|
|
| (39 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven) |
| Regel 1: |
Regel 1: |
| | {{Koptekst | | {{Koptekst |
| − | |Vorige= Terugmelding | + | |Vorige= Terugmelding en/of bezetmelding |
| − | |Volgende= S88, S88N, XpressNet en LocoNet | + | |Volgende= S88, S88-N, XpressNet en LocoNet |
| | + | |VorigeMenu= Melding |
| | |Auteur= Fred Eikelboom | | |Auteur= Fred Eikelboom |
| | }} | | }} |
| | {{Inhoudsopgave||Klein}} | | {{Inhoudsopgave||Klein}} |
| | + | [[Terugmelding en/of bezetmelding|Bezetmelders]] die volgens het principe van [[Terugmelding en/of bezetmelding#Stroomdetectie|stroomdetectie]] werken, sturen een "bezet"-signaal naar de centrale zodra een [[Woorden - L#Loc.|loc]] of [[Woorden - T#Treinstel|treinstel]] met verlichting een gedetecteerde [[Woorden - S#Sectie|sectie]] inrijdt. |
| | | | |
| − | === Detectie van wagens/rijtuigen zonder verlichting ===
| + | Voor '''detectie van goederenwagens/[[Woorden - R#Rijtuig|rijtuigen]] zonder verlichting''' moeten er weerstanden gemonteerd worden op de [[Woorden - A#As|assen]]. Door die weerstanden (van 15K tot 22K) loopt dan een kleine [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] die voldoende is om de bezetmelder te activeren. Door de kleine stroom kunnen de wielen echter vervuilen en het is dan nodig de wielen regelmatig schoon te maken met bijv. wasbenzine, Glassex of een [[Woorden - G#Glasvezelstift|glasvezelstift]]. |
| − | Bezetmelders welke volgens het principe van stroomdetectie werken, sturen een 'bezet'-signaal naar de centrale, zodra een loc of treinstel een gedetecteerde sectie inrijdt. Ook wanneer een rijtuig met verlichting een gedetecteerde sectie inrijdt, zal de bezetmelder een 'bezet'-signaal naar de centrale sturen.<br />
| |
| − | Om wagens/rijtuigen zonder verlichting te kunnen detecteren, moeten er bij die wagens/rijtuigen weerstanden gemonteerd worden op de assen. Door die weerstanden loopt een kleine stroom, die voldoende is om de bezetmelder te activeren. Daar er maar een heel klein stroompje loopt, kunnen de wielen vervuilen en is het noodzaak de wielen regelmatig te reinigen met bijv. wasbenzine, Glassex of een glasvezelpotlood.
| |
| − | | |
| | {| class="wikitable" | | {| class="wikitable" |
| − | | valign='center'| [[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small> '''LET OP'''</small>||valign='top'|Wees voorzichtig bij het gebruik van een glasvezelpotlood.<br />Draag een mondkapje en een veiligheidsbril vanwege de minuscule deeltjes die bij het gebruik ervan vrijkomen! | + | | valign="center"| [[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small> '''LET OP'''</small>||valign="top"|Wees voorzichtig bij het gebruik van een glasvezelstift.<br />Draag een mondkapje en een veiligheidsbril vanwege de minuscule deeltjes die bij het gebruik ervan vrijkomen! |
| | |- | | |- |
| | |} | | |} |
| − |
| |
| − |
| |
| | {{Afbeelding 2 naast elkaar | | {{Afbeelding 2 naast elkaar |
| | |Bestand= Wagendetectie01.gif | | |Bestand= Wagendetectie01.gif |
| Regel 30: |
Regel 27: |
| | |Type2= Tekening | | |Type2= Tekening |
| | }} | | }} |
| − |
| |
| − |
| |
| | === Volledige detectie === | | === Volledige detectie === |
| − | In het programma 'Koploper' zit een optie voor volledige detectie van een trein.<br />
| + | Het programma "Koploper" heeft een optie voor volledige detectie van een [[Woorden - T#Trein|trein]]. Om de [[Woorden - W#Wagen|wagens]]/rijtuigen volledig te kunnen |
