|
|
(34 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) |
Regel 1: |
Regel 1: |
| {{Koptekst | | {{Koptekst |
| |Vorige= Woorden - L | | |Vorige= Woorden - L |
− | |Volgende= Woorden - N | + | |Volgende= Woorden - N <!--Waarschuwing. Alle teksten waar [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] achter staat, mogen absoluut NIET gewijzigd worden! Dat zijn citaten uit een boek.--> |
| |VorigeMenu= Verklarende woordenlijst | | |VorigeMenu= Verklarende woordenlijst |
| |Auteur= | | |Auteur= |
− | }}{{Trefwoord <!--Waarschuwing. Alle teksten waar [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] achter staat, mogen absoluut NIET gewijzigd worden! Dat zijn citaten uit een boek.--> | + | }}<div style="width:800px;text-align:right;">Zoeken op deze pagina: CTRL + F.</div> |
− | |Trefwoord= '''Woord of afkorting'''. | + | '''Woord of afkorting:''' |
− | |Omschrijving= '''Verklaring''' Zoeken op deze pagina: CTRL + F. | + | {{Woord |
| + | |Term= m |
| + | |Uitleg= (Elektronica); '''m''' is de afkorting van [[#MilliFarad|milliFarad]]. Eén milliFarad (mF) is het duizendste deel van een [[Woorden - F#Farad|Farad]], de eenheid van elektrische capaciteit, dus 0,000 F [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie: [[Elektronica basis#De condensator|condensator]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Millifarad Meer over milliFarad]. |
| + | }} |
| + | {{Woord |
| + | |Term= m. |
| + | |Uitleg= '''Motorbak''' (bak c.q. rijtuig met aandrijving) Bijv. mDDM. |
| + | }} |
| + | {{Woord |
| + | |Term= mABD. |
| + | |Uitleg= '''Motorrijtuig eerste en tweede klasse met bagageafdeling'''. |
| + | }} |
| + | {{Woord |
| + | |Term= mBC. |
| + | |Uitleg= '''Motorrijtuig tweede en derde klasse'''. |
| + | }} |
| + | {{Woord |
| + | |Term= mBD. |
| + | |Uitleg= '''Motorrijtuig tweede klasse met bagageafdeling'''. |
| + | }} |
| + | {{Woord |
| + | |Term= mBDk. |
| + | |Uitleg= '''Koprijtuig tweede klasse, met motor- en bagageafdeling'''. |
| + | }} |
| + | {{Woord |
| + | |Term= mBvk. |
| + | |Uitleg= '''Koprijtuig tweede klasse, met motorafdeling'''. |
| + | }} |
| + | {{Woord |
| + | |Term= mC. |
| + | |Uitleg= '''Motorrijtuig derde klasse'''. |
| + | }} |
| + | {{Woord |
| + | |Term= mCD. |
| + | |Uitleg= '''Motorrijtuig derde klasse met bagageafdeling'''. |
| + | }} |
| + | {{Woord |
| + | |Term= mD. |
| + | |Uitleg= '''Bagagerijtuig met motorafdeling'''. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= m. | + | |Term= mP. |
− | |Omschrijving= '''Motorbak''' (bak c.q. rijtuig met aandrijving) Bijv. mDDM. | + | |Uitleg= '''Motorposttrekker'''. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= mABD. | + | |Term= Mat. |
− | |Omschrijving= '''Motorrijtuig eerste en tweede klasse met bagageafdeling'''. | + | |Uitleg= Afkorting van '''[[Woorden - M#Materieel|Materieel]]'''. Zie: [[Woorden - M#Materieel|Materieel]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= mBC. | + | |Term= MBN. |
− | |Omschrijving= '''Motorrijtuig tweede en derde klasse'''. | + | |Uitleg= (Grootspoor); Afkorting van '''[[Woorden - M#Materieel|Materieel]] Besturingscentrum NedTrain'''. Zie ook: [[Woorden - O#OCCR.|OCCR]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= mBD. | + | |Term= MBS. |
− | |Omschrijving= '''Motorrijtuig tweede klasse met bagageafdeling'''. | + | |Uitleg= '''Museum Buurt Spoorweg'''. Museale spoorwegmaatschappij uit Haaksbergen. [https://www.museumbuurtspoorweg.nl Meer over MBS]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= mBDk. | + | |Term= Mcn. |
− | |Omschrijving= '''Koprijtuig tweede klasse, met motor- en bagageafdeling'''. | + | |Uitleg= Afkorting van '''[[Woorden - M#Machinist|Machinist]]'''. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= mBvk. | + | |Term= Me. |
− | |Omschrijving= '''Koprijtuig tweede klasse, met motorafdeling'''. | + | |Uitleg= Afkorting van [[Woorden - M#Materieel|'''Materieel''']] en elektrische Inrichting. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= mC. | + | |Term= Mebela. |
− | |Omschrijving= '''Motorrijtuig derde klasse'''. | + | |Uitleg= '''Mechanisch Bedienbaar Landhek'''. Speciaal ontworpen voor particuliere spoorwegovergangen. [https://www.prorail.nl/Pers/Persberichten/Actueel/Regionaal/Pages/Ingebruiknamenieuwlandhekbijparticuliereovergang.aspx Meer over Mebela]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= mCD. | + | |Term= MEK. |
− | |Omschrijving= '''Motorrijtuig derde klasse met bagageafdeling'''. | + | |Uitleg= (Chemie); '''Methylethylketon''', ook bekend als [[Woorden - B#Butanon|butanon]], is een oplosmiddel dat gebruikt wordt voor het lassen of smelten van polystyreen. Op deze wijze kunnen van polystyreen gemaakte onderdelen aan elkaar vastgemaakt worden zonder toevoeging van een (vullende) lijm. Zie het artikel [[Welke lijmen, kitten of cementen]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= mD. | + | |Term= MET. |
− | |Omschrijving= '''Bagagerijtuig met motorafdeling'''. | + | |Uitleg= '''Maatschappij tot Exploitatie van Tramwegen'''. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= mP. | + | |Term= MGB. |
− | |Omschrijving= '''Motorposttrekker'''. | + | |Uitleg= '''Matterhorn Gotthard Bahn'''. De Matterhorn Gotthard Bahn (MGB) is een private smalspoormaatschappij in Zwitserland die op 1 januari 2003 is ontstaan na een fusie tussen de Furka-Oberalp-Bahn (FO) en de Brig-Visp-Zermatt-Bahn (BVZ). [https://www.matterhorngotthardbahn.ch/de/ Meer over MGB]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mat. | + | |Term= Mgm. |
− | |Omschrijving= Afkorting van '''[[Woorden - M#Materieel|Materieel]]'''. Zie: [[Woorden - M#Materieel|Materieel]] | + | |Uitleg= Afkorting van '''Magazijnmeester'''. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= MBN. | + | |Term= MKP. |
− | |Omschrijving= (Grootspoor); Afkorting van '''[[Woorden - M#Materieel|Materieel]] Besturingscentrum NedTrain'''. Zie ook: [[Woorden - O#OCCR.|OCCR]]. | + | |Uitleg= (Elektronica); Typeaanduiding voor condensatoren. '''MK''' staat voor "Metall Kondensator". De derde letter geeft het type diëlektricum-[[#Materiaal|materiaal]] aan. De '''P''' staat voor polypropyleen. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= MBS. | + | |Term= MKT. |
− | |Omschrijving= '''Museum Buurt Spoorweg'''. Museale spoorwegmaatschappij uit Haaksbergen. [https://www.museumbuurtspoorweg.nl Meer over MBS]. | + | |Uitleg= (Elektronica); Typeaanduiding voor condensatoren. '''MK''' staat voor "Metall Kondensator". De derde letter geeft het type diëlektricum-[[#Materiaal|materiaal]] aan. De '''T''' staat voor polyester. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mcn. | + | |Term= MKS. |
− | |Omschrijving= Afkorting van '''[[Woorden - M#Machinist|Machinist]]'''. | + | |Uitleg= (Elektronica); Typeaanduiding voor condensatoren. '''MK''' staat voor "Metall Kondensator". De derde letter geeft het type diëlektricum-[[#Materiaal|materiaal]] aan. De '''S''' staat voor polyester. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Me. | + | |Term= MOROP. |
− | |Omschrijving= Afkorting van [[Woorden - M#Materieel|'''Materieel''']] en elektrische Inrichting. | + | |Uitleg= Afkorting van "'''Verband der Modelleisenbahner und Eisenbahnfreunde Europas'''". [http://www.morop.eu/de/idf/index.html Meer over MOROP] (in het Duits, Engels of Frans). |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mebela. | + | |Term= MOSFET. |
− | |Omschrijving= '''Mechanisch Bedienbaar Landhek'''. Speciaal ontworpen voor particuliere spoorwegovergangen. [https://www.prorail.nl/Pers/Persberichten/Actueel/Regionaal/Pages/Ingebruiknamenieuwlandhekbijparticuliereovergang.aspx Meer over Mebela]. | + | |Uitleg= Afkorting van '''Metal Oxide Semiconductor Field Effect [[Woorden - T#Transistor|transistor]]'''. Zie: artikel [[Elektronica basis]]. Zie tevens [[Woorden - V#Veldeffecttransistor|veldeffecttranistor]]. Meer over de [https://nl.wikipedia.org/wiki/MOSFET MOSFET]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= MEK. | + | |Term= MOV. |
− | |Omschrijving= (Chemie); '''Methylethylketon''', ook bekend als [[Woorden - B#Butanon|butanon]], is een oplosmiddel dat gebruikt wordt voor het lassen of smelten van polystyreen. Op deze wijze kunnen van polystyreen gemaakte onderdelen aan elkaar vastgemaakt worden zonder toevoeging van een (vullende) lijm. Zie het artikel [[Welke lijmen, kitten of cementen]]. | + | |Uitleg= Afkorting van '''Metal Oxide Varistor'''. Elektronisch onderdeel dat beveiligd tegen te hoge spanningen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Spanningsafhankelijke_weerstand Meer over varistor]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= MET. | + | |Term= MSDS. |
− | |Omschrijving= '''Maatschappij tot Exploitatie van Tramwegen'''. | + | |Uitleg= Afkorting van "Material Safety Data Sheet". Amerikaans systeem van documenten met informatie over de risico's van een gevaarlijke stof of preparaat, en aanbevelingen voor het veilig gebruik ervan op het werk. In Europa kennen we daarvoor het [[Woorden - V#Veiligheidsinformatie-blad|Veiligheidsinformatieblad]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Safety_data_sheet Meer over MSDS]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= MGB. | + | |Term= MSF. |
− | |Omschrijving= '''Matterhorn Gotthard Bahn'''. De Matterhorn Gotthard Bahn (MGB) is een private smalspoormaatschappij in Zwitserland die op 1 januari 2003 is ontstaan na een fusie tussen de Furka-Oberalp-Bahn (FO) en de Brig-Visp-Zermatt-Bahn (BVZ). [https://www.matterhorngotthardbahn.ch/de/ Meer over MGB]. | + | |Uitleg= "Multi Sensible Feinsteuerung". Uitvinding van Fleischmann. Met het MSF-systeem kan zeer langzaam op rangeersnelheid gereden worden, door een continu regelbare overgang van halve periode-, via een mengvorm, naar hele periode gelijkrichting. [http://www.mobadaten.info/wiki/FLM_6755_MSF-Regeltransformator_31_VA Meer over de MSF-trafo] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mgm. | + | |Term= MTBE. |
− | |Omschrijving= Afkorting van '''Magazijnmeester'''. | + | |Uitleg= Methyl-tert-butylether is een organische verbinding met als brutoformule C5H12O. De stof, die behoort tot de stofklasse van de ethers, komt voor als een kleurloze vluchtige vloeistof. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= MKP. | + | |Term= MW. |
− | |Omschrijving= (Elektronica); Typeaanduiding voor condensatoren. '''MK''' staat voor "Metall Kondensator". De derde letter geeft het type diëlektricum-materiaal aan. De '''P''' staat voor polypropyleen. | + | |Uitleg= Afkorting van [[Woorden - M#Materieel|Materieel]] en werkplaatsen. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= MKT. | + | |Term= M600 |
− | |Omschrijving= (Elektronica); Typeaanduiding voor condensatoren. '''MK''' staat voor "Metall Kondensator". De derde letter geeft het type diëlektricum-materiaal aan. De '''T''' staat voor polyester. | + | |Uitleg= (Chemie); '''M600''' is een productnaam van Sikkens (Akzo Nobel). (Detergent) Ontvetter. Wordt bij het airbrushen gebruikt als verfverdunner. [https://legacy.sikkensvr.com/nl/products/Reinigingsmiddelen/M600 Meer over M600]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= MKS. | + | |Term= Mat'24 |
