|
|
Regel 1: |
Regel 1: |
| {{Koptekst | | {{Koptekst |
| |Vorige= Woorden - V | | |Vorige= Woorden - V |
− | |Volgende= Woorden - X | + | |Volgende= Woorden - X <!--Waarschuwing. Alle teksten waar [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] achter staat, mogen absoluut NIET gewijzigd worden! Dat zijn citaten uit een boek.--> |
| |VorigeMenu= Verklarende woordenlijst | | |VorigeMenu= Verklarende woordenlijst |
| |Auteur= | | |Auteur= |
− | }}{{Trefwoord <!--Waarschuwing. Alle teksten waar [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] achter staat, mogen absoluut NIET gewijzigd worden! Dat zijn citaten uit een boek.-->
| |
− | |Trefwoord= '''Woord of afkorting'''.
| |
− | |Omschrijving= '''Verklaring''' Zoeken op deze pagina: CTRL + F.
| |
− | }}{{Trefwoord
| |
− | |Trefwoord= WABCO.
| |
− | |Omschrijving= '''WABCO''' De "Westinghouse Air Brake Company" (afgekort WABCO), werd op 28 september 1869 opgericht door George Westinghouse in Pittsburgh, Pennsylvania. Eerder dat jaar had hij de luchtrem, werkende door middel van samengeperste lucht, voor de spoorwegen uitgevonden. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Westinghouse_Air_Brake_Company Meer over WABCO].
| |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | '''Woord of afkorting:''' Zoeken op deze pagina: CTRL + F. |
− | |Trefwoord= WBI. | + | {{Woord |
− | |Omschrijving= (Grootspoor). Afkorting van '''Werkplek Beveiligings Instructie'''. Een Werkplek Beveiligings Instructie is een instructie die de Leider Werkplekbeveiliging [[Woorden - L#LWB.|(LWB)]] standaard aan alle betrokken personen geeft voordat ze met de werkzaamheden aan het spoor beginnen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(5)]] Meer over [https://www.infrasite.nl/glossary/werkplek-beveiligings-instructie/ WBI]. | + | |Term= WABCO. |
| + | |Uitleg= '''WABCO''' De "Westinghouse Air Brake Company" (afgekort WABCO), werd op 28 september 1869 opgericht door George Westinghouse in Pittsburgh, Pennsylvania. Eerder dat jaar had hij de luchtrem, werkende door middel van samengeperste lucht, voor de spoorwegen uitgevonden. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Westinghouse_Air_Brake_Company Meer over WABCO]. |
| + | }} |
| + | {{Woord |
| + | |Term= WBI. |
| + | |Uitleg= (Grootspoor). Afkorting van '''Werkplek Beveiligings Instructie'''. Een Werkplek Beveiligings Instructie is een instructie die de Leider Werkplekbeveiliging [[Woorden - L#LWB.|(LWB)]] standaard aan alle betrokken personen geeft voordat ze met de werkzaamheden aan het spoor beginnen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(5)]] Meer over [https://www.infrasite.nl/glossary/werkplek-beveiligings-instructie/ WBI]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Werkspoor. | + | |Term= Werkspoor. |
− | |Omschrijving= Afkorting van "Nederlandsche Fabriek van '''Werktuigen en Spoor'''weg[[Woorden - M#Materieel|materieel]])", met fabrieken in Amsterdam en Utrecht. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Werkspoor Meer over werkspoor]. | + | |Uitleg= Afkorting van "Nederlandsche Fabriek van '''Werktuigen en Spoor'''weg[[Woorden - M#Materieel|materieel]])", met fabrieken in Amsterdam en Utrecht. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Werkspoor Meer over werkspoor]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= WIBR. | + | |Term= WIBR. |
− | |Omschrijving= Afkorting van '''Waarschuwings Installatie op BRuggen'''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://wiki.ovinnederland.nl/wiki/WIBR Meer over de WIBR] | + | |Uitleg= Afkorting van '''Waarschuwings Installatie op BRuggen'''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://wiki.ovinnederland.nl/wiki/WIBR Meer over de WIBR] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= WIDO. | + | |Term= WIDO. |
− | |Omschrijving= Afkorting van '''Waarschuwings Installatie voor DienstOverpaden'''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] Zie: [[Overwegen Grootspoor]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Waarschuwingsinstallatie_dienstoverpaden Meer over de WIDO]. | + | |Uitleg= Afkorting van '''Waarschuwings Installatie voor DienstOverpaden'''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] Zie: [[Overwegen Grootspoor]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Waarschuwingsinstallatie_dienstoverpaden Meer over de WIDO]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wi-Fi. | + | |Term= Wi-Fi. |
− | |Omschrijving= '''Wi-Fi''' is een certificatielabel ("logo") voor producten voor draadloze datanetwerken, die werken volgens de internationale standaard IEEE 802.11 (draadloos ethernet of wifi). Dergelijke producten maken gebruik van radiofrequenties in de 2,4-, 5- en/of 6GHz-banden die onder voorwaarden zonder licentie gebruikt mogen worden. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie ook: [[Woorden - L#LAN.|LAN]] en Zie ook: [[Woorden - W#WLAN.|WLAN]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wi-Fi Meer over Wi-Fi]. | + | |Uitleg= '''Wi-Fi''' is een certificatielabel ("logo") voor producten voor draadloze datanetwerken, die werken volgens de internationale standaard IEEE 802.11 (draadloos ethernet of wifi). Dergelijke producten maken gebruik van radiofrequenties in de 2,4-, 5- en/of 6GHz-banden die onder voorwaarden zonder licentie gebruikt mogen worden. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie ook: [[Woorden - L#LAN.|LAN]] en Zie ook: [[Woorden - W#WLAN.|WLAN]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wi-Fi Meer over Wi-Fi]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= WILO. | + | |Term= WILO. |
− | |Omschrijving= Afkorting van '''Waarschuwings Installatie voor Landelijke Overwegen'''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] Zie: artikel [[Overwegen Grootspoor]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Waarschuwingsinstallatie_landelijke_overwegen Meer over de WILO]. | + | |Uitleg= Afkorting van '''Waarschuwings Installatie voor Landelijke Overwegen'''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] Zie: artikel [[Overwegen Grootspoor]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Waarschuwingsinstallatie_landelijke_overwegen Meer over de WILO]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= WIT. | + | |Term= WIT. |