| − | Om de wagens/rijtuigen te kunnen detecteren dient er dan bij alle twee-assige wagens op elke as een weerstandje (van 10K tot 22K) gemonteerd te worden (bij meer-assige wagens/rijtuigen moet dan één weerstand per draaistel gemonteerd worden). Door deze weerstand(en) 'ziet' de bezetmelder ook de wagens/rijtuigen en geeft een bezetmelding door aan de centrale.<br /> | + | [[Detectieschakelingen#Detectie m.b.v. bezetmelders|detecteren]] dient er dan bij alle twee-assige wagens op elke [[Woorden - A#As|as]] een [[Elektronica basis#De weerstand|weerstand]] (van 15K tot 22K) gemonteerd te worden (bij meer-assige wagens/[[Woorden - R#Rijtuig|rijtuigen]] moet dan één weerstand per [[Woorden - D#Draaistel|draaistel]] gemonteerd worden). Door deze twee weerstanden "ziet" de bezetmelder de wagens/rijtuigen al zodra één as in het blok aanwezig is en geeft een [[Terugmelding en/of bezetmelding|bezetmelding]] door aan de centrale. |
| − | | + | === Montage van de weerstand === |
| − | | + | {{Afbeelding |
| | + | |Bestand= Weerstand-as-Henk01.png |
| | + | |Grootte= Zeer klein |
| | + | |Volgnummer= 03 |
| | + | |Omschrijving= Gemonteerde SMD-weerstand |
| | + | |Maker= Henk van der Velden (BNLS-forumgebruiker) |
| | + | |Positie= Links |
| | + | }} |
| | + | Gebruik koolfilmweerstanden van 0,1 Watt, of [[Elektronica basis#De SMD-weerstand|SMD-weerstanden]]. Maak de draden op lengte en buig ze zodanig dat ze het wiel of de as raken. Voordat de weerstand wordt aangebracht de oppervlakken van as en wiel plaatselijk goed ontvetten en schuren (korrel 400). [[Welke lijmen, kitten of cementen|Lijm]] de [[Elektronica basis#De weerstand|weerstand]] met een klein druppeltje [[Woorden - S#Secondenlijm|secondelijm]] vast. Breng daarna op de plaats waar de draden de [[Woorden - A#As|as]] of het wiel raken (of aan de uiteinden van de SMD-weerstand, zie afbeelding 03) een druppeltje [https://www.google.com/search?q=silberleitlack "Silberleitlack"] of [https://www.google.com/search?q=Bison+Elektrolijm Bison elektrolijm] aan. Schud het flesje zeer grondig om de zilverdeeltjes goed door de lijm te verspreiden.<div style="height: 145px;"></div> |
| | === Stroomverbruik === | | === Stroomverbruik === |
| − | Wanneer u veel wagens/rijtuigen op de rails hebt rijden of staan (bijv. niet gebruikte stilstaande wagens/rijtuigen op opstelsporen), kost dat een aanzienlijke hoeveelheid 'digitale stroom'. Bij het berekenen van de stroomsterkte maken we gebruik van de formule: I = U/R. Bij één weerstand van 10K loopt er een stroom van 18Volt/10000 = 0,0018 A. Wanneer u materieel heeft met bijv. in totaal 200 assen, welke allen voorzien zijn van een 10K-weerstand, loopt er dus in totaal 0,36 A. 'digitale' stroom. Het is dus zaak om zo weinig mogelijk gedetecteerde assen te hebben. | + | Wanneer er veel [[Woorden - W#Wagen|wagens]]/rijtuigen rijden of op de baan staan, kost dat een aanzienlijke hoeveelheid "digitale stroom" (=stroom die door de centrale geleverd wordt). Ook als een [[Woorden - T#Trein|trein]] niet rijdt, loopt er [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] door de weerstanden. De totale stroom kan berekend worden met de formule I = U / R. Bij één [[Elektronica basis#De weerstand|weerstand]] van 10k en een spanning van 18 V loopt er een stroom van 18 / 10000 = 0,0018 A (1,8 mA). Als het materieel in totaal 200 assen heeft die allen voorzien zijn van een 10K-weerstand, loopt er dus 200 x zo veel, in totaal 0,36 A (360 mA) "digitale" stroom door de [[Woorden - A#As|assen]]. Het is dus zaak om zo weinig mogelijk gedetecteerde assen én geen te lage waarde voor de weerstanden te hebben (minimaal 15 K). |
| | | | |
| − | De auteur heeft daarom uitgetest of volledige detectie ook werkte met maar één weerstand per wagen/rijtuig en dat bleek tot volle tevredenheid te werken. Op deze manier verbruikt het materieel bijna de helft minder 'digitale stroom'. Hierdoor komt het moment dat u een (extra) booster aan moet gaan schaffen een stuk verder weg te liggen.