− | |Omschrijving= (Elektronica); Typeaanduiding voor condensatoren. '''MK''' staat voor "Metall Kondensator". De derde letter geeft het type diëlektricum-materiaal aan. De '''S''' staat voor polyester. | + | |Uitleg= Vanwege het succes van het elektrische materieel op de Hofpleinlijn en de ervaringen in het buitenland, werd besloten om op de lijn Amsterdam - Rotterdam (de Oude Lijn) ook elektrisch te gaan rijden. Door de Eerste Wereldoorlog werden deze plannen uitgesteld. In 1923 kwamen de eerste 10 rijtuigen in dienst. Het '''Mat'24''' kreeg als bijnaam "Blokkendoos" en "Stofzuiger". "Blokkendoos" naar het uiterlijk en "Stofzuiger" naar het geluid dat de motoren maakten. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(7)]] [https://railwiki.nl//index.php?title=Mat%2724_-_Materieel_1924_(Blokkendoos) Meer over Mat'24]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= MOROP. | + | |Term= Mat'35 |
− | |Omschrijving= Afkorting van "'''Verband der Modelleisenbahner und Eisenbahnfreunde Europas'''". [http://www.morop.eu/de/idf/index.html Meer over MOROP] (in het Duits, Engels of Frans). | + | |Uitleg= Materieel 1935, ook wel bekend als '''Mat'35''', zijn de eerste echte elektrische treinstellen van de NS. In tegenstelling tot de rijtuigen van de ZHESM en het Materieel’24, welke allemaal losse rijtuigen waren en zo eenvoudig tot een treinstel kon worden samengesteld. De treinstellen waren vooral bedoeld voor de diensten tussen Rotterdam Delftsche Poort en Hoek van Holland. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(7)]] [https://www.railwiki.nl/index.php/Mat%2735_-_Treinstellen_Materieel_1935 Meer over Mat'35]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= MOSFET. | + | |Term= Mat'36 |
− | |Omschrijving= Afkorting van '''Metal Oxide Semiconductor Field Effect [[Woorden - T#Transistor|transistor]]'''. Zie: artikel [[Elektronica basis]]. Zie tevens [[Woorden - V#Veldeffecttransistor|veldeffecttranistor]]. Meer over de [https://nl.wikipedia.org/wiki/MOSFET MOSFET]. | + | |Uitleg= Materieel 1936, ook wel bekend als '''Mat'36''', is een elektrisch stroomlijntreinstel voor het personenvervoer over het Middennet. Het ontwerp was afgeleid van het Materieel'35. De treinstellen werden in 1936 besteld en vanaf 1937 afgeleverd en in 1938 in dienst gesteld. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(7)]] [https://www.railwiki.nl/index.php/Mat%2736_-_Treinstellen_Materieel_1936 Meer over Mat'36]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= MOV. | + | |Term= Mat'40 |
− | |Omschrijving= Afkorting van '''Metal Oxide Varistor'''. Elektronisch onderdeel dat beveiligd tegen te hoge spanningen. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Spanningsafhankelijke_weerstand Meer over varistor]. | + | |Uitleg= In december 1939 plaatst de NS een bestelling voor 25 vijfwagenstellen en 15 tweewagenstellen voor de dienst tussen Amersfoort en Amsterdam. Dit in aanvulling op het Materieel'36. De nieuwe treinstellen, ook wel bekend als '''Mat'40''', zijn voorzien van een grote bagageruimte voor het vervoer van fietsen op de Gooilijnen. De bestelling was onderdeel van de verdere elektrificatie van het Middennet. Tot het Mat'40 behoorde ook de [https://railwiki.nl/index.php?title=Mat%2740_-_Treinstellen_Materieel_1940_(DE-V) DE-V]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(7)]] [https://railwiki.nl//index.php?title=Mat%2740_-_Treinstellen_Materieel_1940 Meer over Mat'40]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= MSDS. | + | |Term= Mat'46 |
− | |Omschrijving= Afkorting van "Material Safety Data Sheet". Amerikaans systeem van documenten met informatie over de risico's van een gevaarlijke stof of preparaat, en aanbevelingen voor het veilig gebruik ervan op het werk. In Europa kennen we daarvoor het [[Woorden - V#Veiligheidsinformatie-blad|Veiligheidsinformatieblad]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | + | |Uitleg= Het materieel'46, ook wel bekend als '''Mat'46''', is een serie elektrische treinstellen van de Nederlandse Spoorwegen, aangeduid naar het jaar van bestelling. De officiële aanduiding was Plan A, AB, B en C. Ook werd de benaming "Muizenneus" gebruikt. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(7)]] [https://railwiki.nl//index.php?title=Mat%2746_-_Treinstellen_Materieel_1946_(Muizenneus) Meer over Mat'46]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= MSF. | + | |Term= Mat'54 |
− | |Omschrijving= "Multi Sensible Feinsteuerung". Uitvinding van Fleischmann. Met het MSF-systeem kan zeer langzaam op rangeersnelheid gereden worden, door een continu regelbare overgang van halve periode-, via een mengvorm, naar hele periode gelijkrichting. [http://www.mobadaten.info/wiki/FLM_6755_MSF-Regeltransformator_31_VA Meer over de MSF-trafo] | + | |Uitleg= Het materieel'54, ook wel bekend als '''Mat'54''', is een serie elektrische treinstellen van de NS. In 1954 werd door de NS nieuw materieel besteld. Officieel aangeduid als [[FAQ - Grootspoormaterieel|"Plan F"]]. De treinstellen werden geleverd in twee- en vierdelige uitvoering. Vanwege de kenmerkende neus kreeg het de bijnaam "Hondekop". [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(7)]] [https://railwiki.nl//index.php?title=Mat%2754_-_Treinstellen_Materieel_1954_(Hondekop) Meer over Mat'54]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= MTBE. | + | |Term= Mat'57 |
− | |Omschrijving= Methyl-tert-butylether is een organische verbinding met als brutoformule C5H12O. De stof, die behoort tot de stofklasse van de ethers, komt voor als een kleurloze vluchtige vloeistof. | + | |Uitleg= Het materieel'57, ook wel bekend als '''Mat'57''', is een serie elektrische treinstellen van de NS. Naar het voorbeeld van de treinstellen Materieel '54 werden in 1957 twaalf treinstellen in dienst genomen voor de verbinding tussen Amsterdam en Brussel. De NS krijgt acht treinstellen en de NMBS krijgt er vier. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(7)]] [https://railwiki.nl/index.php?title=Mat%2757_-_Treinstellen_materieel_1957_(Benelux) Meer over Mat'57]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= MW. | + | |Term= Mat'64 |
− | |Omschrijving= Afkorting van [[Woorden - M#Materieel|Materieel]] en werkplaatsen. | + | |Uitleg= (Jargon); '''Mat'64''' is de afkorting van [[Woorden - M#Materieel|Materieel]]'64. Officieel aangeduid als respectievelijk [[FAQ - Grootspoormaterieel|"Plan T"]] en [[FAQ - Grootspoormaterieel|"Plan V"]]. Voortgevloeid uit het prototype "plan TT" (Treinstel Toekomst) bouwjaar 1961. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Mat_%2764 Meer over Mat'64.] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= M600 | + | |Term= Maaiveld |
− | |Omschrijving= (Chemie); '''M600''' is een productnaam van Sikkens (Akzo Nobel). (Detergent) Ontvetter. Wordt bij het airbrushen gebruikt als verfverdunner. [https://legacy.sikkensvr.com/nl/products/Reinigingsmiddelen/M600 Meer over M600]. | + | |Uitleg= Aanduiding voor de bovenkant van de grond. De hoogte wordt doorgaans in meters t.o.v. het NAP aangegeven. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://www.ovnet.nl/?spoorbegrip=maaiveld Meer over maaiveld]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mat'24 | + | |Term= Maak-contakt |
− | |Omschrijving= Vanwege het succes van het elektrische materieel op de Hofpleinlijn en de ervaringen in het buitenland, werd besloten om op de lijn Amsterdam - Rotterdam (de Oude Lijn) ook elektrisch te gaan rijden. Door de Eerste Wereldoorlog werden deze plannen uitgesteld. In 1923 kwamen de eerste 10 rijtuigen in dienst. Het '''Mat'24''' kreeg als bijnaam "Blokkendoos" en "Stofzuiger". "Blokkendoos" naar het uiterlijk en "Stofzuiger" naar het geluid dat de motoren maakten. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(7)]] [https://railwiki.nl//index.php?title=Mat%2724_-_Materieel_1924_(Blokkendoos) Meer over Mat'24]. | + | |Uitleg= Term uit de elektro/elektronica-techniek. Hiermee wordt een '''contakt''' aangeduidt dat in rusttoestand '''geopend''' is (bijv. een relaiscontact, dat bij bekrachtiging van de spoel sluit). Zie: artikel [[Elektronica basis]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mat'35 | + | |Term= Machine |
− | |Omschrijving= Materieel 1935, ook wel bekend als '''Mat'35''', zijn de eerste echte elektrische treinstellen van de NS. In tegenstelling tot de rijtuigen van de ZHESM en het Materieel’24, welke allemaal losse rijtuigen waren en zo eenvoudig tot een treinstel kon worden samengesteld. De treinstellen waren vooral bedoeld voor de diensten tussen Rotterdam Delftsche Poort en Hoek van Holland. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(7)]] [https://www.railwiki.nl/index.php/Mat%2735_-_Treinstellen_Materieel_1935 Meer over Mat'35]. | + | |Uitleg= (België): 1. locomotief:" het '''machine''' heeft een [[Woorden - V#Vuurslag|vuurslag]] gehad."<br />2. mechanisme, [[Woorden - D#Drijfwerk|drijfwerk]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mat'36 | + | |Term= Machinist |
− | |Omschrijving= Materieel 1936, ook wel bekend als '''Mat'36''', is een elektrisch stroomlijntreinstel voor het personenvervoer over het Middennet. Het ontwerp was afgeleid van het Materieel'35. De treinstellen werden in 1936 besteld en vanaf 1937 afgeleverd en in 1938 in dienst gesteld. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(7)]] [https://www.railwiki.nl/index.php/Mat%2736_-_Treinstellen_Materieel_1936 Meer over Mat'36]. | + | |Uitleg= De '''machinist''' is de bestuurder van de locomotief of trein. Heeft tevens de hoogste rang aan boord van de locomotief of trein. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [http://nl.wikipedia.org/wiki/Treinbestuurder Meer over Treinbestuurder.] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mat'40 | + | |Term= Machinistenhuis |
− | |Omschrijving= In december 1939 plaatst de NS een bestelling voor 25 vijfwagenstellen en 15 tweewagenstellen voor de dienst tussen Amersfoort en Amsterdam. Dit in aanvulling op het Materieel'36. De nieuwe treinstellen, ook wel bekend als '''Mat'40''', zijn voorzien van een grote bagageruimte voor het vervoer van fietsen op de Gooilijnen. De bestelling was onderdeel van de verdere elektrificatie van het Middennet. Tot het Mat'40 behoorde ook de [https://railwiki.nl/index.php?title=Mat%2740_-_Treinstellen_Materieel_1940_(DE-V) DE-V]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(7)]] [https://railwiki.nl//index.php?title=Mat%2740_-_Treinstellen_Materieel_1940 Meer over Mat'40]. | + | |Uitleg= (Stoomtijdperk); de ruimte waarin de '''machinist''' staat of zit bij het bedienen van de loc. Ook de stoker staat of zit hier. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mat'46 | + | |Term= Machinistenkraan |