− | |Omschrijving= Afkorting van '''Waarschuwings Installatie Tunnels'''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] Zie: [[Knipperlichtschakelingen]]. [https://www.ovnet.nl/?spoorbegrip=wit Meer over de WIT]. | + | |Uitleg= Afkorting van '''Waarschuwings Installatie Tunnels'''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] Zie: [[Knipperlichtschakelingen]]. [https://www.ovnet.nl/?spoorbegrip=wit Meer over de WIT]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= WLAN. | + | |Term= WLAN. |
− | |Omschrijving= Wireless LAN (afgekort '''WLAN''') is een draadloos local area network dat vaak ook toegang geeft tot internet, meestal gebaseerd op 802.11-protocollen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie ook: [[Woorden - L#LAN.|LAN]] en [[Woorden - W#Wi-Fi.|Wi-Fi]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wireless_LAN Meer over WLAN]. | + | |Uitleg= Wireless LAN (afgekort '''WLAN''') is een draadloos local area network dat vaak ook toegang geeft tot internet, meestal gebaseerd op 802.11-protocollen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie ook: [[Woorden - L#LAN.|LAN]] en [[Woorden - W#Wi-Fi.|Wi-Fi]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wireless_LAN Meer over WLAN]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= WRRS. | + | |Term= WRRS. |
− | |Omschrijving= '''WRRS''' is de afkortng van "Western Rail-Road Supply Company" (voormalige Amerikaanse fabrikant van overweginstallaties voor de NS) [https://www.jonroma.net/media/signaling/supplier/wrrs/Western%20Railroad%20Supply.%20Catalog.%201941-07-01.pdf Meer over WRRS] (Engels). | + | |Uitleg= '''WRRS''' is de afkortng van "Western Rail-Road Supply Company" (voormalige Amerikaanse fabrikant van overweginstallaties voor de NS) [https://www.jonroma.net/media/signaling/supplier/wrrs/Western%20Railroad%20Supply.%20Catalog.%201941-07-01.pdf Meer over WRRS] (Engels). |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= WUBO. | + | |Term= WUBO. |
− | |Omschrijving= Afkorting van '''Waarschuwingslichten bij Uitzichtsbelemmerende Objecten'''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] Zie: [[Overwegen Grootspoor]]. [https://www.infrasite.nl/glossary/waarschuwingsinstallatie-bij-uitzichtbelemmerende-objecten/ Meer over de WUBO]. | + | |Uitleg= Afkorting van '''Waarschuwingslichten bij Uitzichtsbelemmerende Objecten'''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] Zie: [[Overwegen Grootspoor]]. [https://www.infrasite.nl/glossary/waarschuwingsinstallatie-bij-uitzichtbelemmerende-objecten/ Meer over de WUBO]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wachtspoor | + | |Term= Wachtspoor |
− | |Omschrijving= Spoor waarop een trein gedurende enige tijd gestald kan worden. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://www.ovnet.nl/?h=begrip&m=begrip&b=wachtspoor Meer over '''wachtspoor''']. | + | |Uitleg= Spoor waarop een trein gedurende enige tijd gestald kan worden. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://www.ovnet.nl/?spoorbegrip=wachtspoor Meer over '''wachtspoor''']. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wadloper | + | |Term= Wadloper |
− | |Omschrijving= Type Diesel Hydraulische treinstellen (DH1 en DH2), dat bedoeld was om in het Noorden van Nederland te rijden. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wadloper_(spoorwegmaterieel) Meer over '''wadloper'''] | + | |Uitleg= Type Diesel Hydraulische treinstellen (DH1 en DH2), dat bedoeld was om in het Noorden van Nederland te rijden. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wadloper_(spoorwegmaterieel) Meer over '''wadloper'''] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wagen | + | |Term= Wagen |
− | |Omschrijving= (NS-spoorjargon); Spoorvoertuig bestemd om door middel van een krachtvoertuig te worden bewogen en expliciet ingericht '''voor het vervoer van goederen'''. | + | |Uitleg= (NS-spoorjargon); Spoorvoertuig bestemd om door middel van een krachtvoertuig te worden bewogen en expliciet ingericht '''voor het vervoer van goederen'''. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wagenpool | + | |Term= Wagenpool |
− | |Omschrijving= Een '''wagenpool''' is een [[Woorden - S#Serie|serie]] rijtuigen die door verschillende maatschappijen zijn samengebracht t.b.v. de uitvoering van een gemeenschappelijke internationale dienst. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | + | |Uitleg= Een '''wagenpool''' is een [[Woorden - S#Serie|serie]] rijtuigen die door verschillende maatschappijen zijn samengebracht t.b.v. de uitvoering van een gemeenschappelijke internationale dienst. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wagon | + | |Term= Wagon |
− | |Omschrijving= (NS-spoorjargon); Spoorvoertuig (ook [[Woorden - R#Rijtuig|rijtuig]] genoemd), bestemd om door middel van een krachtvoertuig te worden bewogen en expliciet ingericht '''voor het vervoer van personen'''. | + | |Uitleg= (NS-spoorjargon); Spoorvoertuig (ook [[Woorden - R#Rijtuig|rijtuig]] genoemd), bestemd om door middel van een krachtvoertuig te worden bewogen en expliciet ingericht '''voor het vervoer van personen'''. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wallmate | + | |Term= Wallmate |
− | |Omschrijving= Zie [[Woorden - X#XPS.|XPS]]. | + | |Uitleg= Geëxtrudeerd Polystyreen Hardschuim isolatieplaat. Zie [[Woorden - X#XPS.|XPS]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Walproces | + | |Term= Walproces |