| + | Uit testen blijkt dat detectie ook al betrouwbaar werkte met maar één weerstand per wagen/[[Woorden - R#Rijtuig|rijtuig]]/[[Woorden - D#Draaistel|draaistel]]. Op deze manier verbruikt het materieel bijna de helft minder [[Woorden - D#"Dure stroom"|"digitale stroom"]]. Want, hoe minder digitale stroom verbruikt wordt, des te verder weg komt het moment te liggen dat een (extra) booster aangeschaft moet worden. |
| | {{Afbeelding 2 naast elkaar | | {{Afbeelding 2 naast elkaar |
| | |Bestand= Wagendetectie03.gif | | |Bestand= Wagendetectie03.gif |
| Regel 46: |
Regel 49: |
| | |Grootte= Klein | | |Grootte= Klein |
| | |Grootte2= Klein | | |Grootte2= Klein |
| − | |Volgnummer= 03 | + | |Volgnummer= 04 |
| − | |Volgnummer2= 04 | + | |Volgnummer2= 05 |
| | |Omschrijving= Weerstand tussen twee assen gemonteerd | | |Omschrijving= Weerstand tussen twee assen gemonteerd |
| − | |Omschrijving2= Schematische weergave van afbeelding 03 | + | |Omschrijving2= Schematische weergave van afbeelding 04 |
| | |Maker= Fred Eikelboom | | |Maker= Fred Eikelboom |
| | |Maker2= Fred Eikelboom | | |Maker2= Fred Eikelboom |
| | |Type2= Tekening | | |Type2= Tekening |
| | }} | | }} |
| − | | + | Een gewone (niet SMD) weerstand monteren, werkt heel wat sneller dan de methode met een [[Elektronica basis#De SMD-weerstand|SMD-weerstand]]. Door de assen om-en-om in de [[Woorden - W#Wagen|wagen]] te zetten (de ene as-[[Woorden - I#Isolatie|isolatie]] links en de andere rechts), kan met één weerstand per wagen/[[Woorden - R#Rijtuig|rijtuig]] de detectie plaatsvinden (zie afbeelding 04 en 05). Aan de [[Elektronica basis#De weerstand|weerstand]] is aan één zijde een stukje blank draad gesoldeerd en de beide uiteinden zijn om de assen gewonden. Een stukje schuimplastic drukt de weerstand tegen de assen, zodat er altijd goed contact is. Om te zorgen dat er een beetje speling tussen de draad en de [[Woorden - A#As|as]] zit, kan tijdelijk een stukje in de lengte ingesneden [[Woorden - K#Krimpkous|krimpkous]] (isolatiekous) om de as gedaan worden en de draad om de krimpkous gewikkeld worden. Daarna de krimpkous weer verwijderen. |
| − | | + | === Weerstandslak === |
| − | Een gewone weerstand monteren, werkt heel wat sneller dan de methode met een SMD-weerstand op een as monteren. Door de assen om- en om in de wagen te zetten (de ene as-isolatie links en de andere rechts), kan met één weerstand per wagen/rijtuig de detectie plaatsvinden (zie: afbeelding 03).<br /> | + | In plaats van weerstanden kan ook weerstandslak zoals "Wire Glue" toegepast worden (Conrad best.nr.588328-89). Deze weerstandslak bevat gemalen koolstof. Weerstandslak is heel gemakkelijk aan te brengen, maar er moet op een aantal zaken gelet worden; |
| − | Aan de weerstand is aan één zijde een stukje blank draad gesoldeerd, en de beide uiteinden zijn om de assen gewonden. Een stukje schuimplastic drukt de weerstand tegen de assen, zodat er altijd goed contact is. Om te zorgen dat er een beetje speling tussen de draad en de as zit, kunt u tijdelijk een stukje in de lengte ingesneden dunne isolatiekous om de as doen en daarna de draad om de as winden. Daarna de isolatiekous weer verwijderen. | + | * de oppervlakken waar de lak op komt moeten goed ontvet en eventueel geschuurd worden; |