− | |Omschrijving= Het materieel'46, ook wel bekend als '''Mat'46''', is een serie elektrische treinstellen van de Nederlandse Spoorwegen, aangeduid naar het jaar van bestelling. De officiële aanduiding was Plan A, AB, B en C. Ook werd de benaming "Muizenneus" gebruikt. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(7)]] [https://railwiki.nl//index.php?title=Mat%2746_-_Treinstellen_Materieel_1946_(Muizenneus) Meer over Mat'46]. | + | |Uitleg= (België): remkraan. Hoewel er een groot aantal andere kranen zijn, die de machinist bedient, heet toch alleen de "remkraan" '''machinistenkraan'''. Wellicht te verklaren uit het feit dal de "stoker" ook vele kranen bedient, maar in principe "nooit" de remkraan. Deze kraan te bedienen is dus een van de privileges van de machinist. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mat'54 | + | |Term= Machinistenrapport |
− | |Omschrijving= Het materieel'54, ook wel bekend als '''Mat'54''', is een serie elektrische treinstellen van de NS. In 1954 werd door de NS nieuw materieel besteld. Officieel aangeduid als [[Grootspoor-materieel|"Plan F"]]. De treinstellen werden geleverd in twee- en vierdelige uitvoering. Vanwege de kenmerkende neus kreeg het de bijnaam "Hondekop". [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(7)]] [https://railwiki.nl//index.php?title=Mat%2754_-_Treinstellen_Materieel_1954_(Hondekop) Meer over Mat'54]. | + | |Uitleg= '''Rapport''' waarin '''machinisten''' alle verrichtingen die zij met hun trein of locomotief hadden uitgevoerd, in vermelden. [http://www.feijenoordsemeesters.nl/modellen.htm Meer over Machinistenrapport]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mat'57 | + | |Term= Macromolecuul |
− | |Omschrijving= Het materieel'57, ook wel bekend als '''Mat'57''', is een serie elektrische treinstellen van de NS. Naar het voorbeeld van de treinstellen Materieel '54 werden in 1957 twaalf treinstellen in dienst genomen voor de verbinding tussen Amsterdam en Brussel. De NS krijgt acht treinstellen en de NMBS krijgt er vier. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(7)]] [https://railwiki.nl/index.php?title=Mat%2757_-_Treinstellen_materieel_1957_(Benelux) Meer over Mat'57]. | + | |Uitleg= (Chemie); Een '''macromolecuul''' is een molecuul dat bestaat uit meerdere duizenden atomen, waardoor het een relatief hoge moleculaire massa bezit. Het is meestal opgebouwd uit vele aaneengeregen kleinere moleculen ([[#Monomeer|monomeren]]). De meeste macromoleculen zijn dan ook polymeren. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Macromolecuul Meer over macromolecuul]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mat'64 | + | |Term= Mager |
− | |Omschrijving= (Jargon); '''Mat'64''' is de afkorting van [[Woorden - M#Materieel|Materieel]]'64. Officieel aangeduid als respectievelijk [[Grootspoor-materieel|"Plan T"]] en [[Grootspoor-materieel|"Plan V"]]. Voortgevloeid uit het prototype "plan TT" (Treinstel Toekomst) bouwjaar 1961. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Mat_%2764 Meer over Mat'64.] | + | |Uitleg= '''Magere kolen:''' kolen met een gasgehalte van 8 tot 14%; tegengesteld [[Woorden - V#Vetkolen|"vetkolen,"]] of "vette kolen." [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Maaiveld | + | |Term= Maglev |
− | |Omschrijving= Aanduiding voor de bovenkant van de grond. De hoogte wordt doorgaans in meters t.o.v. het NAP aangegeven. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] | + | |Uitleg= '''Magnetic Levitation'''. Het door middel van magnetisme laten zweven van een voorwerp (metaal). Dit principe word toegepast in o.a. de Duitse Transrapid. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie ook: [[Woorden - M#Magneetzweeftrein|Magneetzweeftrein]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Maglev Meer over Maglev]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Maak-contakt | + | |Term= Magneet |
− | |Omschrijving= Term uit de elektro/elektronica-techniek. Hiermee wordt een '''contakt''' aangeduidt dat in rusttoestand '''geopend''' is (bijv. een relaiscontact, dat bij bekrachtiging van de spoel sluit). Zie: artikel [[Elektronica basis]]. | + | |Uitleg= Verzamelnaam. Uit onder andere metalen samengesteld [[#Materiaal|materiaal]], dat na '''magnetisatie''' zijn eigenschappen lang behoud. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Magneet Meer over Magneet.] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Machine | + | |Term= Magneetrem |
− | |Omschrijving= (België): 1. locomotief:" het '''machine''' heeft een vuurslag gehad."<br />2. mechanisme, drijfwerk. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= 1. Wrijvingsremsysteem in het [[Woorden - M#Materieel|Materieel]], waarbij de normaalkracht tussen het remelement en de spoorstaaf wordt opgewekt door magnetische aantrekking tussen element en spoorstaaf. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]<br />2. Een uitvoering die door middel van magnetisme, mechanisch wrijving met de spoorstaaf bewerkstelligd en een systeem dat op basis van wervelstromen werkt. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://www.ovnet.nl/?spoorbegrip=magneetrem Meer over de magneetrem.] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Machinist | + | |Term= Magneetschakelaar |
− | |Omschrijving= De '''machinist''' is de bestuurder van de locomotief of trein. Heeft tevens de hoogste rang aan boord van de locomotief of trein. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [http://nl.wikipedia.org/wiki/Treinbestuurder Meer over Treinbestuurder.] | + | |Uitleg= Zie: [[Woorden - C#Contactor|Contactor]] en [[Woorden - R#Relais|Relais]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Machinistenhuis | + | |Term= Magneetzweeftrein |
− | |Omschrijving= De ruimte waarin de '''machinist''' staat of zit bij het bedienen van de loc. Ook de stoker staat of zit hier. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= Zie: [[#Maglev|Maglev]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Magneetzweeftrein '''Meer over de magneetzweeftrein''']. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Machinistenkraan | + | |Term= Mailtreinmachines |
− | |Omschrijving= (België): remkraan. Hoewel er een groot aantal andere kranen zijn, die de machinist bedient, heet toch alleen de "remkraan" '''machinistenkraan'''. Wellicht te verklaren uit het feit dal de "stoker" ook vele kranen bedient, maar in principe "nooit" de remkraan. Deze kraan te bedienen is dus een van de privileges van de machinist. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= Bijnaam van de '''locomotieven''' van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 2000, die de zware '''post'''vervoerende boot'''treinen''' Vlissingen-Boxtel vervoerden. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Machinistenrapport | + | |Term= Makrolon |
− | |Omschrijving= '''Rapport''' waarin '''machinisten''' alle verrichtingen die zij met hun trein of locomotief hadden uitgevoerd, in vermelden. [http://www.feijenoordsemeesters.nl/modellen.htm Meer over Machinistenrapport]. | + | |Uitleg= Merknaam. '''Makrolon''' is een polycarbonaat-plaat, geproduceerd door Bayer Material Science. Ook in de handel onder de merknaam Axxis. Sinds 1 juli 2000 maakt het vroegere Axxis NV in het Belgische Tielt, deel uit van "Bayer Sheet Europe", een dochteronderneming van "Bayer MaterialScience". [https://solutions.covestro.com/en/brands/makrolon Meer over Makrolon]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Macromolecuul | + | |Term= Malen |
− | |Omschrijving= (Chemie); Een '''macromolecuul''' is een molecuul dat bestaat uit meerdere duizenden atomen, waardoor het een relatief hoge moleculaire massa bezit. Het is meestal opgebouwd uit vele aaneengeregen kleinere moleculen (monomeren). De meeste macromoleculen zijn dan ook polymeren. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | + | |Uitleg= [[Woorden - D#Doorslaan|Doorslaan]]. Vergelijk het '''malen''' = draaien van een molen. Net als bij "pivoteren" geeft het snelle draaien van de wielen het doorslaan aan. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mager | + | |Term= Mammoet |
− | |Omschrijving= '''Magere kolen:''' kolen met een gasgehalte van 8 tot 14%. tegengesteld "vetkolen," of "vette kolen." [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= '''Mammoet''' was de bijnaam van de zeer sterke locomotieven van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 4600. Net als bij "mastodont" krijgt de locomotief de naam van een zeer sterk prehistorisch dier. Ook: "[[Woorden - C#"Cakewalk"|cake-walk]], [[Woorden - G#Gans|gans]], [[Woorden - S#"Schommelkont"|schommelkont]], [[Woorden - D#Demsey|Demsey]]". [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Maglev | + | |Term= Manke Nelis |
− | |Omschrijving= '''Magnetic Levitation'''. Het door middel van magnetisme laten zweven van een voorwerp (metaal). Dit principe word toegepast in o.a. de Duitse Transrapid.<br />[https://nl.wikipedia.org/wiki/Maglev Meer over Maglev]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie ook: [[Woorden - M#Magneetzweeftrein|Magneetzweeftrein]]. | + | |Uitleg= '''Manke Nelis''' was de bijnaam bij de Hoogovens van de locomotieven van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 8200; deze naam verwijst naar de slechte stoomverdeling van deze locomotieven: ook: "[[Woorden - M#Meikever|"meikever"]], [[Woorden - S#Schildpad|"schildpad"]], [[Woorden - P#Paddestoel|"paddestoel"]], [[Woorden - P#Platluis|"platluis"]]." [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Magneet | + | |Term= Manometer |
− | |Omschrijving= Verzamelnaam. Uit onder andere metalen samengesteld materiaal, dat na '''magnetisatie''' zijn eigenschappen lang behoud. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Magneet Meer over Magneet.] | + | |Uitleg= Een '''manometer''' is een inrichting waarmee de spanning/de druk in de ketel gemeten wordt. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Magneetrem | + | |Term= Mapping Line |
− | |Omschrijving= 1. Wrijvingsremsysteem in het [[Woorden - M#Materieel|Materieel]], waarbij de normaalkracht tussen het remelement en de spoorstaaf wordt opgewekt door magnetische aantrekking tussen element en spoorstaaf. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]]<br />2. Een uitvoering die door middel van magnetisme, mechanisch wrijving met de spoorstaaf bewerkstelligd en een systeem dat op basis van wervelstromen werkt. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://www.ovnet.nl/?h=begrip&m=begrip&b=magneetrem Meer over de magneetrem.] | + | |Uitleg= ([[Locdecoders|locdecoder]]); een '''Mapping Line''' is een regel in een tabel. Elke CV van 257 tot en met 511 wordt gebruikt om meerdere programma-instellingen te lezen of te schrijven. Er zijn in totaal 40 verschillende functies te programmeren. Om die te benaderen moeten met de index CV's 31 en 32 eerst de juiste pagina opgeven worden en daarna het juiste CV nummer ingeven en dan de waarde daarin zetten. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie: [[Function Mapping]] [https://www.mylargescale.com/threads/function-mapping-esu-units.91476/ Meer over Mapping Line]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Magneetzweeftrein | + | |Term= Marshall-kolen |
− | |Omschrijving= Zie: Maglev. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Magneetzweeftrein '''Meer over de magneetzweeftrein''']. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | + | |Uitleg= Amerikaanse '''kolen''' die in het kader van de '''Marshall'''-hulp aan Nederland na de tweede wereldoorlog ingekocht werden. Waren licht ontbrandbaar, maar vormden veel slakken. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mailtreinmachines | + | |Term= Massa |