− | |Omschrijving= '''Proces''' dat de sturing van trein- en rangeerdienst omvat, evenals de regeling van het veilig gebruik van de infrastructuur en het [[Woorden - M#Materieel|materieel]]. Het walproces is dus dat deel van de treindienst, dat niet door treinpersoneel (machinist, conducteur) wordt uitgevoerd. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://www.ovnet.nl/?spoorbegrip=walproces Meer over walproces]. | + | |Uitleg= '''Proces''' dat de sturing van trein- en rangeerdienst omvat, evenals de regeling van het veilig gebruik van de infrastructuur en het [[Woorden - M#Materieel|materieel]]. Het walproces is dus dat deel van de treindienst, dat niet door treinpersoneel (machinist, conducteur) wordt uitgevoerd. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://www.ovnet.nl/?spoorbegrip=walproces Meer over walproces]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Walschaerts | + | |Term= Walschaerts |
− | |Omschrijving= Egide '''Walschaerts''' vond in 1844 de "Walschaertsstoomverdeling" uit die gebruikt zou worden in het aandrijfmechanisme van de stoomschuif van de meeste stoomlocomotieven. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie ook: [[Woorden - H#Heusinger schuifbeweging|Heusinger schuifbeweging]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Egide_Walschaerts Meer over Walschaerts]. | + | |Uitleg= Egide '''Walschaerts''' vond in 1844 de "Walschaertsstoomverdeling" uit die gebruikt zou worden in het aandrijfmechanisme van de stoomschuif van de meeste stoomlocomotieven. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie ook: [[Woorden - H#Heusinger schuifbeweging|Heusinger schuifbeweging]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Egide_Walschaerts Meer over Walschaerts]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Walvis | + | |Term= Walvis |
− | |Omschrijving= Bijnaam van de locomotieven van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 3800-3805, die van een stroomlijnmantel voorzien waren en daardoor een uiterlijk als van 'n walvis hadden; ook [[Woorden - P#Potvis|"potvis"]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= Bijnaam van de locomotieven van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 3800-3805, die van een stroomlijnmantel voorzien waren en daardoor een uiterlijk als van 'n walvis hadden; ook [[Woorden - P#Potvis|"potvis"]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wash | + | |Term= Wash |
− | |Omschrijving= Een '''wash''' wordt gebruikt bij het [[Weatheren|weatheren]] (verouderen/vervuilen). Hierbij wordt met zeer sterk verdunde verf, een laagje verf aangebracht. De "wash" is ook kant-en-klaar verkrijgbaar in zwart, bruin en en een lichtere kleur. Een "wash" wordt aangebracht om details te laten opvallen of om iets er vervuild uit te laten zien. Zie ook [[Woorden - W#Weatheren|Weatheren]]. | + | |Uitleg= Een '''wash''' wordt gebruikt bij het [[Weatheren|weatheren]] (verouderen/vervuilen). Hierbij wordt met zeer sterk verdunde verf, een laagje verf aangebracht. De "wash" is ook kant-en-klaar verkrijgbaar in zwart, bruin en en een lichtere kleur. Een "wash" wordt aangebracht om details te laten opvallen of om iets er vervuild uit te laten zien. Zie ook [[Woorden - W#Weatheren|Weatheren]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= "Waslijn" | + | |Term= "Waslijn" |
− | |Omschrijving= (NS-spoorjargon). Bijnaam voor '''de bovenleiding'''. Zie: artikel [[Bovenleiding]]. | + | |Uitleg= (NS-spoorjargon). Bijnaam voor '''de bovenleiding'''. Zie: artikel [[Bovenleiding]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Waterbord | + | |Term= Waterbord |
− | |Omschrijving= (Bouwkunde); Een '''waterbord''' is een iets schuin naar de pannen (of riet) aflopende horizontale plank, die aan de verticale [[Woorden - W#Windveer|Windveer]] gemonteerd wordt. Dit om te voorkomen dat water tussen de windveer en de dakbedekking instroomt. [https://www.joostdevree.nl/shtmls/waterbord.shtml Meer over waterbord]. | + | |Uitleg= (Bouwkunde); Een '''waterbord''' is een iets schuin naar de pannen (of riet) aflopende horizontale plank, die aan de verticale [[Woorden - W#Windveer|Windveer]] gemonteerd wordt. Dit om te voorkomen dat water tussen de windveer en de dakbedekking instroomt. [https://www.joostdevree.nl/shtmls/waterbord.shtml Meer over waterbord]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Waterpijp | + | |Term= Waterpijp |
− | |Omschrijving= Een '''waterpijp''' is een pijp door de vuurkist heen, van boven bij het ketelfront schuin naar onder bij de vuurbrug; zie verder [[Woorden - K#Kookpijp|kookpijp]] (Belgisch); waterpijp lijkt een een niet veelzeggende term in vergelijking met kookpijp; reliëf krijgt de term wanneer we hem tegenover [[Woorden - V#Vlampijp|vlampijp]] zetten. Door een vlampijp gaan de vlammen terwijl het ketelwater er omheen zit en zo verwarmd wordt; door de waterpijp gaat water, terwijl het verwarmende vuur er omheen zit. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= Een '''waterpijp''' is een pijp door de vuurkist heen, van boven bij het ketelfront schuin naar onder bij de vuurbrug; zie verder [[Woorden - K#Kookpijp|kookpijp]] (Belgisch); waterpijp lijkt een een niet veelzeggende term in vergelijking met kookpijp; reliëf krijgt de term wanneer we hem tegenover [[Woorden - V#Vlampijp|vlampijp]] zetten. Door een vlampijp gaan de vlammen terwijl het ketelwater er omheen zit en zo verwarmd wordt; door de waterpijp gaat water, terwijl het verwarmende vuur er omheen zit. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Weatheren | + | |Term= Weatheren |
− | |Omschrijving= '''Weatheren''' is het verouderen (ouder laten lijken) van het materieel en scenery m.b.v. verf en/of pigmentpoeders. Door het [[Weatheren|weatheren]] verdwijnt de "plastic-look" die het materiaal af-fabriek heeft en zien materieel en scenery er veel natuurgetrouwer uit. [https://forum.beneluxspoor.net/index.php?topic=76238.msg Meer over weatheren]. | + | |Uitleg= '''Weatheren''' is het verouderen (ouder laten lijken) van het materieel en scenery m.b.v. verf en/of pigmentpoeders. Door het [[Weatheren|weatheren]] verdwijnt de "plastic-look" die het materiaal af-fabriek heeft en zien materieel en scenery er veel natuurgetrouwer uit. [https://forum.beneluxspoor.net/index.php?topic=76238.msg Meer over weatheren]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Weegbrug | + | |Term= Weegbrug |