| − | | + | * schud het flesje zeer grondig om de geleidende deeltjes goed door de lak te verspreiden; |
| − | | + | * laat de aangebrachte lak goed drogen (er wordt meestal óf te veel, óf te weinig aangebracht); |
| − | === Weerstandlak === | + | * meet met een universeelmeter de weerstandswaarde (na voldoende droogtijd). De weerstandswaarde moet 15K-22K zijn; |
| − | In plaats van weerstanden kunt u ook weerstandslak toepassen. Dit is heel gemakkelijk aan te brengen, maar u moet op een aantal zaken letten: | + | * de uiteindelijke weerstandswaarde is nog aan te passen door weerstandslak te verwijderen of extra toe te voegen. Bij te hoge weerstandswaarde werkt de detectie niet en bij te lage waarde gaat er onnodig [[Woorden - D#"Dure stroom"|"digitale stroom"]] verloren. Enig regelwerk is dus noodzakelijk. |
| − | * Laat het eerst goed drogen | |
| − | * U brengt meestal òf te veel aan, òf te weinig | |
| − | * Met een universeelmeter meet u na voldoende droogtijd de weerstandswaarde | |
| − | * De uiteindelijke weerstandswaarde kunt u aanpassen door zonodig weerstandslak te verwijderen of extra toe te voegen | |
| − | | |
| − | Bij te hoge weerstandswaarde werkt de detectie niet en bij te lage waarde gaat er onnodig 'digitale stroom' verloren. Enig regelwerk is dus noodzakelijk.<br /> | |
| − | | |
| | {{Linkssectie begin | | {{Linkssectie begin |
| | |Box= AlleenInfo | | |Box= AlleenInfo |
| Regel 90: |
Regel 86: |
| | |Link= Digitale baanbesturing | | |Link= Digitale baanbesturing |
| | |Linknaam= Digitale baanbesturing | | |Linknaam= Digitale baanbesturing |
| | + | }} |
| | + | {{Link intern |
| | + | |Link= Terugmelding en/of bezetmelding |
| | + | |Linknaam= Terugmelding en/of bezetmelding |
| | + | }} |
| | + | {{Link intern |
| | + | |Link= Terugmelders |
| | + | |Linknaam= Terugmelders |
| | }} | | }} |
| | {{Linkssectie scheiding}} | | {{Linkssectie scheiding}} |
| | {{Linkssectie tussenkop | | {{Linkssectie tussenkop |
| − | |Koptekst= Externe websites (Meer over terugmelding/bezetmelding): | + | |Koptekst= Beneluxspoor.net: |
| | }} | | }} |
| − | {{Link extern | + | {{Link Forum-Meerkeuze |
| − | |Link= http://www.floodland.nl/aim | + | |Volgnr = 23 |
| − | |Omschrijving= Huib Maaskant
| + | |ExtraInfo= over opstelsporen. |
| − | |ExtraInfo= Avontuur in miniatuur | |
| | }} | | }} |
| − | {{Link extern | + | {{Linkssectie tussenkop |
| − | |Link= http://www.sleutelspoor.nl/technieken/s88XPressNetLI.htm | + | |Koptekst= Externe website (meer over terugmelding/bezetmelding): |
| − | |Omschrijving= Karst Drenth/Wim Ros
| |
| − | |ExtraInfo= S88XpressNetLI
| |
| | }} | | }} |
| − | {{Link extern | + | {{Linkssectie scheiding}} |
| − | |Link= http://www.tinet.cat/~fmco/download_en.html
| + | {{Link Algemeen-Meerkeuze |
| − | |Omschrijving= Paco Canada | + | |Volgnr= 494 |
| − | |ExtraInfo= GenLI-S88 | + | |ExtraInfo= Avontuur in miniatuur (Huib Maaskant) |
| | }} | | }} |
| | {{Linkssectie einde | | {{Linkssectie einde |
| | }} | | }} |
| − |
| |
| | {{Voettekst | | {{Voettekst |
| − | |Vorige= Terugmelding | + | |Vorige= Terugmelding en/of bezetmelding |
