Het stoomlocomotievendepotUit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Ronald Koerts
Stoomlocomotieven hadden niet alleen onderdak nodig, maar moesten ook kolen en water innemen en tevens zand voor de bezandingsinstallatie. Asresten en roet moesten verwijderd kunnen worden uit de rookkast. En de hele machinerie moest grondig geïnspecteerd kunnen worden. Daarom waren er bij de meeste locomotiefloodsen inspectieputten, kolenparken, waterreservoirs en draaischijven gebouwd. Het gedeelte van het emplacement waar dergelijke inrichtingen werden ondergebracht, noemt men "tractieterrein". Met de term "depot" werd de verzameling voorzieningen aangeduid, nodig om een tractiesteunpunt te doen functioneren. VerzorgingDe stoomlocomotief werd voor de start van de dienst of juist aan het einde van de dienst helemaal verzorgd, waarna de locomotief weer gereed was voor inzet: Verzorging na de dienst:
Verzorging voor aanvang dienst:
Voor het verzorgen waren in het depot verschillende locaties waar de diverse werkzaamheden werden uitgevoerd. Bij zeer grote depots werd dit op verschillende sporen uitgevoerd en de werkzaamheden gebeurden na elkaar, waardoor er meer locomotieven in één keer verzorgd konden worden.
Bij kleinere depots kunnen de verschillende werkzaamheden en voorzieningen gewoon op hetzelfde spoor uitgevoerd worden. De locomotievenloods kan bijvoorbeeld in het verlengde van de inspectieput liggen, net als de kolenbunker, de waterkraan en de bezandingsinstallatie. Voorbeeld locomotievendepotOp de tekening is een locomotievendepot voor schaal N (1:160) getekend.
Verklarende lijst:
Vlampijp-reinigings-installatieBij de draaischijf bevondt zich ook een "vlampijp-reinigings-installatie" (of kortweg "doorblaasinstallatie"). Deze stond op een doodlopend spoor(tje), vlak achter een stootjuk (zie afbeelding 7). Eén maal per week (of vaker, afhankelijk van het aantal rij-uren) moesten de rookkast en de vlampijpen schoongemaakt worden, d.m.v. het uitblazen met hogedruk perslucht. Dit gebeurde vanaf een steiger, om gemakkelijk en op de juiste hoogte bij de vlampijpen te kunnen komen. Het "vlampijpen schoonmaken" was het meest uitgebreide (en smerigste) onderhoudswerk bij de stoomlocomotieven. Het depot in modelEen stoomlocomotievendepot geeft wel veel beweging op de modelbaan. De rangeerbewegingen van de locomotieven, de (eventuele) bewegingen van de waterkolommen en kolenkranen, het draaien van de draaischijf en het open- en dichtgaan van de deuren van de locomotievenloods. We kunnen het zo gek maken als we het zelf willen met een stoomlocomotievendepot in model. Sommige mensen hebben het depot als compleet thema van hun modelbaan. Een redelijk groot depot met draaischijf dient "uitgesmeerd" te worden over minimaal 1,50 meter lengte. Daarbij hebben we dan alle extra opstelsporen en verzorgingssporen apart. Er kunnen meerdere locomotieven verzorgd worden. De beschikbare ruimteDe meeste mensen hebben helaas geen zee van ruimte waar, naast een groot station, ook een groot locomotievendepot geplaatst kan worden. Daardoor is het nodig om de boel in elkaar te schuiven, waarbij de verschillende stappen van het hele proces achter elkaar op hetzelfde spoor gebeuren. Dan kan er maar één locomotief per keer verzorgd worden. Natuurlijk kan een opstelspoor meerdere functies krijgen, zoals voor het ontroeten van de locomotieven, het aanvoeren van de kolen en afvoeren van de slakken. De meeste grote fabrikanten van scenery hebben wel onderdelen voor het depot in hun programma. Onderdelen zoals een "kolenbunker", "bezandingsinstallatie" en/of "vlampijpen-schoonmaakinstallatie" zijn bij zeer veel leveranciers beschikbaar. De meeste fabrikanten leveren naar Duits voorbeeld. Een aantal kleinere fabrikanten leveren ook naar Nederlands en Belgisch voorbeeld. Natuurlijk zijn veel onderdelen ook zelf te bouwen. Steeds meer onderdelen worden "beweegbaar" gemaakt. Dit komt door verkleining van de elektronische componenten, maar ook door de digitalisering van de modelspoorwereld. Hierdoor zijn bewegingen zoals in het echt na te bootsen. Denk hierbij aan het open- en dicht gaan van de deuren van de locomotievenloods, maar ook het draaien van de waterkolom. Het beweegbaar maken van veel objecten is nu nog pure zelfbouw. Meer informatie
Overgenomen van "https://encyclopedie.beneluxspoor.net/index.php?title=Het_stoomlocomotievendepot&oldid=50718"
Verborgen categorie: |