Fred Eikelboom|R]] | | [[Categorie: Fred Eikelboom|R]] |
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Fred Eikelboom
Een rookgenerator is een buisje met onderin een gloeidraadje. Het buisje wordt gevuld met rookvloeistof, een soort lichte olie, en als er spanning op het gloeidraadje wordt gezet wordt de gloeidraad heet en zal de rookvloeistof verdampen, waarbij zichtbare rook ontstaat. Er zijn rookgeneratoren in vele soorten en maten, maar het principe is steeds gelijk. Er zijn rookgeneratoren die passen in de schoorsteen van een stoomlocomotief en die welke er uitzien als de schoorsteen voor op het dak van een modelhuisje.
Het verdient aanbeveling om een schakelaar in de analoge loc in te bouwen, want wanneer de rookgenerator droog (zonder vloeistof) komt te staan, wordt de levensduur sterk bekort.
Analoge locomotieven met rookgenerator
Diverse analoge locs zijn af-fabriek reeds voorzien van een rookgenerator, maar deze kunnen ook achteraf ingebouwd worden. In dat geval moet de juiste rookgenerator gekozen worden. De bij een analoge loc ingebouwde rookgenerator is ontworpen voor een spanning van 10 tot 16 V (bijvoorbeeld de Seuthe nr.10).
Digitale locomotieven met rookgenerator
Bij digitaal bedrijf is de railspanning hoger, de rookgenerator moet dan ook geschikt zijn voor die hogere spanning. Zo niet, dan brandt de gloeidraad meteen door, ofwel zal in ieder geval de levensduur van de rookgenerator worden bekort. Tevens bestaat de kans dat de locdecoder de hogere stroom door de bestaande "analoge" rookgenerator niet kan verwerken en defect raakt.
|
| Afbeelding: 01
|
| Aansluiting rookgenerator
|
| Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom
|
Doordat er bij het digitaal rijden een hogere voedingsspanning aanwezig is (ongeveer 18 volt), gaat er bij dezelfde weerstand van de gloeidraad een hogere stroom door het verwarmingselement én de locdecoder lopen. Dat heeft een aantal gevolgen:
- de functieaansluiting van de locdecoder kan defect raken omdat deze de hoge stroom niet aan kan;
- de rookgenerator heeft een kortere levensduur omdat het verwarmingselement veel te heet wordt;
- de rookgenerator rookt veel meer dan bij analoog gebruik;
- de kans is zeer groot dat de rookvloeistof oververhit raakt, waardoor rookvloeistof uit de rookgenerator spettert en de loc smerig en vettig wordt;
- doordat de rookgenerator te heet wordt bestaat de kans dat het kunststof van de locomotiefkap smelt!
De oorzaak van dit probeem wordt duidelijk door toepassen van de "Wet van Ohm". Hiermee is te berekenen hoe hoog de stroom door het verwarmingselement wordt bij een hogere spanning. De Seuthe nr.10 heeft een maximale spanning van 16 volt, maar wordt op een analoge baan met maximaal 14 V rijspanning gevoed. Het stroomverbruik bij 14 V is volgens de fabrieksopgave 130 mA.
De Wet van Ohm luidt U = I * R. Als de spanning verhoogd wordt van 14 naar 18 V is dit 18 / 14 = 1,28 keer zo hoog. Bij dezelfde weerstandswaarde zal de stroom evenredig hoger worden, dus 1,28 * 130 = 167 mA. Wanneer deze Seuthe nr.10 op een locdecoder aangesloten wordt, is er een grote kans dat de locdecoder die te hoge stroom niet aan kan en binnen korte tijd veel te heet wordt en daardoor defect raakt.
De ontwikkelde warmte in de rookgenerator, het vermogen, is te vinden met de formule P = U * I. Voor de "analoge" rookgenerator is dit 14 V * 130 mA = 1,8 W. Voor dezelfde generator op een "digitale spanning" is dit 18 V * 167 mA = 3,0 W. Dit is 3,0 / 1,8 = 1,67 keer zo veel.