− | |Omschrijving= Bijnaam van de '''locomotieven''' van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 2000, die de zware '''post'''vervoerende boot'''treinen''' Vlissingen-Boxtel vervoerden. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= (Elektrotechniek); '''Massa''' is op zich een relatief begrip. Vroeger waren er Engelse auto's waarbij de pluspool van de accu met de massa (metaal) van het voertuig verbonden was. Tegenwoordig hebben alle nieuwe auto's de [[#Min-pool|min-pool]] aan de massa. Om verwarring te voorkomen spreken we bij het modelspoor daarom ook van "min". De min-pool wordt ook wel "gnd" (ground) genoemd. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Makrolon | + | |Term= Mast |
− | |Omschrijving= Merknaam. '''Makrolon''' is een polycarbonaat-plaat, geproduceerd door Bayer Material Science. Ook in de handel onder de merknaam Axxis. Sinds 1 juli 2000 maakt het vroegere Axxis NV in het Belgische Tielt, deel uit van "Bayer Sheet Europe", een dochteronderneming van "Bayer MaterialScience". [https://solutions.covestro.com/en/brands/makrolon Meer over Makrolon]. | + | |Uitleg= (Grootspoor); constructie, gebruikt bij enkelsporige trajecten, om de bovenleiding (en dan met name de [[Woorden - R#Rijdraad|rijdraad]]) op de juiste hoogte te houden. Bestaat uit '''masten''' (de verticale onderdelen, die naast het spoor staan) en de horizontale uithouders, waaraan de [[Woorden - D#Draagkabel|draagkabel]], de [[Woorden - D#Draagdraad|draagdraden]] en de rijdraden hangen. Zie: artikel [[Rijdraden, kopen of maken]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Malen | + | |Term= ''Master'' |
− | |Omschrijving= Doorslaan. Vergelijk het '''malen''' = draaien van een molen. Net als bij "pivoteren" geeft het snelle draaien van de wielen het doorslaan aan. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= (Eng.) (computertechniek); een '''Master''' werkt samen met een [[Woorden - S#Slave|"Slave"]]. Het is een communicatiemodel, waar het ene apparaat éénrichtingscontrole over een of meer andere apparaten uitoefend. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Master/slave_(technology) Meer over Master (Engels)]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mammoet | + | |Term= Mastodont |
− | |Omschrijving= '''Mammoet''' was de bijnaam van de zeer sterke locomotieven van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 4600. Net als bij "mastodont" krijgt de locomotief de naam van een zeer sterk prehistorisch dier. Ook: "cakewalk, gans, schommelkont, Dempsey." [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= '''Mastodont''' was de bijnaam van de zeer sterke locomotieven van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 4600. Ook: "[[#Mammoet|mammoet]], [[Woorden - C#Cakewalk|cake-walk]], [[Woorden - G#Gans|gans]], [[Woorden - S#Schommelkont|schommelkont]], [[Woorden - D#Dempsey|Dempsey]]". [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Manke Nelis | + | |Term= Materiaal |
− | |Omschrijving= '''Manke Nelis''' was de bijnaam bij de Hoogovens van de locomotieven van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 8200. deze naam verwijst naar de slechte stoomverdeling van deze locomotieven. ook: "paddestoel, meikever, schildpad, platluis." [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= '''Materiaal''' is een natuurlijke- of kunstmatig geproduceerde stof, bestemd om verwerkt te worden tot bruikbare producten. Een materiaal is dus een stoffelijke zaak, geselecteerd op basis van zijn eigenschappen, met het oog op een bepaalde toepassing. De term "materiaal" wordt gewoonlijk alleen gebruikt, als de verwerkte stof nog aan te wijzen is in onderdelen van het eindproduct. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Materiaal Meer over materiaal.] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Manometer | + | |Term= Materieel |
− | |Omschrijving= Een '''manometer''' is een inrichting waarmee de spanning/de druk in de ketel gemeten wordt. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= Voertuigen die op het spoor (kunnen) rijden, en die gebruik maken van de dragende en geleidende functies van het spoor (ook wel aangeduid met rollend '''materieel'''). [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://www.ovnet.nl/?spoorbegrip=materieel Meer over materieel.] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mapping Line | + | |Term= [[Woorden - M#Materieel|Materieel]]omloop |
− | |Omschrijving= (Decoder); een '''Mapping Line''' is een regel in een tabel. Elke CV van 257 tot en met 511 wordt gebruikt om meerdere programma-instellingen te lezen of te schrijven. Er zijn in totaal 40 verschillende functies te programmeren. Om die te benaderen moet met de index CV's 31 en 32 eerst de juiste pagina opgeven worden en daarna het juiste CV nummer ingeven en dan de waarde daarin zetten. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie [[Inleiding Function Mapping]] [https://www.mylargescale.com/threads/function-mapping-esu-units.91476/ Meer over Mapping Line]. | + | |Uitleg= Zie: [[Woorden - O#Omloop|'''Omloop''']]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Marshall-kolen | + | |Term= "Maybach" |
− | |Omschrijving= Amerikaanse '''kolen''' die in het kader van de '''Marshall'''-hulp aan Nederland na de tweede wereldoorlog ingekocht werden. Waren licht ontbrandbaar, maar vormden veel slakken. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= Merknaam. Oorspronkelijk firmanaam was "Luftfarzeug- Motorenbau GmbH". Maybach leverde tussen 1934 en 1941 diverse motoren aan de NS. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Maybach Meer over Maybach.] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Massa | + | |Term= Maximale snelheid |
− | |Omschrijving= (Elektrotechniek); '''Massa''' is op zich een relatief begrip. Vroeger waren er Engelse auto's waarbij de pluspool van de accu met de massa (metaal) van het voertuig verbonden was. Tegenwoordig hebben alle nieuwe auto's de min-pool aan de massa. Om verwarring te voorkomen spreken we bij het modelspoor daarom ook van "min". De min-pool wordt ook wel "gnd" (ground) genoemd. | + | |Uitleg= (Modelspoor); Instelling in de locdecoder, die er voor dient de '''maximale snelheid''' van de loc/het treinstel in te stellen bij de hoogste rijstand. Zie: "CV6" in [[Basis-instellingen locdecoder|Basisinstelling-locdecoder]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= ''Master'' | + | |Term= Mechaniek |
− | |Omschrijving= (Eng.) (computertechniek); een '''Master''' werkt samen met een [[Woorden - S#Slave|"Slave"]]. Het is een communicatiemodel, waar het ene apparaat eenrichtingscontrole over een of meer andere apparaten uitoefend. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Master/slave_(technology) Meer over Master (Eng)]. | + | |Uitleg= Drijfwerk. "binnen'''mekaniek''':" binnenliggend drijfwerk. "buitenmekaniek:" buitenliggend drijfwerk. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mastodont | + | |Term= Mechanische beveiliging |
− | |Omschrijving= '''Mastodont''' was de bijnaam van de zeer sterke locomotieven van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 4600. Ook: "mammoet, cakewalk, gans, schommelkont, Dempsey." [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= Op drukkere spoorlijnen werd vanaf 1875 op grote schaal het elektro'''mechanisch''' blokstelsel ingevoerd. De spoorlijnen werden verdeeld in blokken, met aan het begin van elk blok een seinpaal. Seinpalen konden verschillende vormen hebben. De bekendste zijn de armseinpalen met een rond uiteinde (hoofdseinen) en met een recht uiteinde (voorseinen). [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(4)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Materieel | + | |Term= Mechanische spanning |
− | |Omschrijving= Voertuigen die op het spoor (kunnen) rijden, en die gebruik maken van de dragende en geleidende functies van het spoor (ook wel aangeduid met rollend '''materieel'''). [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://www.ovnet.nl/?h=begrip&m=begrip&b=materieel Meer over Materieel.] | + | |Uitleg= Een '''mechanische spanning''', in het Engels: "stress", is de kracht die wordt uitgeoefend per oppervlakte-eenheid van een voorwerp. Er zijn vijf vormen van mechanische spanning: drukspanning, trekspanning, momentspanning, schuifspanning en torsiespanning. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Mechanische_spanning Meer over spanning]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= [[Woorden - M#Materieel|Materieel]]omloop | + | |Term= Meekoppeling |
− | |Omschrijving= Zie: [[Woorden - O#Omloop|'''Omloop''']]. | + | |Uitleg= (Elektronica); Vorm van positieve terugkoppeling waarbij de invloed van een ingangssignaal wordt versterkt. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= "Maybach" | + | |Term= Meerdelig wissel |
− | |Omschrijving= Merknaam. Oorspronkelijk firmanaam was "Luftfarzeug- Motorenbau GmbH". Maybach leverde tussen 1934 en 1941 diverse motoren aan de NS. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Maybach Meer over Maybach.] | + | |Uitleg= [[Woorden - W#Wissel|Wissel]] met tongbeweging en een beweegbaar puntstuk of beweegbaar kruis. (het tegenovergestelde is een ééndelig '''wissel'''). [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://www.ovnet.nl/?spoorbegrip=meerdelig_wissel Meer over Meerdelig wissel]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Maximale snelheid | + | |Term= Meerslagen potentiometer |
− | |Omschrijving= (Modelspoor); Instelling in de decoder, die er voor dient de '''maximale snelheid''' van de loc/het treinstel in te stellen bij de hoogste rijstand. Zie: "CV6" in [[Basis-instellingen decoder]] | + | |Uitleg= (Elektronica); Zie [[Woorden - T#Trimpotentiometer|trimpotentiometer]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mechaniek | + | |Term= Meersporig baanvak |
− | |Omschrijving= Drijfwerk. "binnen'''mekaniek''':" binnenliggend drijfwerk. "buitenmekaniek:" buitenliggend drijfwerk. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= Baanvak met '''meer dan twee''' parallelle hoofdsporen. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mechanische beveiliging | + | |Term= Meester |
− | |Omschrijving= Op drukkere spoorlijnen werd vanaf 1875 op grote schaal het elektro'''mechanisch''' blokstelsel ingevoerd. De spoorlijnen werden verdeeld in blokken, met aan het begin van elk blok een seinpaal. Seinpalen konden verschillende vormen hebben. De bekendste zijn de armseinpalen met een rond uiteinde (hoofdseinen) en met een recht uiteinde (voorseinen). [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(4)]] | + | |Uitleg= 1. Machinist, die zowel "leer'''meester'''" van de stokerleerling was, als "baas" op de loc;<br />2. (België): machinist-instructeur, een rang hoger dan die van machinist; '''"meester"''' werd en wordt in België nooit gebruikt om de machinist aan te duiden, daarvoor gebruikt men "machinist." de stoker werd ook altijd "stoker" genoemd, en nooit, zoals in Nederland, "leerling." [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] Zie ook: [[Woorden - M#Machinist|Machinist]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mechanische spanning | + | |Term= Meestergast |