− | |Omschrijving= Inrichting voor het ['''wegen''' van goederenwagens. [https://www.sleutelspoor.nl/projecten/weegbrug.html Meer over weegbrug]. | + | |Uitleg= Inrichting voor het ['''wegen''' van goederenwagens. [https://www.sleutelspoor.nl/projecten/weegbrug.html Meer over weegbrug]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Weerstand | + | |Term= Weerstand |
− | |Omschrijving= (Elektronica). Een '''weerstand''' is een elektrische [[Woorden - C#Component|component]] die de eigenschap "elektrische weerstand" heeft. Weerstanden worden gebruikt als onderdeel in elektrische en elektronische netwerken. Voor zo'n component is er volgens de wet van ohm een vaste verhouding tussen de aangelegde spanning en de stroomsterkte die vloeit. Deze verhouding is de "weerstandswaarde", die uitdrukt in welke mate de [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] hinder ondervindt. De weerstandswaarde, kortweg ook weerstand genoemd, wordt uitgedrukt in de afgeleide SI-eenheid "ohm""(symbool: Ω). Een weerstand heeft een waarde van één Ω (ohm) als een spanning van één volt over de component leidt tot een stroomsterkte van één ampère. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie artikel [[Elektronica basis]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Elektrische_weerstand_(component) Meer over weerstand (Component)]. | + | |Uitleg= (Elektronica). Een '''weerstand''' is een elektrische [[Woorden - C#Component|component]] die de eigenschap "elektrische weerstand" heeft. Weerstanden worden gebruikt als onderdeel in elektrische en elektronische netwerken. Voor zo'n component is er volgens de wet van ohm een vaste verhouding tussen de aangelegde spanning en de stroomsterkte die vloeit. Deze verhouding is de "weerstandswaarde", die uitdrukt in welke mate de [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] hinder ondervindt. De weerstandswaarde, kortweg ook weerstand genoemd, wordt uitgedrukt in de afgeleide SI-eenheid "ohm""(symbool: Ω). Een weerstand heeft een waarde van één Ω (ohm) als een spanning van één volt over de component leidt tot een stroomsterkte van één ampère. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie artikel [[Elektronica basis]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Elektrische_weerstand_(component) Meer over weerstand (Component)]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wegkennis | + | |Term= Wegkennis |
− | |Omschrijving= Zie [[Woorden - W#Wegleren|'''Wegleren''']]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(4)]] | + | |Uitleg= Zie [[Woorden - W#Wegleren|'''Wegleren''']]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(4)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wegleren | + | |Term= Wegleren |
− | |Omschrijving= Voordat een machinist dienst mag doen op een baanvak, moet hij '''wegkennis opdoen'''. Dat wil zeggen dat hij de route met alle bijzonderheden (zoals o.a. de plaats van de stations en van de seinen moet kennen. Vaak gebeurt dat tijdens een gewone rit, onder leiding van een ervaren machinist, maar er worden ook extra treinen ingezet. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(4)]] [https://www.nicospilt.com/index_wegleren.htm Meer over wegleren]. | + | |Uitleg= Voordat een machinist dienst mag doen op een baanvak, moet hij '''wegkennis opdoen'''. Dat wil zeggen dat hij de route met alle bijzonderheden (zoals o.a. de plaats van de stations en van de seinen moet kennen. Vaak gebeurt dat tijdens een gewone rit, onder leiding van een ervaren machinist, maar er worden ook extra treinen ingezet. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(4)]] [https://www.nicospilt.com/index_wegleren.htm Meer over wegleren]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Weistra regelaar | + | |Term= Weistra regelaar |
− | |Omschrijving= (Modelspoor); '''Regelaar''' voor analoge banen, ontworpen door Marten '''Weistra''' in 1984. Maakt gebruik van pulsbreedtemodulatie [[Woorden - P#PBM.|PBM]]. De regelaar (zie: [[Snelheidsregelaar met pulsbreedtemodulatie]]) is legendarisch, en wordt nog steeds gebruikt, o.a. door modelspoorclubs. Op de site van Klaas Zondervan is een aangepaste versie van de regelaar te vinden. Zie: [https://people.zeelandnet.nl/zondervan/regelaar.html regelaar].<br /> | + | |Uitleg= (Modelspoor); '''Regelaar''' voor analoge banen, ontworpen door Marten '''Weistra''' in 1984. Maakt gebruik van pulsbreedtemodulatie [[Woorden - P#PBM.|PBM]]. De regelaar (zie: [[Snelheidsregelaar met pulsbreedtemodulatie]]) is legendarisch, en wordt nog steeds gebruikt, o.a. door modelspoorclubs. Op de site van Klaas Zondervan is een aangepaste versie van de regelaar te vinden. Zie: [https://people.zeelandnet.nl/zondervan/regelaar.html regelaar].<br /> |
| Op het [https://forum.beneluxspoor.net/index.php/topic,7013.msg107753.html#msg107753 forum] is aanvullende informatie te vinden. | | Op het [https://forum.beneluxspoor.net/index.php/topic,7013.msg107753.html#msg107753 forum] is aanvullende informatie te vinden. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Werk-aarde | + | |Term= Werk-aarde |