Digitaal voorbereide locs
Bij een "digitaal voorbereide loc", dus een exemplaar waar een NEM-connector ingebouwd is, moet met het bovenstaande ook rekening worden gehouden. Wanneer er een standaard "analoge" rookgenerator in de loc zit, moet deze dus vervangen worden door een exemplaar dat geschikt is voor de hogere digitale spanning.
Warmteontwikkeling in de locdecoder
Voor een digitale loc dient een rookgenerator gebruikt te worden die gemaakt is voor een spanning van 16 - 22 volt (zoals bijvoorbeeld de Seuthe nr. 11, 12, 23 of 28 voor schaal H0).
|
| Afbeelding: 02
|
| Aansluiting rookgenerator via miniatuurrelais
|
| Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom
|
Deze hebben een hogere weerstand en gebruiken volgens de fabrieksopgave 70 mA. Dat lijkt niet zoveel, maar de locdecoder moet ook nog de motorstroom verwerken + de stroom door de functieaansluitingen en kan door het totale stroomverbruik aardig warm worden. Het is dus zaak een locdecoder te kiezen die ruim de motorstroom aankan en waarbij de functieaansluiting ook ruim genoeg bemeten is. Dit is vooral belangrijk bij locdecoders die af-fabriek in een stuk krimpkous geleverd worden, want die kunnen de warmte een stuk minder goed kwijt. Om de locdecoder te beschermen tegen overbelasting is het veel beter om de rookgenerator via een miniatuurrelais (bijv. ESU 51963) te schakelen (zie afbeelding 02) of door een extra transistor te schakelen (zie afbeelding 03).
|
| Afbeelding: 03
|
| Aansluiting rookgenerator via extra transistor
|
| Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom
|
De stroom door de rookgenerator gaat dan niet meer via de schakeltransistor (FET) van de locdecoder, maar loopt via het miniatuurrelais of via de extra transistor. Hierbij is het nog steeds noodzakelijk te kijken naar het totale stroomverbruik wat de locdecoder kan verwerken (dus motoraansluiting + functieaansluitingen) want de stroom door de rookgenerator loopt nog wel via de min-aansluiting van de locdecoder door de gelijkrichter van de locdecoder.
| LET OP |
Gebruik het aanbevolen type rookgenerator, anders is de kans groot dat de locdecoder overbelast wordt!
Sluit geen andere rookgenerator dan de Seuthe nr. 11, 12, 23 of 28 op de BC 177 aan! Deze kan daar absoluut niet tegen, en raakt defect.
|
Na bepaalde tijd de rookgenerator uitschakelen
Het mooiste is als de locdecoder de functieaansluiting, die de rookgenerator van spanning voorziet, na een bepaalde tijd uitschakelt, zoals bij een ESU LoPi V4 en LoPi V5. Dit komt de levensduur van het verwarmingselement en de locdecoder ten goede. De LoPi V4 en LoPi V5 hebben speciale functies voor rookeffecten zoals:
- aanzetten met een functietoets en automatisch uitschakelen na een x-aantal seconden;
- vertraagt uitschakelen;
- bij stilstaande lok de spanning op de rookgenerator verminderen, zodat er maar weinig rook uitkomt.
Vullen van de rookgenerator
Bij het (bij)vullen van de rookgenerator moeten we zorgen dat er niet teveel rookvloeistof wordt toegevoegd. Er mag tot 2 mm onder de bovenrand worden bijgevuld, anders bestaat de kans dat de vloeistof tijdens gebruik over de rand borrelt, en dan wordt het een smeerboel in de loc.
Meer informatie
Externe website:
|
|
|
Fabrikant.
|
|
|
Overzicht rookgeneratoren
|
|
|
Laatste wijziging: 6 mei 2025 13:43 (CET)
|