− | |Omschrijving= Een '''mechanische spanning''', in het Engels: "stress", is de kracht die wordt uitgeoefend per oppervlakte-eenheid van een voorwerp. Er zijn vijf vormen van mechanische spanning: drukspanning, trekspanning, momentspanning, schuifspanning en torsiespanning. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Mechanische_spanning Meer over spanning]. | + | |Uitleg= (België): Chef van een werkplaats in een [[Woorden - D#Depot|depot]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Meekoppeling | + | |Term= "Meettrein" |
− | |Omschrijving= (Elektronica); Vorm van positieve terugkoppeling waarbij de invloed van een ingangssignaal wordt versterkt. | + | |Uitleg= '''"Meetrein"''' is de benaming van een reeks meetvoertuigen van de NS. Meer informatie: [https://www.nicospilt.com/index_Meettreinen.htm Meer over Meettrein]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(4)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Meerdelig wissel | + | |Term= Meikever |
− | |Omschrijving= [[Woorden - W#Wissel|Wissel]] met tongbeweging en een beweegbaar puntstuk of beweegbaar kruis. (het tegenovergestelde is een ééndelig '''wissel'''). [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://www.ovnet.nl/?h=begrip&m=begrip&b=meerdelig_wissel Meer over Meerdelig wissel]. | + | |Uitleg= Bijnaam van de locomotieven van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 8200, die net als '''meikevers''' een groot schild droegen, en wel de over de ketel liggende waterkast; zie: [[Woorden - P#Platluis|"platluis"]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Meerslagen potentiometer | + | |Term= Meisje |
− | |Omschrijving= (Elektronica); Zie [[Woorden - T#Trimpotentiometer|trimpotentiometer]]. | + | |Uitleg= Bijnaam voor locomotief i.h.a.; zie ook: [[Woorden - J#Jonge juffrouw|"jonge juffrouw"]]; het '''meisje''' onder de rokken voelen:" de locomotief van onderen, aan het drijfwerk, aangebracht onder de voetplaten, controleren op warmgelopen lagers. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Meersporig baanvak | + | |Term= Mekaniek |
− | |Omschrijving= Baanvak met '''meer dan twee''' parallelle hoofdsporen. | + | |Uitleg= (Jargon) zie: [[Woorden - M#Mechaniek|Mechaniek]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Meester | + | |Term= Melddraden |
− | |Omschrijving= 1. Machinist, die zowel "leer'''meester'''" van de stokerleerling was, als "baas" op de loc.<br />2. (België): machinist-instructeur, een rang hoger dan die van machinist. '''"Meester"''' werd en wordt in België nooit gebruikt om de machinist aan te duiden, daarvoor gebruikt men "machinist." De stoker werd ook altijd "stoker" genoemd, en nooit, zoals in Nederland, "leerling." [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] Zie ook: [[Woorden - M#Machinist|Machinist]]. | + | |Uitleg= (Modelspoor); '''Melddraden''' zijn korte dunne stukjes draad, die aan een spoorstaaf (of aan een raillas) gesoldeerd worden. Deze dunne draadjes kunnen door een klein gaatje in de plaat van de treintafel gestoken worden, waarna aan de onderzijde een langere en iets dikkere draad gesoldeerd wordt, die naar de bezetmeldprint gaat. Zie ook het artikel [[Bedrading aan spoorstaaf solderen]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Meestergast | + | |Term= Meldsectie |
− | |Omschrijving= (België): Chef van een werkplaats in een depot. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= (Modelspoor digitaal); een '''meldsectie''' is een stuk geisoleerde rails dat via bedrading verbonden is met een bezetmelder, welke het al- dan niet bezetsignaal doorgeeft aan de [[Centrales|centrale]]. Zie artikelen [[Terugmelding en/of bezetmelding|Terugmelding en/of bezetmelding]] en [[Treingestuurd rijden|treingestuurd rijden]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= "Meettrein" | + | |Term= "MELF-diode" |
− | |Omschrijving= '''"Meetrein"''' is de benaming van een reeks meetvoertuigen van de NS. Meer informatie: [https://www.nicospilt.com/index_Meettreinen.htm Meer over Meettrein]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(4)]] | + | |Uitleg= (Elektronica); MELF is een acroniem voor '''Metal Electrode Leadless Face''', een type cylindrische SMD's dat aan de uiteinden gemetalliseerd is. Er zijn geen draden aan de [[Woorden - C#Component|component]], (in dit geval een diode) gemonteerd. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Metal_electrode_leadless_face Meer over MELF]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Meikever | + | |Term= "MELF-weerstand" |
− | |Omschrijving= Bijnaam van de locomotieven van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 8200, die net als '''meikevers''' een groot schild droegen, en wel de over de ketel liggende waterkast. Zie: "platluis." [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= (Elektronica); MELF is een acroniem voor '''Metal Electrode Leadless Face''', een type cylindrische SMD-weerstanden dat aan de uiteinden gemetalliseerd is. Er zijn geen draden aan de [[Woorden - C#Component|component]], (in dit geval een weerstand) gemonteerd. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Metal_electrode_leadless_face Meer over MELF]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Meisje | + | |Term= "Mepper" |
− | |Omschrijving= Bijnaam voor locomotief i.h.a. Zie ook: "jonge juffrouw. het '''meisje''' onder de rokken voelen:" de locomotief van onderen, aan het drijfwerk, aangebracht onder de voetplaten, controleren op warmgelopen lagers. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= Machinist die veel stoom en dus veel kolen erdoor jaagt, '''erdoor mept'''. Zie ook: "[[Woorden - T#Timmerman|timmerman]], [[Woorden - H#Hakkepoffer|hakkepoffer]]". [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mekaniek | + | |Term= Messing |
− | |Omschrijving= (Jargon) Zie: [[Woorden - M#Mechaniek|Mechaniek]]. | + | |Uitleg= 1. Metaallegering van koper en zink. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Messing_(metaallegering) Meer over '''Messing'''].<br />2. Houtverbinding met '''messing''' en groef. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Messing_en_groefverbinding Meer over Houtverbinding]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Melddraden | + | |Term= Metaalfilm weerstand |
− | |Omschrijving= (Modelspoor); '''Melddraden''' zijn korte dunne stukjes draad, die aan een spoorstaaf (of aan een raillas) gesoldeerd worden. Deze dunne draadjes kunnen door een klein gaatje in de plaat van de treintafel gestoken worden, waarna aan de onderzijde een langere en iets dikkere draad gesoldeerd wordt, die naar de bezetmeldprint gaat. Zie ook het artikel [[Bedrading aan spoorstaaf solderen]]. | + | |Uitleg= Een '''metaalfilm weerstand''' bestaat uit een drager, met daarop een dunne opgedampte laag metaal (NiCr) waarin een spiraal is gesneden om de juiste weerstandswaarde te bereiken. Een metaalfilm weerstand lijkt qua constructie veel op een [[Woorden - K#Koolstoffilm weerstand|koolstoffilm weerstand]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Weerstand_(component) Meer over metaalfilm weerstand]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= "MELF-diode" | + | |Term= Meterspoor |
− | |Omschrijving= (Elektronica); MELF is een acroniem voor '''Metal Electrode Leadless Face''', een type cylindrische SMD's dat aan de uiteinden gemetalliseerd is. Er zijn geen draden aan de [[Woorden - C#Component|component]], (in dit geval een diode) gemonteerd. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | + | |Uitleg= Spoorbaan met een '''spoorwijdte van 1000 mm'''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Meterspoor Meer over meterspoor.] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= "MELF-weerstand" | + | |Term= Metro |
− | |Omschrijving= (Elektronica); MELF is een acroniem voor '''Metal Electrode Leadless Face''', een type cylindrische SMD-weerstanden dat aan de uiteinden gemetalliseerd is. Er zijn geen draden aan de [[Woorden - C#Component|component]], (in dit geval een weerstand) gemonteerd. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | + | |Uitleg= Een '''metro''' is een combinatie van ondergronds en bovengronds stadsvervoer per spoor. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Metro_%28vervoermiddel%29 Meer over Metro]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= "Mepper" | + | |Term= Micheline |
− | |Omschrijving= Machinist die veel stoom en dus veel kolen erdoor jaagt, '''erdoor mept'''. Zie ook: "timmerman, hakkepoffer." [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= De '''Micheline''' was een railbus op luchtbanden die in de jaren 1930 in Frankrijk werd ontworpen door het bedrijf Michelin en enkele spoorbedrijven.[[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Micheline Meer over de Micheline]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Messing | + | |Term= Microcontroller |
− | |Omschrijving= 1. Metaallegering van koper en zink. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Messing_(metaallegering) Meer over '''Messing''']. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]<br />2. Houtverbinding met '''messing''' en groef. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Messing_en_groefverbinding Meer over Houtverbinding]. | + | |Uitleg= (Computertechniek); Een '''"microcontroller"''' (afgekort μc of MCU) is een compleet computersysteem in de vorm van een integrated circuit ([[Woorden - I#IC.|(IC)]], dat minimaal uit een [[Woorden - C#CPU.|CPU]], geheugen ([[Woorden - R#RAM|RAM]], [[Woorden - R#ROM|ROM]], [[Woorden - E#EPROM|EPROM]]) en [[Woorden - I#I/O.|I/O]] poorten bestaat, dat op één chip is ingebed. Het wordt gebruikt om elektronische apparatuur te besturen. Een "microcontroller" is via software te programmeren, waardoor het een flexibele [[Woorden - C#Component|component]] is. De meerderheid van de moderne apparaten bevatten een "microcontroller". Voorbeelden hiervan zijn wasmachines, magnetrons, telefoons en [[Locdecoders|locdecoders]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]. Zie ook [[Woorden - P#PIC.|PIC]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Microcontroller Meer over de microcontroller]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Metaalfilm weerstand | + | |Term= MicroFarad |
− | |Omschrijving= Een '''metaalfilm weerstand''' bestaat uit een drager, met daarop een dunne opgedampte laag metaal (NiCr) waarin een spiraal is gesneden om de juiste weerstandswaarde te bereiken. Een metaalfilm weerstand lijkt qua constructie veel op een [[Woorden - K#Koolstoffilm weerstand|koolstoffilm weerstand]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Weerstand_(component) Meer over metaalfilm weerstand]. | + | |Uitleg= (Elektronica); één '''microFarad''' (µF) is het duizendste deel van een Farad, de eenheid van elektrische capaciteit, dus 0,000 F. De [https://nl.wikipedia.org/wiki/Farad_(eenheid) Farad] is genoemd naar Michael Faraday. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie: [[Elektronica basis#De condensator|condensator]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Microfarad Meer over microFarad]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Meterspoor | + | |Term= Microprocessor |