− | |Omschrijving= (Elektrotechniek); een '''werk-aarde''' bestaat uit een verbinding met het object waarmee je aan het werk bent, het gaat niet zozeer om lading afvoeren, als wel het [[Woorden - V#Vereffenen|vereffenen]] daarvan. Het is helemaal niet erg wanneer je 40 kV meedraagt en het object waaraan je werkt, ook: tussen jou en het object kan dan toch geen ladingvereffening (ontlading) plaatsvinden. Bijvoorbeeld: op een goed soldeerstation zit een aardbus die in verbinding staat met de punt van de bout. Aan die bus verbind je een antistatische mat, een [[Woorden - P#Polsbandje|polsbandje]] en eventueel draag je [[Woorden - E#ESD.|ESD]]-schoenen wanneer je aan gevoelige elektronica soldeert. | + | |Uitleg= (Elektrotechniek); een '''werk-aarde''' bestaat uit een verbinding met het object waarmee je aan het werk bent, het gaat niet zozeer om lading afvoeren, als wel het [[Woorden - V#Vereffenen|vereffenen]] daarvan. Het is helemaal niet erg wanneer je 40 kV meedraagt en het object waaraan je werkt, ook: tussen jou en het object kan dan toch geen ladingvereffening (ontlading) plaatsvinden. Bijvoorbeeld: op een goed soldeerstation zit een aardbus die in verbinding staat met de punt van de bout. Aan die bus verbind je een antistatische mat, een [[Woorden - P#Polsbandje|polsbandje]] en eventueel draag je [[Woorden - E#ESD.|ESD]]-schoenen wanneer je aan gevoelige elektronica soldeert. |
| }} | | }} |
| {| class="wikitable" style="margin-left:165px; margin-right:127px;" | | {| class="wikitable" style="margin-left:165px; margin-right:127px;" |
| |[[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small> '''LET OP!'''</small>||{{TblAgKleur1|#E8E8E8;}} valign='top'|'''<u>Waarschuwing'''</u><br />Een werk-aarde '''NOOIT''' verbinden met de aarde van een elektriciteitsinstallatie. Waarom niet? De arme drommel die gebruik maakt van een [[Woorden - P#Polsbandje|polsbandje]] en aan een netgevoed apparaat gaat werken en niet oplet...<br clear='all'> | | |[[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small> '''LET OP!'''</small>||{{TblAgKleur1|#E8E8E8;}} valign='top'|'''<u>Waarschuwing'''</u><br />Een werk-aarde '''NOOIT''' verbinden met de aarde van een elektriciteitsinstallatie. Waarom niet? De arme drommel die gebruik maakt van een [[Woorden - P#Polsbandje|polsbandje]] en aan een netgevoed apparaat gaat werken en niet oplet...<br clear='all'> |
| |} | | |} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Werkstation | + | |Term= Werkstation |
− | |Omschrijving= Een cliënt is een [[Woorden - C#Computer|computer]]systeem ('''werkstation''') met toegang tot een ander systeem, de [[Woorden - S#Server|server]], via een netwerk. Men spreekt hierbij van een client-servermodel. De client neemt initiatief tot communicatie met de server met als doel bijvoorbeeld het opvragen van gegevens, het overdragen van gegevens of het uitvoeren van een actie op de server. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Client_(applicatie) Meer over werkstation]. | + | |Uitleg= Een cliënt is een [[Woorden - C#Computer|computer]]systeem ('''werkstation''') met toegang tot een ander systeem, de [[Woorden - S#Server|server]], via een netwerk. Men spreekt hierbij van een client-servermodel. De client neemt initiatief tot communicatie met de server met als doel bijvoorbeeld het opvragen van gegevens, het overdragen van gegevens of het uitvoeren van een actie op de server. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Client_(applicatie) Meer over werkstation]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Werktrein | + | |Term= Werktrein |
− | |Omschrijving= Een '''werktrein''' is een krachtvoertuig of bijzonder voertuig (bijv. Railvoertuigen en grote onderhoudsmachines) -indien met andere voertuigen verbonden, daarmee één geheel vormende- dat zich bevindt op [[Woorden - B#Buitendienststelling|"buitendienst gesteld spoor"]] en niet gebruikt wordt als gereedschap op de werkplek. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://www.infrasite.nl/glossary/werktrein/ Meer over werktrein]. | + | |Uitleg= Een '''werktrein''' is een krachtvoertuig of bijzonder voertuig (bijv. Railvoertuigen en grote onderhoudsmachines) -indien met andere voertuigen verbonden, daarmee één geheel vormende- dat zich bevindt op [[Woorden - B#Buitendienststelling|"buitendienst gesteld spoor"]] en niet gebruikt wordt als gereedschap op de werkplek. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://www.infrasite.nl/glossary/werktrein/ Meer over werktrein]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wervel[[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] | + | |Term= Wervel[[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] |
− | |Omschrijving= '''Wervelstromen''', foucaultstromen of foucaultse stromen zijn elektrische stromen die bedoeld of onbedoeld ge[[Woorden - I#Inductie|ïnduceerd]] worden in een geleider die zich in een veranderlijk magnetisch veld bevindt of die zich in een magnetisch veld beweegt. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wervelstroom Meer over wervelstroom]. | + | |Uitleg= '''Wervelstromen''', foucaultstromen of foucaultse stromen zijn elektrische stromen die bedoeld of onbedoeld ge[[Woorden - I#Inductie|ïnduceerd]] worden in een geleider die zich in een veranderlijk magnetisch veld bevindt of die zich in een magnetisch veld beweegt. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wervelstroom Meer over wervelstroom]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wervelstroomrem | + | |Term= Wervelstroomrem |
− | |Omschrijving= Contactloos '''remsysteem''' in [[Woorden - M#Materieel|materieel]], waarbij een magnetische remkracht tussen rem-element en rail wordt opgewekt door middel van [[Woorden - I#Inductie|inductie]] van stromen in de spoorstaven. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Magneetrem Meer over wervelstroom]. | + | |Uitleg= Contactloos '''remsysteem''' in [[Woorden - M#Materieel|materieel]], waarbij een magnetische remkracht tussen rem-element en rail wordt opgewekt door middel van [[Woorden - I#Inductie|inductie]] van stromen in de spoorstaven. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Magneetrem Meer over wervelstroom]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Westinghouse | + | |Term= Westinghouse |
− | |Omschrijving= Zie: [[#WABCO.|WABCO]] | + | |Uitleg= Zie: [[#WABCO.|WABCO]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wielband | + | |Term= Wielband |