| − | |Volgende= S88, S88N, XpressNet en LocoNet | + | |Volgende= S88, S88-N, XpressNet en LocoNet |
| − | |VorigeMenu= Digitale baanbesturing | + | |VorigeMenu= Melding |
| − | }} | + | }} {| width= "100%" |
| | + | |- valign= "top" |
| | + | ! scope= "row" width="70%" | |
| | + | | <small>Laatste wijziging: 3 mei 2025 11:22 (CET)</small> |
| | + | |} |
| | [[Categorie: Alles|D]] | | [[Categorie: Alles|D]] |
| | [[Categorie: Artikel|Detectie van goederenwagens/rijtuigen]] | | [[Categorie: Artikel|Detectie van goederenwagens/rijtuigen]] |
| | [[Categorie: Bedrading|D]] | | [[Categorie: Bedrading|D]] |
| | [[Categorie: Baanbesturing|D]] | | [[Categorie: Baanbesturing|D]] |
| | + | [[Categorie: Bezetmelding/Terugmelding|D]] |
| | [[Categorie: Detectie|D]] | | [[Categorie: Detectie|D]] |
| | [[Categorie: Digitale baanbesturing|D]] | | [[Categorie: Digitale baanbesturing|D]] |
| | [[Categorie: Digitaal treingestuurd|D]] | | [[Categorie: Digitaal treingestuurd|D]] |
| | + | [[Categorie: Materieel|D]] |
| | + | [[Categorie: Elektronica|D]] |
| | + | [[Categorie: Elektronica digitaal|D]] |
| | + | [[Categorie: S88|D]] |
| | [[Categorie: Fred Eikelboom|D]] | | [[Categorie: Fred Eikelboom|D]] |
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Fred Eikelboom
Bezetmelders die volgens het principe van stroomdetectie werken, sturen een "bezet"-signaal naar de centrale zodra een loc of treinstel met verlichting een gedetecteerde sectie inrijdt.
Voor detectie van goederenwagens/rijtuigen zonder verlichting moeten er weerstanden gemonteerd worden op de assen. Door die weerstanden (van 15K tot 22K) loopt dan een kleine stroom die voldoende is om de bezetmelder te activeren. Door de kleine stroom kunnen de wielen echter vervuilen en het is dan nodig de wielen regelmatig schoon te maken met bijv. wasbenzine, Glassex of een glasvezelstift.
| LET OP |
Wees voorzichtig bij het gebruik van een glasvezelstift.
Draag een mondkapje en een veiligheidsbril vanwege de minuscule deeltjes die bij het gebruik ervan vrijkomen!
|
|
|
|
| Afbeelding: 01
|
|
Afbeelding: 02
|
| Weerstand op een as gemonteerd
|
|
SMD-weerstand op een as gemonteerd
|
| Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom
|
|
Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom
|
Volledige detectie
Het programma "Koploper" heeft een optie voor volledige detectie van een trein. Om de wagens/rijtuigen volledig te kunnen
detecteren dient er dan bij alle twee-assige wagens op elke as een weerstand (van 15K tot 22K) gemonteerd te worden (bij meer-assige wagens/rijtuigen moet dan één weerstand per draaistel gemonteerd worden). Door deze twee weerstanden "ziet" de bezetmelder de wagens/rijtuigen al zodra één as in het blok aanwezig is en geeft een bezetmelding door aan de centrale.
Montage van de weerstand
|
| Afbeelding: 03
|
| Gemonteerde SMD-weerstand
|
| Foto gemaakt door: Henk van der Velden (BNLS-forumgebruiker)
|
Gebruik koolfilmweerstanden van 0,1 Watt, of
SMD-weerstanden. Maak de draden op lengte en buig ze zodanig dat ze het wiel of de as raken. Voordat de weerstand wordt aangebracht de oppervlakken van as en wiel plaatselijk goed ontvetten en schuren (korrel 400).