− | |Omschrijving= Spoorbaan met een '''spoorwijdte van 1000 mm'''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Meterspoor Meer over Meterspoor.] | + | |Uitleg= (Computertechniek); Een '''microprocessor''' (afgekort CPU) is een verwerkingseenheid in de vorm van een integrated circuit ([[Woorden - I#IC.|(IC)]], waarbij het geheugen en I/O poorten extern zijn. Wordt alleen voor verwerkingsdoeleinden gebruikt. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Microprocessor Meer over microprocessor]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Metro | + | |Term= MicroDry-printer |
− | |Omschrijving= Een '''metro''' is een combinatie van ondergronds en bovengronds stadsvervoer per spoor. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Metro_%28vervoermiddel%29 Meer over Metro]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | + | |Uitleg= MicroDry is a computer printing system developed by the ALPS corporation of Japan. It is a wax/resin-transfer system using individual colored thermal ribbon cartridges, and can print in process color using cyan, magenta, yellow, and black cartridges, as well as spot-color cartridges as white, metallic silver, and metallic gold, on a wide variety of paper and transparency stock. Certain MicroDry printers can also operate in dye sublimation mode, using special cartridges and paper. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://en.wikipedia.org/wiki/MicroDry Meer over MicroDry-printer]. Engels<br><small>Opmerking redactie: ALPS levert sinds 2015 geen MicroDry-printers meer. Er zijn nog wel tweedehands MicroDry-printers te koop (ook vrij prijzig).</small> |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Microcontroller | + | |Term= Middengang |
− | |Omschrijving= (Computertechniek); Een '''"microcontroller"''' (afgekort μc of MCU) is een is een compleet computersysteem in de vorm van een integrated circuit ([[Woorden - I#IC.|(IC)]], dat minimaal uit een CPU, geheugen (RAM, ROM, EPROM) en I/O poorten bestaat, dat op één chip is ingebed. Het wordt gebruikt om elektronische apparatuur te besturen. Een "microcontroller" is via software te programmeren, waardoor het een flexibele [[Woorden - C#Component|component]] is. De meerderheid van de moderne apparaten bevatten een "microcontroller". Voorbeelden hiervan zijn wasmachines, magnetrons, telefoons en locdecoders. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]]. Zie ook [[Woorden - P#PIC.|PIC]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Microcontroller Meer over de microcontroller]. | + | |Uitleg= Het '''gang'''pad van het rijtuig bevindt zich in het '''midden''', het rijtuig bestaat uit een open ruimte, met aan beide zijden van het gangpad stoelen. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Microprocessor | + | |Term= Mijnheertje |
− | |Omschrijving= (Computertechniek); Een '''microprocessor''' (afgekort CPU) is een verwerkingseenheid in de vorm van een integrated circuit ([[Woorden - I#IC.|(IC)]], waarbij het geheugen en I/O poorten extern zijn. Wordt alleen voor verwerkingsdoeleinden gebruikt. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Microprocessor Meer over microprocessor]. | + | |Uitleg= "Bij '''mijnheertje''' komen:" bij de baas, de depotchef, komen, als er "iets aan de hand was", als men iets misdaan had of iets dergelijks. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Middengang | + | |Term= Mijnlocomotief |
− | |Omschrijving= Het '''gang'''pad van het rijtuig bevindt zich in het '''midden''', het rijtuig bestaat uit een open ruimte, met aan beide zijden van het gangpad stoelen. | + | |Uitleg= Algemene term voor '''locomotieven''' van '''mijn'''bouw maatschappijen. Dit geld zowel voor de bovengrondse als ook voor de locomotieven die in de mijnen zelf, werden gebruikt. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Stichting_tot_Behoud_van_Mijnlocomotieven Wiki]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Min-pool | + | |Term= "Mikado" |
− | |Omschrijving= (Elektrotechniek); De '''negatieve pool''' van een accu of voeding, ook wel de massa of "gnd (ground)" genoemd. Zie ook: [[Woorden - P#Polariteit|Polariteit]]. | + | |Uitleg= (België): bijnaam voor locomotieven van het type 98. Deze locomotieven hadden een asindeling [[Codering van de asindeling bij stoomlocomotieven#1D1|1"D"1]], d.w.z. een loopas voor, vier gekoppelde (aangedreven) assen, en een loopas achter. In zeer veel landen over de hele wereld hadden locomotieven met deze asindeling de bijnaam '''"Mikado."''' Dit was de titel van de keizer van Japan (door vreemdelingen gebezigd, in Japan zelf alleen dichterlijk gebruikt). Mogelijk is deze asindeling een Japanse vinding. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mijnheertje | + | |Term= MilliFarad |
− | |Omschrijving= "Bij '''mijnheertje''' komen:" bij de baas, de depotchef, komen, als er "iets aan de hand was", als men iets misdaan had of iets dergelijks. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= (Elektronica); Eén '''MiliFarad''' (mF) is het duizendste deel van een Farad, de eenheid van elektrische capaciteit, dus 0,000 F. De [https://nl.wikipedia.org/wiki/Farad_(eenheid) Farad] is genoemd naar Michael Faraday. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] Zie: [[Elektronica basis#De condensator|condensator]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Millifarad Meer over milliFarad]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mijnlocomotief | + | |Term= Minimale snelheid |
− | |Omschrijving= Algemene term voor '''locomotieven''' van '''mijn'''bouw maatschappijen. Dit geld zowel voor de bovengrondse als ook voor de locomotieven die in de mijnen zelf, werden gebruikt. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Stichting_tot_Behoud_van_Mijnlocomotieven Wiki]. | + | |Uitleg= (Modelspoor); Instelling in de locdecoder, die er voor zorgt dat de loc/het treinstel nog net blijft rijden op rijstand één. Zie: "CV2" in het artikel [[Basis-instellingen locdecoder|Basis-instellingen locdecoder]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= "Mikado" | + | |Term= Min-pool |
− | |Omschrijving= (België): Bijnaam voor locomotieven van het type 98. Deze locomotieven hadden een asindeling 1'D'1, d.w.z. een loopas voor, vier gekoppelde (aangedreven) assen, en een loopas achter. In zeer veel landen over de hele wereld hadden locomotieven met deze asindeling de bijnaam '''"Mikado."''' Dit was de titel van de keizer van Japan (door vreemdelingen gebezigd, in Japan zelf alleen dichterlijk gebruikt). Mogelijk is deze asindeling een Japanse vinding. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= (Elektrotechniek); De '''negatieve pool''' van een accu of voeding, ook wel de massa of "gnd (ground)" genoemd. Zie ook: [[Woorden - P#Polariteit|Polariteit]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Minimale snelheid | + | |Term= Minutengeld |
− | |Omschrijving= (Modelspoor); Instelling in de decoder, die er voor zorgt dat de loc/het treinstel nog net blijft rijden op rijstand één. Zie: "CV2" in het artikel [[Basis-instellingen decoder]] | + | |Uitleg= [[Woorden - I#Inrijpremie|Inrijpremie]], [[Woorden - I#Inhaalpremie|Inhaalpremie]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Minutengeld | + | |Term= Mistbaak |
− | |Omschrijving= Inrijpremie, inhaalpremie. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= '''Mistbaken''': baken in de vorm van een langs de spoorlijn opgestelde, wit-zwartgestreepte balk of plank, dat de nadering van een sein aankondigt. Het geoefende oor van de machinist kan ook het geluid, dat het baken terugkaatst bij het erlangsrijden, herkennen als afkomstig van het baken, dat daardoor zowel optisch- als geluidssignaal is. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mistbaak | + | |Term= Mistbalk |
− | |Omschrijving= '''Mistbaken''': baken in de vorm van een langs de spoorlijn opgestelde, wit-zwartgestreepte balk of plank, dat de nadering van een sein aankondigt. Het geoefende oor van de machinist kan ook het geluid, dat het baken terugkaatst bij het erlangsrijden, herkennen als afkomstig van het baken, dat daardoor zowel optisch als geluidssignaal is. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= (België): '''Mist'''baken, dat uit een '''balk''' of plank bestaat. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mistbalk | + | |Term= Mock-up |
− | |Omschrijving= (België): '''Mist'''baken, dat uit een '''balk''' of plank bestaat. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= (Engels): Een '''mock-up''' is een visuele representatie of model, op schaal of ware grootte, van een product, ontwerp, of concept dat wordt gebruikt voor evaluatie, presentatie, of testdoeleinden voordat het definitieve product wordt gemaakt. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Mock-up Meer over mock-up]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Modal split | + | |Term= Modal split |
− | |Omschrijving= (Eng.) '''Modal split''' is de verhouding tussen (vracht)vervoer over de verschillende modaliteiten zoals per trein/(vracht)auto/fiets/boot/vliegtuig, enz. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] | + | |Uitleg= (Eng.) '''Modal split''' is de verhouding tussen (vracht)vervoer over de verschillende modaliteiten zoals per trein/(vracht)auto/fiets/boot/vliegtuig, enz. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://www.ovnet.nl/?spoorbegrip=modal_split Meer over modal split]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Modaliteiten | + | |Term= Modaliteiten |
− | |Omschrijving= '''Vervoerwijzen''' (weg, spoor, binnenvaart etc.) [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] | + | |Uitleg= '''Vervoerwijzen''' (weg, spoor, binnenvaart etc.) [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(2)]] [https://www.ovnet.nl/?spoorbegrip=modaliteiten Meer over modaliteiten]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Moderateur | + | |Term= Modelbouwservo |
− | |Omschrijving= (België): '''Regulateur''', (het woord "lat," in Nederland algemeen, wordt in België niet gebruikt). [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= Oorspronkelijk werden '''Modelbouwservo's''' gebruikt voor het op afstand besturen besturen van modelvliegtuigen en boten. Het is een vitaal onderdeel in vele RC modellen. Niet alleen in de modelbouwwereld maar ook ver daar buiten worden servo’s in vele toepassingen ingezet, denk bijvoorbeeld aan: wisselaandrijving bij modelspoor of cruisecontrol in de auto. De prijzen van servo’s varieren enorm naar gelang de snelheid, kracht, afmetingen en gewicht.<br>Een servo heeft altijd een drietal draden, een plus en een min (meestal rood en zwart) en een signaal draad welke wit of geel kan zijn. Een servo kan eigenlijk niet verkeerd aangesloten worden door de stekker die eraan zit. Deze past maar op één manier.<br>De derde draad van de servo, de signaaldraad, wordt gebruikt voor de daadwerkelijke communicatie tussen de ontvanger (bij [[Woorden - R#Radiografisch|radiografische]] besturing) of tussen servodecoder en servo. Intern bestaat een servo uit een elektromotor, tandwielen (een vertraging) en naar gelang het type servo, een [[Elektronica basis#De potentiometer|potentiometer]] (analoge servo) of een ([[Woorden - P#PCB.|PCB]]) circuitbordje (digitale servo). Voor de ontvanger (radiografisch) of servodecoder modelspoor) die gebruikt wordt zal het overigens niets uitmaken of er een analoge of digitale -servo aangesloten wordt. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Module | + | |Term= Moderateur |