− | |Omschrijving= Een spoorvoertuig rijdt op '''wielbanden'''. Een spoorwiel bestaat uit een licht tapse wielband. Het loopvlak is dus ietwat conisch. De wieldiameter wordt aangeduid met [[Woorden - L#Loopcirkel|loopcirkel]]. Tegenwoordig bestaan er ook zogenaamde volwielen. Dit zijn wielen zonder losse wielband. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Verschil_tussen_trein-_en_tramspoor Meer over Wielband] | + | |Uitleg= Een spoorvoertuig rijdt op '''wielbanden'''. Een spoorwiel bestaat uit een licht tapse wielband. Het loopvlak is dus ietwat conisch. De wieldiameter wordt aangeduid met [[Woorden - L#Loopcirkel|loopcirkel]]. Tegenwoordig bestaan er ook zogenaamde volwielen. Dit zijn wielen zonder losse wielband. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Verschil_tussen_trein-_en_tramspoor Meer over Wielband] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wielflens | + | |Term= Wielflens |
− | |Omschrijving= De '''opstaande rand aan het wiel''' dat er voor zorgt dat een trein, loc, rijtuig of (goederen)wagen op het juiste spoor blijft (Zie ook: [[Woorden - S#Speermaat|Speermaat]]). [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Flens_(wiel) Meer over Wielflens]. | + | |Uitleg= De '''opstaande rand aan het wiel''' dat er voor zorgt dat een trein, loc, rijtuig of (goederen)wagen op het juiste spoor blijft (Zie ook: [[Woorden - S#Speermaat|Speermaat]]). [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Flens_(wiel) Meer over Wielflens]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wielstel | + | |Term= Wielstel |
− | |Omschrijving= Een '''wielstel''' bij de spoorwegen bestaat uit twee wielen met een as. Deze zijn star aan elkaar verbonden, wat betekent dat de wielen en de as niet ten opzichte van elkaar kunnen draaien zoals bij een wegvoertuig met een differentieel in de aangedreven as. Een spoorwiel heeft een conisch oppervlak, waardoor een wielstel de neiging krijgt het spoor te volgen. Spoorwielen hebben aan de binnenzijde een opstaande rand, een 'flens'. De flenzen houden het wielstel in het spoor als het wielstel een boog in het spoor onvoldoende volgt, wat het geval kan zijn bij wissels en scherpe [[Woorden - B#Boog (Spoorwegen)|bogen]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]][https://nl.wikipedia.org/wiki/Wielstel Meer over wielstel]. | + | |Uitleg= Een '''wielstel''' bij de spoorwegen bestaat uit twee wielen met een as. Deze zijn star aan elkaar verbonden, wat betekent dat de wielen en de as niet ten opzichte van elkaar kunnen draaien zoals bij een wegvoertuig met een differentieel in de aangedreven as. Een spoorwiel heeft een conisch oppervlak, waardoor een wielstel de neiging krijgt het spoor te volgen. Spoorwielen hebben aan de binnenzijde een opstaande rand, een 'flens'. De flenzen houden het wielstel in het spoor als het wielstel een boog in het spoor onvoldoende volgt, wat het geval kan zijn bij wissels en scherpe [[Woorden - B#Boog (Spoorwegen)|bogen]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wielstel Meer over wielstel]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wijkspoor | + | |Term= Wijkspoor |
− | |Omschrijving= Een '''wijkspoor''' is een klein instandhoudingsemplacement bestaande uit slechts één spoor ten behoeve van rollend klein instandhoudings[[Woorden - M#Materieel|materieel]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] | + | |Uitleg= Een '''wijkspoor''' is een klein instandhoudingsemplacement bestaande uit slechts één spoor ten behoeve van rollend klein instandhoudings[[Woorden - M#Materieel|materieel]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Windveer | + | |Term= Windveer |
− | |Omschrijving= (Bouwkunde); Een '''windveer''' is een bouwkundige inrichting die ervoor zorgt dat wind, regen en sneeuw niet onder de dakbedekking kunnen komen, ongeacht of deze uit riet of uit dakpannen bestaat. De eigenlijke windveer bestaat uit een verticaal aangebrachte plank. Om instroming van water tussen de windveer en de pannen te voorkomen, wordt er aan de windveer een iets schuin naar de pannen (of riet) aflopende horizontale plank (het waterbord genoemd) aan de windveer gemonteerd. Dit geheel, van verticale en horizontale plank, wordt dus in de volksmond windveer genoemd. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(12)]] [https://www.joostdevree.nl/shtmls/windveer.shtml Meer over windveer]. | + | |Uitleg= (Bouwkunde); Een '''windveer''' is een bouwkundige inrichting die ervoor zorgt dat wind, regen en sneeuw niet onder de dakbedekking kunnen komen, ongeacht of deze uit riet of uit dakpannen bestaat. De eigenlijke windveer bestaat uit een verticaal aangebrachte plank. Om instroming van water tussen de windveer en de pannen te voorkomen, wordt er aan de windveer een iets schuin naar de pannen (of riet) aflopende horizontale plank (het waterbord genoemd) aan de windveer gemonteerd. Dit geheel, van verticale en horizontale plank, wordt dus in de volksmond windveer genoemd. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(12)]] [https://www.joostdevree.nl/shtmls/windveer.shtml Meer over windveer]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wissel | + | |Term= Wissel |
− | |Omschrijving= (Spoorwegen); Een '''wissel''' is een installatie in een spoorweg om een trein, metro of tram naar een ander spoor te leiden. Het woordgeslacht van wissel is mannelijk. Het Vlaams spoorjargon volgt dat en daar zegt men dus "de wissel", maar in het Nederlands spoorjargon zegt men "het wissel". [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie: [[Basisvormen]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wissel_(spoorweg) Meer over het wissel]. | + | |Uitleg= (Spoorwegen); Een '''wissel''' is een installatie in een spoorweg om een trein, metro of tram naar een ander spoor te leiden. Het woordgeslacht van wissel is mannelijk. Het Vlaams spoorjargon volgt dat en daar zegt men dus "de wissel", maar in het Nederlands spoorjargon zegt men "het wissel". [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie: [[Basisvormen]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wissel_(spoorweg) Meer over het wissel]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wisselcomplex | + | |Term= Wisselcomplex |