Lijm de
weerstand met een klein druppeltje
secondelijm vast. Breng daarna op de plaats waar de draden de
as of het wiel raken (of aan de uiteinden van de SMD-weerstand, zie afbeelding 03) een druppeltje
"Silberleitlack" of
Bison elektrolijm aan. Schud het flesje zeer grondig om de zilverdeeltjes goed door de lijm te verspreiden.
Stroomverbruik
Wanneer er veel wagens/rijtuigen rijden of op de baan staan, kost dat een aanzienlijke hoeveelheid "digitale stroom" (=stroom die door de centrale geleverd wordt). Ook als een trein niet rijdt, loopt er stroom door de weerstanden. De totale stroom kan berekend worden met de formule I = U / R. Bij één weerstand van 10k en een spanning van 18 V loopt er een stroom van 18 / 10000 = 0,0018 A (1,8 mA). Als het materieel in totaal 200 assen heeft die allen voorzien zijn van een 10K-weerstand, loopt er dus 200 x zo veel, in totaal 0,36 A (360 mA) "digitale" stroom door de assen. Het is dus zaak om zo weinig mogelijk gedetecteerde assen én geen te lage waarde voor de weerstanden te hebben (minimaal 15 K).
Uit testen blijkt dat detectie ook al betrouwbaar werkte met maar één weerstand per wagen/rijtuig/draaistel. Op deze manier verbruikt het materieel bijna de helft minder "digitale stroom". Want, hoe minder digitale stroom verbruikt wordt, des te verder weg komt het moment te liggen dat een (extra) booster aangeschaft moet worden.
|
|
|
| Afbeelding: 04
|
|
Afbeelding: 05
|
| Weerstand tussen twee assen gemonteerd
|
|
Schematische weergave van afbeelding 04
|
| Foto gemaakt door: Fred Eikelboom
|
|
Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom
|
Een gewone (niet SMD) weerstand monteren, werkt heel wat sneller dan de methode met een SMD-weerstand. Door de assen om-en-om in de wagen te zetten (de ene as-isolatie links en de andere rechts), kan met één weerstand per wagen/rijtuig de detectie plaatsvinden (zie afbeelding 04 en 05). Aan de weerstand is aan één zijde een stukje blank draad gesoldeerd en de beide uiteinden zijn om de assen gewonden. Een stukje schuimplastic drukt de weerstand tegen de assen, zodat er altijd goed contact is. Om te zorgen dat er een beetje speling tussen de draad en de as zit, kan tijdelijk een stukje in de lengte ingesneden krimpkous (isolatiekous) om de as gedaan worden en de draad om de krimpkous gewikkeld worden. Daarna de krimpkous weer verwijderen.
Weerstandslak
In plaats van weerstanden kan ook weerstandslak zoals "Wire Glue" toegepast worden (Conrad best.nr.588328-89). Deze weerstandslak bevat gemalen koolstof. Weerstandslak is heel gemakkelijk aan te brengen, maar er moet op een aantal zaken gelet worden;
- de oppervlakken waar de lak op komt moeten goed ontvet en eventueel geschuurd worden;
- schud het flesje zeer grondig om de geleidende deeltjes goed door de lak te verspreiden;
- laat de aangebrachte lak goed drogen (er wordt meestal óf te veel, óf te weinig aangebracht);
- meet met een universeelmeter de weerstandswaarde (na voldoende droogtijd). De weerstandswaarde moet 15K-22K zijn;
- de uiteindelijke weerstandswaarde is nog aan te passen door weerstandslak te verwijderen of extra toe te voegen. Bij te hoge weerstandswaarde werkt de detectie niet en bij te lage waarde gaat er onnodig "digitale stroom" verloren. Enig regelwerk is dus noodzakelijk.
Meer informatie
Beneluxspoor.net:
|
|
|
over opstelsporen.
|
Externe website (meer over terugmelding/bezetmelding):
|
|
|
Avontuur in miniatuur (Huib Maaskant)
|
|
|
Laatste wijziging: 3 mei 2025 11:22 (CET)
|