− | |Omschrijving= 1. Onderdeel van een groter geheel. Een '''module''' wordt in veel modelspoorclubs gebruikt om individueel te kunnen bouwen en toch gezamenlijk een baan te kunnen presenteren.<br />2. Verhouding tussen effectieve diameter en het aantal tanden van een tandwiel. Zie: [[Woorden - M#Modulus|Modulus]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Module Meer over module]. | + | |Uitleg= (België): '''regulateur''', (het woord [[Woorden - L#Lat|"Lat"]], in Nederland algemeen, wordt in België niet gebruikt). [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Modulebaan | + | |Term= Module |
− | |Omschrijving= Modelspoor'''baan''' opgebouwd uit verschillende losse [[Woorden - C#Component|component]]en ('''modules'''). Zie: [[Woorden - M#Module|Module]]. | + | |Uitleg= 1. Onderdeel van een groter geheel. Een [[De BNLS-Forum Modulebaan|'''module''']] wordt in veel modelspoorclubs gebruikt om individueel te kunnen bouwen en toch gezamenlijk een baan te kunnen presenteren.<br />2. Verhouding tussen effectieve diameter en het aantal tanden van een tandwiel. Zie: [[Woorden - M#Modulus|Modulus]]. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Module Meer over module]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Modulus | + | |Term= Modulebaan |
− | |Omschrijving= Verhouding tussen effectieve diameter en het aantal tanden van een tandwiel. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Modulus_%28tandwielen%29 Meer over Modulus]. | + | |Uitleg= Modelspoor'''baan''' opgebouwd uit verschillende losse [[Woorden - C#Component|component]]en ('''modules'''). Zie: [[Woorden - M#Module|Module]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Moer | + | |Term= Modulus |
− | |Omschrijving= "Het water staat in de '''moer''':" staat nog lager in het peilglas dan het laagste niveau erin, staat ter hoogte van de moer waarmee het peilglas onderaan gemonteerd is. "hij staat onder de moer:" het water staat lager dan de moer. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= Verhouding tussen effectieve diameter en het aantal tanden van een tandwiel. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Modulus_%28tandwielen%29 Meer over Modulus]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= "Monorail" | + | |Term= Moer |
− | |Omschrijving= Benaming voor rail'''vervoer''' door middel van één '''enkele rail'''. [https://nl.wikipedia.org/wiki/Monorail Meer over Monorail]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | + | |Uitleg= "Het water staat in de '''moer''':" staat nog lager in het peilglas dan het laagste niveau erin, staat ter hoogte van de moer waarmee het peilglas onderaan gemonteerd is; "hij staat onder de moer": het water staat lager dan de moer. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Monostabiele multivibrator | + | |Term= Momentschakelaar |
− | |Omschrijving= (Elektronica); Vakjargon. '''Multivibrator''' met maar één stabiele toestand. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | + | |Uitleg= (Elektrotechniek); Een '''momentschakelaar''', ook "drukknop" of "drukknopschakelaar", is een terugverende schakelaar die verbinding maakt of verbreekt zolang als hij ingedrukt wordt. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Schakelaar#Drukknop_of_momentschakelaar Meer over de momentschakelaar]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= ''Montagne'' | + | |Term= Monomeer |
− | |Omschrijving= (Frans): Op "montagne zetten:" gezegd van het remsysteem, wanneer dit bij het afrijden van een berg omgeschakeld wordt van "Westinghouse" op "Henry", dit om uitmelken te voorkomen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= (Chemie); Een '''monomeer''' is in de scheikunde een relatief eenvoudig organisch molecuul dat, chemisch gekoppeld aan één of meerdere andere monomeren, als bouwsteen kan dienen voor grotere moleculen: dimeren, oligomeren en polymeren. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Monomeer Meer over monomeer]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Moordenaar | + | |Term= "Monorail" |
− | |Omschrijving= 1. Stootijzer, stookgereedschap dat gebruikt wordt als loopkolen het rooster verstoppen. met dit gereedschap steek je openingen in de dichte slakkenlaag, wat een "moordend" werk is (vooral op grote locs als de NS 6300). 'n andere verklaring is: het is net zo'n puntig gereedschap als 'n lans, zodat je er iemand mee kan doodsteken, "vermoorden."<br />2. (België): "trommelaar." een zo rijdende machinist vermoordt zijn loc, en voor de stoker is het werk zwaar, omdat het vuur "vermoord" wordt door het doorslaan. De geforceerde trek wordt zo groot, dat de brandstof helemaal naar voren, tot onder de vuurbrug, gezogen wordt, waardoor de stoker een heel nieuw vuur moet opbouwen, wat een moordend werk is. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] Zie ook: "[[Woorden - H#Hakkepoffer|hakkepoffer]], [[Woorden - T#Timmerman|timmerman]]." | + | |Uitleg= Benaming voor rail'''vervoer''' door middel van één '''enkele rail'''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Monorail Meer over Monorail]. |
| + | }} |
| + | {{Woord |
| + | |Term= Monostabiele multivibrator |
| + | |Uitleg= (Elektronica); Vakjargon. '''Multivibrator''' met maar één stabiele toestand. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Multivibrator Meer over de multivibrator]. |
| + | }} |
| + | {{Woord |
| + | |Term= ''Montagne'' |
| + | |Uitleg= (Frans); op "montagne zetten:" gezegd van het remsysteem, wanneer dit bij het afrijden van een berg omgeschakeld wordt van [[Woorden - W#WABCO.|"Westinghouse"]] op [[Woorden - H#Henry-remkraan|"Henry"]], dit om uitmelken te voorkomen. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] [https://www.ht-industrial.com/our-history-timeline-of-events/ Meer over Henry]. |
| + | }} |
| + | {{Woord |
| + | |Term= Montagesnoer |
| + | |Uitleg= Zie [[Woorden - S#Snoer|Snoer]]. |
| + | }} |
| + | {{Woord |
| + | |Term= Moordenaar |
| + | |Uitleg= 1. Stootijzer, stookgereedschap dat gebruikt wordt als loopkolen het rooster verstoppen. met dit gereedschap steek je openingen in de dichte slakkenlaag, wat een "moordend" werk is (vooral op grote locs als de NS 6300). 'n andere verklaring is: het is net zo'n puntig gereedschap als 'n lans, zodat je er iemand mee kan doodsteken, "vermoorden."<br />2. (België): [[Woorden - T#Trommelaar|"trommelaar"]]; een zo rijdende machinist vermoordt zijn loc, en voor de stoker is het werk zwaar, omdat het vuur "vermoord" wordt door het doorslaan. De geforceerde trek wordt zo groot, dat de brandstof helemaal naar voren, tot onder de [[Woorden - V#Vuurbrug|vuurbrug]], gezogen wordt, waardoor de stoker een heel nieuw vuur moet opbouwen, wat een moordend werk is. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] Zie ook: "[[Woorden - H#Hakkepoffer|hakkepoffer]], [[Woorden - T#Timmerman|timmerman]]." |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Moppie | + | |Term= Moppie |
− | |Omschrijving= Bijnaam van de locomotieven van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 8800, een klein tenderlocomotiefje. Zie ook: [[Woorden - J#Jeep|"jeep"]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= Bijnaam van de locomotieven van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 8800, een klein tenderlocomotiefje. Zie ook: [[Woorden - J#Jeep|"jeep"]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| + | }} |
| + | {{Woord |
| + | |Term= Motor |
| + | |Uitleg= Machine voor het omzetten van energie uit fossiele brandstof of [[Woorden - E#Elektriciteit|elektriciteit]] in praktische draaiende beweging. Enkele bekende voorbeelden: verbrandingmotor, elektromotor of turbine. De naam "motor" komt voor in het Latijn en betekent: "movëre", in het Nederlands: "bewegen" of "beweger". Het Latijn werd al gesproken ca. 600 jaar voor Christus. Maar.... de benzinemotor is pas uitgevonden door Nicolaus Otto in ca. 1867, de elektromotor is pas uitgevonden in ca. 1873 door Zénobe Gramme, en het dieselprincipe is uitgevonden in 1893 door Rudolf Diesel. Dus ligt het voor de hand dat de heren uitvinders op zoek zijn gegaan naar een naam voor hun uitvindingen (die bewegen) en toen maar de Latijnse naam "motor" aan hun uitvinding hebben gegeven. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Motor Meer over motor.] |
| + | }} |
| + | {{Woord |
| + | |Term= Motoraansluiting |
| + | |Uitleg= 1. (Modelspoor digitaal); De oranje en de grijze draad van de locdecoder. Hierop wordt de elektro'''motor aangesloten'''.<br />2. Op een elektromotor aangebrachte bevestigingsmogelijkheid voor het aansluiten van de stroomdraden (bijv. soldeerlippen of een schroefbevestiging). Zie: artikel [[Locdecoders]]. |
| + | }} |
| + | {{Woord |
| + | |Term= Motoraandrijving |
| + | |Uitleg= Een '''motor''' die '''aangedreven''' wordt? Foutje; de motor drijft de aandrijving aan, en dat heet dan [[#Motorische wisselaandrijving|"motorische" aandrijving]]. Zie ook: [[#Motorwissel|Motorwissel]]. |
| + | }} |
| + | {{Woord |
| + | |Term= Motorische wisselaandrijving |
| + | |Uitleg= Bij modelspoor wordt hiermee een wisselaandrijving aangeduid, die aangedreven wordt door een elektromotor. Die motor is dan af fabriek gemonteerd in bijv. een Toirtoise wisselaandrijving en vormt daarmee één geheel. Het gaat hierbij dus niet om een "elektro-magnetisch" aangedreven wissel. Niet te verwarren met een [[#Modelbouwservo|modelbouwservo]], want een modelbouwservo is niet per definitie een wisselaandrijving. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Motor | + | |Term= Motorola |
− | |Omschrijving= Machine voor het omzetten van energie uit fossiele brandstof of [[Woorden - E#Elektriciteit|elektriciteit]] in praktische draaiende beweging. Enkele bekende voorbeelden: verbrandingmotor, elektromotor of turbine. De naam "motor" komt voor in het Latijn en betekent: "movëre", in het Nederlands: "bewegen" of "beweger". Het Latijn werd al gesproken ca. 600 jaar voor Christus. Maar.... de benzinemotor is pas uitgevonden door Nicolaus Otto in ca. 1867, de elektromotor is pas uitgevonden in ca. 1873 door Zénobe Gramme, en het dieselprincipe is uitgevonden in 1893 door Rudolf Diesel. Dus ligt het voor de hand dat de heren uitvinders op zoek zijn gegaan naar een naam voor hun uitvindingen (die bewegen) en toen maar de Latijnse naam "motor" aan hun uitvinding hebben gegeven. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Motor Meer over Motor.] | + | |Uitleg= Naam van elektronica-onderdelen fabrikant. Levert ook kant-en-klare apparatuur. De naam is gewijzigd in [https://nl.wikipedia.org/wiki/Freescale_Semiconductor Freescale]. Het bedrijf heeft ook het '''Motorola''' [[Woorden - P#Protocol|protocol]] ontwikkeld, dat in [[Locdecoders|locdecoders]] gebruikt wordt. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Motorola Meer over motorola]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Motoraansluiting | + | |Term= Motorpost |