− | |Omschrijving= Een '''wisselcomplex''' is een samenhangende verzameling wissels, die in hun onderling geschakelde ligging de verbindingsfunctie vervullen tussen meerdere sporen. Synoniem: Wisselstraat. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(5)]] Zie ook [[Woorden - W#Wisselstraat|Wisselstraat]]. | + | |Uitleg= Een '''wisselcomplex''' is een samenhangende verzameling wissels, die in hun onderling geschakelde ligging de verbindingsfunctie vervullen tussen meerdere sporen. Synoniem: Wisselstraat. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(5)]] Zie ook [[Woorden - W#Wisselstraat|Wisselstraat]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wisseldecoder | + | |Term= Wisseldecoder |
− | |Omschrijving= Een '''wisseldecoder''' is een elektronische schakeling die gecodeerde informatie, die vanaf de besturingscentrale verstuurd is, omzet in een elektrische impuls voor het aandrijven van een vooraf bepaalde elektrische wissel. Zie: artikelen [[Decoders]] en [[Inleiding digitale baanbesturing]]. | + | |Uitleg= Een '''wisseldecoder''' is een elektronische schakeling die gecodeerde informatie, die vanaf de besturingscentrale verstuurd is, omzet in een elektrische impuls voor het aandrijven van een vooraf bepaalde elektrische wissel. Zie: artikelen [[Decoders]] en [[Inleiding digitale baanbesturing]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wisselkruis | + | |Term= Wisselkruis |
− | |Omschrijving= Twee '''kruisende wissels'''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] | + | |Uitleg= Twee '''kruisende wissels'''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wissel met eind-afschakeling | + | |Term= Wissel met eind-afschakeling |
− | |Omschrijving= (Modelspoor); Zie: [[Woorden - A#Afschakelend wissel|Afschakelend wissel]]. | + | |Uitleg= (Modelspoor); Zie: [[Woorden - A#Afschakelend wissel|Afschakelend wissel]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wisselschakelaar | + | |Term= Wisselschakelaar |
− | |Omschrijving= (Elektrotechniek); Een '''Wisselschakelaar''' is een schakelaar met drie contacten, namelijk één moedercontact (COM, van het Engelse common = gemeenschappelijk) en twee wisselcontacten (L1 en L2). Afhankelijk van de stand van de schakelaar is COM met L1 ofwel met L2 verbonden. Met een wisselschakelaar kan een stroomkring worden geopend, terwijl een andere wordt gesloten. Een "dubbelpolige wisselschakelaar" bezit zes aansluitklemmen, hij heeft echter slechts één schakelknop. Hij bestaat in feite uit twee mechanisch gekoppelde "enkelvoudige wisselschakelaars". [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wisselschakelaar Meer over de wisselschakelaar]. | + | |Uitleg= (Elektrotechniek); Een '''Wisselschakelaar''' is een schakelaar met drie contacten, namelijk één moedercontact (COM, van het Engelse common = gemeenschappelijk) en twee wisselcontacten (L1 en L2). Afhankelijk van de stand van de schakelaar is COM met L1 ofwel met L2 verbonden. Met een wisselschakelaar kan een stroomkring worden geopend, terwijl een andere wordt gesloten. Een "dubbelpolige wisselschakelaar" bezit zes aansluitklemmen, hij heeft echter slechts één schakelknop. Hij bestaat in feite uit twee mechanisch gekoppelde "enkelvoudige wisselschakelaars". [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wisselschakelaar Meer over de wisselschakelaar]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wisselspanning | + | |Term= Wisselspanning |
− | |Omschrijving= (Elektrotechniek); '''Wisselspanning''' is een periodieke elektrische spanning die met een bepaalde frequentie (50 of 60 Hz.) wisselt tussen positieve en negatieve spanning. Er is meestal een min of meer sinusoïdaal spanningsverloop, maar ook andere vormen zijn mogelijk. Wisselspanning is de tegenhanger van [[Woorden - G#Gelijkspanning|gelijkspanning]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wisselspanning Meer over Wisselspanning.] | + | |Uitleg= (Elektrotechniek); '''Wisselspanning''' is een periodieke elektrische spanning die met een bepaalde frequentie (50 of 60 Hz.) wisselt tussen positieve en negatieve spanning. Er is meestal een min of meer sinusoïdaal spanningsverloop, maar ook andere vormen zijn mogelijk. Wisselspanning is de tegenhanger van [[Woorden - G#Gelijkspanning|gelijkspanning]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wisselspanning Meer over wisselspanning.] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wisselsteller | + | |Term= Wisselsteller |
− | |Omschrijving= Mechanisme dat naast het wissel is geplaatst, en waarmee handmatig het wissel in een andere stand gezet kan worden (Zie: artikel [[Railgeometrie]]). Aan de '''wisselsteller''' zit een beweegbaar [[Woorden - C#Contragewicht|contragewicht]] (de zogenaamde kloot), dat het omzetten voor de bedieningsman gemakkelijker moet maken, en er mede voor dient om het wissel in de juiste stand te houden. Om het omzetten op de juiste wijze te doen, moet je eerst de kloot in de andere stand leggen, en daarna pas het wissel omzetten. Zie ook: [[Woorden - K#Kloot|Kloot]]. Tegenwoordig zijn er motorisch aangedreven wisselstellers. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie ook [[Woorden - E#Elektromechanische wisselsteller|Elektromechanische wisselsteller]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wisselsteller Meer over wisselsteller]. | + | |Uitleg= Mechanisme dat naast het wissel is geplaatst, en waarmee handmatig het wissel in een andere stand gezet kan worden (Zie: artikel [[Railgeometrie]]). Aan de '''wisselsteller''' zit een beweegbaar [[Woorden - C#Contragewicht|contragewicht]] (de zogenaamde kloot), dat het omzetten voor de bedieningsman gemakkelijker moet maken, en er mede voor dient om het wissel in de juiste stand te houden. Om het omzetten op de juiste wijze te doen, moet je eerst de kloot in de andere stand leggen, en daarna pas het wissel omzetten. Zie ook: [[Woorden - K#Kloot|Kloot]]. Tegenwoordig zijn er motorisch aangedreven wisselstellers. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie ook [[Woorden - E#Elektromechanische wisselsteller|Elektromechanische wisselsteller]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wisselsteller Meer over wisselsteller]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wisselstraat | + | |Term= Wisselstraat |
− | |Omschrijving= Een aantal wissels en kruisingen die aan elkaar gekoppeld zijn en het mogelijk maken om verschillende sporen te bereiken. '''Wisselstraten''' komen veelvuldig voor op stationsemplacementen. [https://encyclopedie.beneluxspoor.net/index.php/Bestand:Wisselstraat_Nico_Spilt.jpg Afbeelding Wisselstraat]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(4)]] Zie ook [[Woorden - W#Wisselcomplex|Wisselcomplex]]. | + | |Uitleg= Een aantal wissels en kruisingen die aan elkaar gekoppeld zijn en het mogelijk maken om verschillende sporen te bereiken. '''Wisselstraten''' komen veelvuldig voor op stationsemplacementen. [https://encyclopedie.beneluxspoor.net/index.php/Bestand:Wisselstraat_Nico_Spilt.jpg Afbeelding Wisselstraat]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(4)]] Zie ook [[Woorden - W#Wisselcomplex|Wisselcomplex]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wissel[[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] | + | |Term= Wissel[[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]] |
− | |Omschrijving= (Elekrotechniek). Ook afgekort tot AC ("alternating current"). De '''spanning wisselt''' in Nederland 50x per seconde van polariteit. Zie ook: [[Woorden - G#Gelijkspanning|Gelijkspanning]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wisselspanning Meer over wisselspanning]. | + | |Uitleg= (Elekrotechniek). Ook afgekort tot AC ("alternating current"). De '''spanning wisselt''' in Nederland 50x per seconde van polariteit. Zie ook: [[Woorden - G#Gelijkspanning|Gelijkspanning]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wisselspanning Meer over wisselspanning]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wisseltong | + | |Term= Wisseltong |
− | |Omschrijving= Een '''wisseltong''' is onderdeel van het wissel. Maakt het mogelijk een loc of trein(stel) in doorgaande of afbuigende richting over het wissel te laten rijden. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(10)]] [https://www.ensie.nl/prorail/wisseltong Meer over wisseltong]. | + | |Uitleg= Een '''wisseltong''' is onderdeel van het wissel. Maakt het mogelijk een loc of trein(stel) in doorgaande of afbuigende richting over het wissel te laten rijden. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(10)]] [https://www.ensie.nl/prorail/wisseltong Meer over wisseltong]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= "Witkiel" | + | |Term= "Witkiel" |
− | |Omschrijving= Bijnaam voor de kruier die vroeger op stations goederen van- en naar de treinen bracht. | + | |Uitleg= Bijnaam voor de kruier die vroeger op stations goederen van- en naar de treinen bracht. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Worm | + | |Term= Worm |
− | |Omschrijving= Een '''worm''' (ook aangeduid als "motor-worm") is een type schroefvormig tandwiel dat gecombineerd wordt met een [[Woorden - W#Wormwiel|wormwiel]]. De [https://www.nitrotek.nl/motor-worm.html worm] zit op de motor-as en drijft het wormwiel aan. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://www.modellbahnunion.com/HO-spoor/Onderdelen-Service-HO/Motor-met-vliegwiel-en-worm.htm?shop=modellbahn-union-nl&a=article&ProdNr=Piko-56000&p=829 Meer over de worm]. | + | |Uitleg= Een '''worm''' (ook aangeduid als "motor-worm") is een type schroefvormig tandwiel dat gecombineerd wordt met een [[Woorden - W#Wormwiel|wormwiel]]. De [https://www.nitrotek.nl/motor-worm.html worm] zit op de motor-as en drijft het wormwiel aan. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://www.modellbahnunion.com/HO-spoor/Onderdelen-Service-HO/Motor-met-vliegwiel-en-worm.htm?shop=modellbahn-union-nl&a=article&ProdNr=Piko-56000&p=829 Meer over de worm]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wormwiel | + | |Term= Wormwiel |
− | |Omschrijving= Een worm en '''wormwiel''' zijn twee tandwielen waarvan de richting van de as van de één loodrecht staat op de richting van de as van de ander. Het wormwiel wordt aangedreven door de worm. Het wormwiel lijkt op een normaal tandwiel. De [[Woorden - W#Worm|worm]] lijkt echter meer op een schroef: op het oppervlak bevinden zich één- of meer spiraalvormige tanden. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wormwiel Meer over wormwiel]. | + | |Uitleg= Een worm en '''wormwiel''' zijn twee tandwielen waarvan de richting van de as van de één loodrecht staat op de richting van de as van de ander. Het wormwiel wordt aangedreven door de worm. Het wormwiel lijkt op een normaal tandwiel. De [[Woorden - W#Worm|worm]] lijkt echter meer op een schroef: op het oppervlak bevinden zich één- of meer spiraalvormige tanden. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Wormwiel Meer over wormwiel]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Wortel | + | |Term= Wortel |
− | |Omschrijving= (Spoorwegen); De '''wortel''' is het achterste gedeelte van de wisseltong (tot aan het puntstuk), waarmee de tong aan de vaste spoorstaaf bevestigd is. | + | |Uitleg= (Spoorwegen); De '''wortel''' is het achterste gedeelte van de wisseltong (tot aan het puntstuk), waarmee de tong aan de vaste spoorstaaf bevestigd is. |
| }} | | }} |
| {{Voettekst | | {{Voettekst |
Regel 242: |
Regel 241: |
| |- valign= "top" | | |- valign= "top" |
| ! scope= "row" width="70%" | | | ! scope= "row" width="70%" | |
− | | <small>Laatste wijziging: 1 apr 2024 11:57 (CET)</small> | + | | <small>Laatste wijziging: 9 apr 2024 11:03 (CET)</small> |
| |} | | |} |
| [[Categorie: Afkortingen|W]] | | [[Categorie: Afkortingen|W]] |