− | |Omschrijving= 1. (Modelspoor); De oranje en de grijze draad van de decoder. Hierop wordt de elektro'''motor aangesloten'''.<br />2. Op een elektromotor aangebrachte bevestigingsmogelijkheid voor het aansluiten van de stroomdraden (bijv. soldeerlippen of een schroefbevestiging). Zie: artikel [[Decoders]]. | + | |Uitleg= '''Motorrijtuig''' voorzien van een tractie-installatie en ruimte voor het vervoeren en, vroeger, sorteren van '''post'''stukken. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Motorpost Meer over motorpost]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Motorische wisselaandrijving | + | |Term= Motorpostwagen |
− | |Omschrijving= Bij modelspoor wordt hiermee een wisselaandrijving bedoeld die aangedreven wordt door een elektromotor. Die motor is dan af fabriek gemonteerd in bijv. een Toirtoise wisselaandrijving en vormt daarmee één geheel. Het gaat hierbij dus niet om een "elektro-magnetisch" aangedreven wissel. Niet te verwarren met een modelbouwservo, want een modelbouwservo is niet per definitie een wisselaandrijving. | + | |Uitleg= Zie [[#Motorpost|"Motorpost"]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Motorola | + | |Term= Motorrijtuig |
− | |Omschrijving= Naam van elektronica-onderdelen fabrikant. Levert ook kant-en-klare apparatuur. De naam is gewijzigd in [https://nl.wikipedia.org/wiki/Freescale_Semiconductor Freescale]. Het bedrijf heeft ook het '''Motorola protocol''' ontwikkeld, dat in locdecoders gebruikt wordt. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | + | |Uitleg= Benaming voor de DE1. De DE is géén treinstel, want de naam zeg het al: trein'''stel''', een stel = twee of meer. Aangezien de DE1 als enkele bak door het leven ging, noemde men het consequent '''motorrijtuig'''. Zie ook [[Woorden - T#Trein|Trein]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Motorpost | + | |Term= Motorwagen |
− | |Omschrijving= '''Motorrijtuig''' voorzien van een tractie-installatie en ruimte voor het vervoeren en, vroeger, sorteren van '''post'''stukken. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | + | |Uitleg= Rijtuig waarin de '''motor''' voor aandrijving van dat '''rijtuig''' (+ evt. andere rijtuigen) geplaatst is; in uitgebreide betekenis: zo'n voertuig samen met de (in vaste samenstelling) ermee verbonden rijtuigen, treinstel (in België veelal deze ruimere betekenis). [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] Zie ook: [[#Motorrijtuig|Motorrijtuig]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Motorpostwagen | + | |Term= Motorwissel |
− | |Omschrijving= Zie "Motorpost". | + | |Uitleg= (Autosport); het '''verwisselen''' (vervangen) van de '''motor'''. Term wordt vaak gebruikt in de formule 1 en de rallysport. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Motorrijtuig | + | |Term= Muilezels |
− | |Omschrijving= Benaming voor de DE1. De DE is géén treinstel, want de naam zeg het al: trein<b>stel</b>, een stel = twee of meer. Aangezien de DE1 als enkele bak door het leven ging, noemde men het consequent '''motorrijtuig'''. Zie ook [[Woorden - T#Trein|Trein]]. | + | |Uitleg= Latere bijnaam (rond 1920) van de locomotieven van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 1300, die traag wegtrokken en moeizaam op gang kwamen; ook: [[Woorden - D#"Dressed to kill"|"dressed to kill"]], [[Woorden - G#Groen|"grote groenen"]]". [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Motorwagen | + | |Term= Multi-systeem |
− | |Omschrijving= Rijtuig waarin de '''motor''' voor aandrijving van dat '''rijtuig''' (+ evt. andere rijtuigen) geplaatst is. In uitgebreide betekenis: zo'n voertuig samen met de (in vaste samenstelling) ermee verbonden rijtuigen, treinstel (in België veelal deze ruimere betekenis). [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] Zie ook: Motorrijtuig. | + | |Uitleg= Een "E-loc" of "treinstel" geschikt voor '''verschillende voedingsspanningen'''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Multi-system_(rail) Meer over multi-systeem]. (Engels) |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Motorwissel | + | |Term= Multimaus |
− | |Omschrijving= (Autosport); het '''verwisselen''' (vervangen) van de '''motor'''. Term wordt vaak gebruikt in de formule 1 en de rallysport. | + | |Uitleg= '''Multimaus''' is de merknaam van Roco en Fleischmann van een DCC centrale met handregelaar. Zie: [[Multimaus]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Muilezels | + | |Term= Multimeter |
− | |Omschrijving= Latere bijnaam (rond 1920) van de locomotieven van de [[Woorden - S#Serie|serie]] NS 1300, die traag wegtrokken en moeizaam op gang kwamen. Ook: "dressed to kill", "grote groenen." [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= Ook: "universeelmeter". Een '''multimeter''' is een meetinstrument met verschillende meetgrootheden zoals: weerstand in ohms (Ω), stroomsterkte in ampères (A) en spanning in volts (V). Uitgebreidere universeelmeters kunnen vaak ook [[Woorden - C#Capaciteit|capaciteit]], zelfinductie, frequentie, temperatuur, de doorlaatspanning van een [[Elektronica basis#De diode|diode]] en de stroomversterkingsfactor van een [[Elektronica basis#De transistor|transistor]] meten.<br>Er bestaan analoge- (met een wijzer) en [[Woorden - D#DMM.|digitale multimeters]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Multimeter Meer over de Multimeter]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Multi-systeem | + | |Term= Multiplex |
− | |Omschrijving= Een "E-loc" of "treinstel" geschikt voor '''verschillende voedingsspanningen'''. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] | + | |Uitleg= '''Multiplex''' en triplex zijn plaatvormige composietmaterialen die opgebouwd zijn uit een oneven aantal houtfineerlagen die kruiselings op elkaar verlijmd worden. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Multiplex_(plaatmateriaal) Meer over multiplex]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Multimaus | + | |Term= Multiprotocol |
− | |Omschrijving= '''Multimaus''' is de merknaam van Roco en Fleischmann van een DCC centrale met handregelaar. Zie: [[Roco Multimaus]]. | + | |Uitleg= (Digitaal modelspoor); wanneer een [[Centrales|centrale]] meerdere [[Woorden - P#Protocol|protocollen]] (bijvoorbeeld [[Woorden - D#DCC.|DCC]] én [[#Motorola|Motorola]] én Selectrix) ondersteund, dan heet dat een "'''multiprotocol''' centrale". |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Multimeter | + | |Term= Multi-tractie |
− | |Omschrijving= Ook: '''Universeelmeter'''. Meetinstrument met verschillende meetgrootheden zoals: weerstand in ohms (Ω), stroomsterkte in ampères (A) en spanning in volts (V). [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Multimeter Meer over de Multimeter]. | + | |Uitleg= 1. Bij Grootspoor: Een trein laten trekken door '''meerdere''', meestal identieke '''locs''', die bediend worden door middel van een stuurstroomkabel vanuit de voorste loc. Dit noemd men [[Woorden - T#Treinschakeling|treinschakeling]]. (Zie ook [[Woorden - V#Voorspan|Voorspan]]).<br />2. Bij modelspoor: '''meerdere locomotieven''', die gekoppeld rijden. Bij [[Uitleg digitaal|digitaal]] bedrijf wordt dit in de centrale of in de [[Woorden - D#Decoder|locdecoders]] ingesteld (zie ook het artikel [[Multi-tractie rijden]]). |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Multi-tractie | + | |Term= Multivibrator |
− | |Omschrijving= 1. Bij Grootspoor: Een trein laten trekken door '''meerdere''', meestal identieke '''locs''', die bediend worden door middel van een stuurstroomkabel vanuit de voorste loc. Dit noemd men [[Woorden - T#Treinschakeling|treinschakeling]]. (Zie ook [[Woorden - V#Voorspan|Voorspan]]).<br />2. Bij modelspoor: '''Meerdere locomotieven''', die gekoppeld rijden. Bij [[Uitleg digitaal|digitaal]] bedrijf wordt dit in de centrale of in de [[Woorden - D#Decoder|decoders]] ingesteld (zie ook het artikel [[Multi-tractie_rijden]]). | + | |Uitleg= Een '''multivibrator''' is een elektronische schakeling, gebruikt voor de realisatie van een aantal eenvoudige twee-toestanden-systemen, zoals knipperlichten, timers en [[Woorden - F#"Flip-flop"|flip-flops]]. De multivibrator bestaat uit twee onderdelen met versterkereigenschappen ([[Woorden - T#Transistor|transistor]]en, elektronenbuizen of andere apparaten) die kruislings [[Woorden - M#Meekoppeling|meegekoppeld]] zijn door middel van weerstanden en condensatoren. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Multivibrator Meer over multivibrator]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Multivibrator | + | |Term= Museumkarton |
− | |Omschrijving= Een '''multivibrator''' is een elektronische schakeling, gebruikt voor de realisatie van een aantal eenvoudige twee-toestanden-systemen, zoals knipperlichten, timers en [[Woorden - F#"Flip-flop"|flip-flops]]. De multivibrator bestaat uit twee onderdelen met versterkereigenschappen ([[Woorden - T#Transistor|transistor]]en, elektronenbuizen of andere apparaten) die kruislings [[Woorden - M#Meekoppeling|meegekoppeld]] zijn door middel van weerstanden en condensatoren. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Multivibrator Meer over multivibrator]. | + | |Uitleg= Karton dat bestaat uit gezuiverde cellulose-houtpulp waaruit de lignine is verwijderd en waaraan een alkalische buffer is toegevoegd [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://www.encyclo.nl/begrip/museumkarton Meer over museumkarton]. Zie ook: [[Papier en karton]]. |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Musterds | + | |Term= Musterds |
− | |Omschrijving= '''Musterds''' zijn takkenbossen voor 't aanmaken van 't vuur in de locomotieven. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] | + | |Uitleg= '''Musterds''' zijn takkenbossen voor 't aanmaken van 't vuur in de locomotieven. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(1)]] |
| }} | | }} |
− | {{Trefwoord | + | {{Woord |
− | |Trefwoord= Mylar | + | |Term= Mylar |
− | |Omschrijving= '''Mylar'''. Merknaam voor folie op basis van polyester. Ook "polyesterfilm" of "PET-film" genaamd. Zie ook [[Woorden - D#Dura-lar|Dura-lar]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Polyethyleentereftalaat Meer over Mylar]. | + | |Uitleg= '''Mylar'''. Merknaam voor folie op basis van polyester. Ook "polyesterfilm" of "PET-film" genaamd. Zie ook [[Woorden - D#Dura-lar|Dura-lar]]. [[Verklarende woordenlijst#Bronnen|(3)]] [https://nl.wikipedia.org/wiki/Polyethyleentereftalaat Meer over Mylar]. |
| }}{{Voettekst | | }}{{Voettekst |
| |Vorige= Woorden - L | | |Vorige= Woorden - L |
Regel 526: |
Regel 596: |
| |- valign= "top" | | |- valign= "top" |
| ! scope= "row" width="70%" | | | ! scope= "row" width="70%" | |
− | | <small>Laatste wijziging: 26 feb 2024 15:00 (CET)</small> | + | | <small>Laatste wijziging: 18 mei 2025 11:08 (CET)</small> |
| |} | | |} |
| [[Categorie: Afkortingen|M]] | | [[Categorie: Afkortingen|M]] |